Morgunblaðið - 03.03.1996, Blaðsíða 8
8 SUNNUDAGUR 3. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Islendingarnir flúnir
\l \ (i Ar (nrtlnrt nKonl/ínn dorAi manr
Norræni fjérfestingabankmn geröi mann
út af örkinni til aö kanna rekstur hestabú-
garösins í Litháen,sem íslendingar eiga
aöild aö og stjórna. Sótt hafði veriö um 50 <
HVAR á ég að láta aurana strákar?
Samningaviðræður sérfræðinga og Tryggingastofnunar
Ákvæði um aðgengi nýrra
sérfræðinga ófrágengið
EIN af ástæðunum fyrir því að ekki
hafa náðst samningar á milli sér-
fræðilækna og Tryggingastofnunar
ríkisins er að ekki hefur náðst sam-
komulag um orðalag í ákvæði um
aðgengi nýrra sérfræðinga að samn-
ingnum, að sögn Sverris Bergmanns,
formanns Læknafélags íslands.
Hann segir að Tryggingastofnun
geti strangt til tekið, miðað við orða-
lag í fyrri samningi, takmarkað að-
gang sérfræðinga að samningnum.
Framkvæmdin hafi hins vegar verið
sú að allir hafi haft aðgang að honum.
Haft hefur verið eftir Páli Matthí-
assyni, formanni Félags ungra
lækna, að sérfræðingar geti alls ekki
samþykkt samninginn óbreyttan
enda séu þeir bundnir af ákvörðun
aðalfundar Læknafélags íslands í
september sl. Aðalfundurinn lýsti
yfir óánægju með nýgerðan samning
Tryggingastofnunar ríkisins og
Læknafélags Reykjavíkur um sér-
fræðilæknishjálp hvað varðaði að-
gengi nýrra sérfræðinga. Lagt er til
að samningurinn verði ekki end-
umýjaður óbreyttur.
Ályktun stendur
Sverrir sagði ályktunina standa og
minnti á að samningsgerðin væri í
höndum Læknafélags Reykjavíkur.
„Hins vegar fylgist ég með viðræðun-
um og veit að ein ástæðan fyrir því
að ekki er búið að semja er spuming-
in um hvemig háttað verði ákvæði
um aðgengi," sagði hann og tók fram
að orðalag ákvæðisins í fyrri samn-
ingi fæli, strangt til tekið, í sér að
jafnvel þótt læknir fullnægði öllum
skilyrðum gæti Tryggingastofnun
neitað þeim um aðgengi að samningn-
um. „Hvað sem líður orðalagi
ákvæðisins hefur reyndin verið sú að
aðgengið hefur verið frj'álst. Eini
munurinn er að menn þurfa að byija
á því að kynna sig áður en þeir byija
að senda reikningana inn.“
Hann sagði að ungu læknamir
óttuðust að orðalag gamla samnings-
ins yrði að lokum notað til að loka
honum fyrir nýjum sérfræðingum.
„Samningamennirnir eru því að
reyna að fá ákvæðið um aðgegnið
orðað þannig að erindi sérfræðing-
anna fari fyrir ákveðna nefnd sem
meti erindið og eiginlega verði ekki
hægt að hafna niðurstöðu hennar,“
sagði hann.
Samningur um Læknavaktina runninn út
Unnið eftir út-
runnum samningi
SAMNINGUR Læknavaktarinnar
sf. við stjóm Heilsugæslunnar í
Reykjavík rann út um síðustu mán-
aðamót. Gunnar Ingi Gunnarsson,
talsmaður læknavaktarinnar, segir
að á meðan læknarnir finni fyrir
vilja stjómvalda til að taka á verka-
skiptingu lækna utan spítala verði
unnið eftir hinum útrunna samningi.
Gunnar sagði að Læknavaktin sf.
hefði gert samning við stjórn Heilsu-
gæslunnar í Reykjavík um þjón-
ustuna til eins árs fyrir einu ári.
„Forsendum samningsins var hins
vegar kippt undan honum þegar
barnalæknavaktin í Domus Medica
fór af stað með samþykki stjórnvalda
í haust. Okkar viðbrögð voru því
eðlilega að segja samningnum upp
með góðum fyrirvara og nú hefur
uppsagnarfresturinn runnið út,“
sagði hann.
