Morgunblaðið - 21.02.1996, Blaðsíða 2

2 B MIÐVIKUDAGUR 21. FEBRÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Aukin verðmæti
fr eðsíldarinnar
VERÐMÆTI frystrar síldar, sem
SH sér um sölu á af þessari vertíð,
hefur aukizt um 21% á hvert kíló,
miðað við kílóverð útfluttrar síldar
af síðustu vertíð. Alls voru fryst
tæplega 5.400 tonn af síld hjá fram-
ieiðendum innan vébanda SH á vert-
íðinni nú, en 8.400 tonn í fyrra.
Mismunurinn liggur að mestu í því
að Vinnslustöðin í Vestmannaeyjum
er gengin úr Sölumiðstöðinni.
Sveinn Guðmundsson, markaðs-
stjóri hjá hjá SH, segir að megnið
af síldinni séu flök og hafí framleið-
endur og sölusamtökin einbeitt sér
að framleiðslu inn á þá markaði, sem
bezt borga. Því hafi tekizt að auka
útflutningsverðmæti á hvert fram-
leitt kíló um fimmtung milli ára.
Ytri aðstæður hafi éinnig verið hag-
stæðar og markaðarnir hefðu getað
tekið við mun meira en tekizt hefði
að framleiða.
Mest af síldinni nú fer á markað
I Frakklandi, um 2.000 tonn, en
næst koma Japan og Þýzkaland.
Sveinn segir, að mjög vel hafi tekizt
til við framleiðslu og sölu síldar til
Japans og ráði það miklu um verð-
mætaaukninguna. Þá hafi í fyrsta
sinn á þessari vertíð verið heilfryst
síld fyrir markaðinn í Rússlandi.
Stærstu framleiðendur á frystri
síld innan Sölumiðstöðvarinnar eru
ísfélag Vestmannaeyja og Síldar-
vinnslan í Neskaupstað.
Hrímbakur seldur
til Grundarfjarðar
GRUND ARFJ ORÐUR - GUÐ-
MUNDUR Runólfsson hf. í Grund-
arfírði hefur nú fest kaup á skuttog-
aranum Hrímbak, sem lengi var í
eigu Útgerðarfélags Akureyringa.
Hrímbakur verður fyrst og fremst
gerður út á úthafíð, einkum úthafs-
karfa, nú í vor. Fyrirtækið á fyrir
skuttogarann Runólf SH 135.
Runólfur Guðmundsson skip-
stjóri segir að Hrímbakur sé keypt-
ur kvótalaus, en með tímabundið
veiðileyfi innan landhelginnar. Því
verði honum fyrst haldið til veiða
Rækjuveiði
á Eyjafirði
• í RANNSÓKNUM á veg-
um Hafrannsóknastofnun-
arinnar fannst nokkur vott-
ur af rækju í Eyjafirði fyrir
rétt um mánuði siðan, að
sögn Jóns B. Jónassonar,
skrifstofustjóra í sjávarút-
vegsráðuneytinu. Hann
segir að Hafrannsókna-
stofnunin hafi leitað árlega
á þessum slóðum að rækju,
en aldrei hafi fundist neitt
bitastætt fyrr en í ár. Gef-
inn hafi verið út kvóti fyrir
75 tonn af rækju, sem hafi
verið úthlutað til nokkurra
úthafsveiðibáta úr Eyja-
firði. Fyótlega hafi þó orðið
Ijóst að ekki myndi nást að
veiða leyfilegt magn í þess-
um tilraunaveiðum.
innan landhelgi, en hann fari síðan
á Reykjaneshrygginn um miðjan
mars.
Útgerðarfélag Akureyringa seldi
Hrímbak fyrir nokkru Siglubergi
hf. í Grindavík, sem leigði Básafelli
á ísafírði síðan togarann. Hrímbak-
ur er nú að rækjuveiðum á Dorhn-
banka og verður afhentur nýjum
eigendum um næstu mánaðamót.
í fyrra fékk fyrirtækið úthafs-
karfa frá erlendum togurum. Það
fyrirkomulag hafði bæði kosti og
galla, að sögn Guðmundar Smára
Guðmundssonar, framkvæmda-
stjóra þess. Helsti gallinn var sá
að fiskurinn fékk ekki alltaf heppi-
lega meðferð. Vildi brenna við að
hann væri heldur lítið ísaður eða
þá beingaddaður af of miklum ís.
