Morgunblaðið - 31.01.1996, Síða 1

64 SIÐUR B/C/D
25. TBL. 84. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 31. JANÚAR1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Grikkir og Tyrkir deila um smáeyju
Herskip í við-
bragðsstöðu
London. Reuter.
UM átján her- og varðskip frá Tyrk-
landi og Grikklandi voru í gær í við-
bragðsstöðu við óbyggða og hrjóstr-
uga smáeyju í Eyjahafi og fleiri
herskip voru á leiðinni þangað. Bæði
ríkin gera tilkall til eyjunnar og ekk-
ert benti til þess að annaðhvort
þeirra myndi gefa eftir.
Ríkin eiga aðild að Atlantshafs-
bandalaginu og framkvæmdastjóri
þess, Javier Solana, kvaðst hafa rætt
við ráðamenn í ríkjunum og hvatt
þá til að sýna stillingu. Talsmaður
rússneska utanríkisráðuneytisins
sagði stjómina í Moskvu hafa áhyggj-
ur af því að upp úr kynni að sjóða
milli þjóðanna vegna deilunnar.
Tyrkir sökuðu Grikki um að hafa
sent níu hermenn á eyjuna. Grikkir
sögðust hafa sent 12 herskip á svæð-
ið og að sögn grískra fjölmiðla voru
fleiri skip, m.a. freigátur og kafbát-
ar, á leiðinni þangað. Grikkir sögðu
að Tyrkir hefðu sent þangað tvær
freigátur og fjögur varðskip, þar af
tvö búin flugskeytum.
„Ekki hefur enn komið tii átaka,
en hersveitir okkar á svæðinu eru í
viðbragðsstöðu," sagði embættis-
maður í gríska varnarmálaráðuneyt-
inu. „Þotur flughersins komast til
eyjunnar á fimm mínútum. Við erum
tilbúnir og þeir vita það.“
Simitis hafnar samningum
Deilan snýst um eyju, sem Grikk-
ir kaila Imia og Tyrkir Karbak, á
milli strandar Tyrklands og grísku
eyjunnar Kalymnos. Eyjan er ekki
byggð mönnum, en talið er að fund-
ist geti olía á þessum slóðum.
Deilan - blossaði upp þegar skip-
stjóri tyrknesks skips, sem strandaði
við eyjuna, hafnaði aðstoð grísks
dráttarbáts og sagði að eyjan heyrði
undir Tyrkland. Tyrkir hafa nokkr-
um sinnum reist fána Tyrklands á
eyjunni en Grikkir rifið hann niður
jafnóðum. Samkvæmt síðustu frétt-
um blakti fáni Grikklands á eyjunni
og grískir hermenn voru sagðir
standa vörð um hann.
Reuter
TYRKNESKUR blaðamaður heldur á fána Tyrklands meðan þyrluflugmaður tekur niður fána
Grikklands á hrjóstrugri og óbyggðri smáeyju í Eyjahafi, sem bæði ríkin gera tilka.ll til.
Tansu Ciller, forsætisráðherra
Tyrklands, hét því að láta taka
gríska fánann niður. Hún kvaðst þó
reiðubúin að reyna að leysa deiluna
með samningaviðræðum.
Costas Simitis, nýskipaður for-
sætisráðherra Grikklands, varaði
menn við, sagði að Grikkir myndu
ekki hika við að verja eyjuna. „Það
er ekkert svigrúm til samninga um
mál sem varða fullveldi okkar."
Stjórn Grikklands segir að ítalir
hafi afsalað sér eyjunni til Grikkja
árið 1947 ásamt Dodecanese-eyjum
við strönd Tyrklands. Tyrkir segja
hins vegar að samningurinn við It-
ali nái ekki til Karbak eða annarra
smáeyja á svæðinu.
Óperuhús
verður end-
urbyggt
ÓPERUHÚSIÐ Fenice, eða
Fönix, í Feneyjum brann til
kaldra kola í fyrrinótt. Myndin
var tekin í brunarústunum í
gær. Húsið var byggt á grunni
byggingar sem brann á átt-
unda áratug 18. aldarinnar og
var Napoléon keisari meðal
fastagesta á fyrstu árum óper-
unnar. ítalska stjórnin hefur
heitið fjármunum til endur-
byggingarinnar en talið er að
kostnaðurinn verði um 20
milljarðar króna.
■ Heita fjármunum/18
Þýska stjórnin boðar aðgerðir til að skapa hagvöxt
„Vítamínsprauta“
fyrir efnahagslífið
Bonn. Reuter.
STJÓRN Þýskalands samþykkti i
gær áætlun sem miðar að því að
fjölga atvinnutækifærum og ýta
undir hagvöxt. Gunther Rexrodt
efnahagsmálaráðherra lýsti áætl-
uninni sem „vítamínsprautu" fyrir
efnahagslífið án þess að útgjöld rík-
isins væru aukin eða velferðarkerfið
rifið niður.
Einstök atriði áætlunarinnar
hafa enn ekki verið gerð opinber
en Theo Waigel fjármálaráðherra
Reuter
sagði að meðal annars yrðu skattar
á arð og stóreignaskattar lækkaðir.
