Morgunblaðið - 13.01.1996, Page 18
18 . LAUGARDAGUR 13. JANÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
ÚR VERINU
FRÉTTIR: E VRÓPA
Morgunblaðið/Róbert Schmidt
Vélstjórinn á spilinu
KRISTJÁN Ibsen Ingvarsson,
vélstjóri á Báru ÍS frá Suður-
eyri, var hress er hann og skips-
félagar hans komu að landi með
tæp sjö tonn eftir dagsróður
með 28 línubjóð nýlega. Krist-
ján hefur verið vélstjóri á Bár-
unni um nokkurt skeið en faðir
hans, Ingvar Bragason, var
skipstjóri og reri hann bæði á
línu og dragnót.
Viðurkenning fengin á
brennsluhvötum DEB
Mengunarvörn og eldsneytissparnaður staðfestur
DAVID Butt, hjá DEB-þjónustunni
á Akranesi, er nú nýkominn frá
Kanada þar sem hann kynnti fyrir
nokkrum fyrirtækjum Cleanburn
brennsluhvatana sem hann hefur
þróað og framleitt. Samkvæmt
rannsóknum hlýst nokkur eldsneyt-
isspamaður af notkun slíkra
brennsluhvata auk þess sem þeir
draga úr koltvísýringsmengun. Þá
hefur umhverfisráðuneytið staðfest
viðurkenningu umhverfisstofnunar
Bandaríkjanna á búnaðinum.
Meðal þeirra sem David Butt hitti
í Kanada voru aðilar frá Fleet Eng-
ineering dept. BC Ferry Corporation
en fyrirtækið hefur notað Cleanbum
brennsluhvata í tveim ferjum sínum
undanfama 14 mánuði. Komið hefur
í ljós að á þessum tíma hefur elds-
neytisspamaður verið um 6% og
munar um minna hjá fyrirtæki sem
brennir um 15 milljónum lítra af
dísilolíu á ári.
David var einnig á ferð í Nova
Scotia og hélt fyrirlestur um búnað-
inn þar. Hann segist hafa orðið var
við mikinn áhuga og fengið fyrir-
spumir m.a. frá strandgæslunni og
fleiri stóram fyrirtækjum sem þurfí
að spara eldsneyti og eigi auk þess
við ýmis önnur vandamál að stríða
þar sem brennsluhavatarnir gætu
komið að góðum notum, s.s. of háan
afgashita og bakteríugróður.
Fleiri pantanir borist
David segist vona að þetta stað-
festi enn og aftur að brennsluhvat-
arnir dragi úr eldsneytiseyðslu og
mengun frá dísilvélum bæði á sjó
og á landi. Hann segir að meðal
annars hafi borist pantanir á útbún-
aðinum frá Hong Kong og Tælandi
auk þess 'sem von sé á fleiri pöntun-
um frá Kanada í ljósi mjög jákvæðr-
ar reynslu á þeim þar.
Umhverfísstofnun Bandaríkjanna
fékk snemma á síðasta ári til rann-
sóknar minni gerð af brennsluhvöt-
um frá DEB-þjónustunni. Umhverf-
isráðuneytið á Íslandi fól Hollustu-
vemd ríkisins að kanna hvað fólgið
væri í viðurkenningu stofnunarinn-
ar. Helstu niðurstöður hennar vora
þær að minni gerð brennsluhvat-
anna er viðurkenndur útblásturs-
tengdur búnaður í allar bensín- og
dísilknúnar bifreiðar samkvæmt
bandarískum reglugerðum.
David segir þessa viðurkenningu
hafa mikla þýðingu fyrir sig þar sem
margir hafi spurt um álit umhverfís-
ráðuneytisins á búnaðnum fram að
þessu.
„Stjórnvöld styði viðleitni
til sóknar á fjarlæg miðu
MORGUNBLAÐINU hefur borizt til
birtingar eftirfarandi ályktun frá
stofnfundi Félags úthafsútgerða.
Þar er meðal annars skorað á stjórn-
vöid að styðja viðleitni til sóknar á
fjarlæg mið, að hefja sjálfstæðar
hafrannsóknir á veiðisvæðum ís-
lenzkra úthafsveiðiskipa og sagt að
arðbær verkefni fyrir þjóðarheildina
verði að hafa forgang fyrir „óþörfu
eftirlitsbákni". Fer ályktun félagsins
hér á eftir:
Fundurinn vekur athygli á því,
að veiðar á fjarlægum miðum utan
fiskveiðilögsögu íslands eru helsti
vaxtarbroddurinn í íslenskum sjáv-
arútvegi.
