Morgunblaðið - 24.12.1995, Blaðsíða 2

2 C SUNNUDAGUR 24. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 24. DESEMBER 1995 C 3
192 3
Rafmagti í bíla
Mörgum finnst Cadillac auka á leti sína pegar jýrir-
tœkið kynnir byltingar-
kenndan rafitartara til
sögunnar.
Sveifinni er lagt.
■ Stríðsárin
Bílaiðnaðurinn nautgóðs af
stríðsrekstri Bandaríkjamanna.
Verksmiðjum var breytt til að
framleiða alls kyns hertól, p.á.m.
skriðdreka og hinn víðfrœga Jeep.
• Ho)ft í austur
Leiðir á pví að bíða í röð eftir
dýru bensíni flykkjast Banda-
ríkjamenn í röð eftir að kaupa
sparneytna japanska bíla.
Engin einkaleyfi •
Bílaframleiðendur anda léttarpegar dóm-
stólar komast að peirri niðurstöðu að einka-
leyfi sem vélahönnuðurinn George Selden
sótti um gildir aðeinsfyrir tvígengisvélar.
# Hraðinn eykst
Ray Aarroun vann fyrsta
Indy 500 kappaksturinn á
bíl sínum, Marmon Wasp
Öldin er liðin %-
Bandaríkjamenn fagna pví á nœsta
ári með margvíslegum hœtti og í sam-
fylgd helsta fréttablaðs bílaiðnaðarins,
Automotive News, að 100 ár eru
liðin frá upphafi bíla-
iðnaðar í landinu.
Olíukreppan mikla
Bílaiðnaðurinn var illa undir olíukreppuna
búinn pví bílarnir eru stórir ogpungir og
komast að meðaltali aðeins 13 mílur á
hverju galloni, um 5 km á hverjum lítra.
Verkalýðsfélögin fieðast
Bandaríkjaping lögleiðir starfsemi verkatýðsfélaga.
Chrysler og QM viðurkenna UAW, samtök
verkamanna í bílaverksmiðjum árið 1937
ogFord.árið 1941.
VW heldur
innreið sína
Eftirspurn eftir
erlendum
bílum verður
til.
VW Bjallan"
nemur land:
• Fjölnotabíllinn
Fjölskyldurnar kaupa nýjan
fjölnotabíl Chrysler og sala á
pallbílum ogjeppum stóreykst.
• Aflið eykst
Fallegur, viðráðanlegur i verði
og skemmtilegur. Ford Mustang
hleypir af 'stað nýrri bylgju sem
Bandaríkjamenn kalla smábíla.
> Sjötti áratugurinn
Elvis ogfleiri rokkarar glymja í útvarpinu og
Bandaríkjamenn œða um götur á tryllitakjum með
bakuggum, kýraugum og voldugum krómgiillum.
• Bílaöldin gengur í garð
Bílaiðnaður hefit í Bandaríkjunum
pegar Duryea bmðurnir
smíða 13 hestafla
rennireið.
• Ford handa öllum
Bandaríkjamenn
lara að aka.
Ford kynnir T-bílinn sem
nœr miklum vinsœldum.
Ein öld meb bílum
i Bandaríkjunum
Auglýsingar
Margir telja auglýsingu
bílaframleiðandans Jordan
frá 1923 pá bestu sem gerð
hefur verið og vera upphaf
nýrra tíma í pessari grein.
Loftlínuhönnun verður til
Chrysler Airflow var straumlínulagaður og renni-
legur. Þetta varfyrsta tilraunin til að beita vísinda-
im aðferðum við hönnun bíla í Bandaríkjunum.
1996
1903
1896
911
SÍÐASTA vígi Hudson er í þessu húsi sem byggt var árið 1892.
JACK Miller við afgreiðsluborðið í varahlutaverslun sinni.
Aftur til fortíðar
þess tíma þegar Bandaríkjamenn
voru alvöru bílaframleiðendur.
