Morgunblaðið - 22.02.1996, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FIMMTUDAGUR 22. FEBRÚAR 1996 35
I
I
:
1
l
I
(
i
;
i
í
(
<
i
(
(
(
<
(
(
(
kunningja úr skóla, sem voru félag-
ar í einu eða fleirum smáfélögum
með þátttöku Gísla og lífsnautnina
fijóu að markmiði.
Síðan sáumst við ekki, svo ég
muni, fyrr en á tuttugu ára stúd-
entsfagnaði okkar fyrir þremur
árum, tæpum.
Þá átti Gísli orðið í höggi við
skæðan sjúkdóm. Það sást á hreyf-
ingum og heyrðist á mæli hans, en
í viðmóti, augum og orðum var
andinn bjartur sem fyrr og glað-
værðin á sínum stað.
Rétt um hálfu ári síðar hittumst
við á stórri ráðstefnu, þar sem flutt
var erindi í samantekt hans. Honum
hafði þá hrakað töluvert og hann
þurfti að fá annars manns róm að
láni til að flytja það, og hafði
trausta aðstoðarkonu, sér við hlið
auk Berglindar. Hann var sem fyrr
kappsfullur í anda og áhuginn á
viðfangsefninu duldist engum né
ánægja hans með þá athygli sem
erindið fékk.
Þetta var í síðasta sinn, sem
fundum okkar bar saman. •
Gísli hafði þá þegar afkastað
miklu verki í sagnfræði og jók það
fram á síðasta dag og vann af ótrú-
legu andans þreki þó að líkams-
kröftum hnignaði nánast dag frá
degi. Hann hafði tekið þá stefnu
að nota hveija stund og gefa ekki
frá sér eina mínútu þess lífs, sem
hann vissi að sér var svo naumt
skammtað.
Gísli var frækinn maður í góðri
merkingu þess orðs. Vaskur og
drenglundaður íþróttamaður, dríf-
andi og hollur í félags- og trúnaðar-
störfum. Afkastamaður, fijór og
vandvirkur í fræðiverki og ritstörf-
um. Kærleiksríkur fjölskyldufaðir
og sýndi framúrskarandi hugprýði
og æðruleysi andspænis miskunnar-
lausum sjúkleika.
Hann hafði lifað vel, þegar yfir
lauk. Hafði nýtt þann dag, sem
honum var gefinn. Hafði notið
gáfna sinna og hæfni til líkama og
sálar og gefið mikið af sjálfum sér
í samskiptum við fólk, sem varð á
vegi hans og samferða honum um
lengri eða skemmri tíma. Gísli gaf
af sér með þeim hætti og þeirri
gleði að honum var endurgoldið.
Hann naut þess einnig að eiga
fólk að, eiginkonu, börn, foreldra,
samstarfsfólk, sem er óbugandi í
lífstrú sinni og kærleika og, sem í
bókstaflegri merkingu, bar hann á
höndum sér seinustu árin.
I baráttu hans mátti heyra endur-
óm af orðum Páls postula:
„Fyrir því látum vér ekki hugfall-
ast. Jafnvel þótt vor ytri maður
hrörni, þá endurnýjast dag frá degi
vor innri maður. Þrenging vor er
skammvinn og léttbær og aflar oss
eilífrar dýrðar sem stórum yfir-
gnæfir allt. Vér horfum ekki á hið
sýnilega, heldur hið ósýnilega. Hið
sýnilega er stundlegt, en hið ósýni-
lega eilíft. Vér vitum, að þótt vor
jarðneska tjaldbúð verði rifin niður,
þá höfum vér hús frá Guði, eilíft
hús á himnum.“ (2. Kor. 4:14-5:1)
Fyrir hönd B-bekkjar,
Jón Ragnarsson.
Bekkjar- og skólafélagi minn til
margra ára, hann Gísli Ágúst Gunn-
laugsson, er horfinn yfir móðuna
miklu langt um aldur fram.
Við Gísli nutum kennslu Ragn-
heiðar Vigfúsdóttur í Lækjarskól-
anum í Hafnarfirði. Þá var mikið
og vel lært og að sjálfsögðu voru
gleði- og skemmtistundirnar marg-
ar. Handbolti, brennó, hjólatúrar,
fyrstu danssporin útí Gúttó hjá
Heiðari Ástvalds og margt margt
fleira. Ég minnist þess að einu sinni
var bekknum boðið í bekkjarpartý
og það heim til Gísla. Ég man það
enn í dag hversu vel og glaðlega
foreldrar hans tóku á móti okkur.
