Morgunblaðið - 07.01.1996, Blaðsíða 18
18 B SUNNUDAGUR 7. JANÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 7. JANÚAR 1996 B 18
AFI með barnabörnin á tröppum fyrir utan bænahús í íran.
Ljósmyndir/Pétur Valgeirsson
HUGSJÓNAMAÐURINN Pétur Valgeirsson og ferðamáti í Andesfjöllum í Suður-Ameríku,
PAKISTANI baðar sig í heilögu vatni sér til andlegrar og líkam-
legrar hreinsunar. Hann gerir þetta tvisvar á dag og lýsir því
best hversu sterk andleg arfleifð býr í trú Austurlandabúa.
SAHARA í Norður-Afríku er stærsta eyðimörk veraldar. Pétur
segir þar dulda fegurð, sem opnast í skuggadansi sólar og tungls.
MATARMARKAÐUR í Paraguay í Suður-Ameríku. Útimarkaðir
eru stór hluti af menningu vanþróaðra Ianda veraldar.
HELGUR maður á götu í Kathmandu.
Hann hefur ferðast víða um Asíu og dval-
ist á hverjum stað fimm til tíu ár.
AIRS ROCK er í miðri áströlsku eyðimörkinni og er
talinn heilagur af innfæddum Ástraliumönnum. í
kvöldsólinni verður kletturinn sterkrauður að lit.
SÓLARLAG eins og algengt er á eyjum Indónesíu þar sem Pétur bjó á meðal fiskimanna.
Heimshornaflakkari
og hugsjónamadur
Pétur Valgeirsson hefur meira og minna veríð á
ferðalögum um heiminn undanfarin níu ár. Auk
ómetanlegrar lífsreynslu segir Pétur ferðalögin
hafa dýpkað skilning sinn á lífinu. Jóhanna
Ingvarsdóttir hitti Pétur að máli.
HANN er með óslökkvandi ferðaþrá,
situr ekki bara heima og hugsar heldur
lætur drauma sína og væntingar ræt-
ast. Þrátt fyrir ungan aldur hefur hann
án efa ferðast meira en margur annar
á sama aldri, enda sannkallaður heims-
hornaflakkari. Reyndar segir hann út-
þrána nú orðið ekki sprottna af ævin-
týramennsku einni saman. Hjá sér sé
það einskonar hugsjón að ferðast einn
um ókunnar slóðir til þess að dýpka
skilninginn á lífinu og tilverunni og
ekki síður til þess að komast út í frels-
ið, sem er honum svo mikilvægt. „Á
ferðalögunum er ég engum háður og
öryggið er sömuleiðis á bak og burt.
Ég vil geta skynjað heiminn á minn
hátt og á því læri ég að þroska sjálfan
mig sem einstakling. Ég vil ekki þessa
sjálfkrafa mötun, sem er svo algeng í
okkar nútímasamfélagi."
Neistinn kviknaði í skíðaferð
Pétur Valgeirsson segir að tíu ára
gamall hafi hann byijað á því að fara
á skíði í austurrísku Alpana og það
hafi svo verið árviss viðburður hjá sér
allt til unglingsára. Líklega hafi ferða-
neistinn kviknað þar. í einni skíðaferð-
inni kynntist hann Svisslendingi, sem
ferðast hafði víða og heillaðist Pétur
af frásögn hans. Nítján ára gamall fór
Pétur í sitt fyrsta langferðalag til Afr-
íku, en yfirleitt hefur hvert ferðalag
tekið um eða yfir ár, það lengsta varði
í um fimmtán mánuði. Á milli ferðalaga
hefur Pétur unnið fyrir sér sem dag-
skrárgerðarmaður á útvarpsstöðvum,
sem skíðakennari í Kerlingafjöllum og
m.a. skrifað tímaritsgreinar um upplif-
anir sínar á erlendri grundu enda er
sköpunarþráin, að hans mati, upp-
spretta sem getur göfgað hvers manns
sál í leit að lífsh^mingju.
