Morgunblaðið - 13.01.1996, Qupperneq 16

16 LAUGARDAGUR 13. JANÚAR 1996
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
Vísitala neysluverðs hækkar um 0,4%
Grænmeti og
ávextír hækk-
uðuum 10%
VÍSITALA neysluverðs í byrjun
janúar mældist 174,9 stig og hafði
hækkað um 0,4% frá því í desem-
bermánuði. Þetta jafngildir 4,63%
hækkun miðað við heilt ár. Vísitalan
mælist nú hin sama og var í byrjun
október sl., en undanfama tólf
mánuði mælist hækkun hennar
1,6%.
Um 9,9% verðhækkun á græn-
meti og ávöxtum olli um 0,21%
hækkun vísitölu neysluverðs nú í
janúar. Þá hækkuðu happdrættis-
miðar um 12,3% sem leiddi til 0,11%
vísitöluhækkunar. Hins vegar lækk-
aði markaðsverð húsnæðis um 0,6%
og olli það 0,05% vísitölúlækkun.
Áhrif einstakra liða sjást nánar á
meðfylgjandi töflu.
Árið 1995 var vísitala neyslu-
verðs að meðaltali 1,7% hærri en
árið áður, en sambærileg meðal-
hækkun 1994 var 1,5% og 4,1%
árið 1993.
Ágæt ávöxtun verðtryggðra
skuldabréfa
Verðbólgan í ríkjum Evrópusam-
bandsins var 3% að meðaltali á
tímabilinu nóvember 1994 til nóv-
ember 1995. Lægst var hún í Finn-
landi eða 0,3%, 1,3% í Lúxemborg
og 1,5% í Belgíu. Á sama tímabili
var verðbólga hér á landi 2,1%.
Vísitalan í janúar gildir til verð-
tryggingar í febrúar og var hennar
að venju beðið með nokkurri eftir-
væntingu á verðbréfamarkaði í
gær. Síðdegis í gær höfðu verið
seldir ríkisvíxlar fyrir um 700 millj-
ónir á Verðbréfaþingi og voru stór-
ir fjárfestar meðal seljanda. „Það
er reiknað með að verðtryggðu kjör-
in verði mjög góð næstu tvo mán-
uði, verðbólgan verði yfir 5% í jan-
úar og febrúar og 4% á fyrri hluta
ársins,“ sagði Davíð Björnsson, for-
stöðumaður hjá Landsbréfum, í
samtali við Morgunblaðið. „Verð-
tryggði markaðurinn er að taka við
sér og menn hafa verið að selja
óverðtryggð bréf í töluvert miklum
mæli frá áramótum. Stórar fjár-
hæðir í ríkisvíxlum hafa verið settar
á markaðinn.“
Áhrifanna af þessari þróun hafði
þó ekki að neinu marki gætt á kjör
verðtryggðra skuldabréfa í gær, að
sögn Davíðs. „Það er aukin eftir-
spurn eftir verðtryggðum bréfum
en þar er ekki um stórvægileg áhrif
að ræða. Engu að síður virðist ljóst
að vaxtahækkunarferlinu, sem ver-
ið hefur á verðtryggða markaðnum
frá því verðhjöðnunin hófst, er lok-
ið. Það er hins vegar of snemmt
að spá um það hvort vextirnir hald-
ast í jafnvægi eða lækka.“
Vísitala neysluverðs íjan.i 996(174,9^)
0 Matvöuir (16,2%)
00 Mjöl, grjón og bakaðar vörur (2,6%)
01 Kjöt og kjötvörur (0,5%
05 Grænmeti, ávextir og ber (2,1 %)
06 Kartöflur og vörur úr þeim (0,4%)
09 Aðrar matvörur (1,8%)
1 Drykkjarvörur og tóbak (4,4%)
2 Föt og skófatnaður (5,9%)
3 Húsnæði, rafmagn og hiti (17,9%)
31 Húsnæði (14,8%)
4 Húsgögn og heimilisbúnaður (6,7%)
5 Heilsuvernd (2,8%)
6 Ferðir og flutningar (20,3%)
7 Tómstundaiðkun og menntun (11,8%)
72 Tómstundaiðkanir (5,6%)
8 Aðrar vörur og þjónusta (14,3%)
82 Ferðavörur, úr, skartgripir o.fl. (0,6%)
83 Veitingahúsa- og hótelþjónusta (3,5%) -0,9%
1 +2,0%
“] +1,9%
1,2%
Maí 1988 = 100
VISITALA NEYSLUVERÐS (100,0%)
TwTö Breyting frá
I o,o% fyrri mánuði
-0,2% fl yv
-0,2% []
I 0,0%
II +1.2%
| +0,1%
H+i,o%
tiMi +2,3%
-0,3% 0
tfiial +2,2%
Tölurísvigum
vísa til vægis
1 +0,4%
einstakra liða.
