Morgunblaðið - 03.02.1996, Qupperneq 3

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 3. FEBRÚAR 1996 C 3
Eldheitur
rómanskur
elskhugi
KRISTJÁN Jóhannsson óperusöngvari.
unum. Ég átti að syngja í maí-júní
1997 í sjö sýningum á Turandot
eftir Puccini. Það hefði verið í
þriðja sinn sem ég hefði sungið í
húsinu. Einnig var áformað að
fara með þessa sýningu í ferð til
S-Kóreu og Kína og flytja hana
7-8 sinnum. Þetta hefði getað ver-
ið mjög spennandi en það þýðir
ekki að gráta það. Bruninn var
nýög sorglegur því þarna er um
að ræða eitt glæsilegasta óperuhús
í veröldinni og það hús sem hafði
jafnvel meiri, sterkari og virðu-
legri sögu á bakvið sig en La Scala
í Mílanó. Verdi, Wagner og Rossini
frumfluttu þarna fullt af óperum
t.d. Þetta var líka mun glæsilegra
og betra óperuhús hvað hljómburð
varðar. Þetta er mikið og slæmt
áfall fyrir óperu og listalif al-
mennt,“ sagði Kristján.
Hann sagði að fjölmiðlar hefðu
greint frá því að svo virðist sem
eldurinn, sem talið var að hefði
kviknað útfrá vinnu rafvirkja við
brunavarnarkerfi hússins, hafi
kviknað á 4-5 stöðum í húsinu og
því hafi hugsanlega verið um
íkveikju að ræða. „Menn telja að
líkur séu á að Mafían hafi verið
að verki, sérstaklega vegna þess
að menn eru minnugir þess þegar
hún brenndi óperuhúsið í Bari
fyrir um'5 árum,“ sagði Kristján
Jóhannsson óperusöngvari.
ÞÝSKA dagblaðið Die Welt
segir Kristján Jóhannsson
óperusöngvara hafa náð
stórkostlegum árangri í hlutverki
sínu í óperunni II Trovatore eftir
Verdi í ríkisóperunni í Hamborg í
grein, sem birtist 27. janúar.' Í
greinini segir undir fyrirsögninni
„Eldheitur rómanskur elskhugi frá
norðurslóðum íslands“ að Kristján
verði enn um sinn ---------------
að sætta sig við að
láta fyrirberast í
skugga hinna
þriggja stóru tenóra,
Pavarottis, Domin-
gos og Carreras.
Höfundur grein-
arinnar, Georg
Borchardt, segir að 11 ■111
ferill Kristjáns sýni hvernig „tenór
geti árum saman sungið með góð-
um árangri við fjölda óperuhúsa,
þar á meðal Metropolitan og Scala,
og samt verið leyndarmál".
Borchardt lofar Kristján:
„Söngur hans í hlutverki Manricos
er svo ítalskur að heyrði maður
þessa rödd fyrir tilviljun í útvarpi
myndi maður örugglega slá því
föstu að söngvarinn væri af suð-
rænum uppruna. Þó er þessi mað-
ur, sem með sinni kraftmiklu
raddfegurð teygir sig yfir í hetju-
tóna hins eldheita elskhuga, frá
íslandi."
Höfundur heldur áfram: „Eng-
inn skilur hvers vegna rödd þessa
topptenórs, sem unnið hefur með
frægum stjórnendum á borð við
Mehta, Muti, Levine og Chailly,
heyrist svo sjaldan á hinum alþjóð-
lega tónlistarmarkaði því að tenór-
ar eru vissulega fágæt tegund."
Lofgjörð
um Kristján
Jóhannsson
í Die Welt
Óveiyulegir timar í
markaðssetningu tenóra
Kristján byrjar 19. mars að
syngja í uppfærslu á Samson og
Delílu eftir Saint-Saéns og kemur
fram í fyrstu þremur sýningunum.
í greininni segir að Kristján óttist
að umræðan muni að mestu leyti
snúast um Placido Domingo, sem
syngi í einni sýningu
á hvítasunnu. Hann
sé hins vegar laus
við biturð, þótt ekki
sé honum auðvelt að
sætta sig við það.
