Morgunblaðið - 24.01.1996, Blaðsíða 8
FOLK
MIÐVIKUDAGUR 24. JANÚAR 1996
ÖNNUM KAFNIR FEÐGAR
Morgunblaöið/HG
• ÞAÐ ER nóg að gera hjá Þór-
arni Guðbergssyni og sonum
hans Einari Má Aðalsteinssyni
og Sveini Inga Þórarinssyni
þessa dagana. Þeir starfa allir
að umboðmennsku og stjórnun
tengdri sjávarútvegi víðs vegar
í heiminum. Þórarinn hefur tekið
að sér ýmis verkefni fyrir ís-
lenska togara á Flæmska hattin-
um auk þess sem hann er að sðgn
að vasast í skipasölum hér heima.
Sveinn Ingi starfar fyrir Norfar
Agency Ltd. á Nýfundnalandi
þar sem hann sér um landanir
og ýmsar útréttingar fyrir 3 ís-
lensk skip, 14 rússnesk og 2
grænlensk sem eru öll á rækju-
veiðum á Flæmska hattinum.
Einar Már er hinsvegar yfir-
vinnslustjóri þjá Northern Fish-
ing Industries í Namibíu og sér
þar um pökkun á lýsing fyrir
Spánarmarkað. Það er ekki oft
sem þeir hittast en svo varð
reyndar nú í janúar í Harbour
Grace á Nýfundnalandi.
Varðskipin of gömul
og fá og viðhaldsfrek
„Þörf fyrir fleiri
oröið mikiP‘
VARÐSKIPAFLOTI Landhelgisgæslunnar er
kominn nokkuð til ára sinna og þykir mörgum
löngu tímabært að endurnýja hann. í nýjasta
clrirk nrðið milril “ tölublaði Gæslutíðinda er fjallað um þessi mál
L»1U lllllvll 0g m a kemuc þar fram að viðhaldskostnaður
við varðskipin er mikill auk þess sem mikil þörf er á fleiri skipum til að sinna
þeim verkefnum sem Landhelgisgæslan hefur á sinni könnu. Nefnd er vinnur
að hugsanlegri smíði eða kaupum á nýju varðskipi hefur að undanförnu viðað
t að sér upplýsingum en hinsvegar ekki tekið neinar ákvarðanir í þeim málum,
* að sögn Hafsteins Hafsteinssonar, forstjóra Landhelgisgæslunnar.
Sigurður Steinar Ketilsson, skip-
herra á varðskipinu Ægi, skrifar í
Gæslutíðindi að Landhelgisgæsla ís-
lands gegni einni þýðingarmestu
stjórnsýslu ríkisins, þ.e. að gæta land-
helginnar og auðlindalögsögunnar. Því
sé löngu tímabært að endurskoða lög
um Landhelgisgæsluna sem sett voru
árið 1967. Margt hafi breyst í þjóðfé-
laginu á þessum tíma, ekki síst það
að landhelgin var færð út í 200 mílur
árið 1976.
Ráða ekkl vlð verkefnln
Sigurður segir í grein sinni að meðal-
aldur þeirra þriggja varðskipa sem nú
séu í notkun sé 28 ár. Þessi skip geti
ekki sinnt þeim verkefnum sem ætlast
er til, síst ef fjárveitingar til þeirra
verði skornar meira niður en orðið er.
Sigurður segir í samtali við Verið
að með auknum verkefnum á undan-
fömum árum hafi þörf fyrir fleiri skip
orðið enn meiri. Að minnsta kosti þurfi
nú fjögur skip til að sinna björgunar-
störfum og eftirliti með auðlindinni
„Það er ljóst að ef Landhelgisgæslan
á að taka að sér eftirlit á Reykjnes-
t hrygg og fylgja flotanum í Smuguna
er orðin meiri þörf á skipum," segir
I Sigurður otg gagnrýnir einnig áhuga-
: leysi þjóðfélagsins gagnvart lögsög-
unni. „Menn féllu í doða eftir að 200
mílna lögsagan vannst. Við vorum með
fjögur skip þangað til við misstum Þór
úr rekstri. Þessu hefur því ekki verið
fylgt nægjanlega vel eftir. Auk þess
eru skipin ekki keyrð alveg út, þau
þurfa mikið viðhald og stoppa mikið
þess vegna. Eftir að Þór var lagt lent-
um við í miklum niðurskurði og þjóðfé-
lagið virtist ekki hugsa nóg um það
sem er að gerast á hafinu," segir Sig-
urður.
