Morgunblaðið - 02.03.1996, Blaðsíða 33

32 LAUGARDAGUR 2. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reyk'javík.
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Hallgrímur B. Geirsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
MARKMIÐ LAND-
BÚN AÐ ARSTEFNU
VINNUVEITENDASAMBANDIÐ hefur krafizt þess að fram-
leiðsla og sala alifuglaafurða, þ.e. kjöts og eggja, verði færð
undan ákvæðum búvörulaga. Framkvæmdastjóri VSI sagði í sam-
tali við Morgunblaðið fyrr í vikunni að eggja- og kjúklingafram-
leiðsla byggðist ekki á innlendri landnýtingu, heldur innfluttu kjarn-
fóðri og væri því í eðli.sínu-ólík hefðbundnum landbúnaði. Atvinnu-
greinin væfi líkari brauðgerð en landbúnaði og hún ætti því að
lúta sömu markaðslögmálum.
Guðmundur Bjarnason landbúnaðarráðherra segir að eflaust
megi hraða endurskoðun þeirri á alifuglarækt, sem stjórnvöld hétu
í tengslum við kjarasamninga, en þar var einnig vikið a_ð svína-
rækt. Hann segist hins. vegar ósammála skilgreiningu VSÍ; eggja-
og kjúklingaframleiðsla sé hluti af landbúnaðinum.
í þessu máli er ástæða til þess að skoða hver séu markmið þeirr-
ar landbúnaðarstefnu, sem rekin er á íslandi og felur það meðal
annars í áér að landbúnaðurinn nýtur mikillar verndar hins opin-
bera og þarf ekki að lúta samkeppnislögijm eins og flestar aðrar
atvinnugreinar. Þessi markmið hafa reyndar aldrei verið sett skýrt
fram af' hálfu stjórnvalda. Þó má ætla að eins og í flestum ná-
grannarikjunum séu þaú helztu þessi:.í fyrsta lagi að tryggja neyt-
endum góða vöru á lágu verði; í öðru lagi að aðstoða bændur til
þess að laga sig að breyttum aðstæðum á frjálsum markaði; og í
þriðja lagi varðveizla byggðar í sveitum landsins og þeirra lífs-
hátta og menningar, sem tengist því að yrkja landið. Fjórða mark-
miðið kann að vera það, þótt eflaust séu margir ósammála því,
að veita íslenzkum landbúnaði ákveðna vernd vegna þess hve að-
stæður til landbúnaðar eru erfiðar hér.
Hveijum af þessum markmiðum þjónar það að halda áfram að
vernda alifugla- og svínarækt hér á landi með opinberri stýringu
og vernd? Það þjónar ekki fyrsta markmiðinu um gæði og lágt
verð — afurðir þessara greina eru dýrari hér en í flestum nágranna-
löndum og mínni áherzla hefur verið lögð á gæði og vöruþróun.
Hvað annað markmiðið varðar, má auðvitað færa rök fyrir því að
aðlögun iandbúnaðarins að nýjum aðstæðum hafi verið alltof hæg
og slíkt hefur þegar valdið greininni skaða. í þriðja lagi er það
rétt, sem VSÍ bendir á, að alifugla- og svínarækt, sem nú fer fram
í stórum skemmum, sem margar hverjar eru á eða nálægt þéttbýl-
issvæðum, á meira skylt við iðnað en hefðbundinn landbúnað og
gegnir litlu byggðapólitísku eða menningarlegu hlutverki. í fjórða
lagi hafa íslenzkar aðstæður og veðurfar engin áhrif á afkomu
fugla- og svínaræktar; hún ræðst fyrst og fremst af markaðsað-
stæðum.
Rökin fyrir því að viðhalda óbreyttu ástandi í þessum greinum
eru þess vegna vandfundin. Vonandi hraðar landbúnaðarráðherra
endurskoðun á stöðu þeirra sem mest og stuðlar að því að fugla-
og svínabændur stundi eðlilega samkeppni á markaði.
