Morgunblaðið - 15.02.1996, Blaðsíða 5
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 15. FEBRÚAR 1996 B 5
VIÐSKIPTI
Set hf. á Selfossi stefnir að auknum útflutningi
Morgunblaðið/Sig. Jóns.
Á FAGSÝNINGUNNI í Malmö. Rolf Stalebrant framkvæmdastjóri sænska hitaveitusambandsins,
Bergsteinn Einarsson framkvæmdastjóri Sets hf. og Mats Rosenberg framkvæmdastjóri norska
hitaveitusambandsins.
Seldi foreinangr-
að lagnaefni
Selfossi. Morgunblaðið.
SET hf. á Selfossi tók nýlega
þátt í fagsýningu í Malmö í Svíþjóð
og fékk töluverða umfjöllun á meðan
á henni stóð. í kjölfar þessarar sýn-
ingar er unnið að því hjá fyrirtækinu
að kanna nokkra möguleika á við-
skiptum, en sala á hitaveituefni hefst
með vorinu og stendur fram á haust.
Hjá Seti hf. hafa að undanfömu
verið gerðar tilraunir með útflutning
á foreinangruðu lagnaefni fyrir fjar-
varmaveitur og á síðastliðnu ári seldi
fyrirtækið efni meðal annars til SIó-
vakíu, Svíþjóðar og Kína. Fyrirtækið
stefnir að því að auka útflutninginn
og víkka þannig sóknarsvið þessarar
iðngreinar hér á landi. Að sögn Berg-
steins Einarssonar framkvæmda-
stjóra hefur árangur í útflutningi
hingað til helst orðið í samstarfí við
erlenda samstarfsaðila íyrirtækisins
og í kjölfar samvinnu við innlenda
ráðgjafarverkfræðinga sem unnið
hafa að markaðssetningu á íslenskri
þekkingu á sviði fjarvarma erlendis.
Rannsóknir hafa skilað
árangri
Bergsteinn segir að kostnaður við
ýmiskonar rannsóknir, prófanir og
vinnu við gæðamál hafí farið vax-
andi undanfarin ár, en sá kostnaður
hafi skilað fyrirtækinu sterkara og
öruggara til að takast á við ný verk-
efni. Eftir uppbyggingarskeið und-
anfarinna ára er stefnt að því að
auka áherslu á afurðaþróun og
tækniverkefni samfara sókn í út-
flutningsmálum. Hjá fyrirtækinu er
framkvæmdum við fyrsta áfanga
nýs skrifstofu- og lagerhúss að ljúka
og verður það tekið í notkun á næstu
vikum. Síðari áfanga hússins verður
lokið á þessu og næsta ári.
Þrátt fyrir viðvarandi samdrátt í
byggingariðnaði og greinum tengd-
um honum hefur Seti hf. tekist að
auka umsvif sín á undanförnum
árum. Gríðarlegar breytingar hafa
átt sér stað á byggingamarkaðnum
og í verklegum framkvæmdum sem
valdið hafa mörgum fyrirtækjum
erfiðleikum. Árangur Sets hf. má
að nokkru rekja til aukinnar fjöl-
breytni í framleiðslu og innflutningi
á lagnavörum og ekki síður aðgerða
í tækni- og gæðamálum. Þá hefur
það sýnt sig að framleiðsla fyrirtæk-
isins er orðin samkeppnisfær jafnt
innanlands sem utan.
Betra tækifæri til útflutnings
„Samdráttarskeið undanfarin ár
hefur orðið ýmsum fyrirtækjum erfítt
og sumum ofviða, en kostir erfíðleik-
anna eru uppskeran af varnarvið-
brögðum þeirra, hagræðingu og end-
urskipulagningu. Hliðarverkanir
kreppunnar hafa því haft jákvæð
áhrif og aðgerðir stjórnvalda þennan
tíma hafa skapað íslenskum iðnfyrir-
tækjum betra tækifæri til útflutnings
en nokkru sinni áður. Hagstætt raun-
gengi, afnám aðstöðugjalds, lækkun
skatta á fyrirtæki, stöðugleiki á
vinnumarkaði og fleira má nefna í
því sambandi. Fyrirtækjunum ber að
nýta þessar aðstæður til sólinar.
Hins vegar breytist staðan strax
til hins verra fyrir iðnaðinn ef stjórn-
völd grípa ekki til aðgerða þegar og
ef uppsveifla verður í hagkerfinu.