Miklll vlAhaldskostnaður
Þrjú varðskip em nú í eigu og rekstri
Landhelgisgæslunar. Elst þeirra er
Óðinn sem var smíðaður í Álaborg árið
1959 en Týr er yngstur, smíðaður
1975. Ingvar Kristjánsson skrifar í
Gæslutíðindum að 37 ára gömlu skipi
fylgi vitanlega mikill viðhaldskostnað-
ur, m.a. vegna þess að oft þurfi að
sérsmíða varahluti eða leggja skipinu
meðan beðið er eftir þeim frá framleið-
anda. Einnig kemur fram í greininni
að fyrir liggi að endurnýja þyrluþilfar
og brú Oðins ef ákveðið verður að
gera hann út lengur en næstu 3-4 ár.
Ingvar segir einnig að reikna megi
með að vélarkerfi Óðins sé á síðasta
snúningi og þurfi á allsheijar upptekt
að halda á næsta ári en þar sé um
mjög kostnaðarsamt verk að ræða. Það
sé alltaf spurning hvort slíkar endur-
bætur séu réttlætanlegar þar sem enn-
þá sé hætta á frekari bilunum og kostn-
aður við að skipta um vél væri óheyri-
legur og mjög hæpinn kostur í svo
gömlu skipi.
í grein Ingvars kemur einnig fram
að kostnaðarúttekt á endurbótum á
Óðni sem gerð var árið 1990 var áætl-
uð um 346 milljónir króna ef miðað
er við að gera ætti skipið út næstu
15-20 ár.
Ingvar segir að einnig séu farin að
koma upp svipuð vandamál við öflun
varahluta fyrir Ægi og Tý þrátt fyrir
að skipin séu bæði í nokkuð góðu
ástandi. Ennfremur segir Ingvar um-
hugsunarvert að engar framfarir hafi
orðið á skipunum sem smíðuð hafi ver-
ið eftir að Þór var smíðaður árið 1951.
Upplýslngum safnaA um nýtt sklp
Byggingarnefnd sem sjávarútveg-
ráðherra skipaði og fjallar um kaup
eða smíði á nýju varðskipi fyrir Land-
helgisgæsluna, hefur að sögn Hafsteins
Hafsteinssonar, forstjóra Landhelgis-
gæslunnar, að undanförnu viðað að sér
upplýsingum um skip og þær kröfur
sem þarf að gera til þess. „Það voru
ekki miklar framkvæmdir innan stofn-
unarinnar á þessu sviði í fyrra en von-
andi verða þær meiri á þessu ári. Það
hefur margt annað gengið fyrir, meðal
annars stóðum við í þyrlukaupum, en
við höfum fengið nokkrar upplýsingar
um hugsanleg skip. Einnig þarf að
athuga hvaða skipakosti við þurfum
að vera búnir. Þetta eru þau mál sem
nefndinni var falið að athuga. En eins
og staðan er í dag er ekkert ákveðið
í þessum málum. Við munum koma
með okkar tillögur til ráðherra þegar
þar að kemur en það verður að minnsta
kosti ekki á allra næstu mánuðum.
Liðsmenn
þróunardeildar
• FJÓRIR fastir starfsmenn
eru nú við Þróunardeild SH.
Töluverður hluti af vinnu
margra starfsmanna mark-
aðsdeildanna á íslandi og
starfi innkaupadeildar SH
felst einnig í vöru-þróun og
að fylgja nýjum vörum eftir
í framleiðslu og sölu. Við
þetta bætist vinna verkstjóra
í vinnslunni og sölumanna
SH erlendis þannig að áætla
má að liðsmenn þróunar-
starfsins fyrir framleiðendur
SH skipti nokkrum tugum.
Fastir Iiðsmenn deildarinnar
eru kynntir í ársskýrslu
hennar nú í janúar: Dr. Alda
B. Möller er matvælafræð-
ingur og hefur unnið hjá SH
síðan 1986 við þróunarverk-
efni, markaðsmál og kynn-
ingarstörf. Hún stýrir starfi
þróunardeildar.