SIGURFÖR
SINFÓNÍUHUÓMSVEIT íslands, undir stjórn Osmo Vanska,
hefur farið sigurför til Bandaríkjanna miðað við dóma gagn-
rýnenda um frammistöðu hennar. Þar ber hæst dóm tónlistargagn-
rýnanda stórblaðsins The New York Times eftir hljómleikana í
Carnegie Hall sl. þriðjudagskvöld. Leik hljómsveitarinnar er þar
lýst-sem stórkostlegum og framúrskarandi. Aðstandendur hennar
og hljóðfæraleikarar hafa vart gert sér vonir um svo frábærar við-
tökur í einni helztu háborg tónlistarlífs nútímans.
Vegur Sinfóníuhljómsveitarinnar hefur farið vaxandi undanfarin
ár og hún hefur m.a. hlotið mikið lof fyrir flutning sinn á hljóm-
diskum á verkum Jóns Leifs, svo eitthvað sé nefnt, en samningur
hennar við brezka útgáfufyrirtækið Chandos ruddi brautina til al-
þjóðlegrar viðurkenningar. Hversu langt hljómsveitin hefur náð
má marka af ummælum tónlistargagnrýnanda New York Times,
sem sagði um flutning hennar á píanókonsert Griegs, að „áheyrend-
ur hafi þá tekið að öðlast tilfinningu fyrir hinum sterku hliðum
hljómsveitarinnar, fallegum og þroskuðum strengjahljómi, einbeitt-
um og hvellum tréblásturshljóðfærum og hófstiiltri málmblásara-
sveit. Jafnvægið í Ieik hljómsveitarinnar var framúrskarandi".
Ummælin um hljómsveitarstjórann voru ekki síðri í umfjöllun gagn-
rýnandans um aðra sinfóníu Sibelíusar. „Vánská er raunverulegur
meistari hinnar dramatísku hijómsetningar og niðurstaðan varð
einn allra bezti flutningur á verki eftir Sibelius sem ég hef hlýtt
á,“ og hann segir síðan að túlkunin og áherzlur hafi allar verið
yfirgengilega góðar.
Tónleikaferð hljómsvéitarinnar hefur einnig orðið til að vekja
athygli á tónverkum Jóns Leifs í Bandaríkjunum. Segir gagnrýn-
andi hins bandaríska stórblaðs, að tónverk hans hafi gert .þessa
tónleika eftirminnilega og talar um „einstakt tónmái" tónskáldsins.
Jón Þórarinsson, tónskáld og einn helzti brautryðjandi í íslenzku
tónlistarlífi, var viðstaddur tónleikana í Carnegie Hall og segir,
að hljómsveitin hafi blómstrað í þessum frábæra tónleikasal enda
eigi hljómburður þar vart sinn líka. „Islendingar vita fæstir, því
miður, hvað þeir eiga góða sinfóníuhljómsveit, því að þeir hafa
aldrei heyrt til hennar i húsakynnum, sem eru henni samboðin."
Jón Þórarinsson vekur hér athygli á því, að starfskilyrði Sinfón-
íuhljómsveitarinnar eru ekki sæmandi og þess vegna hlýtur það
að vera forgangsverkefni í menningarmálum þjóðarinnar, að bygg-
ing tónlistarhúss verði hafin sem fyrst. Sigurför hljómsveitarinnar
til Bandaríkjanna er hvatning til átaka fyrir alla íslenzka áhuga-
menn um tónlist.
SINFÓIMÍUHLJÓMSVEIT ÍSLANDS í CARNEGIE HALL
V egsemd vex
í Y esturheimi
27. febrúar síðastliðinn var tímamótadagur í
tónlistarsögu íslands en þá þreytti sinfóníu-
hljómsveit landsins frumraun sína í einu róm-
aðasta tónleikahúsi heims, Camegie Hall í
New York. Orri Páll Ormarsson eyddi degin-
um með hljómsveitinni og var í hópi hátt í tvö
Guðný Guðmundsdóttir konsert-
meistari sem lék þar fyrir röskum
aldarfjórðungi ásamt strengjasveit
sem hún starfaði með á námsárum
sínum í Bandaríkjunum. „Salurinn
hefur breyst síðan, þar sem hann var
gerður upp árið 1986. Hann er hins
vegar ekki síðri núna. Að spila í
Carnegie Hall er eins og að taka sér
eðalhljóðfæri í hönd. Hljómburðurinn
er stórkostlegur og jafnvel klappið í
salnum verður sjarmerandi.“
þúsund tónleikagesta um kvöldið.
