Morgunblaðið - 01.03.1996, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 1. MARZ 1996 37
AÐSENDAR GREINAR
Póstur og sími hf.
Réttindi starfsfólks ekki tryggð
PÓSTMANNAFÉLAG íslands
varar alvarlega við þeim áformum
sem koma fram í frumvarpi sam-
gönguráðherra um að breyta Pósti
og síma í hlutafélag. Aðalrökstuðn-
ingur fyrir nauðsyn þess að breyta
Pósti og síma í hlutafélag virðist
vera sá, að losa fyrirtækið undan
valdi Alþingis og ráðherra. í viðræð-
um þeim, sem fulltrúar póstmanna-
félagsins áttu við fulltrúa sam-
gönguráðuneytisins á síðastliðnu ári
var bent á aðrar leiðir sem fara
mætti til að auka frelsi fyrirtækisins
í markaðssókn og samkeppni.
Leiðin sem Danir völdu
Fulltrúar póstmannafélagsins
bentu á þá leið sem Danir völdu
þegar þeir breyttu rekstrarfyrir-
komulagi póstþjónustunnar þar í
landi og stofnuðu sérstakt fyrir-
tæki, algerlega í eigu ríkisins með
sérstaka stjórn, en fullt frelsi til
samkeppni á markaði. Fyrirtækið
ber þó samkvæmt lögum ýmsar
skyldur svo sem að þjóna öllum
landsmönnum gegn sama gjaldi.
Þessi leið var valin þar sem slæm
reynsla varð af breytingu á danska
póstgíróinu í hlutafélag.
Aðskilja ber póst og síma
í viðræðum við samgönguráðu-
neytið lögðu fulltrúar PFÍ áhersiu á
hina samfélagslegu þjónustu pósts-
félag að losa þurfi fyr-
irtækið undan valdi
Alþingis og ráðherra,
má benda á að sam-
kvæmt frumvarpinu
mun samgönguráð-
herra á hveijum tíma
ráða fyrirtækinu alfar-
ið. Hann einn mun hafa
atkvæðisrétt á aðal-
fundi, hann einn skipar
stjórn fyrirtækisins og
hann getur skipt út öll-
um eða engum stjórn-
armanni árlega, ef hon-
um sýnist svo. Sé þetta
skilningur þeirra, sem
frumvarpið sömdu, á
hugtakinu valddreifing
og frelsi fyrirtækja, þá fara hug-
myndir okkar ekki saman. Sam-
kvæmt frumvarpinu mun ætlunin
vera að aðeins verði um eitt hluta-
bréf að ræða og það alfarið i eigu
ríkisins. Þetta mun eiga að koma í
veg fyrir sölu fyrirtækisins. Þó verð-
ur þessu hlutafélagi heimilt að
stofna nýtt félag eða félög, eitt sér
eða með öðrum, einnig að kaupa
hlut í öðrum fyrirtækjum. Hlýtur
það ekki jafnframt að geta lagt nið-
ur einstaka hluta fyrirtækisins eða
selt?
Skilgreining á réttindastöðu
starfsmanna óljós
fyrir það að hvergi
kemur þar fram hver
verður viðsemjandinn
við félagið í kjarasamn-
ingum. í frumvarpinu
er hvergi komið inn á
hvemig farið verður
með samningamál
starfsmanna. Ráðherra
lýsti því hins vegar yfir
í framsöguræðu sinni á
Alþingi með frumvarp-
inu, að hugsanlegt væri
að hlutafélagið sjálft
semdi við starfsmenn
sína beint líkt og
bankamenn gerðu.
Eins og málin liggja nú
fýrir samkvæmt ofan-
rituðu eru samt allt of margir enda
óhnýttir í frumvarpinu til að draga
megi einhveijar ályktanir af slíkum
vangaveltum. Póstmannafélagið
leggur aftur á móti á það þunga
áherslu að félagið verði áfram til
og sjái um samningagerð fyrir fé-
lagsmenn sína.