Mikið vantar á að fjármálastjórn rík-
issjóðs sé í lagi og að tiltæk séu
tæki til sveiflujöfnunar í gengismál-
um,“ sagði Bergsteinn.
Kauputn íslenskt
Bergsteinn sagði að verkefna-
staða Sets hf. væri góð um þessar
mundir og útlit fyrir áframhaldandi
vöxt hjá fyrirtækinu. „íslenskur iðn-
aður þarf mjög á því að halda að
tryggja markaðshlutdeild sína á inn-
lendum markaði, en mikilvæg for-
senda sóknar á erlenda markaði
getur staðið og fallið með stöðu
þeirra á heimamarkaði. Einnig hefur
verið sýnt fram á að ódýrasta leiðin
til að ná niður atvinnuleysi er að
kaupa íslenskar framleiðsluvörur,"
sagði Bergsteinn Einarsson.
Morgunblaðið/Snorri Aðalsteinsson
Magnús Guðberg Ramírez er einn af mörgum sem nýtir sér
tölvur Eldsmiðsins í Sýslusafninu á Höfn og er dagurinn yfir-
leitt fullbókaður.
Eldsmiðurinn býður
aðgang að alnetinu
Hornafirði. Morgunblaðið.
NÝTT fyrirtæki, Eldsmiðurinn,
gefur nú Austfirðingum kost á
ódýrari aðgangi að alnetinu en
áður hefur verið í boði. Notendur
með 47 í byrjun símanúmers geta
tengst Eldsmiðnum og þar með
alnetinu á innanbæjarsímgjaldi i
stað utanbæjargjalds.
Sigurpáll Ingibergsson tölvu-
fræðingur sinnir viðskiptavinum
og leiðbeinir þeim um tengingar
og uppsetningar. Notandinn þarf
að hafa tölvu, mótald og venju-
lega símalínu til að geta nýtt sér
þessa þjónustu. Ekki er um að
ræða stofngjald en mánaðargjald
er 1.790 kr. Eldsmiðurinn er til
húsa i Sýslusafni Austur-Skafta-
fellssýslu á Höfn og er mögulegt
að nýta sér þar þjónustu fyrir-
tækisins án kostnaðar.
Fyrirtækið dregur nafn sitt af
þúsundþjalasmiðnum Sigurði
Filippussyni frá Hólabrekku á
Mýrum en nafn hans gerði Frið-
rik Þór Friðriksson ódauðlegt í
kvikmyndinni „Eldsmiðurinn".
Morgunblaðið/Snorri Aðalsteinsson
EIGENDUR verkfræðistofunnar og nuddstofunnar þau Jón Guð-
mundsson verkfræðingur og Elín Guðmundardóttir nuddmeistari.
Ný fyrirtæki á Hornafirði
Hornafirði. Morgunblaðið
HJÓNIN Jón Guðmundsson og Elín
Guðmundardóttir hafa sett á fót
Verkfræðistofu og nuddstofu á
Hornafirði, auk þess hafa þau til
leigu eitt herbergi fyrir aðra starf-
semi.
Jón er borinn og barnfæddur
Hornfírðingur og er húsasmíða-
meistari, tæknifræðingur og bygg-
ingarverkfærðingur (MSc) að
mennt. Síðastliðin 5 ár hefur hann
unnið sem bæjarverkfræðingur á
Höfn. Auk þess að vera með sína
eigin verkfræðistofu sinnir hann
starfi heilbrigðisfulltrúar A-Skafta-
fellssýslu. Nóg vinna er fyrir verk-
fræðistofuna, en Jón hefur yfirum-
sjón með verki Vita- og hafnamála-
stofnunar við gerð leiðigarðs á Aust-
urfjörum Hornaíjarðar svo eitthvað
sé nefnt. Netfang Verkfræðistonun-
ar er Jongudm Eldhorn.is
Á sama stað og verkfræðistofan
er til húsa er Elín Guðmundardóttir
með nuddstofu sína, en Elín er með
meistarapróf í nuddi frá Bandaríkj-
unum og hefur starfað sem slíkur
um nokkurt skeið.
Dagvörukaupmenn óhressir með viðskiptahætti verslunarkeðjanna Hagkaups og Bónuss
Vilja banna „undir-
verðlagningu “
MIKIL ólga er meðal dag-
vörukaupmanna vegna
svokallaðrar undirverð-
lagningar verslunarkeðjanna Hag-
kaups og Bónuss. Á morgunverðar-
fundi Kaupmannasamtakanna um
samkeppni í verslun síðastliðinn
fímmtudag komu fram kröfur um
að Samkeppnisstofnun eða löggjaf-
inn gripu til aðgerða gagnvart slík-
um viðskiptaháttum. Samkeppnis-
stofnun telur ekki sannað að undir-
verðlagning hafi skaðað samkeppni
á matvörumarkaði en segir að öðru
máli kunni að gegna um bókamark-
aðinn.
