Morgunblaðið - 19.01.1996, Blaðsíða 6
6 B FÖSTUDAGUR 19. JANÚAR 1996
“4-
MORGUNBLAÐIÐ •
FERÐALOG
Vegurinn liðast utan í snarbrött-
um fjallshlíðum sem einkenna stór-
brotið landslag Guatemala. Leiðin
liggur til Atitlan-vatnsins, sem oft
er nefnt perla landsins. Og þessir
fáeinir tímar sem ferðin átti að taka
urðu að tólf, þar af stóðum við í
þijá og skiptum tvisvar um rútur.
Alltaf hægt að bæta við fólkl,
hænum og kalkúnum
Oft hefur maður heyrt sögur og
ímyndað sér hálfónýtar rútur, drekk-
hlaðnar fólki og dýrum, sem aðalfar-
artæki í þróunarlöndum. Þessar sög-
ur og ímyndun urðu hér að veruleika
sem var vægast sagt mjög skemmti-
legur. Þar sem komið var mjög
snemma morguns yfir landamærin
voru ennþá sæti laus í rútunni. Að
vísu var ekkert pláss fyrir fætuma,
en sæti fékk maður þó. Og síðan var
lagt af stað, en einungis með hálf-
fulla rútu. Gat það verið að svona
fáir yrðu í henni? Nei, annað kom
nú á daginn.
Rútan stoppaði bókstaflega alls
staðar á leiðinni, og alltaf reyndist
vera hægt að bæta við fólki og svo
auðvitað hænum og kalkúnum. Mest
voru þetta einstaklingar en öðm
hvora komu inn heilu fjölskyldurnar
með hænsnabúið í eftirdragi. Okkur
gafst ekki tóm til að standa upp
fyrir gamalli indiánakonu sem var
ýtt á sætisenda okkar. Það hefur
væntanlega verið amman í fjölskyld-
unni sem fylgdi á eftir með ægilegum
troðningi. Hún hafði sjálf lítið bam
framan' á sér hangandi í teppi, sem
gæddi sér óspart á kexinu okkar.
Og þegar amman sofnaði sá ungur
drengur í fjölskyldunni um að styðja
við hana og passa að hún dytti ekki.
Þegar honum var boðið kex þáði
hann með lágu „gracias" en stakk
því í vasann til betri tíma. Pabbinn
og mamman stóðu fyrir aftan okkur
og hélt hann á kalkún en hún á öðra
bami, sem gerði sér það til gamans
að grípa um hálsinn á kalkúninum
sem gaf frá sér hálfkæft öskur við
mikla hrifningu farþega.
LITRÍKUR markaður í Chichicastenango.
Einangrun og
fornnr hefðir
LITRÍK rúta á Pan American þjóðveginum.
Er langt til Atitlan-vatnsins?"
spyr ég rútubflstjórann er ég
stíg upp í gömlu amerísku
skólarútuna, sem máluð er í
öllum regnbogans litum. „No senor,
það era einungis nokkrir tímar,“ seg-
ir hann og brosir svo það sér í svart-
ar tennumar, á meðan hann rogast
með töskuna mína upp á þak rútunn-
ar. Við erum stödd á landamæram
Mexíkó og Guatemala, nánar tiltekið
Guatemala megin, á Pan-American
Highway. En svo nefnist vegurinn
sem tengir Norður- og Suður-Amer-
íku. Lagning hans byijaði á Qórða
áratugnum og nær frá landamæram
Kanada og Bandaríkjanna suður til
Panama og tengist þar Suður-Amer-
íku. SKÝ hvilir yfir eldfjallinu San Pedro við Atitlan vatnið.
Það þarf sterkar taugar til að ferðast með
gömlum, yfírfullum rútum á Pan-American
þjóðveginum í snarbröttum fiallshlíðum
Guatemala. Stefán Á. Guðmundsson, segir
þann grun ósjaldan hafa læðst að honum
að næsta beygja yrði sú síðasta.