HorfiA aftur í tímann
Þegar gest bar að garði í Hudson-
bílasölu Millers voru tíu bílar inni í
tveimur sýningarsölum. Að koma
þarna inn var ekki ólíkt þvi að hverfa
40 ár aftur í tímann. Veggir voru
þéttsetnir auglýsingaplakötum frá
framleiðandanum, myndum af stjórn-
armönnurn og loftmyndum af verk-
smiðjum. Á árunum fyrir kreppu var
Hudson þriðji stærsti bílaframleið-
andi heims, smíðaði yfir 300 þúsund
bíla árlega og hafði á að skipa 30,000
manna starfsliði. Af þessum fjölda
seldi Miller Motors uin 120 bíla
EINS og bílamenn þekkja er alltaf
jafn gaman að kíkja í umboðin og
skoða það nýjasta frá bílaframleið-
endum austan hafs og vestan. Það
er þó ekki á hveijum degi sem maður
rekst á bílaumboð sem höndlar ein-
vörðungu með bíla sem hætt var að
framleiða fyrir 40 árum. Eins og
margt annað sérkennilegt í þessum
heimi þá fyrirfinnst eitt slíkt „bílaum-
boð“ vestur í henni Ameríku.
Hefur selt Hudsonbíla í 60 ár
Miller Motor Sales í Ypsilantiborg
um 50 km vestur af bílaborginni
Detroit hefur í rúm 60 ár höndlað
með Hudsonbíla, sem í eina tíð þóttu
með betri bílum. Greinarhöf-
undur átti þess kost \ núna í haust
að heimsækja þessa \ merkilegu
bílasölu og ræða við \ eigand-
ann Jack Miller, sem tók '
rekstri fyrirtækisins af föður sínum
Carl Miller. Þegar framleiðslu Hud-
sonbíla var hætt árið 1957 snéru
Miller feðgar sér alfarið að sölu not-
aðra bíla og varahlutaþjónustu við
fjölmarga Hudsoneigendur. Fljótlega
eftir að verksmiðjan lagði upp laup-
ana var stofnað hagsmunafélag Hud-
son- eigenda, sem í dag er orðinn
einn sterkasti bílaklúbbur heims með
3300 félagsmönnum. Með árunum
hefur áhugi fyrir Hudsonbílum auk-
ist jafnt og þétt, enda þóttu
þeir vandaðir vagnar með frá-
bæra aksturseiginleika og
minnisvarðar
glæsdegir
ÞAÐ er eins og að hverfa 40 ár aftur í tímann að litast yfir sýningarsalinn hjá Miller Motor Sales.
VANDAÐUR glæsivagn með frábæra aksturseiginleika; átia
gata Hudson Commodore árgerð 1947.
árlega. í dag seljast einungis örfá
eintök, enda má segja að þetta sé
orðið ellisport hjá Jack. Eftirspurn
er reyndar þó nokkur, en þó kaupa
færri en vilja. Fornbílahobbýið er
dýrt og ekki allar eiginkonur tilbúnar
að leyfa kaup á leikfangabílum fyrir
10-15000 dali, en það virðist vera
meðalverð þessara bíla. Elsti bíllinn
var frá árinu 1946, en sá yngsti frá
1954.
Þekktir keppnisbílar
Greinarhöfundur gleymdi því fljót-
lega að hann væri staddur á bílasölu,
enda staðurinn líkastur bílasafni.
Mátti engu muna að hann léti ginn-
ast til að kaupa stórgiæsilegan Hud-
son Step-down árgerð 1948, bíl sem
einungis var búið að aka 50 þúsund
km frá upphafi og leit út eins og
nýr. Ekkert varð þö af kaupum, enda
ekki fyrir venjulega launamenn að
flytja fornbíla til íslands meðan tolla-
kerfið er eins óforskammað og raun
ber vitni. Meðal annarra bíla á söl-
unni voru tveir átta strokka Commod-
ore bilar frá árinu 1947 og stórglæsi-
legir blæjubílar frá árunum ’46 og
’53. Einnig bar þar að líta bíla með
risasexunni frá Hudson, vél sem var
308 kúbiktommur og skilaði feikna-
afli, enda unnu Hudsonbílar marga
NASCAR kappaksturssigra á árun-
um eftir 1950.