Pétur segist hafa verið byrjaður að
læra rafeindavirkjun að afloknu skyldu-
náminu, en hætt þar sem hann hafi
lent í kennaraverkföllum tvisvar sama
veturinn. „Á þeim árum var ég þannig
skapi farinn að ég tók dálítið afdráttar-
lausar ákvarðanir og var mér ekkert
bifað. Ég fór til Bandaríkjanna og fékk
vinnu á verkstæði á Long Island í
nokkrar vikur á meðan ég var að finna
handa mér draumabílinn, sem ég svo
keypti og flutti svo heim til íslands,-
Ég var helseldur þessari fínu veraldlegu
græju og lagði allt í hann.'
Skemmst er frá að segja að þessum
fína sportbíl týndi ég í þriggja bíla
árekstri í Ártúnsbrekkunni, en labbaði
sjálfur úr flakinu heill heilsu. Ég stóð
eftir með tryggingaféð í höndunum,
nýbúinn að syrgja jafnómerkilegan og
veraldlegan hlut og bíltík. Þá er það sem
þessi sterka ferðaköllun kemur yfír mig.
Ég ákveð að fylgja henni ósmeykur og
skoða hvert hjarta mitt myndi leiða
mig. Eftir á að hyggja var þetta eins
og kippt hefði verið í spotta og mér
sagt að snúa af villu vegar míns.“
Of langt mál væri að telja upp alla
þá staði sem heimshornaflakkarinn
hefur heimsótt á síðustu níu árum, en
um er að ræða flakk um allar heimsálf-
ur og mörg ævintýri, bæði misgóð og
vafasöm. Hann segist gera sér ferða-.
lögin eins ódýr og kostur sé, ferðist
um með bakpokann sinn og sofí jafn-
vel úti undir berum himni ef svo ber
við enda líði honum aldrei betur en
þegar hann er algjörlega umkringdur
náttúrunni. En ástæðan fyrir því að
hann kýs að vera einn á flakki, er sú
að hann er aldrei einn. „Annaðhvort
er ég að kynnast fólki, sem er að ferð-
ast á svipaðan hátt og ég og stundum
slæst ég í för með því, og hinsvegar
r"T
er ég í miklu nánara sambandi við þá
innfæddu en ef ég væri með ákveðnum
ferðafélaga.“
Þrátt fyrir að hafa farið víða, er
Pétur þeirrar skoðunar að ísland sé
eitt fallegasta land veraldar og algjör
paradís náttúruunnandans. Hann kveð-
ur hinsvegar fast að orði þegar hann
talar um Islendinga sem fordómafulla
þjóð. „Fordómar er nafn, -sem hinir
fávísu gefa fávisku sinni. Éf íslending-
ar myndu vilja kynna sér lifnaðarhætti
og menningu annarra þjóða, þá myndu
þeir sjá að það er engin ástæða til að
vera með fordóma í garð vanþróaðri
ríkja veraldar. Að mínu mati eiga for-
dómar rætur að rekja í gegndarlausan
heilaþvott hins veraldlega þjóðfélags.
En sökum þess að við búum í þessu
einstaka landi, höfum hreinan sjó,
hreint vatn, ómengað súrefni og dá-
samlega náttúru, þá eru Islendingar
miklu tengdari náttúrunni en þeir gera
sér grein fyrir sem aftur gerir þá að
mjög sterkum og fallegum einstakling-
um yfir höfuð. Þennan hreinleika
skynja ég svo vel þegar ég er kominn
í burtu og inn í mengaðri samfélög.
Við ættum að geta haft göfgandi áhrif
á mannkynið allt með því að sýna því
að hægt er að búa í jafnvægi við náttúr-
una án þess að menga eða skemma.