Páll Gunnar Pálsson er
matvælafræðingur og lauk
einnig námi í viðskipta- og
rekstrarfræði frá Endur-
menntunarstofnun Há-
skóla íslands. Hann hóf
störf hjá SH árið 1993. Páll
Gunnar hefur sérhæft sig í
tækni við framleiðslu smá-
Alda Páll Gunnar
Möller Pálsson
Óskar G. Gunnar B.
Karlsson Sigurgeirsson
söluvöru og annast verkefni
fyrir Japansmarkað.
Óskar G. Karlsson er fisk-
tæknir og iðnrekstrarfræð-
ingur. Hann hóf störf hjá SH
árið 1993. Hann hefur sér-
hæft sig í sérskurðarverkefn-
um er byggjast á nákvæmri
flokkun bita fyrir neytenda-
markaði í Evrópu og Banda-
ríkjunum.
Gunnar B. Sigurgeirsson
er matvælafræðingur og hef-
ur lokið MS prófi í hagfræði.
Hann hóf störf hjá SH vorið
1995. Hann sérhæfir sig í
sérskurðarverkefnum, úr-
vinnslu gagna og annast að
mestu verkefni fyrir Bret-
landsmarkað.
Nesfiskur fyrirtæki
ársins á Suðurnesjum
• NESFISKUR hf. í Garði
og dótturfyrirtæki þess var
valið fyrirtæki ársins 1995 á
Suðurnesjum af fréttablaðinu
Víkurfréttum. Það eru feðg-
arnir Baldvin Njálsson og
Bergþór Baldvinsson, sem
bera hitann og þungann af
rekstrinum, en fyrirtækin eru
í eigu fjölskyldu Baldvins.
Velta Nesfisks og dótturfyrir-
tækja í fyrra var 1,7 milljarður
króna. í fyrra keytpi fyrirtæk-
ið útgerðarfélagið Eldey og
togarann Eldeyjar-Súlu.
Dótturfyrirtækið Njáll hf. á 8
báta auk Eldeyjar-Súlu, en það
eru Una í Garði GK, Sigur-
fari GK, Bergur Vigfús GK,
Siggi Bjarna GK, Benni
Sæm GK og Baldur GK, sem
stunda veiðar, en Dóri á Býja
GK og Bragi GK eru ekki
gerðir út. Kvóti fyrirtækisins
Baldvin Bergþór
Njálsson Baldvinsson
svarar til 3.700 tonna af
þorski. Starfsmenn eru yfir
200 og er fiskvinnslan til húsa
í Gerðum í Garði. Á síðasta
ári var unnið úr 10.000 tonn-
um af hráefni og námu launa-
greiðslur um 450 milljónum
króna. Vinnslan byggist að
mestu á frystingu, en saltfisk-
framleiðsla skilaði um 30%
verðmæta framleiðslunnar á
síðasta ári.
Soðin ýsuflök með
karrý-smjörsósu
Hafsteinn Sigurðsson, yfirmatreiðslumaður á Glóðinni,
er lesendum Versins innan handar aðra vikuna í röð.
Soðningin
Að þessu sinni hristir hann fram
úr erminni uppskrift að soðnum
ýsuflökum með karrý-smjörsósu. Ysan er soðin með
veiyulegum hætti, en helsta kúnstin felst í sósugerð-
inni. í réttinn þarf:
1 kg roðflett og beinhreinsuð ýsuflök
1 stk. Iítill smátt skorinn laukur
lVi dl ijómi
2 tsk. karrý
1 tsk. soya-sósa
1 tsk. Mango Chutney (ekki nauðsyn-
legt)
250 g kalt smjör
salt og pipar
Ýsuflökin eru soðin i söltu vatni. Þá er hafist handa
við sósuna. Laukurinn er svitaður i litlum potti með
smjöri. Karrýi, soya-sósu og Mango Chutney er bætt
út í. Þetta er látið krauma við vægan hita í 1 til 2
mínútur. Þá er ijómanum bætt út í. Síðan smjörinu,
matskeið fyrir matskeið og þeytt vel í með piskara.
Sósan er svo bragðbætt með salti og pipar. Gott er
að bera réttinn fram með fersku salati.