Með því að vera með eigin togara
er hægt að hafa fulla stjórn á með-
ferð fisksins.
Runólfur Guðmundson hefur ver-
ið skipstjóri á togaranum Runólfi í
21 ár, eða frá því hann kom til
landsins 1974. Hann tekur nú við
skipstjórn á Hrímbak, en Ingimar
Hinrik Reynisson, fyrsti stýrimaður
á Runólfí, tekur við honum.
Hrímbakur var smíðaður í Pól-
landi árið 1977 og hét Bjarni Heij-
ólfsson við komuna til landsins.
LOÐNA fryst um borð í Dalborgu inni á Hornafirði.
Morgunblaðið/Snorri Aðalsteinsson
Miklii meira fryst af
loðnu nú en í fyrra
SH hefur þegar fryst
um níu þúsund tonn
NÍU ÞÚSUND tonn af loðnu
hafa verið fryst hjá Sölumið-
stöð hraðfrystihúsanna. Ekki
fékkst uppgefið hjá íslensk-
um sjávarafurðum hversu
mikið hefur verið fryst af loðnu hjá þeim. Þó er ljóst að mun meira hefur
verið fryst af loðnu hjá báðum sölusamtökunum heldur en á sama tíma í
fyrra. „Frystingin hefur gengið nokkuð vel,“ segir Halldór Eyjólfsson, deild-
arstjóri markaðsdeildar SH. „Framleiðendur hafa vandað til verka við flokk-
un og þar með skapað meiri verðmæti sem er mjög mikilvægt fyrir mark-
aðinn í Japan.“
Halldór segir að frystingin sé rétt
að byija á Suðvestursvæðinu, þ.e.
Þorlákshöfn, Reykjanesi og Reykja-
vík. Slæm veðurspá valdi þess vegna
nokkrum áhyggjum, en það sé von-
andi að því linni fljótlega svo hægt
sé að halda áfram loðnufrystingu.
Um helmingi minni afli á sama
tíma í fyrra
„Ef miðað er við sama tíma í
fyrra hefur miklu meira verið fram-
leitt núna,“ segir hann. „Ég gæti
áætlað að það hafi verið helmingi
minni afli á sama tíma í fyrra.“
Hann segir að af þessum 9 þúsund
tonnum sem hafi verið fryst fari 7.
þúsund tonn á Japansmarkað. Hitt
fari á Tæwan, Hong Kong, Kóreu,
Rússland, Evrópu og Bandaríkin.
„Það er ástæða til hóflegrar bjart-
sýni,“ segir Halldór. „Hrognafyll-
ingin er komin í 18% og loðnan er
ekki komin vestar en út að Vík í
Mýrdal, sem er heldur langt fyrir
Suðvestursvæðið ennþá. Þannig að
loðnan á í raun kannski ekki nema
viku eftir. Það veltur því svolítið
mikið á veðri næstu daga og hvort
það komi áta upp í loðnunni. Hingað
til má segja að gengið hafi vel.“
1.500 tonn farið ð Rússland
„Það gengur mjög vel að frysta,"
segir Víkingur Gunnarsson, fram-
leiðslustjóri árstíðabundinna afurða
hjá íslenskum sjávarafurðum. Hann
vill þó ekki gefa upp hversu mikið
magn af loðnu hefur verið fryst.
„Útlitið hefur verið mjög gott
fram að þessu, en það er bræla
núna,“ segir hann. „Hrognaprósent-
an er orðin það há að það eru ekki
margir dagar eftir."
Hann segir að ÍS hafí byijað vert-
íðina inn á Rússland og náð að fram-
leiða 1500 tonn þar til hrognapró-
sentan hafi verið orðin ásættanleg
inn á Asíumarkað. „Það vantaði
meira inn á Rússland," segir hann.
„Við höfum það áfram opið í vertíð-
arlok. Þegar loðnan fer að hrygna
og Japanir hætta að samþykkja
hana munum við væntanlega halda
áfram að framleiða inn á Rússland.
Okkur vantar framleiðslu þangað."