HANDAN við hafið er margt
sem hugurinn girnist
enda hafa vesturferðir
verið Evrópubúum mikið
keppikefli á liðnum öldum. Bandarík-
in eru jafnframt mælikvarði á margt,
þar á meðal menningu og listir á
borð við tónlist sem löngum hefur
verið leidd til öndvegis. Engan skal
því undra að hljómsveitir sem sagðar
hafa verið samkeppnisfærar á al-
þjóðavettvangi skuli reyna fyrir' sér
þar um slóðir.
Ein þeirra er Sinfóníuhljómsveit
íslands en fyrstu tónleikaferð hennar
um Norður-Ameríku lýkur um helg-
ina. Hápunktur ferðarinnar var án
efa tónleikar í Carnegie Hall, nafn-
kunnasta tónleikahúsi landsins, síð-
astliðinn þriðjudag, þar sem hljóm-
sveitin virðisj hafa unnið sigur sem
ekki sér fyrir endann á.
. Sinfóníuhljómsveit íslands tók
daginn snemma enda spenna í loft-
inu. Á fólki var að heyra að Tilles
Center á Long Island og Mitchell
Hall í Newark, næstu salir á undan
Carnegie Hall, hefðu valdið nokkrum
vonbrigðum eftir hinn rómaða Mec-
hanics Hall í Worcester. Löngunin
til að leika í Carnegie Hall var því í
hámarki.
Laust fyrir hádegi hélt hljómsveit-
in síðan til æfingar í húsinu. Eftir
að hafa smogið giftusamlega í gegn
um nálarauga öryggisvarðanna lá
leiðin upp á svið. Þar blasti við eftir-
minnileg sjón — einn kunnasti tón-
leikasalur heims. Og þótt hann væri
galtómur var engu líkara en ótelj-
andi augu hvíldu á hljómsveitinni,
svo áþreifanlegt var andrúmsloftið.
Bannað að mynda
Tónlistarfólkið gat heldur ekki
stillt sig um að munda myndavélarn-
ar, stórar og smáar, grunlaust um
að stranglega er bannað að taka
myndir í Carnegie Hall án sérstaks
leyfis. Helga Hauksdóttir tónleika-
stjóri vissi hins vegar betur og bað-
aði út öllum öngum þegar hún gekk
síðust í salinn. Þá var það hins vegar
um seinan, því miður — eða þannig!
Greinarhöfundur var gerður út af
örkinni ásamt Runólfi Birgi Leifssyni
framkvæmdastjóra hljómsveitarinn-
ar til að útvega leyfi til myndatöku.
Eftir japl, jaml og fuður féllst hús-
vörðurinn, sem virtist draga allan
okkar málflutning í efa, á að koma
á fundi með kynningarfulltrúa húss-
ins. Var hann — öllu heldur hún —
ljúfmennskan uppmáluð og veitti
leyfi til myndatöku á æfingunni gegn
því skilyrði að við sætum á strák
okkar um kvöldið og Iétum Steve
Sherman, hirðljósmyndara hússins,
eftir myndsmíðina á tónleikunum
sjálfum. Engum mótmælum var
hreyft.
Carnegie Hall er eitt sögufrægasta
tónleikahús heims, hannað af William
B. TuthiII í ný-endurreisnarstíl og
opnað árið 1891. Húsið er nefnt eft-
ir fyrsta eigandanum, iðnjöfrinum
Andrew Carnegie, sem jafnframt lét
BRYNDÍS Halla Gylfadóttir lét
sig ekki vanta í Carnegie Ha|l,
þrátt fyrir að vera komin sjö
mánuði á leið. „Manni veitir
ekki af tilbreytingunni þegar
maður er óléttur."