Fundurinn skorar því á fram-
kvæmdavaldshafa og löggjafann að
styðja viðleitni íslenskra útvegs-
manna til sóknar á fjarlæg mið og
taka ekki þátt í tilraunum erlendra
aðila til þess að bregða fæti fyrir
íslendinga í eðlilegri atvinnustarf-
semi, sem um árabil hefur verið
stunduð af fjölda þjóða, en íslending-
Ályktun félags út-
hafsútgerða
ar hafa því miður vanrækt til
skamms tíma.
Fundurinn lýsir undmn á nýsettri
reglugerð sjávarútvegsráðherra um
veiðar íslenskra skipa utan fískveiði-
landhelgi íslands, sem augljóslega
miðar að því að gera íslenskum út-
hafsútgerðarmönnum óhægara um
vik en keppinautum þeirra hjá öðrum
þjóðum, m.a. með sérstökum
skattaálögum. Er því beint til sjávar-
útvegsráðherra, að hann felli úr gildi
reglugerð þessa, sem andstætt
langri venju var sett án nokkurs
samráðs við þá, sem hagsmuna eiga
að gæta eða fulltrúa þeirra, og hefji
undirbúning að nýjum reglum í sam-
ráði við hagsmunaaðila, svo að kom-
ist verði hjá átökum milli stjórnvalda
og íslenskra úthafsveiðimanna.
Venjulegt eftirlit af hálfu NAFO, svo
sem það hefur tíðkast, er nægilegt
og engar athugasemdir við það gerð-
ar af hálfu Félags úthafsútgerða.
Fundurinn skorar á sjávarútvegs-
ráðherra og önnur stjórnvöld á sviði
hafrannsókna, að þessir aðilar í sam-
ráði við úthafsveiðiútgerðir hefji
þegar í stað sjálfstæðar vísindarann-
sóknir á þeim veiðislóðum, þar sem
úthafsveiðiskip stunda veiðar. Það
er ekki vansalaust, að íslensk stjórn-
völd skuli vanrækja eðlilegar rann-
sóknir og iáti erlenda keppinauta
mata sig á þeim upplýsingum, sem
þeim hentar á meðan íslensk sjávar-
útvegsyfirvöld virðast hugsa um það
eitt að efla skriffínnsku og eftirlits-
iðnað. Arðbær verkefni fyrir þjóðar-
heildina verða að hafa forgang fyrir
óþörfu eftirlitsbákni.
Fundurinn lýsir yfir, að félagið
óskar eftir góðri samvinnu við
stjórnvöld um þau málefni, er félags-
menn varða, og væntir þess, að
stjórnvöld hafí samráð við félagið
um þau.
ESB-ríki vona að
Dini silji áfram
Róm. Reuter.
RÍKISSTJÓRNIR flestra aðildar-
ríkja Evrópusambandsins vona í
lengstu lög að Lamberto Dini, sem
nú hefur neyðzt til að segja af sér
sem forsætisráðherra, fái nýtt
stjórnarmyndunarumboð og takist
að mynda nýja ríkisstjórn. ítalir fara
nú með formennsku í ráðherraráði
ESB.
Susanna Agnelli, utanríkisráð-
herra í stjórn Dinis, kom í gær til
Haag í Hollandi, þar sem hún kynnti
starfsáætlun Ítalíu í Evrópumálum
næsta hálfa árið. „Afsögnin gerir
okkur ekki auðveldara fyrir,“ sagði
hún á blaðamannafundi. „En við
hveiju bjuggust þið? Þetta er það,
sem við emm vön.“
Patrick McCarthy, prófessor í
Evrópufræðum við útibú Johns
Hopkins-háskólans í Bologna á ítal-
íu, sagði að ítalir hefðu „ekki gert
sjálfum sér greiða" með því að Dini
yrði að láta af embætti.
Embættismaður í Brussel sagði
að fall Dini-stjórnarinnar „liti ekki
vel út“ aðeins þremur dögum eftir
fund hennar í Róm með fram-
kvæmdastjórn Evrópusambandsins
og tveimur mánuðum áður en ítalir
eiga að hefja ríkjaráðstefnu Evrópu-
sambandsins, þar sem stofnsáttmáli
sambandsins verður endurskoðaður.
