Morgunblaðið - 01.03.1996, Blaðsíða 60

PickwiIkj
-te fyrir þá
sem gera kröfnr!
tfttNiifclafrffr MPa
ÞJOÐLEIKHUSIÐ
MORGUNBLADIÐ, KRINGLAN I, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL@CENTRUM.IS / AKUREYRl: HAFNARSTRÆTI 85
FÖSTUDAGUR 1. MARZ 1996
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Markaðsvirði
OZ komið
í 1,6 milljarða
Nýjar evrópskar reglur um kröfur á bílferjum kosta stórfé
Breyta þarf ís-
lenzkum ferium
HUGBÚNAÐARFYRIRTÆK-
IÐ OZ hefur ákveðið að bjóða
út nýtt hlutafé hér innanlands
að upphæð 40 milljónir króna
sem jafngildir um 600 þúsund
Bandaríkjadollurum. Þetta sam-
svarar um 2,34% af heildar-
hlutafénu. Miðað við núverandi
gengi hlutabréfanna í Banda-
ríkjunum og Japan er markaðs-
virði fyrirtækisins 25 milljónir
dollara eða rösklega 1,6 millj-
arðar króna, að sögn Skúla
Mogensen, framkvæmdastjóra
OZ.
Boðin verða út um 750 þús-
und hlutabréf hér á landi, hvert
á 80 sent eða 52 krónur. „Upp-
haflega var ætlunin að selja
hlutabréf í fyrirtækinu eingöngu
í Japan og Bandaríkjunum,"
sagði Skúli. „Vegna fjölda fyrir-
spurna frá íslenskum aðilum var
ákveðið að bjóða þeim lítinn
hluta á sömu kjörum og verið
er að selja þau á í Bandaríkjun-
um og Japan núna. Það var
ákveðið að fela Landsbréfum að
annast sölu bréfanna til fagfjár-
festa sem gera sér fulla grein
fyrir áhættunni. Ég legg ríka
áherslu á að hér er um mikla
áhættufjárfestingu að ræða en
möguleikamir eru jafnframt
miklir." Á síðasta ári keypti stór
japanskur áhættufjárfestingar-
sjóður, Nippon Investment Fund,
6,25% hlut í fyrirtækinu en auk
þess hafa fimm aðrir erlendir
fjárfestar keypt hlutabréf.
GERA þarf breytingar á íslenzkum
bílfeijum til þess að þær uppfylli
nýjar öryggiskröfur, sem sam-
þykktar voru á ráðstefnu evrópskra
siglingamálayfirvalda í Stokkhólmi
á miðvikudag. Ekki liggur fyrir
hver kostnaðurinn verður fyrir ís-
lenzk feijufyrirtæki.
Nýju öryggisreglurnar voru
samþykktar á ráðstefnu 18 Evr-
ópuríkja. Er ísland þeirra á meðal.
Ráðstefnan hefur undanfarin miss-
eri fjallað um það hvernig koma
megi í veg fyrir að slys á borð við
Estonia-slysið endurtaki sig. Eist-
neska feijan Estonia sökk á Eyst-
rasalti eftir að sjór komst inn um
stafnhlerann og raskaði jafnvægi
skipsins. Nýju reglurnar kveða á
um að bílfeijur, sem hægt er að
aka bifreiðum inn í, þoli allt að
hálfs metra sjó á bílaþilfarinu án
þess að jafnvægi þeirra raskist.
í mörgum tilfellum getur þetta
þýtt að bæta verði við innri skilrúm-
um, sem getur komið niður á rým-
inu á bílaþilfarinu.
Hálfs metra markið á við um
skip, sem sigla á hafsvæðum þar
sem búast má við mikilli ölduhæð,
en skip sem sigla um lygnari svæði
þurfa ekki að uppfylla jafnstrangar
kröfur.
Að sögn Páls Guðmundssonar
hjá skipaeftirliti Siglingamálastofn-
unar eru fjórar feijur hér á landi,
sem nýju reglumar geta átt við um;
Akraborgin, Heijólfur, Baldur og
Fagranesið. „Það þarf að gera úr-
bætur á okkar skipum'til að upp-
fylla þessi atriði," sagði Páll.
Hann sagði að ekki væri hins
vegar nákvæmlega ljóst hvaða úr-
bætur þyrfti að gera eða hvað þær
kostuðu.
Frestur til
ársins 2002
Nýju öryggisreglurnar taka gildi
í byrjun næsta árs ef fimm ríki
hafa undirritað þær á þessu ári.
Þær taka strax til skipa sem eru í
smíðum en útgerðir eldri skipa hafa
frest allt til ársins 2002 til að breyta
þeim. Málamiðlun var gerð um
þennan aðlögunartíma, en Suður-
Evrópuríki héldu því fram að marg-
ar feijuútgerðir yrðu gjaldþrota ef
þeim yrði gert að breyta skipum
sínum strax.
Tværmillj-
ónir tonna
FINNUR Ingólfsson iðnaðarráð-
herra heimsótti íslenska álfélag-
ið hf. í gær í tilefni af því að í
lok febrúar náði heildarálfram-
leiðsla ISAL frá upphafi tveimur
milljónum tonna. Ráðherra skoð-
aði fyrirtækið og stækkunar-
framkvæmdir og snæddi síðan
hádegisverð með starfsmönnum.
