Morgunblaðið - 07.02.1996, Qupperneq 1

64 SIÐUR B/C/D
31.TBL.84.ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 7. FEBRÚAR1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Viðræður um olíusölu
Irakar
vongóðir
Sameinuðu þjóðunum. Reuter.
FULLTRUI íraksstjórnar sagðist í
gær vera vongóður um að samkomu-
lag myndi takast um takmarkaða
olíusölu íraka ef utanaðkomandi af-
skipti myndu ekki hafa truflandi
áhrif á samningaviðræður er hófust
í New York í gær.
„Ég vil taka það fram að verðum
við látnir afskiptalausir munu skrif-
stofa SÞ og sendinefnd íraks að
mínu mati geta náð samkomulagi
sem allir eru sáttir við, ef ekki kem-
ur til þrýstingur eða afskipti utanað-
komandi aðila,“ sagði Abdul Amir
a!-Anbari, sem er formaður írösku '
sendinefndarinnar.
Öryggisráðið samþykkti á síðasta
ári ályktun um að Irökum verði leyft
að selja olíu fyrir andvirði tveggja
milljarða bandaríkjadollara, rúmlega
130 milljarða króna, á sex mánaða
tímabili og á að nota tekjurnar af
sölunni til kaupa á matvælum, lyflum
og öðrum nauðsynjum.
Anbari sagði það ekki vera vanda-
mál að krafa væri gerð um að þriðj-
ungur tekna Iraka myndi renna í
skaðabótagreiðslur vegna innrásar-
innar í Kúveit.
Villþak
á framlög
Sameinudu þjóðunum. Reuter.
BOUTROS Boutros-Ghali, fram-
kvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna,
lagði í gær óvænt til að framlag
Bandaríkjastjórnar til Sameinuðu
þjóðanna yrði lækkað úr 25% í
15-20% af heildartekjum samtak-
anna.
Tillaga Boutros-Ghalis gerir ráð
fyrir að þak verði sett á heildarfram-
lag einstakra ríkja. Bandaríkin eru
eina ríkið er greiðir yfir 20% af heild-
artekjum stofnunarinnar og hefur
Bandaríkjastjórn dregið greiðslur til
SÞ af óánægju við hversu hátt fram-
lagið er. Samtökin eiga nú í mestu
fjárhagserfiðleikum í sögu sinni sök-
um þess hve mörg ríki hafa ekki
greitt framlög sín og stendur til að
segja upp 10% af föstu starfsliði SÞ
í New York.
-----♦ ♦ ♦---
Mannskæð
loftmengun
París. Rcuter.
LOFTMENGUN í stærstu borgum
Frakklands, París og Lyon, verður
hundruðum manna að bana á ári
hveiju, samkvæmt rannsókn er
greint var frá í blaðinu Le Monde í
gær.
Um er að ræða viðamikla rann-
sókn í mörgum borgum Evrópu og
kemur fram að 260-350 deyja árlega
af hjartabilun af völdum útblásturs
bifreiða og verksmiðja í París og
30—50 í Lyon.
París er í hópi þeirra tíu evrópsku
borga þar sem mengun er mest en
þó er mengun þar mun minni en í
Aþenu og Mílanó, sem tróna efst á
listanum.
Reuter.
Deila Kína og Tævan
Vilja að dregið
verði úr spennu
Peking. Reuter.
BANDARÍKJASTJÓRN hefur að
sögn háttsettra embættismanna
hvatt stjórnvöld í Kína og á Tævan
til að sýna stillingu í samskiptum
sínum. „Við höfum komið skýrum
skilaboðum á framfæri um að við
viljum að dregið verði úr spenn-
unni,“ sagði bandarískur embættis-
maður og bætti við að hemaðarátök
yrðu litin mjög alvarlegum augum.
William Perry, varnarmálaráð-
herra Bandaríkjanna, sakaði í gær
Kínveija um að nota hótanir um
hernað til að hafa áhrif á forseta-
kosningar á Tævan í næsta mán-
uði. Perry sagðist þó ekki telja að
átök milli Kína og Tævans væru
yfirvofandi.
Kínversk stjórnvöld réðust í gær
harkalega að þeim tveimur fram-
bjóðendum, sem taldir eru eiga eft-
ir að fá mest fylgi í forsetakosning-
unum á Tævan.