Það er til háborinnar skammar hve
mannkynið hefur lagst á kné og dýrkað
sína eigin vitsmuni og gengið að sama
skapi svo hræðilega á náttúruauðlindir
jarðarinnar að það stórsér á þeim. Til-
gangurinn með þessari gegndarlausu
níðslu er enginn. Það þarf mikla hug-
arfarsbreytingu til ef börnin okkar eiga
að fá notið hreinieika jarðarinnar í
framtíðinni.“
Snýst um hamingjuna
Ferðalögin urðu til þess að Pétur fór
að spá í jóga, þá aldagömlu heims-
speki, sem á rætur að rekja til Ind-
lands enda segir hann að ferðalögin
hafi alltaf verið sér dálítið heilög, að
komast út í allt þetta frelsi, engum
háður, á bólakafi í öryggisleysi og ekki
undir stöðugum áhrifum frá þjóðfélag-
inu og fólkinu, sem það byggir, pínulít-
ið eins og að draga andann í fýrsta
skipti, eins og hann orðar það. Eftir
I HIMALAJA-fjöllunum. Tindurinn til hægri á myndinni heitir Ama Dablam og þykir sérstakur að
lögun. Fremst má sjá bænagjörð andans manna i fjöllunum, en þeir rita sinn boðskap á tau á sanskrít.
INNFÆDDIR Gurani-indíánar í Suður-Ameríku. Þetta er flökkufólk, sem eyðir stærstum hluta lífs
síns undir berum himni og hallar höfði að móður náttúru.
sitt síðasta langferðalag til Asíu,
dvaldi hann í sex mánuði í höfuð-
stöðvum Kripalujóga í skóglendi í
Massachussets í Bandaríkjunum
sem hann segir að hafi haft afger-
andi áhrif á hugsanagang sinn og
lífsskoðanir, en þar býr 300 mannt.
„fjölskylda“ í sátt og samlyndi, lifir
á jurtafæði og jógakenningum.
Þangað hyggst hann hverfa að nýju
eftir fáeinar vikur til að nema jóga-
fræði. „Nútímamaðurinn er nefni-
lega svo langt kominn frá uppruna
sínum og í raun orðinn ónáttúruleg-
ur í lifnaðarháttum. Ef maðurinn
snýr baki við náttúrunni, þá snýr
móðir náttúra baki við honum og
þar með týnir mannkynið lífsgjöf
sinni.“
Pétur segir að erfitt sé að koma
orðum að því út á hvað jóga geng-
ur, það sé líkt og að þurfa að út-
skýra ljósið fyrir blindum. „Sérhver
einstaklingur nálgast sannleikann á
sinn einstaka hátt og þar af leið-
andi er jóga lífsljós hvers og eins.
Við erum raunverulega öll að leita
að því sama, burtséð frá því hvar
við erum stödd í lífinu. Allt, sem
við tökum okkur fyrir hendur, er
tilkomið sökum þess að það er okk-
ar dýpsta hjartans mál að fá að
gefa og þiggja ást. Þegar öllu er á
botninn hvolft, snýst lífið ekki um
annað. Jóga nálgast þetta á allt
annan hátt en við gerum í hinni
vestrænu menningu, þar sem við
erum afskaplega upptekin af því
veraldlega og leitum gjaman að
hamingjunni fyrir utan okkar eigið
sjálf í stað þess að leita inn á við.
Hamingjan býr nefnilega í okkur
sjálfum.“
Pétur segist að vissu leyti hafa
tekið þessa aldagömlu heimspeki
inn í sitt líf, en er langt frá því að
hafa fullnumið fræðin. „Sem ein-
staklingur er ég aðeins að takast á
við margt í mínu lífi og persónulega
hefur þetta opnað mér allt aðra lífs-
sýn en þá, sem hefur tíðkast hér
heima hingað til. Við erum alltaf í
eltingaleik við einhveijar gerviþarf-
ir og gefum okkur aldrei tíma til
að takast á við okkur sjálf. Það er
svo margt sem mengar huga okkar
og við getum endalaust haft eitt-
hvað fyrir stafni til þess að þurfa
ekki að takast á við sjálf okkur
enda getur það oft verið sársauka-
fullt og erfítt. Einstaklingur er sam-
ansafn af því, sem hann gengur í
gegnum í lífinu. Mín reynsla hefur
kennt mér að fegurð lífsins er svo
stór og svo mikil að það er engin
ástæða til að taka á móti henni á
neinn annan hátt en með gleði í
hjarta og af ást. Hið sanna ljós gaf
okkur lífið. Hvernig við lifum því,
er okkar gjöf til ljóssins."