Morgunblaðið - 02.03.1996, Blaðsíða 4
4 LAUGARDAGUR 2. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Áhugi á Björk ytra jókst
í kjölfar handalögmála
Bresk blöð rekja
æsku Bjarkar
Vantaldi veltu á virð-
isaukaskattskýrslum
15 mánaða
fangelsi
fyrir virð-
isaukasvik
HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur
dæmdi á fimmtudag 55 ára fram-
kvæmdastjóra í Reykjavík til 15
mánaða fangelsisvistar fyrir að hafa
vantalið veltu fyrirtækis síns um
27,8 miljónir króna á virðisauka-
skattskýrslum sem afhentar voru
skattyfirvöldum á tímabilinu mars
1990 til desember 1993. Þannig mun
maðurinn hafa komið sér undan því
að greiða 6,8 millljónir króna í virðis-
aukaskatt.
Með brotum sínum, sem maðurinn
játaði skýlaust fyrir dómi, hafði hann
rofíð skilorð 9 mánaða reynslulausn-
ar sem honum hafði verið veitt á
eftirstöðvum 18 mánaða fangelsis-
dóms sem hann hlaut í Hæstarétti
árið 1992 fyrir fjárdrátt, ijársvik,
skilasvik og tugmilljóna króna und-
andrátt á söluskatti.
Vegna skilorðsrofsins er óafplán-
aður hluti eldri dómsins innifalinn í
15 mánaða fangelsisrefsingunni sem
maðurinn var dæmdur til nú.
Þá var hann, með dómi þeim sem
Guðjón St. Marteinsson héraðsdóm-
ari kvað upp á fímmtudag, dæmdur
til að greiða 500 þúsund krónur í
sekt til ríkissjóðs og bætist 60 daga
fangelsi við í stað sektarinnar verði
hún ekki greidd innan fjögurra vikna.
{ dóminum segir að við ákvörðun
sektarinnar sé litið til þess að bú
mannsins hafí verið tekið til gjald-
þrotaskipta.
------» ♦ ♦----
Ólöf Kolbrún í
Kontrapunkti
ÓLÖF Kolbrún Harðardóttir óperu-
söngkona syngur í þættinum Kontra-
punkti sem er á dagskrá Sjónvarps-
ins kl. 22.30 á sunnudag.
Kontrapunktur er samnorræn
spumingakeppni með tóndæmum og
snýst um sígilda tónlist með þátttöku
kunnra norrænna tónlistarmanna. í
þættinum annað kvöld keppa Finnar
og Svíar.
ÁHUGI á Björk Guðmundsdótt-
ur hefur aukist verulega í Bret-
landi í kjölfar handalögmála
hennar og breskrar blaðakonu á
Bangkok-flugvelli 19. febrúar sl.
Þannig hafa bresku dagblöðin
The Sun, Daily Mirror og
Sunday Telegraph sýnt henni
mikinn áhuga og meðal annars
sendu The Sun og Sunday Te-
legraph hingað blaðamenn til
þess að kynna sér æviatriði
hennar.
Rætt við skólafélaga
Fyrsta umfjöllun um æsku
Bjarkar birtist í Daily Mirror á
fimmtudag og þar er greinin
sett upp sem viðtal við Hildi
Rúnu Hauksdóttur, móður Bjark-
ar. Mikið er gert úr því hvað
Björk sé sérkennileg og hafl ver-
ið alla tið, en i fyrirsögn er hún
meðal annars kölluð „geggjað-
asta útflutningsvara Islands".
The Sun sendi hingað tveggja
manna teymi, blaðamann og ljós-
myndara, sem meðal annars fór
á Selfoss til að mynda æsku-
heimili Bjarkar, skóla hennar
og ná tali af skólafélögum úr
barnaskóla, aukinheldur sem
falast var eftir skyndimyndum
af henni sem barni og unglingi
og leitað að gömlum kærustum.
The Sun hyggst birta umfjöllun
sína i dag, en The Sun er eitt
útbreiddast blað heims, selt í um
fimm milljónum eintaka á hverj-
um degi.
Sunday Telegraph sendi hing-
að einn blaðamann, tónlistarrit-
stjóra blaðsins, sem fór á álíka
slóðir og útsendarar The Sun.
Umfjöllun blaðsins birtist á
sunnudag.
Iðulega er fjallað um Björk
Guðmundsdóttur í tónlistar- og
tískutímaritum í Bretlandi, en
dagblöð þar í landi hafa ekki
sýnt henniannan eins áhuga
fyrr.
