Morgunblaðið - 13.01.1996, Blaðsíða 32
32 LAUGARDAGUR 13. JANÚAR 1996
AÐSENDAR GREINAR
MORGUNBLAÐIÐ
PENINGAMARKAÐURINN
FISKVERÐ A UPPBOÐSMORKUÐUM - HEIMA
12. janúar
Hæsta Lægsta Meðal- Magn Heildar-
verð verð verð (kíló) verð (kr.)
ALLIR MARKAÐIR
Annar afli 54 30 51 116 5.880
Blandaður afli 20 20 20 89 1.780
Blálanga 68 68 68 796 54.128
Gellur 284 271 - 274 100 27.360
Hlýri 111 98 109 1.581 173.047
Hrogn 105 60 75 121 9.015
Karfi 119 45 101 24.003 2.427.890
Keila 69 20 40 14.440 579.207
Langa 119 23 69 4.977 341.745
Langlúra 127 86 114 1.457 165.404
Litli karfi 5 5 5 104 520
Lúða 540 100 357 950 338.754
Lýsa 18- 14 17 1.205 20.142
Steinb/hlýri 113 113 113 31 3.503
Sandkoli 67 67 67 223 14.941
Skarkoli 127 117 123 941 115.383
Skata 135 135 135 8 1.080
Skrápflúra 72 52 67 16.488 1.112.198
Skötuselur 630 250 280 900 251.985
Steinbítur 127 22 73 8.281 605.873
Sólkoli 215 196 205 169 34.663
" Tindaskata 13 8 10 4.283 42.013
Ufsi 83 30 65 61.131 3.961.762
Undirmálsfiskur 87 38 56 10.791 599.909
Ýsa 112 6 63 67.371 4.253.142
Þorskur 175 65 98 147.331 14.416.258
Samtals 80 367.887 29.557.583
FAXAMARKAÐURINN
Blálanga 68 68 68 728 49.504
Gellur 284 271 274 100 27.360
Karfi 96 96 96 92 8.832
Keila 55 29 42 240 10.183
Langa 81 66 75 101 7.596
Lúða 540 460 505 343 173.242
Lýsa 18 17 17 537 9.365
Skarkoli 117 117 117 93 10.881
Steinbítur 88 22 67 707 47.136
Undirmálsfiskur 87 87 87 618 53.766
Ýsa 92 17 59 2.758 161.674
Þorskur 83 - 78 82 1.547 126.746
Samtals 87 7.864 686.285
FISKMARK. HÓLMAVÍKUR
Undirmálsfiskur 40 40 40 491 19.640
Þorskur sl 70 70 70 3.675 257.250
Samtals 66 4.166 276.890
FISKMARKAÐUR BREIÐAFJARÐAR
Hlýri 104 98 100 231 23.197
Karfi 89 48 81 224 18.090
Keila 27 27 27 273 7.371
Langa 51 51 51 429 21.879
Langlúra 127 127 127 322 40.894
Lúða 299 269 284 167 47.405
Sandkoli 67 67 67 223 14.941
Skarkoli 127 127 127 100 12.700
Skrápflúra 58 58 58 1.063 61.654
Steinbítur 93 62 67 2.821 188.415
Sólkoli 196 196 196 88 17.248
Tindaskata 8 8 8 1.326 10.608
Ufsi _ _ 63 50 55 378 20.745
Undirmálsfiskur 54 41 47 1.738 81.060
Ýsa 112 37 85 2.101 179.026
Þorskur 119 66 91 41.090 3.751.928
Samtals 86 52.574 4.497.161
FISKMARKAÐUR SNÆFELLSNESS
Keila 20 20 20 21 420
Lúða 100 100 100 5 500
Steinbítur 95 95 95 38 3.610
Tindaskata 10 10 10 57 570
Undirmálsfiskur 40 40 40 300 12.000
Ýsaós . 90 70 71 63 4.450
Þorskurós 119 65 106 17.065 1.805.989
Samtals 104 17.549 1.827.539
FISKMARKAÐUR SUÐURNESJA
Annarafli 54 30 51 116 5.880
Blandaður afli 20 20 20 89 1.780
Hrogn 60 60 60 82 4.920
Karfi 119 80 113 2.025 228.764
Keila 49 40 42 3.467 147.209
Langa 116 50 70 1.339 93.235
