Morgunblaðið - 04.02.1996, Blaðsíða 2
2 B SUNNUDAGUR 4. FEBRÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/RAX
SIGFÚS fer allra sinna ferða hjólandi. „Þetta er varagarmurinn, það er sprungið á hinu,“ sagði hann og hjólaði niður að höfn með blöð í poka.
SIGFÚS verður 85 ára á
þessu ári, ef Guð lofar. Þótt
hann sé löngu kominn á
löglegan eftirlaunaaldur er
ekkert slegið af í Salem sjómanna-
starfmu. Sigfús fjdgist árvökull með
skipakomum til ísafjarðar og þau
eru fá skipin sem hann heimsækir
ekki. Dæmi um það er saga sem
kona á ísafirði sagði blaðamanni.
Þegar veðrið var sem verst í haust
kom skip til Ísafjarðar og lagðist
utan á annað skip í höfninni. Veðr-
ið og færið var með þeim ósköpum
að skipveijar treystu sér vart í land.
Sigfús lét það ekki aftra sér. Hann
prílaði um borð í fyrra skipið og
síðan yfir í það nýkomna sem lá
mun hærra í sjó. Þegar konan frétti
af þessu ferðalagi öldungsins spurði
hún hvemig í ósköpunum hann
hefði komist um borð.
- Ég studdi mig bara við tógið
með höndunum og hélt töskunni
með tönnunum, svaraði Sigfús og
þótti lítið um.
Upprunninn í sveit
Sigfús fæddist á Eyjólfsstöðum
í Vatnsdal 5. desember 1911 og
ólst upp á Blönduósi. Aðeins sjö ára
gamall var hann fyrst sendur til
sumardvalar í sveit. „Fyrstu nóttina
í sveitinni svaf ég í fjárhúsi," segir
Sigfús. „Ég átti að fara að Fossum,
fremsta bæ í Svartárdal. Þangað
var tveggja daga ferð frá Blöndu-
ósi. Karlarnir sem ég fékk fylgd
með ætluðu að ná háttum á Gunn-
steinsstöðum. Það náðist ekki og
til að þurfa ekki að vekja upp á
bænum náttuðum við í fjárhúsun-
um. Mér var svo fylgt inn að Foss-
um tveimur dögum síðar.“ Sigfús
var svo meira og minna í Svartár-
dalnum fram undir tvítugt.
Sinnaskipti á Siglufirði
Tvítugur fór Sigfús til sjós og
réri á trillu úr Grindavík. Síðan lá
leiðin til Siglufjarðar á sumarvertíð.
Hann byijaði á línubát og er minnis-
stætt að allri grálúðu var þá hent,
en í dag er hún einn dýrasti fiskur
úr sjó. Það bjartasta í minningunni
frá Siglufirði er samt ekki fískiríið
og grálúðan heldur að þar tók Sig-
fús sinnaskiptum.
a*L’' •//
• i
■ 'í* ■
w,*~.
fíttibrfl ‘
Norðmenn ráku um árabil kristi-
legt sjómannaheimili' á Siglufírði og
síðar á Seyðisfirði. Auk samkomu-
halds fyrir sjómenn var þar póstþjón-
usta og sjúkum hjúkrað. Fjöldi nor-
skra, sænskra og færeyskra fiski-
skipa kom hingað til síldveiða á
hveiju ári. Að sögn Sigfúsar fiskuðu
útlendingarnir ekki um helgar og
skipin flykktust til Siglufjarðar þar
sem sjómennimir fóm á samkomur
í sjómannaheimilinu.
„Ég frelsaðist á samkomu í
norska sjómannaheimilinu 1933. Þá
varð gjörbreyting á lífi mínu,“ seg-
ir Sigfús. „Ég var á bát sem hét
Stathav og Skapti Stefánsson gerði
út. Við sigldum frá Siglufirði á
Eyjafjarðarhafnir, til Akureyrar,
Dalvíkur og líka í Haganesvík í
Fljótum og víðar. Flutningurinn var
mjólk, póstur og fleiri vörur. Einu
sinni lágum við á Ákureyri og ég
var blindfullur að þvælast uppi í
bæ. Þar hitti ég mann og sagði
honum að ég væri á þessum báti.
Hann sagðist þá ætla með okkur
til Siglufjarðar í næstu ferð. Maður-
inn bauð mér heim til sín í Norður-
götu þótt ég væri svona á mig kom-
inn.
Þessi maður var Jóhannes Sig-
urðsson prentari. Hann var viðloð-
andi starfið í sjómannaheimilinu og
dvaldi nokkur sumur á Siglufirði
með þessu norska fólki. Hann var
mjög mikill prédikari og duglegur.