Mörgum árum síðar er við vorum
löngu búin að ljúka námi í Mennta-
skólanum við Tjörnina og öll komin
hvert í sína áttina var haldið bekkj-
arpartý á ný og hvar annars staðar
en heima hjá Gísla og Berglindi.
Gísli hafði vissulega erft gestrisni
og félagslyndi foreldra sinna.
Nokkrum árum síðar varð ég
þess aðnjótandi að fá að hlýða á
Gísla halda fyrirlestur í sagnfræði- ,
deild East Anglia í Norwich. Þá fór
ekki fram hjá mér sú virðing og
hrifning sem Gísli naut af fræði-
mönnum sem á hlýddu og er ekki
laust við að ég hafi lyfst upp í
sætinu af stolti. Annar tilgangur
Gísla með ferðinni til Norwich og
ábyggilega ekki minni var sá að
sýna börnum sínum þá staði sem
hann hafði haft ánægju og yndi af
að sækja á námsárunum. Varð ég
þess áskynja hversu mikla um-
hyggju og athygli Gísli veitti börn-
um sínum. Sem enn og aftur. minnti
mig á foreldra Gísla er alla tíð hafa
fylgst af áhuga og hvatningu með
sínum börnum og þeirra vinum,
Elsku Gunnlaugur, Sigrún, Sig-
ríður, Þorfinnur, Berglind og börn,
margs er að minnast og því mikils
að sakna en megi minningin um
góðan dreng, bróður, eiginmann,
föður og ekki síst vin verða til þess
að hjálpa ykkur í sorg ykkar.
Bekkjarsystir úr Lækjar-
skóla, Erla Aradóttir.
Kveðja frá Sögufélagi
Við sögufélagsfólk eigum í dag
á bak að sjá ágætum félaga og vini,
sem ávallt bauð af sér góð kynni
og var reiðubúinn að vinna félaginu
allt sem hann gat.
Þessi kynni eiga sér orðið þó
nokkra sögu, en þau hófust um
1980, þegar Gísli Ágúst óskaði eft-
ir því, að Sögufélag gæfi út rit
hans um fátækramál Reykjavíkur,
1786-1907. Að stofni var þetta
kandídatsritgerð hans, en hún var
lengd verulega og unnið frekar úr
efninu. Var af öllu ljóst, að hér var
kominn til starfa ungur vísindamað-
ur í sagnfræði, sem mikils mátti
af vænta. Þegar ritið, sem bar nafn-
ið Ómagar og utangarðsfólk, kom
út haustið 1982 var Gísli farinn til
framhaldsnáms í Svíþjóð og það
kom í hlut okkar sögufélagsfólks
hér heima að kynna það eins og
unnt var. Var ánægjulegt að sjá,
hversu góðar undirtektir ritið fékk,
t.d. á bókakynningarsamkomu, sem
haldin var í veitingahúsi við Austur-
völl, en þar var okkur boðið að lesa
úr verkinu. Fékk sá lestur góðar
viðtökur.
í formála sínum að „Ómögun-
um“, eins og við hjá Sögufélagi
höfum venjulega kallað ofannefnt
rit, segir Gísli Ágúst frá því, hvern-
ig hugur hans hafi beinzt að stéttar-
legri samsetningu íslensks þjóðfé-
lags á 19. öld „og þá sérstaklega
að stöðu og högum þess hluta lands-
manna, sem einna verst voru settir
hvað áhrærir félagslega stöðu og
efnahagsleg gæði“. Þetta varð eins
og leiðarþráður í verkum hans síð-
an. Hann skrifaði grein um fjöl-
skyldurannsóknir og íslensku fjöl-
skylduna 1801-1930 í tímaritið
Sögu, árðið 1986, og um það efni
fjallaði doktorsritgerð hans, en
hann lauk doktorsprófi í Uppsölum
1988.
Eftir að Gísli Ágúst var alkominn
heim frá námi hófst umfangsmikill
feriil hans við kennslu, rannsóknir
og ritstörf. Þar á meðal voru störf
fyrir Sögufélag, en Gísli Ágúst
gerðist meðritstjóri Sigurðar Ragn-
arssonar að tímaritinu Sögu 1990.
Þeir stýrðu saman 5 heftum eða til
ársins 1994. Þá tók Gísli Ágúst
sæti í stjórn Sögufélags árið 1991
og var i stjórninni til síðasta aðal-
fundar. Öllum sínum störfum fyrir
Sögufélag gegndi Gísli Ágúst af
miklum áliuga og umhyggju um
hag félagsins. Jafnvel eftir að heilsu
hans fór mjög að hraka sótti hann
stjórnarfundi reglulega og tók virk-
an þátt í umræðum. Var hann jafn-
an tillögugóður og varpaði nýju ljósi
á umræðuefni.
