Morgunblaðið - 28.02.1996, Blaðsíða 8

8 MIÐVIKUDAGUR 28. FEBRÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
L
FRETTIR
Tilkynnirum vaxtalækkun
1. mats meb viku fyrirvara
j '
l|i I
ÍHlHliHl:
í! íí ííi
1 "{ il'l
&rG//|uMD ..^
ÞETTA hafa bara verið einhverjar tiktúrur í honum. Það gat ekki verið að
hann fúlsaði við þessum líka gæða skít Finnur minn . .
Rekstur Sorpsamlags Mið-Austurlands boðinn út
Mikill áhugi verktaka
MIKILL áhugi er á rekstri á vegum
Sorpsamlags Mið-Austurlands, að
sögn ísaks Ólafssonar sveitarstjóra
á Reyðarfirði ogi formanns stjórnar
Sorpsamlagsins, enda um að ræða
verkefni upp á tugi milljóna kr. á
ári. Útboð um reksturinn var nýlega
auglýst og rennur tilboðsfrestur út
22. mars.
Að Sorpsamlagi Mið-Austurlands
standa Neskaupstaður, Eskifjörður,
Reyðarfjörður, tvö sveitarfélög í Fá_-
skníðsfirði og Stöðvarfjörður. Á
þessu svæði hefur sorp verið brennt
við opinn eld á sorphaugum eða í
steyptum brennsluþróm við bæina.
Brennslan verður lögð af en sorp af
öllu svæðinu urðað í landi Beruness
og Þernuness við utanverðan Reyðar-
fjörð. Á vegum Skipulags ríkisins er
verið að vinna úr athugasemdum sem
bárust við auglýsingu umhverfísmats
og tillaga að starfsleyfí hefur einnig
verið auglýst. Þá eru flest eða öll
sveitarfélögin búin að afgreiða sam-
þykktir Sorpsamlagsins.
Morgunblaðið/Sverrir
BRENNSLA sorps eins og hér sést í Reyðarfirði verður úr sög-
unni á Austfjörðum þegar rekstur sorpsamlags hefst með vorinu.
Sorpið flokkað
Sorpsamlagið verður með flokk-
unarstöðvar eða svokallaða gáma-
velli á öllum þéttbýlisstöðunum. Þar
geta íbúar og fyrirtæki losað sig við
flokkaðan úrgang, svo sem garðaúr-
gang, pappa, timbur, málma og spilli-
efni til förgunar, endurvinnslu eða
endurnýtingar. Flokkunarmiðstöð
sorpsamlagsins verður síðan á Reyð-
arfírði. Þar verður meðal annars tek-
ið á móti flokkuðum úrgangi frá
öðrum flokkunarstöðvum og fyr-
irtækjum og gengið frá endurnýtan-
iegum úrgangi, svo sem pappa, papp-
ír, brotajárni og spilliefnum, til flutn-
ings til förgunar og endurvinnslu.
ísak Ólafsson^ segir stefnt að því
að skipta um sorptunnur hjá íbúum
svæðisins. Fólk fái 240 lítra tunnur
sem hægt verði að losa á tveggja
vikna fresti. „Svæðið er svo víðfeðmt
að aksturskostnaður er stór þáttur.
Því er hagkvæmt að draga úr akstr-
inum,“ segir hann. Ætlunin er að
hirða sorp með pressubíl.
Sorpsamlagið býður út allan rekst-
ur, bæði hirðingu, rekstur gámavalla
og flokkunarstöðvar og urðun. Verk-
tákinn þarf að leggja til gáma og
tæki. Fyrirhugað er að hefja rekstur
með vorinu. Kostnaður sveitarféiag-
anna eykst mjög við þessa breytingu
og telur ísak að hann gæti orðið hátt
í 6.000 kr. á íbúa en það er þrisvar
sinnum dýrara en sorpbrennslan.
„Þess er krafist af okkur að við
gerum þetta betur en gert er í dag.
Allar lausnir eru dýrar en því fleiri
sem standa að þessu þeim mun hag-
kvæmara verður dæmið,“ segir ísak.
Sjóvarnir á Vestfjörðum
Suðureyri næsta verkefni
HERMANN Guðjónsson, vita- og
hafnamálastjóri, segir að næsta stór
verkefnið á Vestfjörðum verði sjó-
varnagarðar á Suðureyri. Gera má
ráð fyrir að verkið hefjist á næsta
ári.