Á fundinum var mikið rætt um
svokallaða undirverðlagningu og
hélt Friðrik Friðriksson kaupmaður
því fram að Bónus og Hagkaup
stunduðu þá viðskiptahætti í stórum
stíl, þ.e. að selja ákveðnar vöruteg-
undir innkaupsverði og laða þannig
til sín viðskiptavini á fölskum for-
sendum. Þetta stangaðist á við eðli-
lega viðskiptahætti og bæri Sam-
keppnisstofnun að koma í veg fyrir
að slíkt ætti sér stað.
Þrefalt hærri afsláttur
Árni Helgason, framkvæmda-
stjóri Þinnar verslunar, tók í sama
streng og sagði að Baugi, innkaupa-
fyrirtæki Hagkaups og Bónuss,
tækist í krafti aðstöðu sinnar að
knýja fram allt að þrefalt hærri
afslátt hjá innflytjendum og fram-
leiðendum en aðrar verslanir. Væri
verðugt verkefni fyrir Samkeppnis-
stofnun að skoða viðskipti og kjör
Baugs sérstaklega. Kæmi í ljós að
slík undirverðlagning markaðsráð-
andi afla væri heimil hlyti að vera
tímabært að banna hana með laga-
setningu.
Guðmundur Sigurðsson, for-
stöðumaður samkeppnissviðs Sam-
keppnisstofnunar, sagði að stofnun-
in hefði ekki gripið til neinna að-
gerða gagnvart undirverðlagningu
á matvörumarkaði enda væri engan
veginn sannað að hún skaðaði
markaðinn. Slíkir verslunarhættir
væri^ algengir erlendis og hann
fengi t.d. ekki séð hvernig það
drægi úr samkeppni á matvöru-
markaðnum þótt greitt væri með
einhverri sinnepstegund svo dæmi
væri tekið. Guðmundur sagðist ekki
sjá betur en meint „undirverðlagn-
ing“ Hagkaups og Bónuss hefði ýtt
við öðrum kaupmönnum og fengið
þá til að endurskoða starfsemi sína
og standa sjálfir að stofnun inn-
kaupakeðja til að lækka vöruverð.
Værú Búr og Þín verslun dæmi um
slíkt.
Bækur notaðar sém beita
Nokkrar umræður urðu um það
hvenær Samkeppnisstofnun bæri
að grípa til aðgerða ef hún teldi
að starfsemi fyrirtækja ógnaði eða
drægi úr samkeppni í viðkomandi
grein. Teitur Gústafsson, formaður
félags bókaverslana, taldi að Sam-
keppnisstofnun ætti að hafa frum-
kvæði að því að fylgja samkeppnis-
lögunum eftir en ekíri bíða eftir því
að kært væri. í því sambandi nefndi
hann bóksölu fyrir síðustu jól þar
sem stórmarkaðir hefðu niðurgreitt
bækur um allt að 20% og notað
verðið, sem „beitu“ fyrir viðskipta-
vini. Sagði Teitur að Samkeppnis-
stofnun hefði biugðist í þessu máli.
Fylgst með bókamarkaði
Guðmundur svaraði Teiti og
sagði að stpfnunin fylgdist vel með
bókamarkaði. Vegna sérstöðu hans
gæti það valdið skaða að markaðs-
ráðandi fyrirtæki í öðrum greinum
réðust inn á hann á aðal sölutíman-
um til að fleyta ijómann. Hann
benti þó á að skýrt væri kveðið á
um það í lögum um stofnunina að
henni væri ekki heimilt að grípa til
aðgerða fyrr en eitthvað hefði gerst,
sem væri líklegt til þess að skaða
samkeppni. Stofnunin hefði fylgst
vel með bóksölu fyrir jólin en ákveð-
ið að hafast ekki að þar sem bókaút-
gefendur og söluaðilar hefðu sjálfir
náð samkomulagi um hámarksaf-
slátt. Það samkomulag hefði hins
vegar brostið skömmu fyrir jól.
Málið væri hins vegar ekki gleymt
og myndi stofnunin fylgjast vel með
bókamarkaði fyrir næstu jól.