Morgunblaðið - 24.01.1996, Blaðsíða 6
6 C MIÐVIKUDAGUR 24. JANÚAR 1996
MARKAÐIR
MORGUNBLAÐIÐ
Fiskverð heima
Faxamarkaður
Fiskmarkaður
Hafnarfjarðar
Fiskmarkaður
Suðurnesja
Alls fóru 124,7 tonn af þorski um fiskmarkaðina þrjá hér syðra
í síðustu viku. Um Fiskmarkað Hafnarfjarðar fóru 16,8 tonn á
97,37 kr./kg. Um Faxamarkað fóru 14,3 tonn á 85,26 kr./kg og
um Fiskmarkað Suðurnesja fóru 93,6 tonn á 105,71 kr./kg. Af
karfa voru seld alls 39,6 tonn. í Hafnarfirði á 81,35 kr. (4,31), á
Faxagarði á 82,14 kr./kg (4,21) og á 87,89 kr. (31,11) á
Suðurnesjum. Af ufsa voru seld ails 41,7 tonn. í Hafnarfirði á
68,29 kr. (4,91), á 63,46 kr. á Faxagarði (9,11) og á 61,87 kr.
hvert kíló á Suðurnesjum (27,81). Af ýsu voru seld 139,4 tonn
á mörkuðunum þremur hér syðra og meðalverðið 95,04 kr./kg.
Þorskur » Karfi w Ufsi ■■■■
Eitt skiþ seldi afla sinn í Þýskalandi í síðustu viku. Haukur GK 25 seldi
161,3 tonn á 181,66 kr./kg. Þar af voru 157,9 tonn af karfa á 183,36 kr./kg.
Enginn ufsi var í aflanum.
Eingöngu var seldur |f
fiskur úr gámum í
Bretlandi í síðustu
viku, samtals 190,9 |
tonn á 146,68 kr/kg. |!í
Þaraf voru 14,5
tonn af þorski á
127,40 kr./kg.
Af ýsu voru seld
113,3 tonná 122,10 |
kr./kg, 24,5tonnaf lí
kolaál 95,00 kr./kg .
og 3,0 tonn af karfa |
á 148,88 kr. hvert
kfló.
Þuirkuð loðna í smápakkningum,
pækilrækja og fleiri nýjar afurðir
ÞRÓUNARDEILD Sölumiðstöðvar
\liini llITISVÍf hÍá hraðfrystihúsanna vinnur að nokkrum
« umfangsmiklum verkefnum en auk
brounardeild SH þess berast henni margar fyrirspurair
~ frá framleiðendum, dótturfyrirtækjum
SH og ýmsum opinberum stofnunum. Starfsemi þróunardeildarinnar er
mikilvægur grunnur fyrir þróun nýrra afurða og sókn á mörkuðunum,
bæði hefðbundnum og nýjum. Alda Möller stýrir starfi þróunardeildar
SH og verður hér á eftir farið yfir nokkra þætti úr nýrri skýrslu um
starfsemi deildarinnar
Meðal meginverkefna deildarinnar
er sérskurður flaka og er unnið að
þeim verkefnum með söluskrifstofum
SH í Hamborg og París og með Ice-
landic Freezing Plants í Bretlandi og
Coldwater í Bandaríkjunum. Einkum
er sóst eftir lausfrystum og nákvæmt
stærð-arflokkuðum flakastyklqum
sem auk þess verða að hafa einsleitt
útlit. Þessar vörur eru mest seldar
til veitingahúsa og til fyrirtækja er
dreifa frystri vöru heim til fólks.
Forsendan fyrir því að slík vinnsla
gangi vel er að í sérskurðinum felist
heildarlausn fyrir hvem stærðarflokk
flaka. Þá er átt við að allt flakið
nýtist vel í bitaskurði en aðeins þann-
ig skilar vinnslan góðri framlegð.
StærAarflokkarnlr kortlagðir
Þróunardeildin hefur því kortlagt
helstu stærðarflokka flaka með til-
liti til bestu lausnar í bitaskurði og
hefur lagt mikla áherslu á að kynna
þessar lausnir hjá framleiðendum.