„Mótsögn hins hefta
frama Kristjáns
kemur fram í því að
~ nú eru óvenjulegir
tímar í markaðssetningu tenóra:
Ætlunin er greinilega að láta þrí-
eykið Domingo-Pavarotti- Carre-
ras ráða ríkjum á markaðnum eins
lengi og hægt er. Hann verður að
bíða eftir því að slá í gegn og
horfír afslappaður til framtíðar-
innar. Hann er á besta aldri fyrir
söngvara, þekkir sínar sterku hlið-
ar og er bjartsýnn: „Ég er í stöð-
ugri framför.““
Höfundur segir að Kristján hafí
sýnt að í honum búi meira en
þegar er komið fram með því að
fara úr ítölskum hlutverkum yfír
í þýsk og nefnir stýrimanninn Ei-
rík úr Hollendingnum fljúgandi
eftir Wagner. Hann hafí hins veg-
ar hafnað hlutverki Lohengrins,
en í nóvember muni hann syngja
hlutverk, sem hann hafi búið sig
lengi undir; aðalhlutverkið í Óþelló
eftir Verdi í uppfærslu Christians
Thielemanns í Bologna.
Febrúardagskrá menningarársins í Kaupmannahöfn
Framúrstefnuleikhús
og Afturgöngur Ibsens
INNTAK verksins um Snýörhníf er að allar hetjur séu orðnar
óþarfar, enginn þurfi á þeim að halda og goðsagnirnar dauðar.
Byr und-
ir báða
vængi
KRISTJÁN Jóhannsson óperu-
söngvari sagði í samtali við Morg-
unblaðið að með frammistöðu
sinni í óperuhúsinu í Hamborg
hefði honum tekist að hnekkja
þeim ummælum sínum að Þjóð-
veijar væru þungir á bárunni og
erfitt væri að „skaka við sálartetr-
inu í þeim“.
„Það voru fagnaðarlæti í 5-6
mínútur eftir tvær aðalaríurnar,
„Ah! si ben mio“ og „Di quella
pira“. Ég kom þrisvar framfyrir
tjaldið eftir aríurnar og það end-
aði með því að við hljómsveitar-
stjórinn ákváðum að endurtaka
seinni aríuna, þetta var gífurlega
gaman,“ sagði Kristján og bætti
við að fróðir menn hefðu sagt að
þeir hefðu ekki heyrt svona læti
í leikhúsinu i a.m.k. 20 ár.
Hann sagði að ef vel tækist með
þessar tvær aríur, sem eru hver á
eftir annarri, væri ávallt vel fagn-
að. Sú fyrri er rómantísk, ljóðræn
og viðkvæm og er lykill að vel-
gengni hinnar þar sem mikil átök
eru og tenórinn fer m.a. upp á háa
c-ið. „Þetta heppnaðist mjög vel
hjá mér. Mér tókst að halda ró
minni og syngja þá fyrri mjög vel
og var óþreyttur og afslappaður
þegar kom að þeirri seinni.
Dómar hafa verið n\jög jákvæð-
ir undanfarið og gefið mér byr
undir báða vængi. Þetta er allt
að breytast smám saman mér í
hag. Það eru kynslóðaskipti á 20
ára fresti þjá stórtenórum. Ég er
af annarri kynslóð en þessir þrír
frægustu og minn tími mun
koma,“ sagði Kristján.
Stór samningur í eldinn
„Það fuðraði upp í mér hjartað
og stór samningur við bruna
óperuhússins í Feneyjum á dög-
Sigrún Davíðsdóttir
hefur gluggað í leikdag-
------- ... -----------
skrá Kaupmannahafnar,
auk þess sem hún segir
frá nýrri sýningu þar.
LEIKHÚSDAGSKRÁ febrúarmán-
aðar á menningarári Kaupmanna-
hafnar einkennist af framúrstefnu-
verkum, hráum nútímaverkum og
svo sígildum Ibsen. Auk þess er
nýhafín sýning á verki eftir banda-
ríska leikhúsmanninn Gerald Thom-
as hjá Dr. Dantes Aveny leikhúsinu
í leikhúshverfinu gamla á Friðriks-
bergi.
Mammut leikhúsið hefur undan-
farin ár sérhæft sig í viðamiklum
leiksýningum, eins og nafn leikhúss-
ins gefur til kynna. Sunnudaginn
4. febrúar verður frumsýnt verk eft-
ir ástralska rokktónlistarmanninn
Nick Cave. Cave er 35 ára gamall,
hefur spilað með The Birthday Party
og nú með The Bad Seeds, en einn-
ig gefið út ljóða- og smásagnasafn.
Leikrit Mammut leikhússins heitir
Da æslet sá englen og segir frá tví-
burum, sem fæðast á rusiahaugum.
Við fæðinguna deyr annar þeirra,
en verður nokkurs konar verndar-
engill bróðurins á leið hans um lífið.