Langlúra 116 116 116 630 73.080
Litli karfi 5 5 5 104 520
Lúða 505 250 260 132 34.275
Lýsa 14 14 14 '193 2.702
Skarkoli 125 122 122 693 84.872
Skrápflúra 52 52 52 2.101 109.252
Skötuselur 630 250 280 114 31.905
Steinbítur 127 66 79 2.114 166.604
Sólkoli 215 215 215 81 17.415
Tindaskata 13 10 13 1.319 16.606
Ufsi sl 66 50 51 1.734 87.602
Ufsi ós ♦70 30 66 35.881 2.362.046
Undirmálsfiskur 51 45 49 4.511 221.265
Ýsa sl 70 70 70 77 5.390
Ýsa ós 107 70 104 5.587 580.433
Þorskur sl 93 90 93 213 19.705
Þorskur ós 128 82 108 28.428 3.080.742
Samtals 81 91.030 7.376.202
FISKMARKAÐUR VESTMANNAEYJA
Blálanga 68 68 68 68 4.624
Karfi 76 76 76 60 4.560
Keila 69 47 56 1.730 96.672
Langa 98 26 92 1.225 112.908
Skrápflúra 58 58 58 824 47.792
Steinbítur 84 ’ 32 81 196 15.841
Ufsi 83 44 63 17.928 1.122.472
Ýsa 96 6 43 20.393 882.405
Þorskur 121 70 103 3.934 406.422
Samtals 58 46.358 2.693.696
FISKMARKAÐUR ÞORLÁKSHAFNAR
Karfi 105 45 103 20.097 2.060.545
Keila 41 41 41 642 26.322
Langa 70 70 70 324 22.680
Lýsa 17 17 17 351 5.967
Steinbítur 72 72 72 110 7.920
Ufsi 70 70 70 2.639 184.730
Undirmálsfiskur 42 42 42 208 8.736
■ , Ýsa 96 44 90 3.239 292.611
Þorskur 119 82 116 4.923 570.231
Samtals 98 32.533 3.179.743
FISKMARKAÐURINN HF.
Karfi 105 105 105 300 31.500
Keila 36 35 36 6.190 221.231
Langa 51 51 51 748 38.148
Langlúra 86 86 86 255 21.930
Lúða 510 269 382 103 39.332
Steinbítur 87 59 71 540 38.075
Tindaskata 9 9 9 1.581 14.229
Ufsi 60 46 58 147 8.582
Undirmálsfiskur 51 38 14 179 2.572
Ýsa 107 75 96 2.546 245.460
Þorskur 115 73 85 27.781 2.347.495
Samtals 75 40.370 3.008.553
HÖFN
Hlýri 111 111 111 1.350 149.850
Hrogn 105 105 105 39 4.095
Karfi 60 60 60 1.108 66.480
Keila 39 39 39 1.026 40.014
Langa 119 30 65 628 41.090
Langlúra 118 118 118 250 29.500
Lúða 220 220 220 200 44.000
Skata 135 135 135 8 1.080
Skrápflúra 72 71 71 12.500 893.500
Skötuselur 280 280 280 786 220.080
Steinb/hlýri 113 ' 113 113 31 3.503
Steinbítur 104 104 104 972 101.088
Ufsi sl 77 72 74 2.300 169.602
Ufsi ós 50 50 50 70 3.500
Ýsa sl 107 60 61 25.476 1.542.317
Þorskur sl 161 70 136 7.875 1.068.401
Þorskurós 175 175 175 175 30.625
Samtals 80 54.794 4.408.725
Hagsmunabaráttan og þú
FLEST félög sem
vinna að hagsmuna-
málum fatlaðra voru
stofnuð á árunum 1950
til 1960. Þau voru þá
aðallega stofnuð til að
berjast fyrir betra lífi
og að tekið væri meira
tillit til fatlaðra og að-
stæðna þeirra. Föstu-
daginn 5. maí 1961 var
Öryrkjabandal'ag ís-
lands stofnað og var
það aðalmarkmið þess
í byrjun að koma fram
fyrir hönd öryrkja
gagnvart opinberum
aðilum og að reka
vinnumiðlunar- og
upplýsingaskrifstofu fyrir öryrkja.
