Morgunblaðið - 24.02.1996, Blaðsíða 22

22 LAUGARDAGUR 24. FEBRÚAR 1996
NEYTENDUR
MORGUNBLAÐIÐ
Flest hægt að endurnýta
Ekkí henda not-
uðum fötum
eða húsgögnum
Hver kannast ekki við að eiga í geymslunni
skó sem komnir eru úr umferð, notuð föt
sem ekki er farið í lengur og jafnvel hús-
gögn sem taka bara pláss í geymslunni?
Guðbjörg R. Guðmundsdóttir kannaði
hveijir það eru sem aðallega taka við notuð-
um vamingi og hvað verður síðan um hann.
SUMIR framtakssamir hafa
leigt sér bás í Kolaportinu
og selt dótið og ýmsir aug-
lýsa í blöðum eftir notuðum
hlutum til kaups. Vilji fólk hinsvegar
gefa fötin, búsáhöldin eða húsgögnin
stendur ýmislegt til boða.
Rauði krossinn fékk
100 tonn af fatnaði
Rauði krossinn víða um land tekur
við notuðum fatnaði. Að sögn Krist-
jáns Sturlusonar hjá Rauða krossi
íslands kemur mjög mikið til þeirra
af fatnaði, sérstaklega eftir að
klaustrið í Hafnarfirði hætti að taka
við fötum. „Frá okkur fara fötin á
vemdaðan vinnustað á Akranesi þar
sem þau eru flokkuð eftir alþjóðieg-
um reglum Alþjóða Rauða krossins.
Ef beiðnir berast um fatnað hérlend-
is reynum við að verða við þeim en
það er hinsvegar mjög sjaldgæft að
við fáum óskir frá fólki hér innan-
lands. Síðan höfum við undanfarið
sent gáma með fatnaði til Bosníu.“
Kristján segir að þar sem óhemju
magn berist til þeirra þá selji þeir
lika fatnað til Þýskalands eins og
Rauði krossinn gerir almennt á Norð-
urlöndum. „Þar eru einstaklingar
sem kaupa af okkur fatnað, senda
hluta til endurvinnslu en selja síðan
fötin m.a. til Austur-Evrópu."
- Hversu mikið er komið með af
fatnaði til ykkar?
„Við fengum alla jafna um 40
tonn á ári en síðastliðið ár fór talan
yfir hundrað tonn.“
- Ykkur hefur ekki dottið í hug
að opna verslun með notuð föt?
„Jú það hefur staðið til hjá okkur
Iengi, sérstaklega eftir að það jókst
svona að fólk kæmi með fatnað til
okkar allan ársins hring.
Rauði krossinn annars staðar á
Norðurlöndum er með slíkar verslan-
ir og í Danmörku var t.d. nýlega
verið að opnað hundruðustu verslun-
ina af þessu tagi.“
Þegar Kristján er spurður hvert
fólk eigi að koma með fatnað til
þeirra segir hann að í Reykjavík
hafi Reykjavíkurdeild Rauða krossins
í Fákafeni 11 séð um móttökuna frá
8-16 aila virka daga og deildirnar í
Hafnarfirði og Garðabæ hafa sett
upp til prufu gáma á Garðatorgi og
inni í Fjarðarkaupum. „Síðan er
hægt að leita eftir upplýsingum hjá
deildum okkar víðs vegar um land.“
Sorpa tekur við húsgögnum
fyrir Rauða krossinn
Vilji fólk losa sig við húsgögn er
hægt að fara með þau á aliar gáma-
stöðvar Sorpu. Þaðan fara húsgögnin
í lagerhúsnæði og síðan í verslun
Rauða krossins að Bolholti 6. Að
sögn Ögmundar Einarssonar fram-
kvæmdastjóra Sorpu er fólk spurt
hvort það vilji að húsgögnunum sé
fargað eða hvort megi gefa þau í
gám Rauða krossins. „Yfirleitt sam-
þykkir fólk að láta húsgögnin í gám
Rauða krossins en það kemur líka
fyrir að það vilji láta farga þeim.“
- Hvað með ísskápa og önnur
heimilistæki?
„Það sama gildir um heil heimilis-
tæki. Fólk er spurt hvort gefa megi
þau til Rauða krossins.
Þá segist Ögmundur vera með erindi
frá Steinari Waage þess efnis hvort
um samstarf geti verið að ræða um
móttöku á skófatnaði. Enn er óvíst
með hvaða hætti það verður.