Við sem fylgdumst með veikinda-
ferli Gísla Ágústs síðustu árin von-
uðum í lengstu lög, að takast mætti
að stöðva framrás veikinda hans
eða jafnvel snúa honum aftur á veg
til heilsu. Nú er sú von úti, en minn-
ingin lifir um góðan dreng.
Ég færi aðstandendum Gísla
Ágústs Gunnlaugssonar innilegar
samúðarkveðjur. Blessuð sé minn-
ing hans.
Heimir Þorleifsson.
INGIBJÖRG
MA GNÚSDÓTTIR
+ Magnea Ingibjörg Magnús-
dóttir fæddist á Húsavík
hinn 21. október árið 1950. Hún
lést á Fjórðungssjúkrahúsinu á
Akureyri hinn 30. janúar síðast-
liðinn og fór útför hennar fram
frá Húsavíkurkirkju 6. febrúar.
LEIKRITIÐ hefur sinn gang. Frá
upphafi rís verkið á sviðinu þar til
dregur að niðurstöðu. Líf persón-
anna er dregið fram - oft án mis-
kunnar. Gleði þess og sorgir, til-
finningar og tár. Öllu komið fyrir
innan ramma leikgerðarinnar. Á
endanum verður niðurstaðan óum-
flýjanleg. Höfundurinn býr persón-
um sínum örlög því að lokum er
verkið á enda. Sviðið tómt og að-
eins hugsunin um hvað fram hafi
farið situr eftir.
Líkt er um lífið og leikhúsið enda
leikhúsinu ætlað að vera spegill
þess. Túlka það sem fram fer í
flóknu samfélagi manna og tefla
saman hinu mannlega og hinu
óumflýjanlega. Þessar staðreyndir
voru í dagsljósinu við síðustu fundi
okkar Ingibjargar Magnúsdóttur
er ég varð þeim hjónum og vina-
fólki þeirra samferða að njóta leik-
sýningar hjá Leikfélagi Akureyrar.
Eftir sýninguna var ákveðið að
halda á kaffihús og spjalla saman
um stund en áður en varði var fyrir-
heit gefið um að öðrum leik væri
að ljúka. Óvænt virtist Ingibjörg
kölluð af vettvangi og þótt hún
ætti þá enn nokkra daga fyrir hönd-
um var ljóst að þar væri aðeins um
undirbúning annars og mikilvæg-
ara að ræða sem okkur mönnunum
er hulið. Þannig getur atburðarásin
í mannheimi verið hröð eins og í
þeim mannlífsspegli sem birtist á
leiksviðinu.
Ingibjörg bjó yfir óvenjulegum
hæfileikum til þess að laða að sér
fólk. Ég minnist fyrsta samtals
okkar fyrir nokkrum árum. Ég
nýkominn til Norðurlands til að
starfa þar um tíma. Hún á óðali
sínu á Húsavík, ritstjórnarkontórn-
um þar sem hjarta bæjarlífsins sló
öðrum stöðum fremur. Fljótt varð
mér ljóst að þarna fór óvenjuleg
manneskja. Röddin var í senn þýð
og glettin, aldrei stóð á svörum og
samtalið dróst á langinn. Óvænt
sagði hún að ég myndi ekki tala
svo ef ég hefði séð sig. Ég hrökk
dálítið við og sögur um álfkonur
komu í hugann. Spurði hvort hún
væri eitthvað öðruvísi en annað
fólk. „Nei ég er ekki öðruvísi en
annað fólk,“ og blærinn í röddinni
var fullkomlega mennskrar ættar.
Þessari tegund af gamansemi átti
ég eftir að kynnast betur og
skömmu fyrir síðustu jól þegar ég
hringdi til hennar spurði hún hvar
ég væri staddur. Þegar ég kvaðst
hringja úr Alþingi svaraði hún að
bragði. „Hvað ertu að gera þar
þegar til er staður sem heitir Húsa-
vík?“
Á þeim tíma sem við töldumst
vinnufélagar, þótt sitt í hvorri sýslu
og stundum landsfjórðungi væri,
urðu samtölin fleiri. Oft með aðstoð
síma en einnig yfir kaffibollum á
ritstjórnarkontórum eða kaffihús-
um og stundum á notalegu heimili
þeirra Þorbjörns í Sólbrekkunni á
Húsavík.