Eitt af aðalbaráttumálum flestra
þessara félaga hefur verið að beij-
ast fyrir betri lífeyri svo að lífsaf-
koma þeirra sem geta ekki unnið
fyrir sér og sínum af einhveijum
ástæðum, sé þannig að mannsæm-
andi sé.
SKAGAMARKAÐURINN
Karfi 94 94
Keila 35 35
Langa 23 23
Lýsa 17 17
Skarkoli 126 126
Steinbítur 72 46
Ufsi 46 46
Undirmálsfiskur 76 72
Ýsa 86 46
Þorskur 111 79
Samtals
Þessi félög eru hags-
munafélög og er ein-
faldast að benda á í því
sambandi að þau hafa
unnið á mörgum svið-
um með öðrum verka-
lýðsfélögum að ýmsum
málum til hagsbóta
fyrir félaga sína.
Það hefur verið stór
þáttur i starfi félag-
anna að fjármagna
starfsemina og hefur
verið beitt til þess ýms-
um ráðum eins og
happdrætti, merkja-
sölu, styrktarlínusöfn-
un og beinum óskum
um styrki bæði til ein-
staklinga, fyrirtækja og ríkis og
bæja. Hefur það verið bæði tíma-
frekt og lýjandi fyrir það fólk sem
starfar í þessum samtökum að þurfa
að vera að beijast fyrir hverri krónu
og að skammta það sem í hefur
náðst í þau verkefni sem brýnust
eru.
Meðal- Magn Heildar-
verð (kíló) verð (kr.)
94 97 9.118
35 851 29.785
23 183 4.209
17 124 2.108
126 55 6.930
47 783 37.185
46 54 2.484
73 2.746 200.870
70 5.131 359.375
89 10.625 950.725
78 20.649 1.602.789
Eiga lífeyrísbótaþegar
að greiða stéttarfélags-
gjald? Jóhannes Þór
Guðbjartsson skrifar
um fjármögnun hags-
munafélaga fatlaðra.
Hinn eilífi slagur við að ijár-
magna þessi félagasamtök hefur
fengið mig til að velta upp ýmsum
aðferðum til fjáröfiunar.
Hvernig eru verkalýðsfélögin
ijármögnuð?
Þau eru ijármögnuð með félags-
gjöldum sem greiðast í ákveðnu
hlutfalli af launum sem er oftast 1
til 1,5 % af launum.
Hvar fá öryrkjar laun sín? Þeir
fá flestir örorkubætur ásamt ýmsum
öðrum bótum, sem í daglegu tali
eru kallaðar lífeyrir, hjá Trygginga-
stofnun ríkisins og lífeyrissjóðum.
Ef við lítum á lífeyri sem laun, er
þá ekki eðlilegt að greiða félags-
gjöld af honum? Ef eðlilegt er að
greiða félagsgjöld af lífeyri er þá
ekki eðlilegt að sá lífeyrir renni til
þess félags sem lífeyrisþeginn vill
og telur að sé sitt félag?
Þá erum við komin að kjarna
málsins.
Er eðlilegt að lífeyrisbótaþegar
greiði stéttafélagsgjald og myndu
þeir samþykkja það?
