Morgunblaðið - 12.01.1996, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐI0
FÖSTUDAGUR 12. JANÚAR 1996 B 3
DAGLEGT LÍF
SIGRÓN var aö kaupa I matinn I stórmarkaði skömmu fwrir
páskahátíd. Hán sér aö háKur Iftrl af |6gúrt er á tHboös varö-
inu 102 ferónur 09 áfcveftur að ekaila á famu.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
EFTIR dans skal herrann
leiða danskonu sína til sætis
og hneigja sig að skilnaði.
ókurteisi að spyija konur um aldur
„og allir ættu að vita, að engin kona
verður meira en 39 ára gömul(!), og
hvað þýðir annars að spyrja um
slíkt... maður fær aldrei sannleikann
að vita um það mál hvort sem er!“
Henni finnst líka miður „klæðilegt“
fyrir kvenfólk að blóta.
Kurteisin breytist með tímanum
en hin almenna regla ekki; að taka
tillit til annarra. Það er kjami máls-
ins, hversu hlægilega sem gamlir
mannasiðir kunna að hljóma. Dæmi
um úrelta kurteisi er: „Kona þarf
ekki að taka af sér hanzkann,
þegar hún heilsar karlmanni með
þandabandi, en karlmaðurinn á
að gera það.“
Gestir sem hnýsast
inn í skápa
Flestir eru fegnir að vera
ekki settir undir stífar regl-
ur í mannlegum samskipt-
um, en ýmsir sakna líka
notalegra reglna eins og
! að láta taka ofan fýrir
sér, opna bíldyrnar og svo
framvegis. En er dóna-
skapur að stanga úr tönnunum við
matarborðið? „Algerlega ófyrirgef-
anlegt," segir Rannveig og Jón
Jacobson er á sama máli. Hins veg-
ar er það mjög algeng sjón hér á
landi en í Bandaríkjunum er það
talið fyrir neðan allar hellur.
Hver maður gæti sjálfsagt búið
til lista yfir hvað fer mest í taugarn-
ar á honum vegna skorts á manna-
siðum. Flestum finnst óþægilegt að
láta glápa á sig eða fá gesti í heim-
sókn sem opna jafnvel skápa til að
skoða. Sumir fara meira að segja í
Afgi'slftsfufcona Ktfmjpfar vftrurnar fnn Sfgrún kemur
augaðaft hónteiur jógurtiftá Hftkrónur. tfún mótmmiír
írtíft é 115 krónur.
»0 ttegín „Jágúrtlð érá tlfboftlnu 102 krftnur." Afgreíftsiu-
konan svarar: „Ég veíisttt um þsð.“ Stgrún ondurtekur;
«t»aft er á102 krftnur inni I báft.“ Afgreíftslukonan svaran
«Haftu kjafti!" Sfgrún boroar, fer með vftrurnar heim og
Hrtngír f aigandann. Hannbekkir máfíð, því afgreiftsiukonan
hafftí farift tli hans, brostío f grát og be&ist afsökunar.
Eígandinn biftur Sigrúnu inniiagrar afsftkunar og spyr
hvarnún eigi halma. Aft kvftfdf sama dags kveftur hanrt
dyra heima hjá henni meft staarstu gerft af páskaeggi og
bíftst aftur afsftfeunar.
heimsóknir til að sjá hvemig fólk býr.
Böm em viðfangsefni Rannveigar
eins og Jóns Jacobsonar: „Ef við
læmm góða hegðun í barnæsku, þá
verðum við kurteisir menn og kon-
ur.“ Bömin þarf að siða á heimilinu
og kenna þeim allar helstu sam-
skiptareglumar. Markmiðið er tillits-
semi og að minnka óþægindin í
heiminum.
Gerðu svo vel
og þakka þér fyrir
Á síðasta ári kom út hjá Skjald-
borg bókin Mannasiðir og umgengn-
isvenjur eftir Susanna Mancinotti
og er hún samin handa bömum. í
henni er farið yfir víðan völl mannas-
iða og til að mynda sagt: „Ef þið
haidið öllu hreinu og í röð og reglu,
líður ykkur vel.“ „Þið eigið að sitja
bein við borðið og hafa olnboga að
síðum meðan matast er, og ljúkið
alltaf af diskinum.“ „Verið alltaf
BENT hefur verið á að bílstjórar
bori gjarnan í nefið á rauðu ljósi.
Spurningin er: Eru þeir prívat
eða á almannafæri?
kurteis þegar þið biðjið um eitthvað
eða takið við einhveiju. Orðin sem
þið eigið að nota era „gerðu svo
vel“ og „þakka þér fyrir.““
Bækur handa börnum um mann-
asiði era ágætar til að gera þau
meðvituð um góða og slæma siði.
Aftast í bókinni er listi yfir góða
siði og erum við auðsjáanlega komin
inn í nútímann: Fjarstýring: Notið
aldrei fjarstýringu til að neyða aðra
til að horfa á það sem þið viljið sjá
í sjónvarpinu. Hár: Greiðið ykkur
aldrei á almannafæri og stijúkið
ekki hárið með fingranum þegar þið
sitjið til borðs. Kvörtun: Þeir sem
eru sífellt að kvarta era þreytandi.
Loforð: Lofið aldrei öðra en því sem
þið þykist viss um að geta efnt.
Olnbogar: Styðjið aldrei olnbogan-
um á borðið meðan matast er. Nef:
Þið megið aldrei bora í nefíð.