Hjálparstofnun kirkjunnar
tekur við fatnaði
Hjálparstofnun kirkjunnar tekur
við fatnaði allan ársins hring að
Laugavegi 31 frá 8-16 alla virka
daga. Að sögn Áslaugar Arndal er
eina skilyrðið að fötin séu hrein og
heil. Á meðan Steinar Waage hefur
verið með móttöku á skóm hefur
Hjálparstofnunin sent þá, sem borist
hafa, til þeirra. Áslaug segir mis-
munandi hversu mikið berist til
þeirra en yfírleitt sé meirihlutinn
nýtanlegur og yfirleitt um mjög góð-
an fatnað að ræða.
- Hvert fara fötin?
„Það er misjafnt og fer eftir þörf-
um hveiju sinni. Við höfum undan-
farið sent nokkra gáma á Balkan-
skaga en annars reynum við líka að
aðstoða fólk hérlendis berist okkur
beiðni um slíkt.“
Hjálpræðisherinn
er með flóamarkað
Hjálpræðisherinn er með flóa-
markað í Garðastræti 6 og þangað
getur fólk komið með fatnað, bús-
áhöld og í einstaka tilvikum húsgögn
Morgunblaðið/Þorkell
ANDREA Tómasdóttir rekur
flóamarkað Hjálpræðishers-
ins. Hún segir að yfirleitt
gangi mjög vel að selja notað-
an fatnað.
líka. „Við erum með opið á þriðjudög-
um, fimmtudögum, og föstudögum
frá klukkan 1-6 og á þeim tíma tök-
um við líka við varningi frá fólki“,
segir Andrea Tómasdóttir sem sér
um flóamarkaðinn og hefur sér til
halds og trausts Ingibjörgu Jónsdótt-
ur. „Auk þess sendum við líka á
tveggja mánuða fresti gám með fatn-
aði til Noregs og þaðan fer hann til
þróunarlanda."
- Hvað selst best hjá ykkur?
„Fötin seljast yfirleitt vel og skóla-
krakkar hrúgast inn til okkar, sér-
staklega á föstudögum. Þetta er al-
veg sérlega skemmtilegt starf, ég
hef kynnst fjölda fólks í gegnum það
og hlakka alltaf til þegar það er
opið hjá okkur.“ Andrea segir að
jakkafötin séu vinsæl en þau kosta
600 krónur, gamlar kápur eru líka
eftirsóttar og þær kosta um 700
krónur. „Ef fjárhagurinn er bágbor-
inn þá 'nöfum við stundum gert und-
antekningar með verðið." Vinnan við
flóamarkaðinn, afgreiðsla og að
flokka fatnaðinn er unnin í sjálfboða-
vinnu. Ágóðinn rennur til Hjálpræð-
ishersins og féð er meðal annars lát-
ið renna til bágstaddra."
Mæðrastyrksnefnd
tekur við fatnaði
Hjá Mæðrastyrksnefnd er tekið við
heilum og hreinum fatnaði á Sólvalla-
götu 48 milli klukkan 16 og 18 á
miðvikudögum. Á sama tíma er þar
fataúthlutun.
Það þarf sem sagt enginn að vera
með samviskubit yfir að henda heil-
um og hreinum flíkum, húsgögnum
eða skótaui. Málið er bara að koma
þessu öllu í poka eða kassa og fara
með til þeirra sem taka við.
LEÁ LINSTER heitir hún og rek-
ur samnefndan veitingastað í
Frisange í Luxemborg, rétt við
frönsku landamærin. Hún var stödd
hér á landi í vikunni og eldaði sex
rétta matseðil á svokölluðum Bo-
urgogne-dögum á Hótel Holti en
þeir standa fram á sunnudagskvöld.
Hákon Örvarsson matreiðslumeistari
tók við eldamennskunni af Leu Linst-
er þegar hún hélt á ný til Lúxemborg-
ar en hann lærði hjá henni og er
nýkominn heim.
Með matnum er boðið upp á búrg-
undarvín frá framleiðandanum Jos-
eph Drouhin.
Lea féllst á að gefa lesendum
uppskrift að humarrétti sem hún
heldur upp á.
Humar með posta
Fyrir fjóra
__________1 2 humorhqlar__________
300 g „tagliatelle" pasta
1 rauð pgpriko, skræld og skorin
___________í litlg teningo________
_________sletto gf ólífuolíu______
1 tómotur gfhýddur og skorinn
__________niður í litla bita______
___________salt og pipar__________
Humarinn er tekinn úr skelinni,
steiktur í ólífuolíunni á pönnu í ör-
skamma stund og saltaður og pipr-
aður. Síðan fer paprikan á pönnuna
og þetta er látið krauma saman í
skamma stund.