Mezzoforte
kynnir
nýjaplötu
HUÓMSVEITIN Mezzoforte
hélt fyrstu tónleika sína til að
kynna efni af væntanlegum
geisladiski sveitarinnar, Mon-
key Fields, í Loftkastalanum
siðastliðið fimmtudagskvöld.
Húsfyllir var á tónleikunum sem
þóttu takast mjög vel.
Mezzoforte hyggur á tón-
leikaferð víða um heim til þess
að fylgja útkomu geisladisksins
eftir og verður fyrst haldið til
Eystrasaltsríkjanna. Nýr liðs-
maður var kynntur til leiks á
tónleikunum, en hann er Óskar
Guðjónsson tenórsaxófónleik-
ari. Mezzoforte, sem hefur
starfað saman í nítján ár, nýtur
mikillar hylli víða um heim.
Plötur sveitarinnar hafa selst í
stórum upplögum og hafa m.a.
fundist í plötuverslunum á svo
fáförnum slóðum sem Bandar
Seri Begawan, höfuðstað sol-
dánsdæmisins Brunei á eynni
Borneo. Myndin sýnir Friðrik
Karlsson, gítarleikara Mezzo-
forte, en í forgrunni er Óskar.
Maður féll
í höfnina
SLÖKKVILIÐIÐ í Reykjavík
náði manni upp úr sjónum við
Faxagarð í Reykjavíkurhöfn um
kl. 17 í gær. Slökkviliðsmenn
voru nærstaddir og gátu brugð-
ist skjótt við hjálparbeiðninni.
Að sögn Bergsveins Alfons-
sonar, varðstjóra hjá slökkvilið-
inu, henti einn sjúkraflutninga-
mannanna sér í sjóinn og að-
stoðaði manninn við að komast
í Markúsamet. Hann var dreg-
inn á þurrt og fluttur á slysa-
deild. Hann er talinn hafa verið
um sex mínútur í sjónum. Mað-
urinn mun hafa ætlað að
stökkva á milli skipa.
Bergsveinn sagði það hafa
komið sér vel að mannskapur
frá slökkviliðinu skyldi hafa
verið staddur í miðbænum og
því getað brugðist skjótt við.
Frekari ráðstafanir voru þó
engu að síður gerðar samstund-
is og voru tveir kafarar komnir
niður á höfn og sá þriðji á leið-
inni með kafarabúninga ef á
skyldi hafa þurft að halda.
Maðurinn var mjög kaldur
þegar hann náðist upp en hon-
um mun að öðru leyti ekki hafa
orðið meint af volkinu.
Dregið af kvóta skipa sem landa óunnum afla erlendis
Færeyingar saka Island
um brot á samningum
FÆREYSKIR athafnamenn gagnrýna ísland vegna
ákvæða í kvótalögum, sem kveða á um að dregið
skuli af kvóta skips ef það landar óunnum físki í
erlendri höfn, og telja þetta brot á viðskiptasamn-
ingum. Stjómvöld í Færeyjum og Evrópusamband-
ið hafa krafízt skýringar á þessu. Þorsteinn Páls-
son sjávarútvegsráðherra segir það hafa verið út-
skýrt að þetta atriði sé eingöngu vegna fískveiði-
stjómunar og komi viðskiptum ekki við.
{ 7. málsgrein 10. greinar laga um stjóm físk-
veiða segir „Þá getur ráðherra ákveðið að afli á
ákveðnum físktegundum, sem fluttur er óunninn á
erlendan markað, skuli reiknaður með álagi þegar
metið er hversu miklu af aflamarki skips er náð
hverju sinni. Skal álagið vera allt að 20% á þorsk
og ýsu en allt að 15% á aðrar tegundir."
Samskiptin ekki á jafnréttisgrundvelli
Færeyskir athafnamenn halda því fram að þetta
lagaákvæði jafngildi viðskiptahindmn og sé brot á
viðskiptasamningi íslands og Færeyja, sem kveði
á um fijálst flæði vöm milli landanna.
Jákup Morkere, framkvæmdastjóri Rækjuverk-
smiðjunnar á Oyri, segir í viðtali við Dimmalætting
að það skjóti skökku við að íslendingar leggi þann-
ig hömlur á skip, sem kynnu að vilja landa í Fær-
eyjum, á sama tíma og landanir færeyskra skipa
á Islandi séu algerlega fijálsar.