Undir þessum kynnum og sam-
ræðum kom vel fram sá eiginleiki
Ingibjargar að hafa ætíð eitthvað
til mála að leggja og margt að
gefa þótt hún væri oft störfum
hlaðin, tæki sér skyldur félagsmála
á herðar og stæði fyrir myndarlegu
heimili virtist hún ætíð eiga tíma
og einnig hugmyndir um hvernig
honum mætti veija. Þegar við
ræddum á dögunum um leikhúsferð
rnína norður á Akureyri stóð ekki
á viðbrögðum hennar, „við komum
líka og ég tek kunningjahjón okkar
með.“ Hún lagði áherslu á þessi
orð - óvenjulega áherslu eins og
henni einni var lagið þar sem sam-
an fór ánægjan af því að lifa og
starfa; að vera til og blanda geði
við vini og kunningja.
Einhveiju sinni er ég fór um
Húsavík á lengri leið og leit við á
kontór Ingibjargar í von um spjall
og góðar ráðleggingar með morg-
unkaffinu voru ekki aðeins rún-
stykki og vínarbrauð borin á borð
heldur ýmis spakmæli er ég skyldi
fara eftir. Á meðan við drukkum
kaffið var hún að krota á lítið blað.
Ég hugsaði um hvort hún væri að
koma frá viðtali og ætti eftir að
punkta síðustu minnisatriðin hjá
sér og ég ferðalangurinn væri að
tefja hana. Svo reyndist ekki því
þegar ég þakkaði góðgjörðu og
hélt til dyra þá fékk hún mér blað-
ið þar sem hún hafði skrifað niður
á hvern hátt ég ætti að breyta lífs-
venjum mínum. Þarna var að finna
leiftrandi húmor frá upphafi til
enda, þennan sérstaka Ingibjargar-
húmor, en á milli lína mátti lesa
leiðbeiningar sem henni fannst að
mér myndi hollt að fara eftir. Elex-
írar og líkamsrækt voru efst á blað-
inu en einnig að mér væri fyrir
bestu að vinna minna, hvíla mig
meira og auk þess að njóta lífsins
betur, að hyggja að útliti og einkum
hárskurði. Að flestra dómi holl ráð
en stundum hefur hvarflað að mér
að hún hafi gleymt sjálfri sér þeg-
ar hún vildi leiðbeina öðrum um
að fara sér hægar í verki því sjálf
var hún vinnusöm og ósérhlífin með
afbrigðum. Þannig lifði hún hratt
og kom mörgu í verk. Vegna glað-
værðar og lífsnautnar af að gefa
öðrum af sér brá þreytumerkjum
sjaldan fyrir. Þau voru þó engu að
síður til en aðeins deilt með fjöl-
skyldu og nánum vinum því annað
þótti ekki við hæfi.
Þótt Ingibjörg hefði ætíð sitt-
hvað til mála að leggja og aldrei
orða vant, var hún einnig góður
hlustandi. Henni var gefinn sá
óvenjulegi hæfileiki að geta hlustað
eftir hugsunum í húmi þagnar,
engu síður en orðum viðmælenda.
Ég minnist kaffitíma frá liðnu vori
og ritstjórnarkontórinn hennar var
þá ekki látinn duga heldur haldið
á nálægt kaffihús. Þokusúld grúfði
yfir Húsavíkinni þennan vordag
sem hefði átt að veva bjartur og
fagur eins og vordægur í róman-
tískri ástarsögu. Að þessu sinni
þurfti um færra að spjalla en venja
var en stundin leið með kaffi og
súkkulaðimolum þar til hún var
rofín af hringingu farsímans. Á
leiðinni til baka minntist ég sögu
Gunnars Gunnarssonar um feðg-
ana sem báðir hétu Snjólfur og
þurftu ekki að ræðast við því þeir
skildu hvor annan.
Að vissu leyti má líkja persónu
Ingibjargar við leikhús. Hún skrif-
aði texta sinn - handrit að daglegu
lífi af snilld sem menn tóku eftir.
í þessu leikhúsi var einnig rúm
fyrir marga. Ekki sem áhorfendur
heldur á sjálfu leiksviðinu því þótt
hún væri í aðalhlutverkinu í því
leikriti þá var kunningjahópurinn
stór og aukahlutverkin mörg. En
nú er leiknum lokið og tjaldið fall-
ið. Höfundur þess sem sköpum
ræður hefur skrifað sinn enda-
punkt. Sviðið stendur autt eins og
ætíð að lokinni sýningu en margir
sjá á bak góðum vini og félaga.