Mikið tjón varð á veginum fyrir
Spilli í Súgandafirði í óveðrinu sem
gekk yfir landið í miðri síðustu viku.
Einnig urðu skemmdir á veginum
utan við byggðina og gekk sjór á
land í neðsta hluta bæjarins Þá
flæddi sjór upp á Eyrargötu og voru
nokkur hús umflotin þegar verst lét.
Hermann sagði að það fé sem
lagt hafí verið til sjávarvarna á þessu
ári hafí runnið til lokaframkvæmda
á Flateyri og ísafirði. „Flateyri, ísa-
fjörður og Suðureyri voru í svipaðri
stöðu en við vorum komnir af stað
á Flateyri og ákváðum að Jjúka við
verkið þar,“ sagði hann. „Ég á von
á að næsta stóra verkefnið á Vest-
fjörðum verði á Suðureyri.“
Hermann sagði að eftir að farið
var að taka verkefnin skipulega hafi
verið reynt að einskorða sjávarvarn-
ir við byggðina á hveijum stað. „Það
er ein forsendan fyrir forgangsröðun
að reyna að meta verðmætin sem
eru í húfi,“ sagði hann. „Auk þess
eru komin skarpari skil gagnvart
vegagerðinni. Þar sem fyrsta mann-
virki sem sjór brýtur á er vegur þá
lítum við þannig á að það sé vega-
gerðarinnar að bæta úr því.“
Rauði krossinn á Balkanskaga
Þarfir fólksins
verði látnar ráða
MIKIÐ hefur verið
rætt um hatrið
milli deiluaðila á
Balkanskaga, hvort það sé
nú orðið svo rótgróið eftir
átök og stríðsglæpi und-
anfarinna ára að aldrei
muni gróa um heilt. Rees-
Gildea var spurður hvort
gott samstarf hefði tekist
milli Rauðakrossdeildanna
í löndunum og einnig inn-
byrðis í Bosníu.
„Það hefur verið ágætt
samstarf milli stjórnenda
landsdeildanna í lýðveldun-
um sem voru í Júgóslavíu.
Króatíska deildin hefur
hjálpað Serbum sem voru
eftir í Krajina-héraði þegar
fjöldaflótta Serba frá hér-
aðinu lauk. Deildin hefur
sent lista með nöfnum á
fólkinu til Belgrad, þetta
samstarf hefur verið til
Peter Rees-Gildea
fyrirmyndar og gengið algerlega
snurðulaust.
Það hafa verið mikil fundahöld
milli fulltrúa deilda Króata og
múslima í Bosníu og á þessum
fundum höfum við tekið ákvarðan-
ir um vinnureglur. Ég tel að búið
sé að Ieysa þau mál. Vandinn
núna er að fá þá til að taka upp
samstarf við landsdeildina í lýð-
veldi Bosníu-Serba. Deiluaðilar
hittust öðru hveiju á flugvellinum
í Sarajevo meðan átökin stóðu
yfír, einkum til að skiptast á nauð-
synjavörum til hjálparstarfs. Þeir
hafa nú samþykkt fund en þetta
er mjög erfitt viðureignar.“
- Hafa trúardeilur milli músl-
ima og annarra deiiuaðila valdið
vandkvæðum?
„Nei það hefur ekkert borið á
því. Við sjáum þó að Rauði hálf-
máninn [í Bosníu] vill fremur ein-
beita sér að hjálparstarfi á svæði
sambandsríkis múslima og Króata
en svæðum Serba. Okkar hlutverk
hjá alþjóðasambandinu er að sjálf-
sögðu að tryggja að öllum sé gert
jafnhátt undir höfði.“
Rees-Gildea er spurður hvernig
alþjóðasambandið fylgist með því
hvað verði um birgðir sem sendar
eru á vettvang, einnig hvort
hjáiparstarf sé stundum yfirvarp
fyrir vopnasmygl.
„Við erum með afar fullkomið
eftirlitskerfi, það er tölvuvætt og
vandlega fylgst með öllu. Það ligg-
ur við að ég segi að við vitum
hvað verður um hvert einasta
sápustykki!