Breytingar vísitölu neysluverðs 1994-1996
Sigurður Helgason, gölskylda og tengdir aðilar að selja hlut sinn í Handsali
Kaupverðið nemur liðlega
100 milljónum króna
SIGURÐUR Helgason og fjölskylda
hans, ásamt allmörgum hluthöfum
sem henni tengjast, hafa selt sinn
hlut í verðbréfafyrirtækinu Handsali
hf. til hóps fjárfesta. Jafnframt hefur
Edda Helgason ákveðið að segja
stöðu sinni lausri sem framkvæmda-
stjóri Handsals.
Hlutafé Handsals nemur alls um
95 milljónum króna og samkvæmt
upplýsingum Morgunblaðsins átti
Sigurður Helgason og hluthafar hon-
um tengdir samtals liðlega 49% hlut
í félaginu eða um 47 milljónir. Full-
trúi kaupendanna er Einar S. Hálf-
danarson, lögmaður og stjórnarmað-
ur í félaginu. Hann kvaðst í samtali
við M'orgunblaðið ekki geta upplýst
hveijir ættu þar í hlut, en þar væri
bæði um að ræða stofnanafjárfesta,
fyrirtæki og einstaklinga. Ekki væri
frágengið innan hópsins hvemig
hlutaféð skiptist á milli aðilanna en
það yrði upplýst innan mánaðar.
„Þessi hópur hafði mikinn áhuga á
að eignast hlutdeild í félaginu og
nálgaðist hluthafana. Þeim hefur
greinilega líkað verðið,“ sagði Einar.
Gengi bréfanna var liðlega 2,0 og
er söluandvirði þeirra þvi liðlega 100
milljónir. Aðrir hluthafar hafa hins
vegar forkaupsrétt að bréfunum
þannig að kaupendurnir þurfa að ná
samkomulagi við þá til að viðskiptin
gangi eftir.
Samkvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins hefur Sigurður Heigason og
fjölskylda hans ásamt tengdum hlut-
höfum ítrekað reynt að kaupa bréf
í félaginu til að ná meirihlutanum.
Hins vegar hafa aðrir hluthafar stað-
ið gegn því, en meðal stærstu hlut-
hafanna í þeim hópi eru Lífeyrissjóð-
ur Austurlands með 10% hlut og
bræðurnir Ágúst og Sveinn Valfells
sem einnig eiga um 10%. í röðum
þeirra var mikill áhugi fyrir því að
opna fyrirtækið, breikka hluthafa-
hópinn og auka hlutaféð. Var tillaga
um allt að 150 milljóna hlutafjár-
aukningu lögð fram á síðasta aðal-
fundi félagsins, en henni var vísað
til stjórnar félagsins.