EMIL Friðfinnsson hornleikari
hitar upp fyrir átökin.
byggja það. Fyrsti stjórnandinn sem
steig þar á svið var Peter Ilitsj Tsja-
ikovskí en síðan hafa flestir merk-
ustu tónlistarmenn heims komið þar
fram.
Carnegie Hall var til langs tíma
höfuðvígi Fílharmóníuhljómsveitar
New York, eða þar til hún flutti sig
yfir í Lincoln Center árið 1959. Við
það tækifæri munaði minnstu að
byggingin yrði jöfnuð við jörðu, þar
sem hún þótti ekki hafa tilgangi að
þjóna lengur. Nokkrir velunnarar
tónlistarinnar, þeirra á meðal fiðlu-
leikarinn Isaac Stern, efndu hins
vegar til herferðar til bjargar húsinu
og árið 1960 festi New York borg
kaup á því. Carnegie Hall hefur því
áfram verið vettvangur fyrir fremstu
tónlistarmenn heims.
Fáeinir félagar í Sinfóníuhljóm-
sveit íslands höfðu komið fram áður
í Carnegie Hall. Þeirra á meðal
Engin miskunn
Æfingin gekk greiðlega en hljóm-
sveitarstjórinn, Osmo Vánská, sá
engu að síður ástæðu til að fullnýta
tímana tvo sem í boði voru. „Þetta
er bara hálfnað," sagði Bernharður
Wilkinson flautuleikari þegar hlé var
gert á æfingum eftir röskan klukku-
tíma og greinarhöfundur taldi fullæft
þann daginn. Það var engin miskunn
hjá Magnúsi enda mikið í húfi.
Að æfingu lokinni átti hljómsveitin
að nýta tímann fram að tónleikum
til að hvílast. Það skaut því skökku
við að tónar skyldu fylla Excelsior
hótelið, heimiti hennar á Manhattan,
allan eftirmiðdaginn. Ekki skal þó
fullyrt að Sinfóníuhljómsveit íslands
hafi verið þar að verki en þijár stór-
ar hljómsveitir gistu hótelið á sama
tíma. „Eg veit ekki hvort ég er að
koma eða fara, það hafa þijár hljóm-
sveitir skráð sig inn á hótelið í dag,“
sagði aumingja vikapilturinn síðdegis
á laugardag.
Klukkan 19 var haldið sem leið lá
til Carnegie Hall. Ákveðið var að
leggja tímanlega af stað enda hafði
umferðin á Manhattan heft för hljóm-
sveitarinnar til Long Island á laugar-
deginum. „Ég efast alltaf meira um
að þessi þjóð hafi sent menn til
tunglsins," sagði Rúnar Vilbergsson
fagottleikari þegar hann virti öng-
þveitið fyrir sér við það tækifæri.
Ferðin var stutt og hnökralaus og
ekki var laust við að heyra mætti
adrenalínið streyma um æðar tónlist-
arfólksins þegar það yfirgaf rúturn-
ar. „Þá er komið að þessu,“ sagði
einhver, svona til að staðfesta það
sem allir voru að hugsa.
Stórkostlegt
Fátt var að frétta af miðasölu en
Kerby Lovallo umboðsmaður hljóm-
sveitarinnar vestra hafði talið fullvíst
að ljögur til fimm hundruð miðar
myndu seljast. „Ég þori ekki að gera
mér neinar vonir umfram það.“
Um hálf átta leytið var fólk hins
vegar farið að streyma að og fljót-
lega varð ljóst hvert stefndi. Þegar
upp var staðið höfðu á bilinu fimm-
tán til átján hundruð áheyrendur
greitt aðgangseyri sem „er stórkost-
legt hjá hljómsveit sem er að halda
sína fyrstu tónleika í Carnegie Hall,“
eins og Lovallo komst að orði.