Margvísleg áunnin réttindi starfs-
manna eru því í stórhættu verði
frumvarpið um stofnun hlutafélags-
ins að lögum. Meðal þessara rétt-
inda eru: a) lífeyrisréttindi, b) veik-
Þuríður
Einarsdóttir
indaréttur, e) orlofsréttur, d) bið-
launaréttur, e) réttur til að fram-
fylgja launakröfum með verkföllum
og f) réttur félagsins til að semja
um kaup og kjör félagsmanna.
í kjarasamningum Póstmannafé-
lags íslands og íjármálaráðherra
eru ýmis mikilvæg sérákvæði sem
forystumenn félagsins hafa náð
fram, oft á tíðum eftir áralanga
baráttu. Má þar m.a. nefna eftir-
talda þætti: a) aðild félagsins að
Starfsmannaráði Pósts og síma,
b) ýmsa samninga vegna vinnuað-
stöðu starfsmanna, t.d. skæðisfé og
vetrarálag bréfbera, hlífðarfatnað
og starfsmannabúninga og
c) möguleika starfsmanna til
starfsmenntunar án tillits til búsetu.
Einnig er fýllsta ástæða til að hafa
áhyggjur af starfsöryggi starfs-
manna, og þá einkum bréfbera, en
ráðherra hefur viðrað hugmyndir
um að bjóða út dreifingu á pósti.
Kröfur Póstmannafélags
Islands
Póstmenn telja það algjört skil-
yrði að verði frumvarp þetta að lög-
um, hafi áður verið gengið frá öllum
réttindamálum starfsmanna þannig
að engir lausir endar liggi á borðinu
og réttindamál þeirra og kröfur fé-
lagsins hafi verið tryggð. Að þeim
skilyrðum uppfylltum getur stjórn
PFI aðeins fallist á fyrirhugaðar
brej’tingar á Pósti og síma í hlutafé-
lag.
Kynningar tilboð
Tilboðsdagar
á nikkellausum
Orientúrum.
15% afsláttur
dagana 22. feb.
til 2. mars.
Nú loksins geta,
sem haldnir eru
nikkelofnæmi
gengið með úr.
Fallegt úrval
af Orientúrum.
áður
10.990,-
Tilboðsuerð
8.950,-
*Flestir þeir, sem haldnir eru ofnæmi
fyrir málmum, hafa nikkelofnæmi.
'(/////a/'tfj úra- og skartgripaverslun
Álfabakka 16 » Mjódd • s. 587 0706
*y£xe/ SirtA&SOfÍ úrsmlftur
ísafiröi • Aöalstrœti 22 • s. 456 3023
Höfundur er formaður Póst-
mannafélags íslands.
Margvísleg áunnin rétt-
indi starfsmanna eru í
stórhættu, segir Þuríð-
ur Einarsdóttir,
verði frumvarpið um
stofnun hlutafélagsins
að lögum.
ins, sem þeir telja best borgið í hönd-
um opinberra aðila til að tryggja
öllum landsmönnum sömu þjónustu
á sama verði. Einnig vöktu þeir at-
hygli á því, að á Norðurlöndunum
og í flestum ríkjum ESB eru póstur
og sími aðskilin fyrirtæki, sem
starfa óháð hvort öðru, burtséð frá
rekstrarformi og eignaraðild og telja
slíkan aðskilnað einnig æskilegan
hér á landi.
Póstmenn lýstu einnig þeirri
skoðun sinni að aðskilja bæri rekst-
ur póstsins annars vegar og símans
hins vegar. Rök félagsins fyrir að-
skilnaðinum eru þau, að þessar tvær
þjónustugreinar eigi ekki samleið.
Þótt því sé haldið fram, að tap sé
á rekstri póstþjónustunnar teljum
við að pósturinn einn og sér muni
geta staðið á eigin fótum, fái hann
tækifæri til þess. Þar sem póstþjón-
usta í hinum dreifðu byggðum er
óhjákvæmilega óarðbær, felur
rekstur póstþjónustu í hlutafélags-
formi í sér hættu á að hún muni
versna. Póstþjónustan er og hlýtur
alltaf að vera hluti af hinni samfé-
lagslegu þjónustu sem allir lands-
menn eiga rétt á og fellur því ekki
alltaf að arðsemishugmyndinni.
