Morgunblaðið - 25.02.1996, Blaðsíða 5

d j uinpuas
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 25. FEBRÚAR 1996 B 5
Kærleiks-
púkar á þingi
VISNATORG
BOÐIÐ er upp á þorramat á Vísnatorgi að
þessu sinni. Þá er skyggnst um á Alþingi
eftir miðnætti og varpað fram vísnagátu.
Pétur Blöndal er umsjónarmaður torgsins.
Það er líklega engin tilviljun að
vísur hafa skipað háan sess á Al-
þingi í gegnum tíðina. Þar hafa
setið margir meistarar hins talaða
orðs, sem hafa verið allt í senn;
agaðir íslenskumenn, mælskir og
auðugir af hugmyndum.
Líkast til er ekki síður stór þátt-
ur í hinni ríku kveðskaparhefð Al-
þingis að þar eiga sér stað umræð-
ur um framtíð íslensku þjóðarinn-
ar. Þær ákvarðanir sem eru teknar
hljóta alltaf að vera umdeildar og
kalla á viðbrögð landsmanna. Af
þeim sökum er aidrei skortur á
yrkisefni hjá þingmönnum og eins
er Alþingi tilvalinn skotspónn hag-
yrðinga.
Ein frægasta þingvísa frá gam-
alli tíð var ort um- séra Arnljót
Ólafsson, prest á Sauðanesi. Hún
hefur löngum verið talin eftir Pál
Ólafsson, en hefur fundist í sendi-
bréfi sem séra Björn Halldórsson
í Laufási skrifaði Páli 4. nóvember
1876:
Já, mér er um og 6 um Ljót,
eg ætla’ann bæði dreng og þijót;
það er í honum gull og gijót,
hann getur unnið tjón og bót.
Ingibjörg H. Bjarnason, for-
stöðukona Kvennaskólans í
Reykjavík, vár fyrsta konan sem
kjörin var á þing og landskjörinn
þingmaður frá 1923 til 1930. Um
hana var kveðið þar sem hún flutti
ræðu eftir miðnætti:
Á þingi verður þrautin mörg
um þetta leyti nætur:
Inni talar Ingibjörg,
- úti regnið grætur.
Skúli Guðmundsson, þingmaður
Vestur-Húnvetninga, orti um
Magnús Jónsson, dósent, sem oft
var kallaður Dósi, undir afdráttar-
hætti. Seinniparturinn er fundinn
með því að sleppa fyrsta staf af
hveiju orði í fyrrihluta:
Margir skollar fljótir fljúga
flækir Dósinn krata.
Argir kollar ljótir ljúga
lækir ósinn rata.
Þegar séra Hjálmar Jónsson var
kjörinn á þing orti Hákon Aðal-
steinsson austur á Héraði:
Dofnar húsi Drottins í
dvínar andans kraftur.
Séra Hjálmar fékk sér frí
og fór að syndga aftur.
Sighvatur Björgvinsson orti um
þá nafna séra Hjálmar og Hjálmar
Ámason eftir að sá síðarnefndi
hafði skammast út í Sighvat í
ræðustól:
Hjálmara tvo í hópnum ég tel
héma um sinn.
Annar er séra og sómir það vel,
svo er það hinn.
Þegar nafnarnir komu af þingi
Evrópuráðsins í Strassburg brá svo
við að Hjálmar Árnason sat á Saga-
farrými. Séra Hjálmar hélt því þá
fram að hann hefði greinilega mis-
skilið slagorð Framsóknarflokksins
„Fólk í fyrirrúmi". Hjálmar Árna-
son svaraði með sinni fyrstu og
einu vísu:
Skilja verð ég flugs á ferð
frá mér nafna kæran
því meira finnst mér vera verð
virðing mín og æran.
Þingmaðurinn söngni Árni John-
sen var leynigestur á þorrablóti
Karlakórsins Heimis í Skagafirði
fyrir skömmu. Séra Hjálmar leiddi
hann þá til leiks með orðunum:
Mann einn göfugan má ég kynna
mun ég því stytta lesturinn.
Gæti nú allir eyrna sinna,
inn kemur leynigesturinn.
Ámi var viðbúinn skotinu. Hann
hafði fengið Hákon Aðalsteinsson
til að yrkja vísu um Hjálmar með
orðinu kærleikspúki. „Það á vel við
um hann,“ segir Ámi. „Hann er
nefnilega gjarn á að lofa menn upp
í hástert, en svo kemur púkinn upp
í honum.“ Vísan hljóðar þannig:
Séra Hjálmar syngur djarft um
Sunnlendinga.
Kætir með þvi kappa slynga
kærleikspúki Skagfirðinga.
Númi Þorbergsson kann einmitt
best við þingmenn þegar þeir
bregða á leik á mannamótum:
Það er ekki þjóð til meins
þegar á mannafundum
þingmenn geta orðið eins
og aðrir svona stundum.
Hann orti í ráðherratíð Jóns
Baldvins Hannibalssonar:
Utanríkisráðherrann
ræðir mál af ýmsu tagi,
þótt mörgum finnist fátt um hann
i fyrsta, öðru og þriðja lagi.