Jóhannes fór síðar til Reykjavíkur,
starfaði mikið að kristniboðsmálum
og reyndi einnig sjómannatrúboð.
ZZ'JZ; p- f -7U ~ 1
j ý J.T ,iU ’t-
: um T. ' T ft" t,
■r „ - EjJ-r.
- ..-■ >■■■■■ »
•. c• / /- 'V • M'í 'r ; -'•" 'J''
/ ^/,/i"’ •; ■'■■'■—'
Sigfús hefur haldið dagbækur
yfir sjómannastarfið allt frá upp-
hafi. Hann kom um borð í togar-
ann Ross Cleveland nokkrum dög-
um áður en hann fórst og fékk
einn óviðkomandi að heimsækja
Harry Eddom stýrimann á
Sjúkrahúsið á ísafirði fyrstu dag-
ana eftir að hann bjargaðist.
Þannig er skráð í dagbókina hinn
6. febrúar 1968:
„Farið á sjúkrahúsið og vitjað
um 4 enska sjómenn. George
Burkes skipstjóri af Notts County
og Stokes stýrimaður af sama
Dagbók
sjómanna-
starfsins
skipi. Einnig Harry Eddom stýri-
maður, sá eini sem komst lífs af
af Ross Cleveland. Svo er 1 maður
til en nafn hans er ekki vitað. Var
öllum gefið Ntm (Nýja testa-
menti), blöð og rit. I sambandi við
liðna atburði og undursamlega
þjörgun Harry Eddom komu til
ísafjarðar kona hans, frú Rita og
bróðir hennar, einnig foreldrar
hans og bróðir. Var frú Ritu gef-
in Biblía en hinum 4 Ntm. Einnig
kom mikill fjöldi af breskum
frétta og blaðamönnum. Var 15
þeirra gefin guðspjöll og smárit
og 1 Ntm. Einnig voru send til
Englands 60 Ntm. ásamt samúð-
arkveðjum til ættingja þeirra sjó-
manna sem farist hafa með 3
enskum togurum á stuttum tíma
við Island.“
Jóhannes bauð mér að koma í
sjómannaheimilið og á fyrstu sam-
komunni talaði Drottinn til mín.
Ég sótti fleiri samkomur og á ann-
arri eða þriðju samkomunni frelsað-
ist ég og breyttist algjörlega. Löng-
un í brennivín og tóbak var gjör-
samlega tekin frá mér á einu augna-
bliki. Menn trúðu vart breytingunni
sem varð á mér. Félagarnír héldu
að þetta væri bara enn eitt deliríum-
ið, en breytingin var stórkostleg -
og hún hefur haldið,“ segir Sigfús.
Biblíulestur
í berklalegu
Haustið 1933 veiktist Sigfús af
berklum og var lagður á sjúkraskýl-
ið á Blönduósi. Berklarnir voru út-
vortis á hálsi og í holhönd. „Ég hef
sagt að sjúkralegan hafi verið minn
biblíuskóli,“ segir Sigfús. „Ég las
Biblíuna statt og stöðugt og sá
margt í henni sem ég hafði ekki
vitað áður. Til dæmis að í guðspjöll-
unum voru ekki aðrir skírðir en
þeir sem trúðu. Ég bað Drottin um
að ég fengi svona skírn. Svo frétti
ég af Betelsöfnuðinum í Vest-
mannaeyjum sem skírði trúað fólk.
Ég bað Drottin að lækna mig á
einhvern máta. Eftir að ég var bú-
inn að liggja í nærri tvö ár kom
Páll heitinn Kolka læknir til Blöndu-
óss og var með nýtt lyf gegn berkl-
unum. Lyfið virkaði vel, berklarnir
grófu út og mér batnaði. Ég hef
aldrei orðið þeirra var síðan.“
Haustið 1935 fór Sigfús til Eyja
og lét skírast. Hann hélt síðan aust-
ur á Norðfjörð í trúboðsferð með
norskum manni, Sigmund Jacobs-
en. Þar voru þeir framundir ára-
mót. A vetrarvertíðinni fór Sigfús
aftur til sjós og réri frá Vestmanna-
eyjum næstu 10 árin.
Hjónaband
og sjómannastarf
Árið 1945 giftist Sigfús Guð-
björgu Þorsteinsdóttur frá Hörgs-
hlíð í Mjóafirði vestra. Séra Sigur-
björn Ástvaldur Gíslason gaf þau
saman. Vorið 1946 fluttu þau hjón
svo vestur á ísafjörð. Brúðkaups-
ferðin var farin með mótorbát úr
Reykjavík vestur í Bolungarvík.
Strax og vestur var komið byij-