Enginn hagvöxtur hefur verið og
jafnvel samdráttur í Þýskalandi
undanfarna mánuði og atvinnulaus-
um hefur fjölgað stöðugt. Þá hefur
fjárlagahalli verið meiri en spáð
var. Hefur þetta leitt til efasemda
um hvort Þjóðveijar nái að uppfylla
skilyrði Maastricht-sáttmálans fyrir
þátttöku í efnahagslegum og pen-
ingalegum samruna Evrópuríkja.
Rexrodt sagði Þjóðveija hins
vegar vera staðráðna í því að upp-
fylla skilyrðin.
„Samstöðuskattur“ lækkaður
Þýsku stjórnarflokkarnir hafa
jafnframt náð samkomulagi um að
lækka sérstakan tekjuskattsauka
sem lagður var á til að tjármagna
uppbyggingu í austurhluta Þýska-
lands eftir sameiningu landsins.
Verður hann lækkaður í 5,5% um
mitt næsta ár en hann er 7,5% nú.
Er þetta talið eiga eftir að styrkja
stöðu flokks fijálsra demókrata
(FDP) sem hefur átt mjög undir
högg að sækja í skoðanakönnunum
og kosningum í einstaka sambands-
löndum síðustu misseri. Höfðu sum-
ir leiðtogar FDP hótað að fella
stjórnina ef skatturinn yrði ekki
lækkaður.
Waigel fjármálaráðherra vill að
ríkisstjórnir sambandslandanna
auki álögur sínar til að fjármagna
kostnaðinn við þessa skattalækkun
að mestu með því að afsala sér hluta
þeirra tekna sem þau fá af inn-
heimtu virðisaukaskatts.
Stjórnmálamenn í Austur-Þýska-
landi hafa mótmælt harðlega lækk-
un tekjuskattsaukans, sem nefndur
hefur verið „samstöðuskattur", og
saka stjórn Helmuts Kohls kanslara
um að fórna hagsmunum íbúa aust-
urhluta landsins til að auka fylgi
fijálsra demókrata.
Deilur Norðmanna
Sljórnin sök-
uð um hroka
Ósló. Morgunblaðið.
DAGBLADET í Noregi gagnrýndi í
gær stjórn landsins í forystugrein
vegna deilna hennar við nágrannaríki
um fiskveiðar og viðskiptamál.
I greininni er fjallað um afstöðu
stjórnarinnar í deilunum við Islend-
inga og Færeyinga um síld- og þorsk-
veiðar og viðræðum við Evrópusam-
bandið um tollamál.
„Þegar litið er á framgöngu Norð-
manna í hveiju landinu á fætur öðru
sem hrokafulla, óskammfeilna og
þvermóðskulega, og sennilega með
réttu, er ástæða til að hafa áhyggj-
ur,“ segir blaðið.
Líf hugs-
anlegt
áMars
London. Reuter.
VÍSINDAMENN, sem und-
irbúa ráðstefnu í London síðar
í vikunni, telja líklegt að líf
hafi áður dafnað á Mars og
kunni enn að þrífast djúpt und-
ir yfirborði plánetunnar.
Vísindamenn hafa talið að
líf geti ekki þrifist á yfirborði
Mars. Líkurnar á lífi á plánet-
unni eru þó taldar hafa aukist
eftir að vísindamenn fundu ör-
verur á jörðinni, sem þurfa
ekki varma frá sólinni en lifa
djúpt undir yfirborði jarðar á
hverasvæðum.
Vísindamenn. sem taka þátt.
{ ráðstefnu á vegum Ciba-stofn-
unarinnar, telja að líf kunni að
hafa hafist á Mars fyrir um 3,8
milljónum ára. Þegar frostið
hafi tekið að aukast þar hafi
örverur, svipaðar og þær sem
hafa fundist á jörðinni, leitað
djúpt undir yfirborðið til að geta
lifað í varma frá heitu vatni.
„Flest okkar telja umtals-
verðan möguleika á lífi á
Mars,“ sagði Malcolm Walter,
jarðfræðingur við Macquarie-
háskóla í Ástralíu. „Þessi leit
að lífi er liður í mikilli könnun-
aráætlun sem ég líki við land-
könnunarleiðangra Evrópu-
manna fyrr á öldum.“
Tengt lífi á jörðinni?
Nokkrir vísindamenn telja
jafnvel hugsanlegt að líf á jörð-
inni hafi þróast af gróum sem
hafi borist frá Mars með loft-
steinum. Paul Davies, prófessor
við Adelaide-háskóla, sagði að
meira en 500 tonn af efnum frá
Mars bærust til jarðar á ári
hveiju og taldi hugsanlegt að
frumstæðir gerlar hefðu borist
frá plánetunni með loftsteinum.
Hann sagði að örverur gætu
legið í dvala í milljónir ára og
kvað því hugsanlegt að lífverur
hefðu þrifíst í loftsteinum í
geimnum áður en þær „vökn-
uðu“ á jörðinni.