Tónleikagestir í Carnegie Hall eru
gegnumsneitt ekki frábrugðnir hin-
um „hefðbundna" tónleikagesti, það
er prúðbúnir og háttvísir. Þó stungu
nokkrir í stúf, svo sem kona með
innkaupapoka, námsmaður með
skólatösku, maður í úlpu — ekki ólíkri
Geíjunarúlpunum gamalkunnu og
skeggjaður bóhem í fleginni skyrtu.
Þarna voru einnig sólbrenndur séntil-
maður með lepp og fijálslega klædd-
ur miðaldra maður með íþróttatösku
og í strigaskóm með frönskum renni-
lás. Þrátt fyrir allar reglurnar í
Carnegie Hall virðist með öðrum orð-
um fátt vera óhugsandi þegar klæða-
burður á tónleikum er annarsvegar.
Síðan rann stóra stundin upp.
Hljómsveitin kom sér fyrir á sviðinu
og konsertmeistarinn og hljómsveit-
arstjórinn fengu hlýjar viðtökur þeg-
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 2. MARZ 1996
33
ar þeir gengu í salinn.
Ekkert var að vanbún-
aði. Forleikur að Galdra-
Lofti eftir Jón Leifs var
fyrstúr á efnisskránni;
stórfurðuleg tónlist sem
gerði kvöldið ekki síst
eftirminnilegt, eins og
Alex , Ross tónlistar-
gagnrýnandi The New
York Times orðaði það
í dómi, sem greint var
frá í Morgunblaðinu í
gær. Vár hljómsveitinni
vel fagnað að leik lokn-
um.
Hinar sterkari hliðar
Osmo Vánska
Síðan tók við Píanókonsert Op. 16
eftir Edvard Grieg og slóst banda-
ríski einleikarinn Ilana Vered í hóp-
inn. Allegro molto moderato, Adagio
og Allegro moderato molto e marc-
ato, alíir virtust þættirnir falla í frjó-
an jarðveg. Alex Ross var hins vegar
á öðru máli — þótti Vered hafa kast-
að til höndunum og sýnt ruddafeng-
inn hljóðfæraleik. Á hinn bóginn
hafí áheyrendur þá tekið að öðlast
tilfinningu fyrir hinum sterkari hlið-
um sinfóníuhljómsveitarinnar, falleg-
um og þroskuðum strengjahljómi,
einbeittum og hvellum tréblásturs-
hljóðfærum og hófstilltri málm-
blásarasveit.
Eftir hlé flutti hljómsveitin Sinfón-
íu nr. 2, Op 43, eftir Jean Sibelius,
sem var hápunktur kvöldsins ef
marka má viðtökur áheyrenda. Lófa-
takið var feikilega þétt, sumir risu
úr sætum og aðrir hrópuðu bravó!
Enginn fagnaði hljómsveitinni þó
jafn innilega og maður nokkur á
neðstu svölum. Vakti kæti hans sér-
staka athygli og sá Kristján Tómas
Ragnarsson læknir, sem sat í nám-
unda við manninn, ástæðu til að taka
hann tali. Kom þá í ljós að hann var
Breti, forfallinn aðdá-
andi Sibeliusar sem
mætt hafði til leiks í hléi
í því skyni að hlýða1 á
aðra sinfóníuna. Sagði
hann Kristjáni Tómasi
að hann hefði ekki í ann-
an tíma heyrt verkið jafn
vel flutt.
Ross tók álíka djúpt í
árinni: „Vánská er raun-
verulegur meistari hinn-
ar dramátísku hljóm-
setningar og niðurstað-
an varð einn allra besti
flutningur á verki eftir
Sibelius sem ég hef hlýtt
á,“ sagði hann í dómnum og bætti
við að túlkunin og áherslur allar
hafi verið yfirgengilega góðar.
