Morgunblaðið - 24.12.1995, Blaðsíða 6

6 SUNNUDAGUR 24. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
sem hún stefndi að með viðtalinu.
Með sverðið á lofti
Konungsfjölskyldan er að huga að
framtíðarhlutverki Díönu og hún
verður að hafa í huga, að kona, sem
átti að verða drottning, mun ekki
lúta að litlu. Hún sveiflar líka yfir
henni þeim beitta brandi, sem er fleiri
viðtöl og þá ekki bara um raunasög-
una þeirra Karls. Hún gæti til dæm-
is farið að segja frá ýmsu, sem hún
veit um hjónaband sjálfrar drottning-
arinnar og annarra innan fjölskyld-
unnar. Tilhugsunin um þetta hlýtur
að setja sinn svip á jólagleðina í
Sandringham.
Díana vill ekki þurfa að banka upp
á í Westminster Abbey við næstu
krýningarathöfn, heldur ætlar hún
sér að vera þar innan dyra með sitt
höfuðdjásn og tilheyrandi. Það má
því heita öruggt, að hún fái að halda
titlinum sem prinsessa af Wales.
Henni verður líka útvegað eitthvert
virðingarstarf en reynt að sjá til þess
um leið, að hún verði ekki alltaf í
sviðsljósinu.
Mikið er rætt um hvaða fjárkröfur
Díana og lögfræðingar hennar muni
gera við skilnaðinn. Nefna ýmsir
50.000 milljónir kr. sem árlegan líf-
eyri en það er þriðjungur af tekjum
Karls af hertogadæminu Cornwall
eftir skatt. Það er þó ekki víst, að
Díana láti sér það nægja enda er hún
dýr í rekstri. Nýlega lét hún það út
úr sér, að hún færi með 16 milljónir
króna bara í snyrtingu á hverju ári.
Lærdómar sögunnar
í BBC-viðtalinu sagði Díana, að
þau hefðu verið „þijú í þessu hjóna-
bandi“ og þriðja hjólið undir vagnim
um var Camilla Parker Bowles. I
gegnum allt, sem á hefur gengið, er
hún sú eina, sem ekkert hefur sagt,
og líka sú, sem farið hefur verst út
úr umfjöllun fjölmiðlanna. „Hin kon-
an“ hefur aldrei verið vinsæl og nú
hefur Karl lýst yfir, að hann hyggist
ekki kvænast aftur.
Karl langar ekki til, að atburðirnir
frá 1936 endurtaki sig þegar Ját-
varður VIII sagði af sér vegna sam-
bands síns við Wallis Simpson, tvífrá-
skilda konu, en sumir spá því samt,
að honum muni snúast hugur til nýs
hjónabands þegar frá líður. Benda
þeir á, að í sögu bresku konungsætt-
arinnar séu mörg dæmi um, að frá-
skildir prinsar hafi orðið konungar
og engin dæmi um, að ástkonur
þeirra hafi orðið þeim fjötur um fót
við stjórn ríkisins.
Elísabet drottning vill sjá fyrir endann á niðurlægingu konungsfjölskyldunnar
Skilnaður í sátt og sam-
lyndi eða með hljóðum?
LÍKLEGA er nú hafinn síð-
asti kaflinn í hjónabands-
sögu þeirra Karls og Dí-
önu, prins og prinsessu af
Wales. Þegar þau fögnuðu tilvonandi
þegnum sínum af svölum Bucking-
hamhallar að loknu „brúðkaupi ald-
arinnar" óraði engan fyrir framhald-
inu en á 10 ára brúðkaupsafmæli
sínu 1991 voru Jiau farin að lifa
hvort sínu lífi. I nóvember 1992,
mánuði áður en þau skildu að borði
og sæng, var svo komið, að þau forð-
uðust að horfast í augu þegar þau
komu fram saman.
Fyrir þremur árum, 1992, kvaddi
Elísabet drottning árið með þeim
orðum, að það hefði verið „annus
horribilis“, „skelfilegt ár“ fyrir
Windsor-ættina, bresku konungsflöl-
skylduna. Lét hún í Ijós von um, að
betri tímar færu í hönd en trúlega
mun þetta ár sem nú er að kveðja,
seint verða talið með þeim ánægju-
legri á valdatíma drottningar, sem
nú hefur staðið í 43 ár.