Hins vegar vitum við ekki hvað
verður um það sem sent er frá
einstökum löndum til svæðanna
án þess að við höfum þar hönd í
bagga. Við höfum orðið vitni að
því að hjálpargögn frá Evrópu-
sambandinu og Sameinuðu þjóð-
unum hafa ekki hafnað hjá réttum
aðilum ef svo má orða það.
Það er ekki hlutverk ___________
eftirlitsmanna okkar að
skýra frá vopnasmygli,
það er starf friðar-
gæsluliðsins að fást við
slík mál. Smyglarar
hafa stundum notað
► RAUÐI kross íslands hefur
veitt um 83 milljónir króna til
hjálparstarfs í lýðveldum
gömlu Júgóslavíu eftir að átök
hófust á svæðinu. I liðinni viku
voru hér í heimsókn Peter Rees-
Gildea og Vicky Gnanamuttu
frá Evrópudeild Alþjóðasam-
bands félaga Rauða krossins og
Rauða hálfmánans í Genf. Þau
hafa umsjón með hjálparstarfi
sambandsins í Júgóslavíu-ríkj-
unum og vinna að því að fá
landsfélög til að styðja starfið
með fé, hjálpargögnum og
fólki. Rees-Gildea og Gnanam-
uttu áttu m.a. fund með stjórn-
um Rauðakrossfélaga á Reykja-
víkursvæðinu, einnig voru þau
viðstödd stjórnarfund RKÍ.
Samskipti sendinefnda gömlu
Júgóslavíu-ríkjanna við al-
þjóðasambandið eru á hendi
Rees-Gildea.
Varla margir
sem snúa
heim á árinu
merkið okkar, við reynum auðvit-
að að hindra það.“
- Hvaða ráðum beitið þið?
„Starf Rauða krossins er vernd-
að með lögum í hverju landi. Sé
um að ræða að alþjóðleg fyrirtæki
misnoti merki Rauða krossins get-
um við leitað til yfírvalda í upp-
runalandinu.
Misnotkun sjálfstæðra stríðs-
hópa á merkinu var nokkur áður
fyrr en við teljum að það sé minna
um þetta núna. Við reynum að
merkja öll okkar farartæki vel,
gætum vandlega að ýmsum smá-
atriðum í þeim efnum svo að her-
menn friðargæsluliðsins séu ekki
í neinum vafa.“
Rees-Gildea segir að enn sé
full ástæða til bjartsýni um að
Dayton-friðarsamkomulagið verði
virt þótt vandamál hafi komið
upp, mla. í Mostar milli múslima
og Króata. Mikilvægast sé að
mönnum takist að hrinda í fram-
kvæmd ýinsum ákvæðum sem
tímamörk hafi verið sett á.
„Við hvetjum nú ríkisstjórnir
og stofnanir til að láta þarfir fólks-
ins ráða þegar teknar eru ákvarð-
anir um aðstoð við Bosníu, að
ekki verði reistir nýir múrar milli
sambandsríkisins annars vegar og
Bosníu-Serba hins vegar með því
að gera upp á milli landsvæða.
Sem stendur nýtur sambandsríkið
öllu meiri aðstoðar en þörfin er
enn meiri meðal Bosniu-Serba.“
Hann segist óttast að fé, sem
veitt hefur verið til að hjálpa
flóttafólki frá átakasvæðunum, er
nú dvelst í Makedóníu,
Ungveijalandi, Slóve-
níu og fleiri grannlönd-
um Bosníu, verði nú
notað til aðstoðar í
Bosníu en ekki verði
um auknar fjárveiting-
ar til svæðisins í heild að ræða.
Ekki sé búist við að margir snúi
heim á þessu ári og því verði þörf-
in fyrir flóttamannaaðstoð áfram
mikil.
„íslenska deildin hefur lagt
fram mikið fé miðað við íbúafjöld-
ann hér,“ segir Rees-Gildea.
„Söfnun meðal almennings í sept-
ember gekk mjög vel, það söfnuð-
ust 30 milljónir króna á stuttum
tíma. Deildin hefur einnig sýnt
gott fordæmi með því að styðja
þau verkefni sem okkur gengur
verst að fá framlög til, það er til
aðstoðar við flóttafólkið.“
>
I
|
í
I
I
1
»
I
E
:
€
€
í
í
1.
í
-
ti