Þórður Ingimarsson.
Það er svo skrýtið þegar einn úr
vinahópnum deyr, það er eins og
tíminn stoppi um stund og það verð-
ur allt svo dimmt. Mín elskulega
vinkona er dáin; ég heyri ekki leng-
ur hláturinn í þér, þú kemur ekki
aftur í heimsókn og við gerum ekki
neitt skemmtilegt framar. Þegar
þú hringdi í mig seinni part dags
fyrir stuttu, sem var eitt af þínum
skemmtilegu símtölum og það var
bjartur dagur og við töluðum lengi,
þegar ég setti símtólið á tók ég
eftir því að ég sat ein í myrkrinu.
Ég hafði ekki veitt því eftirtekt að
það var komið myrkur meðan ég
var að tala við þig. Þú hafðir ein-
staka persónutöfra sem fólk heillað-
ist af og svo skemmtilegan húmor.
Kynni okkar Ingibjargar hófust
þegar ég flutti í Sólbrekku. Ingi-
björg þá orðin blaðamaður Dags á
Húsavík og var oft mikið að gera
hjá henni. Það var gott að koma
til hennar og Þorbjörns, fá sér kaffi,
fletta nýju blaði og spjalla. Það
fundu fleiri hvað gott var að koma
til þeirra því þar var oft gestkvæmt.
Að vera blaðamaður í litlu bæjar-
félagi þar sem fólk þekkist svo vel
er vandasamt verk, en Ingibjörg
komst einstaklega vel frá því verki
og var alltaf jafn gaman að lesa
það sem hún skrifaði. Það var ekki
eingöngu það sem hún skrifaði held-
ur einnig þau gamanmál sem hún
flutti úr ræðustól. Ingibjörg ferðað-
ist talsvert í sambandi við starf sitt
innanlands og utan, þá sendi hún
mér gjarnan póstkort með einhverju
spaugi og vandaði vel til þegar hún
valdi mynd á kortið. Þegar ég flutti
til Hafnarfjarðar á liðnu hausti var
hún fyrsta manneskjan sem kom í
heimsókn, keyrði yfir Sprengisand
og var mætt í kaffi. Og af því að
ég gat ekki komið til hennar og
lesið blaðið hjá henni þá klippti hún
út greinar og annað fræðilegt efni
og sendi mér suður og var það oft
eitthvert spaug. Við áttum margar
ógleymanlegar stundir saman og
einu sinni þegar ég kom á skrifstof-
una til hennar með hundinn minn
þá vantaði hana einhvern til þess
að svara spurningu dagsins fyrir
Dag. Henni fannst upplagt að gera
úr því smá spaug og sendi þeim
hjá Degi mynd af hundinum og það
sem hann hafði að segja um spurn-
ingu dagsins, en þeir hjá Degi birtu
þetta í blaðinu og var mikið hlegið
að þessu.
Kæra vinkona. Minningin um þig
er sveipuð mikilli birtu í því ljósi
sem ég sá þig alltaf í. Við gefum
samferðafólki okkar mismikið í líf-
inu, en þú gafst mikið. Þú áttir
elskulega ijölskyldu og vini sem
munu sakna þín sárt. En svona er
lifið, það er alltaf of stutt þegar
kemur að kveðjustund. Þú ætlaðir
að koma núna eftir áramótin til
mín suður og við ætluðum að gera
ýmislegt saman, en það hefur orðið
breyting á þinni ferð og því mun
ég koma til þín og ganga með þér
síðustu sporin.
Kæri Þorbjörn, Magnús, Völund-
ur og Þorbjörn. Megi Guð styrkja
ykkur í ykkar sorg.
Þín vinkona,
Sesselja Steinarsdóttir.
+
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir, sonur og tengdasonur,
MARINÓ ÓLAFSSON,
Grenigrund 6,
Kópavogi,
sem andaðist laugardaginn 17. febrúar
sl., verður jarðsunginn frá Dómkirkjunni
föstudaginn 23. febrúar kl. 13.30.
Þeim, sem vilja minnast hans, er bent
á hjúkrunarþjónustu Karitas (sími
551 5606).
Sigrún Gestsdóttir,
Liney Marinósdóttir, Karl Magnússon,
Bent Marinósson, Birgitta Bóasdóttir,
Ólafur Þórðarson, Guðjóna Eyjólfsdóttir,
Líney Bentsdóttir.