Eg tel svo vera, ef sambærileg
hækkun fengist á lífeyrinn þannig
að sá litli tekjustofn sem öryrkjar
hafa rýrni ekki.
Það hefur verið tilhneiging und-
anfarin ár hjá löggjafarvaldinu að
setja lög um málefni fatlaðra og
fela svo ríkisreknum stofnunum að
framfylgja þeim. Þetta hefur orðið
til þess að stór hópur fólks hefur
atvinnu af því að þjónusta öryrkja
og svo er annar hópur (öryrkjarnir)
sem bíður bara eftir því að fá þessa
þjónustu. Það hefur alveg gleymst
að það voru félagasamtök öryrkja
sem börðust í upphafi fyrir þessum
rétti.
Það var alltaf hugmyndin að gera
fötluðum kleift að vera nýtir þegnar
í þjóðfélaginu og gera þeim fært
að standa á eigin fótum. Þetta fæst
best fram með því að félagasamtök
fatlaðra sem er stjórnað af þeim
sjálfum sjái um sem mest af þeim
málum sem snerta rétt þeirra.
En það hefur borið á því undan-
farin ár að fatlaðir séu gerðir að
þiggjendum. Besta leiðin til að gera
fatlaða virka er að styrkja félög
þeirra. Það er best gert með því að
tryggja grundvöll þeirra fjárhags-
lega svo að öll orka félaganna fari
ekki í að ijármagna þá litlu starf-
semi sem þeim hefur tekist að halda
úti. Félögin geta þá snúið sér að
því að tryggja hag félaga sinna og
unnið að því að gera fatlaða virka
og ánægða með lífið, en það er best
gert með því að virkja starfsorku
félagsmanna og beina 'verkefnum
sem tengjast fötluðum til félaga
fatlaðra ogtryggja um leið fjárhags-
grundvöll þeirra.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Sjálfsbjargar, Reykjavík og ná-
grenni.
GENGISSKRÁNING
Nr. 8 12. janúar 1996.
Kr. Kr. Toll-
Ein. kl. 9.16 Dollari Kaup 65,39000 Soln 65.75000 Gengi 65,26000
Sterlp. 100,84000 101,38000 101,50000
Kan. dollari 47,99000 48,29000 48,06000
Dönsk kr. 11,72000 11,78600 11,77000
Norsk kr. 10,31000 10,37000 10,32500
Sænsk kr. 9,91900 9,97700 9,80300
Finn. mark 14,96600 15,05600 14,96300
Fr. franki 13,21600 13,29400 13,32700
Belg.franki 2,20360 2,21760 2,21790
Sv. franki 56,24000 56,54000 56,60000
Holl. gyllini 40,45000 40,69000 40.70000
Þýskt mark 45,31000 45,55000 45.55000
It. líra 0,04144 0,04172 0,04122
Austurr. sch. 6,44100 6,48100 6,47700
• Port. escudo 0,43640 0,43940, 0,43620
Sp. peseti 0,53890 0,54230 0,53850
Jap. jen 0,62120 0,62520 0,63580
irskt pund 104,33000 104,99000 104,79000
SDR (Sérst.) 96,48000 97,06000 97,14000
ECU, evr.m 83,98000 84,50000 83,61000
Tollgengi fynr janúar er sölugengi 28. desember. Sjálf- virkur símsvari gengisskráningar er 623270.