„Mínu brautryðjendastarfi
er nú lokið“
Aðspurð um ástæður fyrir sölu
bréfanna benti Edda Helgason á að
allt væri til sölu ef rétt verð væri í
boði. Fjárfestamir hefðu væntanlega
haft þetta að leiðarljósi þegar þeir
ákváðu að selja. Hún hefði sjálf tek-
ið ákvörðun um að hætta störfum í
framhaldi af því. „Ég tel að tími sé
kominn til að breyta til. Handsal
verður fimm ára á mánudaginn þann
15. janúar og mínu brautryðjenda
starfi er nú lokið. Ég las bók fyrir
mörgum árum eftir Henry Kissinger
og fannst þau orð hans mjög eftir-
tektarverð að fólk ætti að skipta um
starf á 5-7 ára fresti. Annars ætti
það til með að staðna.“
í stjórn Handsals hafa verið þeir
Ragnar Halldórsson, formaður, Éin-
ar Hálfdanarson, Sigurður M. Magn-
ússon, Sigurður Helgason og Og-
mundur Skarphéðinsson. Auk Sig-
urðar mun Ögmundur nú ganga úr
stjóm.
Oflugir fjárfestar til
liðs við Taugagreiningu
Orkan
hækkar verð
VERÐ á 92 og 95 oktana bensíni
hefur hækkað um 40 aura hjá Ork-
unni hf. Lítrinn af 92 oktana bens-
íni er nú á 63,10 kr. og lítrinn af
95 okt. á 65,30 kr. Gunnar Skapta-
son, framkvæmdastjóri Orkunnar,
segir þessar hækkanir til komnar
vegna hækkana á bensínverði er-
lendis að undanförnu. Hann segir
að fyrirtækið verði að fylgjast mjög
grannt með sveiflum erlendis vegna
þess hve álagning þess sé lág. Hann
segir hins vegar að fyrirtækið leggi
áherslu á að Iækkanir á mörkuðum
erlendis skili sér jafn hratt í lækk-
unum hér á landi.
Gunnar nefnir sem dæmi að verð
á díesilolíu hafi verið hækkað um
1 krónu í 22,90 í ársbyrjun en fáein-
um dögum síðar hafi það lækkað
um 30 aura í 22,60.
EIGNARHALDSFÉLAGIÐ Alþýðu-
bankinn hf. hefur keypt hlutabréf að
nafnvirði 5,2 milljónir króna í hugbún-
aðarfyrirtækinu Taugagreiningu hf.
sem samsvarar um 13% hlut. Tauga-
greining fékk heimild til hlutafjár-
aukningar á sl. ári að nafnvirði 20
milljónir og hefur að mestu lokið sölu
bréfanna. Nemur heildarhlutaféð nú
um 40 milljónum.
Tilgangur útboðsins er fyrst og
fremst að styrkja fjárhag félagsins
og standa undir frekari vöruþróun til
að auka breidd á vöru þess. Auk Eign-
arhaldsfélagsins hafa Þróunarfélag
íslands, Aflvaki og starfsmenn
Taugagreiningar keypt hlutabréf,
skv. frétt frá Eignarhaldsfélaginu.
Samhliða hlutafjárútboðinu var ráðist
í fjárhagslega endurskipulagningu í
samvinnu við lánardrottna til að
tryggja að nýja hlutaféð fari að mestu
til sölu og markaðssetningar svo og
þróunar á framleiðsluvörum.
Stærsti hluthafi og frumkvöðull að
stofnun Taugagreiningar er Emir Kr.
Snorrason, taugageðlæknir. Fyrir-
tækið hefur unnið að þróun og fram-
leiðslu á hug- og vélbúnaði til að rann-
saka og greina truflanir á starfsemi
taugakerfisins. Hér er um algjöra
nýjung að ræða því læknum er gert
kleift að nota staðlaðar einmennings-
tölvur til að rannsaka, fylgjast með
og greina truflanir á starfsemi tauga-
kerfísins. Taugagreining hefur þróað
mælitækið í náinni samvinnu við
Háskólasjúkrahúsið á Haukeland í
Bergen í Noregi og var það fyrst tek-
ið í notkun þar. Rannsóknarráð hefur
einnig stutt vel við bakið á verkefninu
í gegnum tíðina með styrkjum.