Til að auka notkunargildi og ná-
kvæmni þessarar vinnu hóf SH þró-
unarsamstarf við fyrirtækið Skyn
hf. og nú er næstum fullgerður hug-
búnaður á þessu sviði sem á að verða
verkfæri fyrir alla þá framleiðslu-
stjóra sem þurfa að gera áætlanir
og meta hvers konar sérskurður
gefur bestu afkomu miðað við hrá-
efni og sölusamninga á hveijum
tíma.
Myndræn framsetning á skjá gef-
ur notandanum nákvæma mynd af
því hvaða afurðum margvíslegur
bitaskurður skilar, hvaða flaka-
stærðir henta best og hvaða nýtingu
megi búast við í vinnslunni. Notkun
skurðarvéla í bolfiskvinnslu verður
á sama hátt mun markvissari þegar
þessi hugbúnaður er notaður sem
hjálpartæki.
Allar þessar upplýsingar eru einn-
ig mikilvægar fyrir sölumenn SH og
kaupendur afurðanna sem alltaf
þurfa að meta hvaða árangri nýjar
hugmyndir geta skilað og hvaða
magni í vinnslu.
Bitaskurður sem byggist á kort-
Vöruþróun
lagningu og heildarlausn fyrir flakið
hefur verið notaður með góðum ár-
angri í ufsavinnslu undanfarið. Mest
er bitavinnslan nú fyrir veitingahús
og heimsendingafyrirtæki í Þýska-
landi. Vissulega er hér aðeins um
lítinn hluta ufsavinnslunnar að ræða
en þessi þróun lofar góðu og er þeim
mun athyglisverðari ef tillit er tekið
til þess að frá 1992 hefur ufsaveiðin
minnkað um 30%.
Þróun nýrra smásöluafurða er
einnig meðal stórra verkefna þróun-
ardeildar. SH hóf sölu smápakkn-
inga í Þýskalandi með samstarfi við
stærsta matvælafyrirtæki Evrópu
árið 1988 og annaðist síðan með því
þróun nýrra smásöluvara fyrir mark-
aði í Belgíu og Ungveijalandi.
Nú eru framleiddar fimm vöruteg-
undir í 250-450g öskjum undir merkj-
um kaupenda í Evrópu og Bandaríkj-
unum en þijár vörutegundir undir
Icelandic vörumerkinu og unnið er
að þróun nýrra Icelandic öskjupakkn-
inga fyrir markaði í Norður Evrópu.
Framleiðslan er nokkuð stöðug og
vörumar meðal dýrustu fiskafurða á
neytendamarkaði.
Útf lutningur á þurrkaðri loðnu
Nýjar smásöluvörur í plastumbúð-
um undir Icelandic vörumerkinu
hafa einnig verið þróaðar og kynntar
á Frakklandsmarkaði. í vöruröðinni
eru fimm fisktegundir, þ.e. þorskur,
kaffí, ufsi, grálúða og steinbítur.
Allt eru þetta lausfryst, stærðar-
flokkuð flök og flakastykki. Fleiri
verkefni þróunardeildar og framleið-
enda komust á framleiðslustig ný-
lega. Þurrkaðar loðnuafurðir í smá-
pakkningum eru t.d. athyglisverð
nýjung. Útflutningur er hafinn og
mikilvæg reynsla hefur skapast í
þessari vinnslu, sem er ný hérlendis
en afar hefðbundin á mörkuðum
okkar fyrir frystar loðnuafurðir.
Vlnnsla á pækilrækju
Meðal rannsóknaverkefna sem
lokið hefur verið við er vinnsla á
rækju í pækli. Pækilrækja er mikil-
væg söluvara í Evrópu og er unnin
úr ferskri eða frystri rækju. Vinnsla
hefur hins vegar ekki verið stunduð
hérlendis vegna þess hve geymsluþol
er takmarkað og viðskipti hefðbund-
in með vöruna. Með rannsóknum á
pækilrækju hér hefur safnast aukin
þekking á vinnslu og eiginleikum
vörunnar og leitað er möguleika til
að hagnýta þessa þekkingu betur.
Meðal rannsóknaverkefna sem nú
standa yfir er athugun á eiginleikum
sjófrystra flaka sem kælivöru, þ.e. í
ferskfískdreifíngu. Þetta verkefni
nýtur stuðnings Rannsóknarráðs ís-
lands og er unnið með Rannsókna-
stofnun fískiðnaðarins. Með Rf er
einnig unnið að því að gera geymslu-
þolsspár fyrir fersk flök í framleiðslu
og flutningum.