Sinfóníuhljómsveit íslands var
augljóslega djúpt snortin af þessum
viðtökum. Stóð og sat á víxl, meðan
Vánská var eins og þeytispjald inn
og út af sviðinu. Hjá aukalagi varð
ekki komist. Rímnadansar urðu fyrir
valinu og hið einstaka tónmál Jóns
Leifs, svo gripið sé til orða Ross,
naut sín á ný í salnum.
Aukalagið virtist ekki duga til að
seðja hungur tónleikagesta. Vánská
hneigði sig og beygði um hríð en tók
síðan þann kost vænstan að flytja
annað aukalag. Slíkt ku vera afar
sjaldgæft í Carnegie Hall. Lék hljóm-
sveitin Víxlspor úr Þremur óhlutlæg-
um myndum eftir Jón Leifs og fyrst
að því loknu linntu áheyrendur látum.
Punktur var settur aftan við merkan
kafla í tónlistarsögu Islands.
Ferskur andblær
Guðný Guðmundsdóttir var himin-
lifandi yfir viðtökunum. „Kröfur tón-
leikagesta í Carnegie Hall eru marg-
falt meiri en í Flórída, þar sem við
hófum ferðina. Þetta fólk heyrir allt
það besta í tónlist í heiminum, jafn-
Umboðsmaður Sinfóníuhljómsveit-
ar íslands vestra, Kerby Lovallo
framkvæmdastjóri New World
Classics, var jafnframt sigurreifur
að leik loknum enda viðtökurnar mun
betri en hann hafði þorað að vona.
Lovallo sá Sinfóníuhljómsveit ís- ^
lands fyrst á tónleikum í Háskólabíói **
fyrir röskum tveimur árum. Segir
hann þá tónleika hafa verið góða en
tónleikarnir í Carnegie Hall hafi engu
að síður verið á mun hærra plani.
„Annað hvort er hljómsveitin sér-
staklega vel stemmd í þessari ferð
eða hitt, sem er líklegra, að hún
hefur vaxið verulega að listrænum
verðleikum á þessum tíma.“
Áhugi Lovallos á Sinfóníuhljóm-
sveit Islands kviknaði þegar hann
rakst á lofsamlega umfjöllun um
Chandos-geislaplötur hennar, eink-
um með verkum eftir Sibelius og
Grieg, í bandarískum fjölmiðlum. „ís-
land er svo ólíkleg uppsprettulind að
ég fann mig knúinn til að kaupa plöt-
urnar. Ég hreifst sérstaklega af Si-
beliusar-plötunni og sendi Runólfi
Birgi skeyti, þar sem ég óskaði hljóm-
sveitinni til hamingju. Tveimur mán-
uðum síðar var ég kominn til íslands
og eftir að hafa séð hljómsveitina á
tónleikum tók ég ákvörðun um að
beita mér fyrir því að fá hana til
Bandaríkjanna. Eitt leiddi af öðru
og hér er hljómsveitin stödd — í
Carnegie Hall.“
Veturinn hefur verið óvenju harður
á austurströnd Bandaríkjanna.
Skemmst er að minnast kuldakasts-
ins og skaflatíðarinnar sem setti flest
úr skorðum á dögunum. Að loknum
tónleikunum á þriðjudag var hins
vegar vor í lofti á Manhattan. Hvort
Sinfóníuhljómsveit Islands á þar hlut
að máli skal ósagt látið. Þess má þó
geta að gert er ráð fyrir að Vetur
konungur minni á sig að nýju eftir
helgina — á sama tíma og hljómsveit-
in snýr heim til íslands.
SINFÓNÍUHLJÓMSVEIT íslands á æfingn í Carnegie Hall.
Morgunblaðið/Orri Páll
vel á hverjum degi ef það vill, og
manni skilst að það sé sjaldgæft að
stórar hljómsveitir fái svona viðtökur
í húsinu, þannig að við höfum eflaust
haft einhvern ferskan andblæ fram
að færa. Það er mikils virði að finna
að við erum einhvers megnug — að
fólk vilji hlusta á okkur,“ sagði húií
þegar hún hafði náð áttum eftir tón-
leikana.