Svo virðist sem árásin er beindist
að Lee Teng-hui, sitjandi forseta,
og Peng Ming-min, frambjóðanda
Lýðræðislega framfaraflokksins,
hafi verið tilraun til að fá óákveðna
kjósendur til að fylkja sér um aðra
frambjóðendur, sem ekki eru jafn-
harðir talsmenn sjálfstæðis Tævans.
„Þó að framkoma þeirra og að-
ferðir séu ólíkar eru þeir algjörlega
samstiga í því að reyna að kljúfa
móðurlandið," sagði í grein, sem
birt var af opinberu fréttastofunni
Xinhua. „Stefna þeirra gengur
þvert á grundvallarhagsmuni kín-
versku þjóðarinnar, þar á meðal
íbúa Tævans. Kínverska þjóðin ...
mun aldrei verða þeim sammála og
þeirra bíður sá dómur einn að hafa
mistekist."
Stjórnvöld í Peking eru Lee mjög
reið vegna tilrauna hans til að auka
áhrif Tævans á alþjóðavettvangi.
Kínveijar hafa aldrei samþykkt
sjálfstæði Tævans sem ríkis en ey-
ríkið var stofnað af þjóðernissinnum
er þangað flúðu eftir að hafa beðið
ósigur gegn kommúnistum í borg-
arastyijöldinni 1949.
Skorað á NATO
Neyðar-
ástand í
Lima
LÝST hefur verið yfir neyðar-
ástandi í umhverfismálum í
Lima, höfuðborg Perú, en borg-
aryfirvöld hafa gjörsainlega
misst tökin á sorphirðu- og
hreinlætismálum. Götur borg-
arinnar eru að fyllast af rusli
og líkist hún á köflum risavöxn-
um öskuhaug, líkt og sjá má á
þessari mynd. Þá er holræsa-
kerfi borgarinnar sprungið.
Reuter
HERMENN í bandaríska gæslulidinu í bænum Memici í Bosníu brugðu á leik í gær og vörnuðu
einum félaga sínuni útgöngu úr tjaldi ineð því að kasta í hann snjóboltum.
Dragan Bozanic, talsmaður
Bosníu-Serba, sagði í gær, að Serbar
myndu ekki lengur sækja fundi á
svæðum, sem múslimar og Króatar
réðu, og krafðist þess, að þeir yrðu
haldnir á „hlutlausu" landi. Skoraði
hann jafnframt á foringja NATO-
herliðsins að tryggja, að mennirnir
yrðu látnir lausir þar sem hér væri
um að ræða skýlaust brot á Dayton-
samkomulaginu.
Þetta mál veldur miklum áhyggj-
um hjá NATO og óttast er, að Serb-
ar hefni sín og svari í sömu mynt.
„Hér má ekkert út af bera. Smá-
atvik eins og þetta gæti dregið dilk
á eftir sér,“ sagði Andrew Cumming,
talsmaður NATO.
Talsmenn NATO segja, að Bosníu-
stjórn hafi lofað að fara eftir ákvörð-
un stríðsglæpadómstólsins um það
hvort nægar sannanir væru gegn
mönnunum tveimur en Bakir Alisp-
ahic, yfirmaður bosnísku leyniþjón-
ustunnar, vildi ekki ábyrgjast það.
Bosníustjórn lætur handtaka tvo serbneska samningamenn
Serbar ævareiðir og
fresta viðræðum
Sar^jevo. Reuter.
BOSNÍUSTJÓRN hefur handtekið tvo foringja í her Serba, sem hún segir
hafa gerst seka um stríðsglæpi. Vill hún, að mál þeirra verði tekin fyrir jafnt
í Bosníu sem hjá stríðsglæpadómstólnum í Haag en óttast er, að handtaka
mannanna geti haft slæm áhrif á framkvæmd friðarsamninganna. Eru
Bosníu-Serbar ævareiðir og ákváðu í gær að hætta að sækja fundi á land-
svæði, sem Bosníustjórn ræður, eða þar til mönnunum hefði verið sleppt.
Serbar segja, að mennirnir tveir,
Djordje Djukic herforingi og Aleksa
Krsmanovic ofursti, hafi verið hand-
teknir sl. laugardag þegar þeir voru
á leið til fundar með fulltrúum
NATO-herliðsins í Sarajevo.
„Nú, þegar samist hefur um frið,
handtaka þeir fulltrúa okkar,“ sagði
Rajko Kasagic, forsætisráðherra
Bosníu-Serba, á fréttamannafundi
eftir að hafa kært handtökuna fyrir
mannréttindafulltrúa SÞ.