Humar að hætti
eins þekktasta
kvenkokks í heimi
Morgunblaðið/Halldór
LEA Linster stingur iostæti upp í sælkerann Sigmar B. Hauksson.
Sósa:
_________Humarskeljar_________
gulrót ~
sellerí
_________hvítlauksrif_________
_______challotte laukur______
2 msk tómatþykkni
_____________ vatn____________
60 g ósaltað smjör
sgffran
estragon
'Ablaðlaukur skorinn í litla bita
Notið skeljamar í sósusoð. Græn-
metið er skorið í litla bita og sett út
í soðið, allt nema blaðlaukurinn og
síðan er tveimur msk af tómatþykkni
bætt í soðið. Þetta er látið sjóða í
um það bil 20 mlnútur.
Sigtið og látið síðan sjóða niður í
nokkrar mínútur með saffran- kryddi
og estragoni. 60 grömmum af köldu
en mjúku ósöltu smjörinu er hrært
út í sósuna og þá ætti þykktin að
verða mátuleg.
Sósan er krydduð með salti og
pipar. Blaðiaukurinn er mýktur í
hálfa mínútu, eða um það bil á pönnu,
og settur út í sósuna.
Sjóðið pastað í sjóðandi saltvatni
í 2-3 mínútur. Sigtið vatnið frá og
setjið smjörklípu út í pastað.
Þetta er borið fram þannig að pastað
er sett á diskinn, þá humarinn og
yfir fer svo sósan. Tómatteningum
stráð yfir og graslauki ef vill.
Borið fram með góðu brauði.
*
Islensk
plástra-
lína
LANDSBJÖRG, landssamband
björgunarsveita, hefur markaðs-
sett plástur sem er framleiddur í
Þýskalandi, prentaður í Dan-
mörku og loks pakkað hjá vinnu-
stofu Áss, sem er verndaður
vinnustaður.
Kristinn Ólafsson, skrifstofu-
sljóri Landsbjargar, segir eftir-
spurn eftir sjúkravörum með ís-
lenskum merkingum og leiðbein-
ingum verulega og því hafi
ákvörðun verið tekin um að bjóða
upp á íslenska plástralínu. Lands-
björg gerði ágæta samninga við
danskt fyrirtæki og niðurstaðan
er fjórar gerðir af plástri og sótt-
hreinsigrisja.
Starfsfólk á vinnustofu Áss í
Brautarholti í Reykjavík setur
plásturinn i öskjur og plastfilmu
yfir.
Allur hagnaður af sölunni renn-
ur til uppbyggingar á björgunar-
starfi Landsbjargar, og fæst hann
í apótekum, dagvöruverslunum,
bensínstöðvum og byggingavöru-
verslunum um land allt.
pH- kvarði irs | o í Sýrustig mismunandi drykkja sýnstig Drykkur (pH-gildi)
Q Kranavatn, heitt 8-9
1 Mjólk ~ 7
00 Sódavatn ~ 7
CL X CL Kranavatn, kalt 6-7
Límónutoppur Greiptoppur ~ 6 ~ 6
CL Egilskristall, sítrónu ~ 6
io a: Trópí, appelsínu ~ 4
CL Svali, appelsínu ~ 4
3 CL Hi-C, appelsínu 3-4
oo Hi-C, epla 3-4
Q. Sprite 3-4
!T~ Svali, epla 3-4
& Egils-appelsín 2-4
Coca Cola ~ 2
Sýrustig
gosdrykkja
og ávaxta-
safa
Á NEYTENDASÍÐU fimmtu-
daginn 22. febrúar láðist að
birta töflu með grein um sýru-
stig gosdrykkja og ávaxtasafa
og er það gert hér með. í töfl-
unni eru niðurstöður könnunar
sem Neytendasíðan gerði á
sýrustigi nokkurra drykkja sem
eru vinsælir meðal barna og
unglinga.
Sýrustig vökva getur verið á
bilinu 0 til 14. Þeir sem hafa
sýrustig í kringum 7 (pH 7) eru
hlutlausir og er hreint vatn
dæmi um slíkan vökva. Vökvar
sem hafa lægra sýrustig en 7
eru súrir en þeir sem hafa
hærra sýrustig eru basískir.
Sýrustigsskalinn er lógarit-
mískur þannig að munurinn
milli 6 og 7 er tifaldur og mun-
urinn milli 5 og 7 er hundrað-
faldur, eða með öðrum orðum
tíu sinnum tífaldur. Drykkur
sem er með sýrustigið 5 er þess
vegna hundrað sinnum súrari
en sá sem er með sýrustigið 7
og drykkur með sýrustigið 2 er
hundrað þúsund sinnum súrari
en sá sem er hlutlaus.