Runólfur Birgir Leifsson kvaðst
vart eiga orð til að lýsa tilfinningum
sínum. „Þessir tónleikar eru búnir
að vera þrjú ár í undirbúningi og það
er ótrúlegt að hafa loksins upplifað
þetta — sérstaklega þegar svona vel
gekk. Hljómsveitin stóð sig einstak-
lega vel og ég er mjög stoltur af
henni.“
Osmo Vánská kvaðst vera ánægð-
ur með tónleikana, sem voru frum-
raun hans í Carnegie Hall, þótt ekkj
vildi hann fullyrða að þetta væri
besta frammistaða hljómsveitarinnar
undir hans stjórn. „Þetta voru mjög
góðir tónleikar. Hljóðfæraleikaramir
léku af öryggi og tilfinningu — það
örlaði ekki á taugaveiklun. í tónlist-
arsögulegu samhengi — Carnegie
Hall er einn allra besti tónleikasalur
í heimi — var þetta því merkur áfangi
í sögu Sinfóníuhljómsveitar íslands.“
Vánská sagði að tónleikarnir hefðu
verið frábær reynsla, bæði fyrir sig
og hljómsveitina. „Mér leið vel í þess-
um makalausa sal. Það var gaman
að koma í Carnegie Hall, gaman að
vera þar og gaman að hverfa á braut
eftir slíka frammistöðu."
Vánská er ekki alfarið sáttur við
bandaríska tónleikagesti sem honum
þykir of háværir; þeir hósti, rymji
og ræski sig í hita leiksins sem sé
truflandi, auk þess sem það bendi til
þess að þeir hlusti ekki af nógu mik-
illi athygli. „í kvöld, einkum eftir
hlé, gerðist þetta ekki. Tónleikagest-
ir voru augljóslega mjög áhugasamir
sem bendir til þess að við höfum
verið að gera góða hluti — fólk varð
að hlusta af athygli. Viðtökurnar í
lok tónleikanna og tvö aukalög segja
líka sína sögu.“
Að mati Vánská hafa allir tónleik-
ar hljómsveitarinnar í ferðinni verið
í háum gæðaflokki. „Þetta hefur ver-
ið afar ánægjuleg ferð og ég er stolt-
ur af hljómsveitinni. Hún hefur lagt
sig alla fram og uppskeran er í sam-
ræmi við það.“
Vaxið verulega að
listrænum verðleikum
EINLEIKARINN Ilana Vered og Guðný
Guðmundsdóttir konsertmeistari.
Hafinn yfir allan
samanburð
í HUGA tónlistarmanna er
Carnegie Hall sveipað dýrðarljóma.
Þangað stefna flestir, sumir komast
en aðrir ekki. Félagar í Sinfóníu-
hljómsveit Islands tilheyra nú fyrr-
nefnda hópnum. Hvernig Iýsa þeir
þessari lífsreynslu?
„Maður hefur heyrt þetta nafn —
Carnegie Hall — frá því maður var
smábarn og að spila þar er með því
merkilegasta sem tónlistarmenn
geta gert,“ sagði Guðný Guðmunds-
dóttir konsertmeistari. „Það er því
stór áfangi hjá Sinfóníuhljómsveit
Islands að hafa spilað í þessum stór-
kostlega sal, ekki síst þar sem við
virðumst hafa gert mikla lukku.“
Guðný kvaðst afar ánægð með
frammistöðu hljómsveitarinnar.