Þegar Ólafur Hannibalsson tók
sæti á Alþingi í lok liðins árs og
skrifaði undir drengskaparheitið
kom vísa upp í huga Páls Péturs-
sonar:
Alltaf vex það meir og meir
mannvitið í þessum sal.
Eru þeir nú orðnir tveir
undan gamla Hannibal.
Oft er það haft á orði að lítið
verði úr málum þegar þeim er vísað
til nefndar eða eins og Halldór
Hallgrímsson kemst að orði:
Vafi er á hver verður efnd,
vinnubrögðin glöggt ég kenni,
fyrst er sett á syfjuð nefnd,
svæfð svo málin verða í henni.
Þá er komið að vísnagátunni.
Fjórar merkingar ákveðins orðs eru
fólgnar í henni eða ein í hverri línu.
Hvaða orðs?
Þau eru djásnin mikils metin.
Til manntals oft var boðað slíkt.
Þau eru rofín, sett og setin,
samband líka kærleiksríkt.
Lausnarorðið má fínna síðast í
þættinum. Eiríkur Einarsson frá
Hæli á næstu vísu:
Man ég svona brækur best
blásnar i ijáfri hanga;
nú hafa þær á þingi sést,
þóst vera menn - og ganga.
Léttist ok í óskabyr
„Það er erfitt að meta ein-
hverja eina vísu umfram aðra
því svo margar koma til
greina,“ segir Ólafur G. Einars-
son, forseti Alþingis, sem er
gestkomandi á Vísnatorgi að
þessu sinni. „En gjarnan nefni
ég vísu Halldórs Blöndals um
Glerá, sem var ort í kringum
1970. Þá skipti áin um lit eftir
því hvaða litarefni voru notuð
í verksmiðjum Sambandsins á
Akureyri:
Hver er þessi eina á
sem aldrei frýs,
gul og rauð og græn og blá
og gjörð af SIS.“
Ólafur segir að afi hans,
Kristján Kristjáns-
son, verkamaður á
Siglufirði, hafi verið
kunnur hagyrðing-
ur: „Því miður hefur
mér ekki tekist að
hafa upp á nema
fáum vísum hans.
Hann var hófsmaður
á vín, en eitt sinn
hafði hann þó fengið
sér í glas og féll í
stiga. Þegar hann
stóð upp varð honum
að orði:
Eg hefi drukkið elfur víns
eg hefi séð hvað munar:
að bilið milli manns og svins
er mjórra en flesta grunar."
Ólafur heldur
áfram að rifja upp
vísur sem eru hon-
um minnisstæðar:
„Þegar sá fyrir
endann á stjórnar-
myndun Sjálfstæð-
isfiokksins og
Framsókn-
arflokksins 1974
rétti Friðjón Þórð-
arson mér eftirfar-
andi vísu á þing-
flokksfundi:
Léttist ok í óskabyr
eyðist þoka blekkinganna.
Við höfum mokað flórinn fyrr
að ferðalokum vinstri manna."
, Halldór Blöndal lagði út af vís-
unni í þingveislu:
Loðdýr eru í búrum best
hjá bændum fram til dala;
nú hafa þau á þingi sést
þóst vera menn - og tala.
Á Vísnatorgi fyrir hálfum mán-
uði fór eftirfarandi fyrripartur á
flug:
Hákarl, magál, hangiket
og hrútspunga á þorra
Fyrsta heilsan berst að norðan:
með Svarta dauða dijúgum ét
að dæmi feðra vorra.
í góðu bréfí frá Ásjón í Hafnar-
firði er botninn:
huppadigur heima ét
að hætti áa vorra.
Bragi Ragnarsson sendir sínar
bestu kveðjur frá Riga í Lettlandi
með botninum:
gjarnan et og mikils met
matinn feðra vorra.
Hann heldur svo áfram:
E1 hér manninn austur frá,
er nú kulda garri.
Þorra og góu þreyja má
þessum krásum fjarri.
Ólafur Daðason færir nýjan rétt
í tal:
Þetta allt ég mikils met
en mest þó steiktan orra.
Birgir Bragason botnar:
og sviðahausa helzt ég et
að hætti feðra vorra.
Umsjónarmaður þakkar þeim
sem lögðu þættinum lið. Næsti
fundur verður á torginu að hálfum
mánuði liðnum. Að lokum:
Þingmenn vinna þarfaverk
sem þjóðin illa skilur
•Suiij ua pigjoanusnnq
# Póstfang þáttarins er:
Vísnatorg/Morgunblaðinu,
Kringlunni 1, 103 Reykjavík
Netfang: pebl@mbl.is
Opið í dag, sunnudag kl. 09.00-15.
00.
Sundfötin komin - Vorum að fá nýja sendingu
Karlmenn athugið! Konudagurinn er í dag!
Komið henni á óvart með gjöf frá !< N! CK H R3OX
Munið KN'.CXH R30X gjafakortin
Brjóstahaldarar frá 1.499
Nærbuxur frá 495
Herranærbuxur frá 995
Sokkabuxur 70 den frá 495
10% afsláttur af öllum vörum, bara í dag!
IC N i C IC H R 3 O X á íslandi • Laugavegi 62 s. 551 5444.
á íslandi