Breska konungsættin er 1.000 ára
gömul en hjónaband þeirra Karls og
Díönu hefur verið samfelldur niður-
lægingartími fyrir hana. Aður var
hún allt að því ósnertanleg en að
undanfömu hefur hún verið eins og
hver önnur slúðursaga, sem fjölmiðl-
arnir hafa smjattað á, og aðhláturs-
efni um allan heim. Breska utanríkis-
ráðuneytið hefur meira að segja gef-
ið í skyn, að ástandið innan konungs-
fjölskyldunnar sé farið að rýra álit
lands og þjóðar á alþjóðavettvangi
og alveg sérstaklega í Bandaríkjun-
um.
Jólaboðskapurinn
Það kemur því ekki á óvart, að
drottningu hafi fundist komið nóg
og þegar hún hafði lokið við að semja
jólaávarpið til þjóðarinnar fyrr í vik-
unni tók hún sig til og skrifaði ann-
að bréf. Það var til þeirra Karls og
MEÐAN allt lék í lyndi, skömmu eftir „brúðkaup aldarinnar" 1981.
Díönu og þy.r fór hún fram á og
krafðist í raun, að þau gengju frá
skilnaði sem fyrst.
Sagt er, að bréfíð og að það skuli
hafa borist strax til fjölmiðla hafí
fengið mjög' á Díönu. Hún hefur
áður lýst yfír, að hún Vilji ekki skilja
og líkar það ekki vel, að nú eigi
hugsanlega að neyða hana til þess.
Karl er aftur á móti sammála
móður sinni og hann hefur þegar
lýst yfir; að hann hyggist ekki ganga
í hjónaband aftur. Með því er hann
að slá á strengi almenningsálitsins
og tryggja, að hann geti orðið kon-
ungur í sæmilegri sátt og þar með
yfirmaður ensku biskupakirkjunnar.
Fallist Díana á skilnað getur hann
gengið í gegn á nokkrum vikum.
Samkvæmt breskum lögum verða
hjón eða annað hjóna, sem sækja um
skilnað, að sýna fram á, að grund-
völlur hjónabandsins sé brostinn.
Þarf að tilgreina eitthvert eftirtal-
inna fímm atriða: Framhjáhald, óvið-
unandi hegðun, ástæðulausa fjarveru
í tvö ár eða lengur, tveggja ára skiln-
að frá borði og sæng með samþykki
beggja eða fimm ára skilnað frá
borði og sæng hafi aðeins annað
hjónanna samþykkt hann. Karl og
Díana munu ekki lenda í neinum
vandræðum með að rökstyðja skiln-
aðinn.
í frægu viðtali Díönu við BBC,
breska ríkisútvarpið, í síðasta mán-
uði gerði hún upp sakirnar við Karl
og fjölskyldu hans, sagði frá erfíð-
leikum sínum og játaði á sig framhjá-
hald en nú segja margir, að megintil-
gangur viðtalsins hafí verið að koma
því til skila, að hún vildi ekki skilja.
Viðtalið hafi aðeins verið einn áfangi
í baráttu hennar fyrir stöðu sinni og
völdum.
Eins og Díana sagði sjálf í viðtal-
inu, þá ætlar hún ekki að hverfa á
braut hljóðalaust. Hún vill fá að njóta-
áfram sinnar „konunglegu" stöðu,
fara í ferðir og heimsóknir og vitja
sjúkra. Hún er nú þegar búin að
ávinna sér nokkurn sess sem „drottn-
ing“ þeirra, sem hafa orðið undir í
lífínu, og líklega hefur hún náð því,
„Bátur Krists“
Reuter
FORNLEIFAFRÆÐINGAR sem unnið hafa við forvörslu á „báti Krists“ hafa
ásamt hópi verkfræðinga gert eins nákvæma eftirlíkingu af bátnum og mögu-
legt er og sést hún hér á siglingu. Eftir mikla leit komust menn að því að bestu
bátasmiðina í verkefni sem þetta væri að finna í litlu þorpi í Egj'ptalandi. Þeir
smíðuðu tvo báta úr furu, jarðarberja- og eucalyptusviði og eru bátarnir útbún-
ir með afar hljóðlátum mótor, svo að vélarhljóðið ijúfi ekki kyrrðina er trúaðir
farþegar biðjast fyrir.
Staðfest hefur veríð að báts-
flak sem fannst á botni Gal-
ileuvatns fyrir níu árum, sé
um 2.000 ára gamalt.
TÍMAFREK forvarsla á bát sem
kallaður hefur verið „bátur Krists“
er á lokastigi. Báturinn, sem
fannst í Galileuvatni árið 1986
hefur legið í ýmiss konar efnablöndum ef
það megi verða til þess að bjarga honum frá
eyðileggingu en timbrið í honum er afar
fúið. Malcolm Billings, útvarpsmaður hjá
BBC sagði frá rannsóknum á bátnum í út-
varpsþætti skömmu fyrir jól.