FISKI- OG
SLOGDÆLUR
= HÉÐINN =
VERSLUN
SELJAVEGI 2 SÍMI 562 4260
Mikill áhugi er á veiðum
á norsk-íslenzku síldinni
Engin ákvörðun hefur verið
tekin um veiðistjórnunina
MIKILL áhugi er meðal íslenzkra út-
gerðarmanna á síldveiðum úr norsk-
íslenzka síldarstofninum í vor. í fyrra
stunduðu 37 skip þessar veiðar, en í
sumar gæti svo farið að þau yrðu lan-
gleiðina í 60. Ekki hefur verið ákveðið hvort eða hvernig íslenzk stjórnvöld hyggjast stjórna þess-
um veiðum, en stjórn LÍÚ hefur sent frá sér ályktun, þar sem lagt er til að veiðarnar verði óheft-
ar. Útgerðarmenn 27 skipa, sem stunduðu þessar veiðar í fyrra, hafa á hinn bóginn sent stjórn LÍÚ
og sjávarútvegsráðuneytinu bréf og óskað þess, að fleiri skipum, en stunduðu veiðarnar í fyrra,
verði ekki heimilt að fara til þessara veiða nú.
Ekki hefur verið samið við Norðmenn um
skiptingu síldarinnar, en við höfum ásamt Fær-
eyingum ákveðið okkur kvóta upp á 330.000
tonn. Hlutur okkar úr því er 244.000 tonn.
Ákvörðun um veiðistjórnun hefur ekki verið tek-
in, en framvindan ræðst að öllum líkindum af
því hvort tekst að semja við Norðmenn eða ekki.
Fari svo að samningar við Norðmenn náist og
við getum þá veitt síld innan lögsögu Jan May-
en fram eftir sumri, er líklegt að þrýstingur á
einhvers konar kvóta aukizt. Þá geta útgerðirn-
ar treint sér kvótann fram á sumar þar til síld-
in verður nægilega feit til að verða hæf til mann-
eldis. Með þeim hætti mun verðmæti síldaraflans
aukast verulega.
Náist hins vegar engir samningar við Norð-
menn, eru meiri líkur á því að veiðarnar verði
fijálsar, því þá verður að leggja áherzlu á að
ná síldinni meðan hún er innan lögsögu okkar
eða Færeyja. Á þeim tima hefur hún ekki safn-
að nægilegri fitu til að verða hæf til manneldis.
Fjárfest í gömlum skipum
Örn Erlingsson, útgerðarmaður Arnar KE 13,
segir að ótakmörkuð sókn í þennan stofn hafi
í för með sér óþarfa íjárfestingu, of mikinn út-
gerðarkostnað og bjóði heim hættunni á slæmri
umgengni um miðin.
„Menn eru þegar farnir að fjárfesta í gömlum
skipum að utan til að stunda þessar veiðar.
Þegar hafa verið keypt 5 skip, 17 til 20 ára
gömul, sem aðrir eru að leggja til hliðar fyrir
nýsmíði, á allt of háu verði. Islenzkum nótaskip-
um mun einnig fjölga og allt bendir til þess að
einhveijar togaraútgerðir ætli sér einnig sinn
skerf. Það stefnir því í að allt að 60 skip fari á
þessar veiðar. Það getur varla talizt hagkvæmt
fyrir þjóðarbúið og er heldur ekki gott innlegg
í hugmyndir okkar um veiðistjórn á úthöfunum,
þar sem við höfum mótmælt sóknarstýringu eins
og á Flæmska hattinum.
Gengið þvert á fyrrl yfirlýsingar
Með þessari samþykkt er stjórn LÍÚ ennfrem-
ur að ganga þvert á fyrri yfirlýsingar formanns-
ins um nauðsyn þessa að stemma stigu við við
þenslu flotans við takmarkaðar veiðar, þannig
að enginn beri neitt úr býtum. Benda má á að
þegar skipin voru komin í fullan gang í fyrra,
náðu bræðslumar á Norður- og Austurlandi
ekki að afkasta því, sem skipin báru á land,“
segir Örn.
Eigum að njóta þess nú
Örn segir ennfremur, að rétt væri að þær
útgerðir og skip, sem stunduðu veiðar áður,
nytu þess í einhveiju nú. „Við bendum á að flest
þeirra skipa og útgerðir, sem stunduðu þessar
veiðar í fyrra, eru þau sömu og veiddu úr norsk-
íslenzka stofninum fyrir rúmum 25 árum. Þessi
floti skapaði þjóðinni þann rétt, að við getum
nú samið við Norðmenn um skiptingu á norsk-
íslenzka síldarstofninum. Hann ruddi brautina
og aflaði okkur veiðireynslu og hann á að fá
að njóta þess' nú,“ segir Örn Erlingsson.