Fram kemur að fyrst og fremst er
um söiu á erlenda markaði að ræða,
en kaupendur eru sjúkrahús og rann-
sókna- og læknamiðstöðvar erlendis.
Búnaðurinn er nú í notkun á um 50
sjúkrastofnunum, aðallega í Evrópu.
Hefur varan hefur fengið viðurkenn-
ingu frá fjölmörgum erlendum kaup-
endum.
Apple
þarf að
stokka upp
San Francisco. Reuter.
APPLE-tölvufýrirtækið þarf að
koma fram með áætlun um að
leysa fyrirtækið upp eða leita
að samstarfsaðila til að halda
velli vegna nýs taps og harðrar
samkeppni að dómi sérfræð-
inga.
Aðrir telja fréttir af vand-
ræðum Apples orðum auknar
og að fyrirtækið þurfi að ein-
beita sér að markaði fyrir
námsgögn, heimatölvur og
margmiðlun, þar sem það
standi bezt að vígi.
Apple selur fleiri einkatölvur
en aðrir framleiðendur í Banda-
ríkjunum og allir eru sammála
um að fyrirtækið verði að láta
til skarar skríða sem fyrst til
að auka hagnað sinn á ný og
þróa búnað, sem margir telja
að sé einstæður og eftirsóknar-
verður sem fyrr.
Sérfræðingur Dataquest í
San Jose, Kimball Brown, seg-
ir að ef 1000 starsmönnum
verði sagt upp tákni það enga
breytingu og það sem þurfí sé
víðtæk endurskipulagning.
Segja má að Apple-fyrirtæk-
ið hafí viðurkennt að það sé
rétt þegar það tilkynnti 10.
janúar að tap yrði á fyrsta
fjórðungi fjárhagsársins og að
endurskipulagning yrði kynnt
þegar niðurstöðutölur yrðu
birtar 17. janúar.
í fyrra kynnti Apple nokkrar
nýjar Power Macintosh tölvur,
sem voru mikil breyting. Verð
var síðan lækkað til að auka
markaðshlutdeild. Það tókst og
Apple seldi fleiri PC-töIvur en
keppinautarnir og tölvur fyrir-
tækisins eru algengari í heimil-
um og skólum en tölvur ann-
arra framleiðenda, en sá árang-
ur sem hefur náðst hefur kom-
ið niður á hagnaði.
Margir háttsettir starfsmenn
Apple hafa hætt störfum að
undanfömu og orðrómur hefur
verið á kreiki um að þúsundum
verði sagt upp.
Apple hefur þurft að keppa
við tölvur knúnar Intel-kubbum
og með Windows hugbúnaði
sem ráða yfir 80% af markaðn-
um. Brown, sérfræðingur
Dataquest, telur að aðskilja
verði hugbúnaðar- og vélbún-
aðammsvif fyrirtækisins. Nýtt
hugbúnaðarfyrirtæki muni
halda áfram að framleiða Mac-
intosh stýrikerfí og muni leyfa
ýmsum framleiðendum einka-
tölva að nota það. Þeim mun
fleiri fyrirtæki sem taka upp
kerfíð, þeim mun auðveldara
verður að beijast við Windows,
segir Brown.
Microsoft
segir upp
120 manns
Seattle. Reuter.
MICROSOFT hyggst segja
upp 120 starfsmönnum af 645
í verksmiðju í Seattle, sem
framleiðir 3,5 þumlunga diskl-
inga, og sýnir það vaxandi vin-
sældir CD-ROM geisladiska
að sögn fyrirtækisins.
Talsmaður Microsofts sagði
að uppsagnirnar hefðu engin
áhrif á vöxt fyrirtækisins og
að 2.000 nýir starfsmenn yrðu
ráðnir á þessu ári. Hjá fyrir-
tækinu starfa tæplega 19.000
manns.
Talsmaðurinn sagði að upp-
sagnirnar stöfuðu af minnk-
andi eftirspurn eftir 3,5 þuml-
unga disklingum, sem eru dýr-
ari í framleiðslu.