Morkore nefnir fleiri dæmi, sem hann telur til
merkis um að samskipti íslands og Færeyja séu
ekki á jafnréttisgmndvelli. Þannig fái Færeyingar
ekki að flytja út landbúnaðarvörur til íslands og
þeir megi ekki eiga meirihluta í íslenzkum hlutafé-
lögum í sjávarútvegi. íslenzkar landbúnaðarvömr
séu hins vegar fluttar inn í Færeyjum og íslending-
ar megi eiga þar í fyrirtækjum eins og þeim sýnist.
Morkare og fleiri athafnamenn, sem Dimmalætt-
ing ræðir við, leggja til að Færeyingar beiti sömu
þvingunum gagnvart sínum fiskiskipum, sem vilji
landa á íslandi, og íslendingar geri gagnvart ís-
lenzkum skipum.
íhuga að setja sambærilegar
skorður við löndunum erlendis
Blaðið greinir frá því að Ivan Johannessen, sjáv-
arútvegsráðherra í færeysku landstjóminni, hafí
tekið máiið upp á fundi þeirra Þorsteins Pálssonar
í Þórshöfn í janúar. Johannessen segir í samtali
við Dimmalætting að Þorsteinn hafí ekki tekið vel
í hugmyndir um að íslenzkum skipum yrði leyft
að landa í Færeyjum án þess að tapa kvóta á því.
Ráðherrann segir hinn íslenzka starfsbróður sinn
hafa tjáð sér að yrði lögunum breytt til að koma
til móts við Færeyjar, myndu önnur lönd setja fram
sömu kröfur.
Johannessen segir að áfram sé unnið að málinu.
„Vilji ísland ekki afnema sínar hömlur, íhugum við
að setja skorður við því að færeysk skip sigli með
físk tií útlanda," segir hann. Ráðherrann bætir því
við, að slíkt verði þó ekki gert fyrr en við heildar-
endurskoðun sjávarútvegslöggjafarinnar.
Álag vegna tímataps dregið frá við sölu afla
Þorsteinn Pálsson sjávarútvegsráðherra segir í
samtali við Morgunblaðið að ástæðan fyrir hinu
umdeilda lagaákvæði sé sú, að þegar kvóta hafi
verið úthlutað í upphafí, hafi skip, sem hafí verið
í siglingum og flutt út óunninn físk, fengið sér-
stakt álag vegna þess að þau hafi tafizt frá veiðum
vegna siglinganna. „Þau fengu álag ofan á viðmið-
unarveiðireynslu sína tii að vega upp þetta tíma-
tap, en það kom hins vegar til frádráttar um leið
og þau seldu físk í útlöndum. Þetta er ástæðan
fyrir þessu ákvæði, sem er hreint fiskveiðistjómun-
arákvæði og snertir á engan hátt viðskiptasamn-
inga,“ segir Þorsteinn.
Hann segir að íslendingar hafí greint færeyskum
stjórnvöldum frá þessu og einnig Evrópusamband-
inu, sem nokkrum sinnum hafí spurzt fyrir um
rnáíið. „Við höfum gert báðum aðilum rækilega
grein fyrir tilurð þessa ákvæðis," segir Þorsteinn.
Hann segist telja að færeysk stjómvöld séu sátt
við skýringar íslands og muni ekki halda málinu
til streitu.
Svartsýni
ótímabær
VETUR konungur hefur ekki
verið skíðaáhugamönnum í
höfuðborginni hliðhollur í vet-
ur. Magni Hagalín, verkstjóri
í Bláfjöllum, telur hins vegar
ekki tímabært að vera með of
mikla svartsýni, því mars sé
oft besti skíðamánuðurinn.
Magni sagði að loka hefði
þurft í Bláfjöllum vegna veðurs
í gær. Ekki væri heldur of
gott útlit fyrir skíðasvæðið
miðað við veðurspá um helgina.
„Samt er ekki öll von úti, því
veðurspáin hefur nú ekki alltaf
gengið eftir," sagði hann „Þeir
ráða þessu feðgarmr hérna
uPP'-“ , j
Skíðasvæðið var opið 4 daga
í janúar og 15 daga í febrúar.
Anakan komið
til Reykjavíkur
GRÍSKA loðnuflutningaskipið
Anakan, sem kyrrsett var á
Eskifirði í vikunni, að ósk út-
gerðar Alberts GK, er komið til
hafnar í Reykjavík.
Að ósk lögmanna útgerðar
Anakans og útgerðar Alberts
GK heimilaði sýslumannsemb-
ættið á Eskifirði Anakan að
sigla til Reykjavíkur til lestunar
en það er enn kyrrsett hér á
landi.