ALMAINIIMATRYGGINGAR, helstu bótaflokkar
1.janúar1996 Mánaðargreiðslur
Elli / örorkulífeyrir(grunnlífeyrir) ................... 13.373
'/2 hjónalífeyrir ...................................... 12.036
Full tekjutrygging ellilífeyrisþega ..................... 24.605
Full tekjutrygging örorkulífeyrisþega ................... 25.294
Heimilisuppbót ............................................8.364
Sérstök heimilisuppbót ................................... 5.754
Bensínstyrkur ............................................ 4.317
Barnalífeyrirv/1 barns .................................. 10.794
Meðlag v/1 barns ........................................ 10.794
Mæðralaun/feðralaun v/2ja barna .......................... 3.144
Mæðralaun/feðralaun v/3ja barna eða fleiri ............... 8.174
Ekkjubætur/ekkilsbætur6 mánaða .......................... 16.190
Ekkjubætur/ekkilsbætur 12 mánaða ........................ 12.139
Fullur ekkjúlífeyrir .................................... 13.373
Dánarbæturí8ár(v/slysa) ................................. 16.190
Fæðingarstyrkur ......................................... 27.214
Vasapeningarvistmanna ................................... 10.658
Vasapeningarv/sjúkratrygginga ........................... 10.658
Daggreiðslur
Fullirfæðingardagpeningar ........................... 1.142,00
Sjúkradagpeningareinstaklings ......................... 571,00
Sjúkradagpeningarfyrirhvertbarn áframfæri ............... 155,00
Slysadagpeningareinstaklings ............................ 698,00
Slysadagpeningarfyrirhvertbarnáframfæri ................. 150,00
Upphæðir ellilífeyris, örorkulífeyris, endurhæfingarlífeyris, tekjutryggingar, heimilis-
uppbótar, sérstakrar heimilisuppbótar, ekkjulífeyris, sjúkradagpeninga, fæöingar-
styrks og fæðingardagpeninga hækka um 3,5% frá 1. janúar 1996. Hækkunin
kemur til greiðslu 20. janúar nk. Frá 1. janúar 1996 lækka mæðra- og feðralaun
um 1.048 kr. á mánuði, fyrir hvert barn, mæðra- og feðralaun með einu barni
falla niður svo og ekkjulifeyrir. Þær ekkjur sem þegar eru með ekkjulífeyri fá hann
áfram til 67 ára aldurs.
HLUTABRÉFAMARKAÐUR
VERÐBRÉFAÞING - SKRAD HLUTABRÉF
VerA m.vlrAt A/V Jöfn/fc Siöasti viösk.dagur
Hlutafélag laegst hssst •1000 hlutf. Q.hif. af nv Dags. •1000 lokav. Br. kaup sala
Eimskip 6,00 6,10 9.923.234 1,64 17,81 1.92 20 10.01.96 686 6,10
Flugleiðir hf. 2,26 2,33 4 791 738 3,00 11.01.96 4387 2,33 0.07 2,30
2.807.075 3.40 1.60 29.12.95 864 2.35
1,00 1.40 5.430 138 2,86 29,49 1.17 11.01 96 1453 1.40
OLÍS 1.842.500 3.64 18,09 0.98 29.12.95 1931 2,76
Oiíulélagiö ht 6,05 6.05 4 175 734 1.65 17.40 1.18 10 10.01 96 254 6.05 -0,25 6,00 6,25
Skeljungur hl 3,80 3,80 2 142.231 2.63 12.01.96 133 3,80 •0,04 3,50
Útgeröarlélag Ak hf 3,15 3,15 2 398 386 3,17 1.22 20 09.01 96 3637 3.15 •0,04 3.15 3,20