Tónlistin í sýningunni er eftir danska
tónskáldið Nils Lassen, er spilar í
LEIKRIT Mammut leikhúss-
ins heitir Da æslet sá englen .
hljómsveitinni OK Kings, sem spilar
undir í sýningunni. Mammut leikhús-
ið hefur ekki fast aðsetur, en sýning-
arnar nú eru í Kanonhallen á Austur-
brú, um 5 mínútna bíltúr frá Ráðhús-
torginu og standa út mánuðinn. Og
eins og Annette Scavenius leikhús-
stjóri sagði, þegar verkið var kynnt
blaðamönnum, þá hafa uppsetningar
mammútanna verið mis vel heppn-
aðar, en alltaf athyglisverðar.
Stórborgarsaga frá Glasgow verð-
ur flutt af gestum frá Glasgow Citiz-
ens Theatre, sem þykir með athyglis-
verðari leikhúsum á Bretlandseyjum,
kunnugt fyrir sterka líkamstjáningu
og stórbrotna máltilfinningu. Bresk-
ur gagnrýnandi sagði um eina sýn-
ingu leikhússins að ef allar sýningar
þess væru svo góðar, myndi hann
flytja til Glasgow. Verkið heitir
Trainspotting of Irvine Welsh og
gerist í niðurníddu og hráslagalegu
hverfí í Edinborg meðal eiturlyfja-
neytenda, sem varla tala neitt mál
lengur. Leikstjóri er Harry Gibson.
Leikhópurinn sýnir í Terra Nova
leikhúsinu á Vesterbrogade 149 frá
27. febrúar til 2. mars.
Afturgöngur norska leikskáldsins
Henrik Ibsens þarf ekki að kynna,
en hópur frá norska Þjóðleikhúsinu
í Osló sýnir marglofaða uppsetningu
verksins á fjölum Konunglega leik-
hússins í Kaupmannahöfn 28. og 29
febrúar.
Að hetjunum gengnum
Gerald Thomas er leikhússmaður
frá New York, gyðingur í ofanálag
og eins og margir andans menn af
þessum toga þá er honum létt um
málbeinið. Líka þegar hann ræðir
við blaðamenn um verk sín, eins og
hann gerðir fyrir frumsýningu á
nýjasta verki sínu: Smjörhnífurhöfð-
ingi og afturganga erkióvinar hans,
Kryptodick. Thomas er rúmlega fer-
tugur að aldri og hefur búið í Eng-
landi, Brasilíu, Þýskalandi og nú í
New York. Hann var uppáhaldsleik-
stjóri Samuel Becketts og undir
stjórn Thomas voru nítján verka
hans frumsýnd. Undanfarin ár hefur
hann unnið með bandaríska tón-
skáldinu Philip Glass að óperuupp-
setningum verka Glass, en hann
setur einnig á svið klassískar óperur
og þar er Wagner ekki síst í miklu
uppáhaldi hans, en á næstunni mun
hann setja Carmen og Don Giovanni
upp í Paris.
Verkið um Smjörhníf höfðingja
samdi Thomas fyrir Dr. Dante-leik-
húsið og þannig vinnur hann gjarn-
an. Segir leikhús sem einungis grund-
vallist á texta vera of takmarkað og
kýs að nota allar leiðir til að ná til
áhorfenda. Inntak verksins um
Sn\jörhníf er að allar hetjur séu orðn-
ar umframar, enginn þurfí á þeim
að halda og goðsagnirnar dauðar.
Verkið gefur Dr. Dante-leikurunum
tækifæri til að spreyta sig utan Dan-
merkur, því ný verk eftir Thomas
vekja athygli, svo til stendur að fara
í leikferðir með verkið.
Hugmynd Thomas er spennandi.
Súperman gengur um blindur og
James Bond er skoplegur, þó hann
sé Bondlegur og snjall. En umfram
allt þá þarf enginn á þeim að halda
og þó þeir reyni að hjálpa til, tekst
það óhönduglega. En hugmyndin ein
ber verkið ekki uppi og það nær
aldrei að lyfta sér upp úr baráttu
við að verða eitthvað, sem ekki ræt-
ist, þrátt fyrir góða frammistöðu
góðra leikara. í haust kemur Thom-
as aftur í heimsókn til Kaupmanna-
hafnar og þá með eiginn hóp. Þó
sýningin nú sé ekki sérlega áhuga-
verð þá vekur hróður Thomas löngun
til að kynnast fleiri hliðum þessa
umsvifamikla leikhússmanns.