Kvintettinn Þeyr úr Hafnarfirði
skemmti starfsmönnum. I hádeg-
inu í dag heimsækir karlakórinn
Stefnir úr Mosfellsbæ starfsfólk
ÍSAL og syngur lög af nýútkomn-
um geisladiski. Á myndinni gerir
Christian Roth, forstjóri ÍSAL,
iðnaðarráðherra grein fyrir
stækkunarframkvæmdum með
tilþrifum.
Búnaðar-
bankínn sel-
ur hlut sinn
í Kaupþingi
SPARISJÓÐIRNIR hafa keypt
helmings eignarhlut Búnaðarbank-
ans í Kaupþingi hf. fyrir 185 millj-
ónir króna og eiga nú allt fyrirtæk-
ið.
Bankinn hyggst í staðinn einbeita
sér að því að efla þá þjónustu á
sviði verðbréfaviðskipta sem þegar
er i boði innan hans. Bjarni Ár-
mannsson hefur verið ráðinn for-
stjóri fyrirtækisins.
■ Kaupverð/18
r
Gagnrýni í The New York Times um hljómleika Sinfóníuhljómsveitar íslands
Stórkostleg
fruniraun í
Carnegie Hall
SINFÓNÍUHUÓMSVEIT íslands og stjórn-
andi hennar Osmo Vánská fá lofsamlega
umsögn í dómi tónlistargagnrýnanda banda-
ríska dagblaðsins The New York Times sem
hlýddi á leik hljómsveitarinnar í Carnegie
Hall á þriðjudagskvöld. Höfundinum, Alex
Ross, verður tíðrætt um tónlist Jóns Leifs
og segir flutning hljómsveitarinn'ar á annarri
sinfóníu Sibeliusar með því besta sem hann
hafi heyrt. Frumraunin í Carnegié Hall hafi
verið stórkostleg, („Sensational debut“) segir
Alex Ross, tónlistargagnrýnandi The New
York Times.
„Hinir einmana íbúar íslands höfðu aldrei
séð sinfóníuhljómsveit þegar tónskáldið Jón
Leifs stjórnaði Fílharmóníusveitinni í Ham-
borg á tónleikaferðalagi hennar árið 1926,“
segir í upphafsorðum greinar tónlistargagn-
rýnandans. Vera kunni að ýmsum þyki nán-
ast óhugsandi að svo afskekktur staður sem
ísland geti hafa getið af sér fyrsta flokks
sinfóníuhljómsveit en sveitin undir stjórn
Osmo Vánská hafi farið fram úr björtustu
vonum.
Stórfurðuleg tónlist
Ross segir að það hafi ekki síst verið „stór-
furðuleg" tónlist Jóns Leifs sem gerði kvöld-
ið í Carnegie Hall eftirminnilegt. Bassagang-
ur í fimmundum, skerandi þríundarbil, rudda-
legur ásláttur og furðulegar raddsetningar
OSMO Vánska mundar tónsprotann.
einkenni einstakt tónmál Jóns Leifs, líkt og
komið hafi fram í forleiknum að Galdra-Lofti.
Ruddafenginn einleikur
Gagnrýnandinn segir að eftir þetta hafi
heldur sigið á ógæfuhliðina. Einleikarinn II-
ana Vered hafi kastað til höndunum og sýnt
ruddafenginn hljóðfæraleik, sem einkenndist
af óhóflegri notkun pedala, í píanókonsert
Griegs. Á hinn bóginn hafi áheyrendur þá
tekið að öðlast tilfinningu fyrir hinum sterk-
ari hliðum sinfóníuhljómsveitarinnar, falleg-
um og þroskuðum strengjahljómi, einbeittum
og hvellum tréblásturshljóðfærum og hóf-
stilltri málmblásarasveit. Jafnvægið í leik
hljómsveitarinnar hafi verið framúrskarandi.
Meistari dramatískrar hljómsetningar
„Fagmennska hljómsveitarinnar kom ekki
síður í ljós í annarri sinfóníu Sibeliusar en
er fyrsta kaflanum lauk varð ljóst að hin
raunverulega hetja kvöldsins var hr. Vánská.
Þessi 43 ára gamli Finni hefur einnig náð
miklum árangri með dreifbýlishljómsveitinni
finnsku frá Lahti í Finnlandi og hefur sýnt
að hann er sérfróður um túlkun á tónlist
Sibeliusar eins og komið hefur fram á nokkr-
um upptökum sem hann hefur gert fyrir
Bis. Miðað við þessa tónleika tel ég að þessi
lýsing dugi tæpast: Vánská er raunverulegur
meistari hinnar dramatísku hljómsetningar
og niðurstaðan varð einn allra besti flutning-
ur á verki eftir Sibelius sem ég hef hlýtt á,“
segir höfundur í greininni og bætir við að
túlkunin og áherslur allar hafí verið yfir-
gengilega góðar.
Fara einskis á mis
„Ef til vill var hér aðeins um að ræða al-
gjöriega sérstakt kvöld hjá hljómsveit sem
er á sínu fyrsta tónleikaferðalagi um Norður-
Ameríku. En ef Vánská stjórnar slíkum flutn-
ingi reglulega heima í Reykjavík fara íslend-
ingar einskis á mis í einverunni," segir í lok
greinar Alex Ross.