STELPAN frá þorpinu Solola sem hafði
litla hugmynd um löndin í norðri.
Notkun rafmagnstækja í flugi
Feriatölva breytti
stef nu f lugvélar
HOLLENSKUR kaupsýslumaður
olli töluverðu uppistandi þegar
hann kveikti á ferðatölvu sinni um
borð í Boeing flugvél belgíska
flugfélagsins Sabena á dögunum.
Flugvélin var þá uppi í háloftunum
í láréttu flugi, en tölvan hafði samt
þau áhrif á sjálfstýringu vélarinn-
ar að stefnan breyttist um 30
gráður til hliðar.
Ekki er komin fram opinber
skýring á því hvað gerðist, en
ferðatölvur hafa til þessa verið í
flugvélum þó víða sé farþegum
bannað að hafa kveikt á þeim
þegar vélar eru í flugtaki eða í
lendingu. Danska dagblaðið Politi-
ken hafði eftir Flemming Jepps-
son, yfirmanni hjá SAS í Kaup-
mannahöfn, að þar til skýring
fyndist á atvikinu í Sabena flugvél-
inni, yrði áfram leyfilegt að nota
ferðatölvur um borð í SAS flugvél-
um.
Flugmaður belgísku flugvélar-
innar varð strax var við stefnu-
breytinguna sem varð þegar
kveikt var á tölvunni. Eigandinn
var beðinn um að slökkva á tölv-
unni og kveikja síðan aftur - og
enn breyttist stefna flugvélarinn-
ar. Politiken segir að sérfræðingar
frá Boeing verksmiðjunum hafi
farið til Brussel til að rannsaka
bæði flugvélina og ferðatölvuna.
Mörg flugfélög hafa bannað
notkun farsíma, talstöðva, fjar-
stýrðra leikfanga og venjulegra
útvarps- og sjónvarpstækja um
borð í flugvélum, þar sem þau eru
ÞEIR eru
ófáir far-
þegarnir
sem stytta
sér stund-
ir í flugi
með því
að vinna á
fartölv-
urnar sín-
ar.
talin geta truflað virkni tækja í
stjórnklefa flugvéla. Þá banna
mörg flugfélög notkun fartölva
þegar flugvélar eru að fara í loftið
eða eru í aðflugi, en í kjölfar at-
viksins í Sabina vélinni er mögu-
leiki á að ferðatölvur verði settar
í algjört flugbann.
Hjá Flugleiðum er notkun far-
síma, „walkie-talkie" tækja, fjar-
stýrðra leikfanga og annarra
tækja, sem sérstaklega eru gerð
til að senda frá sér útvarpsbylgj-
ur, stranglega bönnuð um borð í
flugvélum félagsins, enda senda
öll slík rafeindatæki frá sér út-
varpsbylgjur, mismunandi sterkar,
sem gætu haft áhrif á hin næmu
flugleiðsögutæki og stafrænan
tölvubúnað nýjustu gerða flugvéla.
Fluglelðlr ganga lengra
■ en marglr
Notkun ferðasegulsbandstækja,
geislaspilara, sjónvarpsmynda-
véla, rafeindaleiktækja og fartölva
er aðeins leyfð í láréttu farflugi
og því bönnuð í flugtaki og klifur-
flugi, svo og í lækkunarflugi, að-
flugi og lendingu. Að sögn
Margrétar Hauksdóttur, deildar-
stjóra í upplýsingadeild Flugleiða,
gengur félagið skrefinu lengra en
mörg flugfélög sem banna aðeins
notkun þessara tækja í flugtaki
og lendingu. Aðspurð um tilvikið
hjá Sabena sem Politiken fjallaði
um, sagðist Margrét ekki hafa
heyrt um það, en að sjálfsögðu
væri fylgst vel með því sem gerð-
ist í þessum málum; staðfestum
atvikum og rannsóknum á þeim.
Það gerðu líka flugvélaframleið-
endur og flugmálayfirvöld. ■