Hún sé í góðri æfingu, þekki verkin
vel og fyrir vikið hafi einungis ver-
ið um jákvæða spennu að ræða. „Ég
held að tónleikarnir í kvöld hafi
verið þeir bestu í ferðinni. Við lék-
um eins vel og við getum.“
„Það var sérstaklega gaman að
heyra í félögunum í hljómsveitinni;
samhljómurinn var frábær og tón-
listin hljómaði alveg einstaklega
fallega. Maður sá verkin á efnis-
skránni eiginlega í nýju ljósi og í
raun kristajlaðist allt sem Sinfóníu-
hljómsveit Islands hefur lært í
Carnegie Hall í kvöld — sal sem er
hafinn yfir allan samanburð," sagði
Hildigunnur Halldórsdóttir fiðlu-
leikari sem kom nú i annað sinn
fram á tónleikum í húsinu. Fyrst
lék hún þar á námsárum sínum í
Eastman-skólanum. „Síðan voru
viðtökurnar ótrúlegar og í heild er
ekki hægt að segja annað en að
þetta hafi gengið nyög vel.“
Mikill sigur
„Þetta var alveg stórkostlegt. Ég
hef verið þátttakandi í flestum
utanferðum Sinfóníunnar og spilaði
meðal annars í Musikverein Sal í
Vín. Ég myndi helst líkja þessu við
það. Þetta eru tveir helstu tónleika-
salir heirns," sagði Rut Ingólfsdótt-
ir fiðluleikari. „Það er frábært að
hafa fengið að taka þátt í þessu.“
„í kvöld hljómaði hljómsveitin
okkar eins og hún getur hljómað
best,“ sagði Bernharður Wilkinson
fiautuleikari. „Þessir tónleikar voru
mjög hvetjandi og benda til þess
að íslensk listmenning sé á alþjóð-
legum staðli, auk þess sem þeir
sýna okkur náttúrulega enn og aft-
ur hversu nauðsynlegt það er að
eignast gott tónlistarhús á íslandi."
„Þessir tónleikar voru n\jög
mikilvægir fyrir okkur, eins og
reyndar ferðin í heild. Hér fáum
við aðra áheyrendur sem bera okk-
ur saman við bestu sinfóníuhljóm-
sveitir í heimi,“ sagði Inga Rós Ing-
ólfsdóttir sellóleikari. „I ljósi þess
eru viðbrögðin sem við upplifðum
í kvöld stórkostleg. Á þessu augna-
bliki líður okkur eins og við höfum
staðið undir þeim væntingum sem
til okkar voru gerðar. Það er ólýs-
anleg tilfinning að hafa upplifað
þessa tónleika sem hljóta að vera
mikill sigur fyrir hljómsveitina."
Inga Rós sagði ennfremur að
vinna hljómsveitarinnar með Osmo
VSnska væri nú að bera ávöxt.
„Hann er farinn að þekkja hljóm-
sveitina mjög vel og við hann. Sam-
starfið blómstrar og sennilega er
þessi ferð hápunkturinn,“ sagði hún
og nefndi tónlist Sibeliusar sérstak-
lega í þessu samhengi.
Svitinn spratt út
„Spennan var veruleg fyrir þessa
tónleika en það var bæði tilhlökkun-
ar- og áhyggjuefni að það væri að
koma að þessu. Svitinn spratt því
út á leiðinni frá hótelinu að
Carnegie Hall enda hlýtur hefðin
að hvíla á manni þegar maður kem-
ur þangað inn. Auk þess fáum við
einungis eitt tækifæri til að standa
okkur meðan hljómsveitir á borð
við Sinfóníuhljómsveit Boston spila
fjórum sinnum á ári í salnum,"
sagði Ásgeir Steingrímsson tromp-
etleikari.
„Tónleikarnir voru líka mjög erf-
iðir og krefjandi og ég var eins og
undin tuska á eftir. Sem betur fer
gekk þetta hins vegar mjög vel og
var alveg ótrúlega gaman. Ég held
að við hefðum ekki getað gert þetta
betur. Tónleikarnir eru því stór
áfangi á ferlinum — það á við um
okkur öll.“
Þrátt fyrir upphefðina, viðtök-
urnar og gæðiýónleikahúsanna
vestra kvaðst Ásgeir ekki gera ráð
fyrir að spennufall yrði þegar
hijómsveitin efndi á ný til tónleika
í Háskólabíói. „Ég spila alltaf eins
og ég eigi lífið að leysa, sama hvort
það er í Háskólabíói eða Carnegie
Hall.“
i
l
I
i