Hjá Miller Motor Sales virðist það
sannast sagna að hægt sé að ferðast
um í tímanum. Og að fenginni þeirri
reynslu er ólíkt skemmtilegra að
skoða bilasölu „fyrir 40 árum“ en í
nútímanum, þar sem ekki er hægt
að leggja að jöfnu útlit og gæði þess-
ara bíla, sem ólíkt afkomendum sín-
um höfðu sál í stálinu. ■
Örn Sigurðsson
Líknarbelgir í hliðum frá
Ford í árgerð 1998
FORDBÍLAR af árgerð 1998 sem
fara á markað í Evrópu verða sam-
kvæmt áætlun Ford Motor Co. í
Bandaríkjunum margir útbúnir
með líknarbelgjum i hliðum sem
veija eiga bæði höfuð og brjóst-
kassa. Þessi nýjung verður svo að
öllum líkindum sett í bíla fyrir
Bandaríkjamarkað ári seinna. Ford
mun í takmörkuðu magni bjóða
upp á hliðarlíknarbelgi sem ein-
göngu verja bijóstkassann í bílum
af 1997 árgerð, en í framtíðinni
verða allir Fordbilar og litlir vöru-
flutningabilar sem fara á markað
í Bandarikjunum og Evrópu útbún-
ir með líknarbelgjum sem veija
eiga bæði höfuð og bijóstkassa,
en Ford Motor Co. hefur ekki til-
greint hvenær það verður.
Hliðarlíknarbelgirnir frá Ford
munu bjóða upp á bæði höfuð- og
bijóstvörn með svokölluðum sam-
hæfðum líknarbelgjum, en til þessa
hafa eingöngu verið notaðir á
markaðnum líknarbelgir sem ein-
göngu veija bijóstkassann og hafa
þeir aðeins verið fáanlegir i Volvo,
Mercedes-Benz og BMW. í 1997
árgerðinni mun BMW í N-Ameríku
bjóða upp á bijóst- og höfuðlíknar-
belgi í 5 og 7 gerðunum, en tals-
verður munur er á þeirri gerð sem
í BMW er hliðarlíknarbelgnum komið fyrir í hurðinni en í Ford
verður hann í sætisbakinu.
Ford mun bjóða upp á þar sem líkn-
arbelgirnir frá BMW verða í tvennu
lagi en um einn belg verður að
ræða frá Ford.
Sú tækni sem BMW notar bygg-
ir á belg sem komið verður fyrir í
hurðinni og á að hlífa bijóstkassan-
um lendi bíllinn í árekstri og öðrum
ílöngum sem komið verður fyrir í
ofanverðum dyrastafnum, en í
Fordbílunum verður einn ferhyrnd-
ur belgur sem komið er fyrir í
sætisbakinu.
Volvo er eina fyrirtækið sem til
þessa hefur framleitt bíla með líkn-
arbelgjum í sætum, en í BMW og '
Mercedes-Benz eru hliðarbelgirnir
í hurðunum. ■
Rafdrif nar jólagjafir
RAFDRIFNIR bílar fyrir börn er
vinsæl jólagjöf í Danmörku þessi
jól þrátt fyrir að leikfangið kosti
fleiri tugi þúsunda króna. Innflytj-
andi þessara bíla í Danmörku seg-
ir að mörg dæmi séu um það að
rafdrifnir leikfangabílar fylgi sem
kaupauki við kaup á nýjum bifreið-
um. Á myndinni eru tvær gerðir
af rafdrifnum barnabílum.
Til hægri er Formúlu 1 kapp-
akstursbíllinn sem nær 12 km
hraða á klst. Hann er framleiddur
í Tævan og kostar um 23 þúsund
krónur.
Vinstra megin á myndinni er
Diablo jeppinn sem ætlaður er
stærri börnum. Hann er framleidd-
ur á Ítalíu og kostar um 50 þúsund
| krónur. ■