Mannasiðir ekki lengur bundnir
kynjunum
Það sem hefur haft mest áhrif á
mannasiði og kurteisisvenjur und-
anfarna áratugi er árangur kvenna-
baráttunnar. Gert er ráð fyrir að
konur og karlar standi jafnfætis og
hinar fjölmörgu samskiptareglúr
sem giltu milli kynjanna era orðnar
léttvægar. „Dameme först“ heyrist
stöku sinnum en oftast sem grín.
Bækurnar Mannasiðir eftir Jón
Jacobson og Kurteisi eftir
Rannveigu Schmidt era um
mismunandi hegðun eftir
hlutverkum kynjanna.
Rannveig skrifar til dæm-
is: „Karlmaður á alltaf
að koma konum til
hjálpar, jafnvel þótt
hann ekki þekki þær.
Ef kona missir eitt-
hvað á götuna, tekur
karlmaðurinn það
upp fyrir hana.
Hann býður konu
sæti sitt í strætis-
vagni, en tekur
alltaf ofan hattinn um leið og hann
lætur henni eftir sætið. Konan þakk-
ar alltaf kuifeisislega." í nýju bók-
inni Mannasiðir og umgengnisvenjur
er engum fyrirmælum beint til
stúlkna og drengja sérstaklega. Al-
menn kurteisi hvers einstaklings
óháð kjmi er nú ríkjandi. Karlar
annars vegar og konur hins vegar
eiga nú að sýna hvort öðru tillits-
semi vegna persónu en ekki kyns.
Gunnar Hersveinn ■

LEIKIÐ með mold, steina og kastaníur undir borði í leikfanga-
lausa leikskólanum.
nokkra athygli og þeir þurftu að
veija það fyrir nágrönnum og vinnu-
félögum að börnin þeirra tækju þátt
„í þessari vitleysu". Mörgum fínnst
hugmyndin út í hött og skilja ekki
hvaða gagn það gerir að neita börn-
um um liti og litabækur í leikskólan-
um. Sumir sem hafa frétt af þessu
hafa sagt að þeir myndu undir eins
taka bumið sitt úr „svona“ leikskóla.
En það hefur enginn tekið bamið
sitt úr leikskólanum í Solothurn.
enda eru krakkamir þar ekki nema
í tvo til fjóra tíma á dag og þau
hafa nóg af dóti til að leika sér að
heima. Sumum foreldrum þótti leik-
fangaleysið hafa góð áhrif á börnin,
þau virtust rólegri og duglegri að
dunda sér þegar þau komu heim.
Fóstran er ánægð með tilraunina.
Hún sér^ein um 20 til 25 börn og
sagði þeim allt um dótlausu mánuð-
ina. (Svissneskir leikskólar taka allt-
af ákveðið þema fyrir í hálft ár í
senn, það getur verið hvað sem er,
Hrói höttur, sirkus, skjaldbökur.)
Hún vonar að leikfangaleysið verði
fastur liður í starfi leikskólans og
allt bendir til að svo verði. Leikskól-
ar annars staðar í Sviss hafa sýnt
áhuga á tilrauninni. Það veit enginn
hvort hún ber tilætlaðan árangur og
forði bömunum frá fíkn á fullorðinsá-
rum en hún sakar örugglega ekki
og þess vegna borgar sig að reyna.
■
Anna Bjarnadóttir

BÆKUR
Kraftaverkin
ogBenny
ÚT er komin ný bók eftir met-
söluhöfundinn Benny Hill. Bók-
in heitir Drottinn Jésús, ég þarf
á kraftaverki þínu að halda og
inniheldur tíu
vitnisburði,
þar með talið
vitnisburð
höfundar.
„Þessi menn
hafa læknast
af sjúkdómum
og öðlast sig-
ur í lífi sínu,“
segir í fréttatilkynningu.
Bókin fjallar meðal annars
um þijú grundvallaratriði til að
öðlast kraftaverk, fjórar reglur
til að lifa heilbrigðu lífi, sjö leið-
beiningar svo kraftaverkið varð-
veitist.
Útgefandi: Vakning.
Þýðandi: Katla K.
Ólafsdóttir.
Verð: 1.790 krónur.
Vasar
á fatnaði
leysa töskur
af hólmi
BIL- og húslyklar, varalitur og
aðrar snyrtivörur auk að-
skiljanlegustu hluta, sem
konum finnst þær ekki
geta verið án þegar þær
fara út úr húsi, eru jafn-
an hafðir í misstórum
töskum og veskjum.
Þær sem vilja komast
eilífum tösku-
burði gætu hug-
leitt að fá sér
fatnað með stór-
um og smáum
vösum hér og
þar ájökkum,
pilsum, buxum
og kápum. Á
tískusýningu í
París nýverið
sýndu nokkrir
velþekktir
tískuhönnuðir
hvernig vasar
geta verið jafnt
til gagns og
prýði. ■
Eilíf æska
Er Q-10 lykillinn að eilífri æsku
F>
!
I rumur líkamans
þurfa á Kóensími
Q-10 að halda til
að umbreyta í orku þeirri
næringu sem að þeim
berst. Þær þurfa Q-10 til
að geta skilað sínu hlut-
verki. Eitt hæsta hlutfall Q-10 í
frumum líkamans er í hjartanu.
Upp úr miðjum aldri minnkar
framleiðsla þess, sem getur leitt
til minni mótstöðukrafts,
skerts starfsþreks og ótíma-
bærrar öldrunar.
Q-10 fyllir líkamann nýrri
orku, starfsemi frumanna
eflist og þær sjá fyrir auknu
þreki til frekari dáða.
leilsuhúsið
Kringlunni & Skólavörðustíg
GULI MIÐINN TRYGGIR GÆÐIN!