Annar sendimaður ESB-ríkis
sagði hins vegar að svona væru ít-
ölsk stjómmál og ekkert nýtt hefði
gerzt. „Starfsáætlunin hefur verið
samþykkt á þinginu og vonandi ætti
stjórnarkreppan því ekki að hafa of
mikil áhrif,“ sagði hann.
Kosningar gætu skyggt á
upphaf ríkjaráðstefnunnar
Stjóm Dinis hefur hlotið lof fyrir
vandlegan undirbúning
formennskutíðar Ítalíu og embættis-
menn í öðram ESB-ríkjum segja að
vonandi muni hæfir embættismenn
sjá til þess að allt gangi eftir áætl-
un. Bandamenn Ítalíu í ESB óska
sér þó einskis heitar en að Dini nái
að mynda nýja stjórn. Ella verður
boðað til kosninga, sem kunna að
skyggja á upphaf ríkjaráðstefnunn-
ar.
Sir Leon Brittan, varaforseti
framkvæmdastjórnar ESB, sagði í
gær að ítölsku stjórnmálaflokkarnir
væru í meginatriðum sammála um
Evrópumál og ítalskir embættis-
menn starfi sínu vaxnir. „Við höfum
áður haft kosningar í formennsku-
landi — þær hafa að mínu mati dreg-
ið athyglina frá Evrópumálunum —
en engu að síður hafa viðkomandi
ríki skilað sínu,“ sagði Brittan.
Formaður landbúnaðarráðherraráðs ESB
LANDBÚNAÐUR margra Suður-Evrópuríkja er enn fremur frum-
stæður og talsmenn hans berjast gegn allri samkeppni.
Viðskiptasamningar
skaða landbúnaðinn
Brussel. Reuter.
ÍTALSKI landbúnaðarráðherrann,
sem fer nú með formennsku í ráð-
herraráði landbúnaðarráðherra Evr-
ópusambandsríkjanna, er algerlega
mótfallinn nýjum viðskiptasamning-
um Evrópusambandsins. Samkvæmt
heimildum Eeuíers-fréttastofunnar
telur ráðherrann, Walter Luchetti,
að samningarnir muni skaða land-
búnað Evrópuríkja.
Að sögn heimildarmanna Reuters
skýrði Luchetti formanni Evrópsku
bændasamtakanna, COPA, frá því
að hann hefði „barizt með kjafti og
klóm“ gegn áformum um fríverzlun
á fiindi í Róm fyrr í vikunni. Evrópu-
sambandið hefur nýlega, undir for-
ystu Spánar, lokið samningum við
Miðjarðarhafsríki og Suður-Amer-
íkuríki, þar sem markmiðið er aukin
fríverzlun og stofnun fríverzlunar-
svæða að nokkrum árum liðnum.
Þetta myndi þýða aukinn innfiutning
á Iandbúnaðarafurðum til ríkja Evr-
ópusambandsins.
Utanríkisráðherrar ákveði
ekki alla skilmála
Haft er eftir Luchetti að landbún-
aðarráðherrar eigi að taka virkari
þátt í samningagerð Evrópusam-
bandsins og leyfa ekki utanríkisráð-
herram að ákveða alla skilmála. Frí-
verzlunarsamningar Evrópusam-
bandsins og framkvæmd þeirra verð-
ur rædd á óformlegum landbúnaðar-
ráðherrafundi ESB í Lecce á Ítalíu
5.-7. maí næstkomandi.
Baskar í
Brassel
• BASKALAND, sem nýtur sjálf-
stjórnar innan Spánar, mun hinn
6. febrúar opna eigin sendiskrif-
stofu í Brussel tii að gæta hags-
muna sjálfstjórnarsvæðisins gagn-
vart Evrópusambandinu. Baska-
land er fyrsta spænska sjálfstjóm-
arsvæðið, sem setur upp skrifstofu
í Brussel. Baskneskir og katal-
ónskir þjóðernissinnar hafa á und-
anförnum árum bundið vonir við
að aukin völd ESB annars vegar
og aukin sjálfstjórn hins vegar
muni gera þeim kleift að eiga
bein samskipti við stofnanir ESB
í Brussel, og að þeir þurfi þar af
leiðandi að sækja sem minnst til
Madríd.
• NIÐURSTÖÐUR skoðanakönn-
unar á vegum framkva;mdastjórn-
ar ESB sýna að 39% ESB-borgara
telja að nýja árið verði erfiðara
efnahagslega en það gamla. Að-
eins 19% sjá fram á bjartari tíma.
írar reyndust bjartsýnastir en
Frakkar og Belgar svartsýnastir.