Alm. Hlutabréfasj hf 29 12.95 22487 1.32 1.27
islenski hlutabrsj. ht. 616.112 2,84 34.43 1,14 18.12,95 615 1,41 -0,03 1.41
Auöliiid ht. 1,00 1,43 579.173 3,50 27,32 1,16 03.01.96 143 1,43
Eignhf Alþýöub hf 1,00 1,25 876.908 4.83 0,91 05.01 96 5000 1.25 1,23 1,30
Jaröboramr ht. 613.600 3,08 65,29 1,35 29 12 95 260 2,60 0,20 2,45 3,00
-Hampiöjan ht 3.60 3,65 M 69.054 2,78 12,95 1.52 09.01.96 3546, 3,60 -0,05 3.50 3,85
Har. Bóövarsson hl. 2,00 2,65 1.147.500 2,35 9.90 1.46 11.01.96 765 2,65 0,02 2,45 2,60
Hlbrsj Noröurt hf. 190.555 1,27 68,07 1,27 30.11.95 314 1.57 0,06
Hluiabréfasj ht 1.280.365 4,08 11,32 1.28 29 12 95 10363 1,96 1.96 2,02
Kaupf EytirÖinga 213.294 4,76 2,10 23.11.95 148 2,10 -0,05 2,05 2,10
Lyfjav. fsl. hl 735.000 1,63 45.55 1,71 29.12.95 1840 2,45 2,35 2,90
Marel hl. 610634 1,08 41,22 3,67 29.12.95 1258 6,56 0,06 5,22 5,75
Sildarvmnslan ht. 1248000 1,54 8.65 1,73 20 29.12.95 300 3,90 0,26 3,68 4,00
Skagstrendmgur hf. 626428 -7,66 2,66 29.12.95 1003 3,95 0,10 3,70 4,20
Skmnaiönaöur hl 3,00 3,10 188292 3,23 1.93 1,25 12.01.96 465 3,10 0,10 3.) 2 3,60
SR-Mjöl hl 2,00 2,18 1417000 4,59 10,43 1,01 11.01.96 946 2,18 ’ 2,14 2,18
Sæplast hf 4,00 4.1b 364112 2,41 37,88 1,60 10 12.01 96 136 4.15 3,86 4,30
Vinnslustoöm hl 1,00 1.05 611119 1,72 1.57 10.01 96 142 1.06 1.03 1.06
Þormóður rammi ht. 1503360 2,78 11,89 2.1p 20 29.12.95 1260 3,60 3,66 3,80
OPNI TILBOÐSMARKAÐURINN - ÓSKRÁÐ hlutabréf
SíAasti viAskiptadagur HagstasAustu tilboð
Hlutofélag Dags ‘1000 Lokaverð Breyting Kaup Sala
Ármannsfell hl 27.12.95 1100 1.10 0.90 1.07
Arnes hl 22 03 95 360 0,90
Hraöfrystihús tskitjaröar hf 04.01.96 2350 2.35 -0.04 2,39 2.70
íslenskar sjóvarafurðir hl 05 01 96 230 2.28 0.02 2,30 2.41
islenska útvsrpsfélagiö hf 11 09 95 213 4,00
Nýherji hf. 10.01.96 302 2,01 0,01 1,98 2,00
Pharmaco hf 22.12 95 2700 9,00 0.10 8,90
Samskip hf 24 08 95 850 0,85 0,10
Samvmnusjóöur Islands hf 14 11.95 3622 1.28 0,28
Samelnaðir verktakar hf. 29.12.96 1573 7.76 -0,64 8,00 9.00
Sölusamband islenskra Fiskframl 10.01 96 370 2,18 0,03 2,11 2,60
Sjóvá-Almennar hf 22.12.95 1756 7.50 0,65 7.10 12,00
Samvmnuleröir-Landsýn hf 1201 96 200 2.00 2.00
1 ollvörugeym8lan fif 27.12 96 203 U1 ■0,04 1,06 1,20
Tækmval hf. 11.01.96 222 2.22 -0.03 2.22 2.49
Töh/usamskipti hf 13.09.95 273 2,20 -0,05
Þróunarfélag Islands hf. 13.11.95 1400 1,40 0,15 1,40 1,64
Upphæð allra viðaklpta siðastn viðsklptadags er gefin i dólk •1000 verð er margfeldi af 1 kr. nafnverös. VerAbréfaþlng Islands
annast rekstur Opna tilboAsmarkaðarins fyrir þingaðila en setur engar reglur um markaAinn eAa hefur afsklpti af honum aA öAru leytl.
Jóhannes Þór
Guðbjartsson
FISKVERÐ A UPPBOÐSMORKUÐUM - HEIMA
12. janúar
Hœsta Lægsta
verð verð