Báturinn er nú geymdur í steinsteyptu
skýli á strönd Galileuvatns. Stálhurð er fyr-
ir innganginum en þaðan liggur gangur að
mjóum útsýnispalli.
í fimm ár gat að líta iaug fulla af svartri
eðju, brennheitu vaxi. Fyrst var bytjað á
vatni en síðan var vaxinu smám saman
bætt út í. Nú er verið að dæla vaxinu úr
og báturinn er að koma í ljós. Viðurinn hef-
ur dökknað nokkuð og styrkst þar sem hann
hefur dregið vaxið í sig.
Vopnaður vörður við bátinn
Fundur bátsins sumarið 1986 vakti geysi-
lega athygli en hann fannst sökum þess að
óvenju miklir þurrkar voru og yfirborð Gal-
ileuvatns lækkaði óvenju mikið. Botn vatns-
ins kom í ljós á stórum kafla. Maður á kvöld-
göngu sá móta fyrir útlínu báts sem var
rúmlega níu metrar á lengd og um 2 'h
metri á breidd. Þetta var í fyrsta sinn sem
bátsflak fannst í Galileuvatni og fljótlega
hófust getgátur um upprunann.
Báturinn var fljótlega kenndur við Jesú
og samyrkjubúið sem réð yfír þeim hluta
strandarinnar sem flakið fannst á, sló eign-
arhaldi á það. Settur var vopnaður vörður
við bátinn og lýstu fulltrúar samyrkjubúsins
því yfír að báturinn yrði fluttur þangað og
hafður til sýnis.
Þetta leist yfirvöldum illa á og skárust í
leikinn. Fornleifafræðingar tóku til að for-
veija bátinn en starf þeirra gekk hægt og
illa vegna stöðugs straums af forvitnum
ferðalöngum og fólki í leit að verðmætum.
Nokkur brot úr peningum fundust skammt
frá bátnum og sögusagnir fóru á kreik um
að ekki aðeins væri þetta bátur Jesú, heldur
hefði kista full af gullpeningum verið um
borð.
Fjölgað var í liði varðanna og gættu þeir
þess vandlega að enginn óviðkomandi trufl-
aði tveggja vikna starf við að ná bátnum
úr botneðjunni. Fornleifafræðingarnir lögðu
nótt við dag, enda hækkaði yfirborð vatnsins
stöðugt.
Vaxi hellt
yfir bátinn
Hafa varð hraðar hendur við að flytja
viðinn, sem var álíka mjúkur og linur ostur,
yfir í ílát og halda honum rökum allan tím-
ann. Fornleifafræðingar grófu göng undir
skipsskrokkinn sem var að því búnu umluk-
inn frauðplasti og trefjagleri. Rás var grafín
að vatnsyfirborðinu og þáturinn færður var-
lega nokkur hundruð metra að Yigal Allon-
miðstöðinni þar sem minjasafn er til húsa
og aðstæður betri til að vinna við bátsflakið.
Rannsókn á viðinum hófst áður en hellt
var vaxi yfir bátinn. Það er afar óvenjulegt
að fínna gömul skipsfiök í heilu lagi og stað-
fest hefur verið að báturinn er rétt rúmlega
2.000 ára gamall. Lag hans er hið sama og
sést á fornum kristnum myndum og mósaík-
myndum og hefur hann rúmað um 12 til
15 menn. Þykir sú staðreynd styrkja enn
frekar þá skoðun að þetta sé bátur sem
Jesú gæti hafa notað.
Vilja snerta bátinn
Forvarslan er nú komin á lokastig og
hefur öryggisgæslan verið hert vegna þess.
Margir kristnir menn telja bátinn vera trú-
arlegt tákn og hefur verið settur upp mikill
glerveggur á milli gesta og bátsins til að
koma í veg fyrir að ferðamenn reyni að
næla sér í, bút úr viðnum til að hafa með
sér heim ásamt dollum með vatni úr ánni
Jórdan.
Sést hefur til pílagríma sem falla á kné
fyrir framan bátsskýlið og margir hafa beð-
ið um að fá að snerta bátinn. Maður, sem
var neitað um að snerta hann, spurði einn
fornleifafræðinganna hvort hann hefði hand-
leikið bátinn. Þegar fornleifafræðingurinn
svaraði játandi spurði maðurinn: „Má ég
snerta þig?“
I
í
I
*
I
I
>
I
i
i
1
i
\