Nýjar vörur á markaði
ÞRÓUNARDEILD SH vinnur stöðugt að þróun nýrra afurða af
ýmsu tagi auk framþróunar 1 pökkun í amvinnu við markaðsdeild
og söluskrifstofur SH. Vinna þessi er hvað lengst komin í rækku-
vinnslu, en ferskar afurðir og sjávarréttir eru einnig komnir á
markaði erlendis.
í rækjuvinnslu hefur orðið mikil þróun í sjálfvirkri pökkun skel-
flettrar rækju og tveir stórir framleiðendur hafa komið upp full-
komnum pökkunarbúnaði fyrir rækju í smásöluumbúðum. Fram-
Ieiðsla þessara afurða náði 600 T árið 1995 en framleitt er bæði
undir kaupendamerkjum og vörumerkinu Icelandic. Mest af fram-
leiðslunni er selt á markaði í Bretlandi og meginlandi Evrópu.
SH hefur á nokkrum árum aflað sér mikillar reynsiu í sölu ýmis
konar ferskra afurða. Þessi útflutningur nam um 1800 tonnum árið
1995. Mest er flutt út af ferskum flökum en SH hefur einnig mesta
reynslu í útflutningi ígulkerahrogna og er stærsti seljandi fersks
hrossakjöts frá íslandi.
Sölumiðstöðin hóf á árinu 1995 að selja fjölbreytt úrval sjávar-
rétta sem fyrirtækið íslenskt franskt hf hefur þróað. Um er að
ræða flakarúllur með fyllingum, mótaðar fisksneiðar með fylling-
um, heitreiktan lax og ýmis konar fiskpate. Markaðsátakið hefur
þegar skilað athyglisverðum árangri á markaði í Evrópu og hafa
fyrstu samningar byggst á samstarfi við HB hf á Akranesi um
framleiðsluna.
Þús.
tonn
120
100
80
60
40
20
0
Heildarframleiðsla Sölumiðstöð Hraðfrystihúsanna 1986-1995
Landfrystar og sjófrystar afurðir, innlendir og erlendir framleiðendur
93,5
91,7
95,9
84,5
82,4
—
1986
1987
1988
1989
1990
1991 1992
■naaftfeyWi
Neytendavörur
Þróun framleiðslu:
1992-1995 feífn
SH eykur
sérvinnsluna
NEYTENDAV ÖRUR í fram-
leiðslu frystihúsanna innan SH
eru nú um 60% af magni bolfisk-
afurða. Hæsta hlutfall neytenda-
vöru er í vinnslu karfa- og grá-
lúðuflaka, eða um 80%, en í
þorskvinnslunni er hlutfallið
60%. Neytendavörur eru skil-
greindar sem þær afurðir sem
fara fullfrágengnar héðan og eru
notaðar án frekari vinnslu eða
umpökkunar. Þær eru seldar til
veitingahúsa, með frystibílum
heim til fólks eða í smásöluversl-
unum. Hluti af neytendavöru SH
er mjög sérhæfð framleiðsla og
vörumar þá unnar samkvæmt
sérsamningum við framleiðend-
ur og einstaka kaupendur. Þessi
framleiðsla varð um 8000 tonn
árið 1995 og hefur vaxið mjög
undanfarin ár.
Smásöluvörur
Þróun í framleiðslu
smásöluvara:
lausfrystar afurðir
fyrir Evrópumarkað | | 3
2
1
1992 1993 1994 1995 ”
MIKIL aukning hefur orðið í
framleiðslu og sölu lausfrystra
o g stærðarflokkaðra flaka í
plastumbúðum undanfarin ár og
stunduðu mörg stór frystihús
innan SH þessa vinnslu. Nú er
verið að koma á sjálfvirkri pökk-
un fyrir þessar afurðir í stærstu
húsunum. Þessar vömr em allar
seldar á meginlandi Evrópu og
mest í verslunarkeðjum í Þýska-
landi. Með aukinni tækni í vinnsl-
unni bendir allt til að verkefnum
af þessu tagi muni fjölga.
1992-1995