Valdið er alfarið hjá ráðherra
Sé horft á þau rök fyrir nauðsyn
þess að breyta Pósti og síma í hluta-
Á fundunum með fulltrúum sam-
gönguráðuneytisins lýstu fulltrúar
Póstmannafélagsins því yfir að fé-
lagið væri reiðubúið til viðræðna um
breytingar á rekstrarformi Pósts og
síma. Þeir lögðu jafnframt þunga
áherslu á það, að þær breytingar
yrðu gerðar í samvinnu og nánu
samstarfi við félagið. í þeim viðræð-
um myndu réttindi starfsmanna og
staða stéttarfélagsins skipta mestu
máli.
Sömu daga og Frumvarp um
stofnun hlutafélags um rekstur
Póst- og símamálastofnunar var
kynnt stjórn PFÍ, var kynnt Frum-
varp til laga um réttindi og skyldur
starfsmanna ríkisins. í 2. gr. þeirra
laga segir svo:
„Þá taka lögin heldur ekki til
eftirgreindra starfsmanna:
1. Starfsmanna hlutafélaga og
annars konar félaga, einkaréttar
eðlis, jafnvel þótt þau séu að öllu
leyti í eigu ríkisins."
Það er óþarft að fara mörgum
orðum um þýðingu þessarar máls-
greinar fyrir starfsmenn Pósts og
síma, ef að lögum verður. Og á
meðan ekki hefur fengist nánari
skilgreining á réttindastöðu starfs-
manna væntanlegs hlutafélags,
virðist illgerlegt að ræða þau mál.
Þetta nýja frumvarp um réttindi og
skyldur opinberra starfsmanna koll-
varpar nefnilega öllum kjararéttind-
um hvar sem á það er litið. Sam-
kvæmt frumvarpinu mun því þurfa
að semja algjörlega upp á nýtt um
öll okkar réttindi við hið nýja fyrir-
tæki. Það er Jþví alveg ljóst að Póst-
mannafélag Islands mun aldrei geta
sætt sig við þessar hugmyndir að
breytingum á fyrirtækinu eins og
málin standa í dag.
Áunnin réttindi starfsmanna
í stórhættu
Póstmannafélagið hefur gagn-
rýnt frumvarp samgönguráðherra
Sunnudagsblaði Morgunblaðsins, 17. mars nk., fylgir blaðauki sem
heitir Fermingar. í þessum blaðauka verða uppskriftir af kökum og
mat á fermingarborðið og rætt verður við fagfólk um borðskreytingar.
Fermingarbörn fyrr og nú verða tekin tali og spjallað við sálfræðing um
unglingsárin. Fjallað verður um fermingargjafir, fermingartískuna og
fagfólk fengið til að sýna tísku í hárgreiðslu og klippingu ásamt fleiru.
Þeim, sem áhuga hafa á ab auglýsa í þessum blabauka, er
bent á ab tekib er vib auglýsingapöntunum til kl. 12.00
mánudaginn 11. mars.
Rakel Sveinsdóttir og Dóra Gubný Sigurbardóttir,
ÚTSölustaði R Maria Galland
Reykjavik: Ingólfsapótek Kringlunni,
Asýnd.
Kópavogur: Snyrtistofan Rós.
Hafnarfjöriur: Oiselln, Miðbæ.
Bolungarvik: Laufið.
Hvommstongi: Mirro.
Akureyri: Vöruhús KEA.
NeskaupstoJur: Snyrtistofan Rokel.
Hornofjörður: Hórsnyrtistofa
Ingibjnrgar.
HverogerSi: Snyrtistofa löllu.
MÍRÓ EHF. • SÍMI 565 5633
sölufulltrúar í auglýsingadeiid, veita allar nánari
upplýsingar í síma 569 1171 eba meb símbréfi 569 1110.
fUmgttttlþfabift
• kþtrni tnálsinvl
4