Hann sagði að læknarnir hefðu
sent heilbrigðisráðherra erindi vegna
verkaskiptingarinnar fyrir áramót.
„Við höfum þrátt fyrir alit gengið
út frá því hingað til að vilji sé fyrir
því hjá stjómvöldum að taka á verka-
skiptingu lækna utan spítalanna.
Við höfum hins vegar beðið alltof
lengi eftir svari ráðherra vegna
skipulags verkaskiptingarinnar í
nútíð og framtíð. Biðlund okkar er
auðvitað ekki endalaus," sagði
Gunnar og sagðist ganga út frá því
að svar bærist í næstu viku.
Gunnar sagði að Læknavaktin
hefði verið í höndum Læknavaktar-
innar sf. í 10 ár. Reksturinn hefði
gengið mjög vel og fengið hrós frá
Tryggingastofnun og Landlæknis-
embættinu.
Engar breytingar hafa orðið á
gjaldtöku fyrir þjónustuna.
Kínverjar
óska eftir ál-
viðræðum
IÐNAÐARRÁÐUNEYTINU hefur
borist skeyti frá kínverska ríkisfyr-
irtækinu CNNC, sem er stærsta
málmvinnslufyrirtæki í Kína. í skeyt-
inu óskar fyrirtækið eftir því að ís-
lensk sendinefnd komi til Kína í lok
mars til viðræðna um hugsanlega
starfsemi þess hér á landi.
Kínveijarnir hafa lýst þeim hug-
myndum sínum að reisa hér lítið ál-
ver þar sem framleiðslugetan væri
nokkrir tugir þúsunda tonna.
Finnur Ingólfsson iðnaðarráðherra
segir að kínversk sendinefnd, sem
hafi verið hér í boði ráðuneytisins
síðastliðið haust til þess að kynna
sér aðstæður, hafi nú óskað eftir því
að íslensk sendinefnd komi til Kína
til þess að kanna hvaða möguleikar
séu fyrir því að þjóðimar taki upp
meira samstarf á þessu sviði.
„í skeyti þeirra er rætt um mun
minna álver en áður, eða með fram-
leiðslugetu upp á nokkra tugi þús-
unda tonna. Málið er þó á algjöru
frumstigi," sagði Finnur.
Hugmynd um norrænt hús í New York
Þúsund ára af-
mæli landafunda
ISLENDINGURINN
Kristján Tómas Ragn-
arsson, hámenntað-
ur og virtur læknir í New
York og prófessor í
endurhæfingarlækning-
um, er önnum kafinn sem
slíkur enda byijar hann
vinnudaginn klukkan sex
á morgnana, en fyrir ís-
lendingseðlið í sér segist
hann hafa fundið sér ann-
ars konar farveg. Frá
árinu 1984 hefur hann
setið fyrir íslands hönd
sem varaforseti Americ-
an-Scandinavian
Foundation, sjálfseignar-
stofnunar, sem stuðlar að
menningarsamskiptum
Bandaríkjanna og Norð-
urlandanna. Hann tók við
starfínu af Valdimar
Björnssyni, þekktum
Vestur-Islendingi frá Minnesota.
Kristján segir starfið mjög
áhugavert. Með því fái hann
tækifæri til að halda góðum
tengslum við ísland og hin Norð-
urlöndin svo og Norðurlandabúa,
sem búa í stórborginni. Hvers
kyns menningarsamskipti milli
landanna væru þýðingarmikill
hluti starfans. Úr því að starfs-
kraftar hans nýttust ekki til fulls
heima, reyndi hann að vera landi
sínu og þjóð til gagns með þessu
móti.
American-Scandinavian Fo-
undation er 85 ára og stendur
styrkum stoðum, hefur enda yfir
að ráða 17-18 milljónum dollara
eða á annan milljarð ísl. kr. í
ýmsum sjóðum. Þessi stofnun,
sem þó er ekki stofnun í fjár-
málalegu tilliti þar sem hún nýt-
ur engra ríkisstyrkja nema að
því leyti að vera undanþegin
skatti, er aðaltengiliður Banda-
ríkjanna og Norðurlandanna í
menningarlegu tilliti. Árlegur
rekstrarkostnaður nemur um
einni milljón dollara og úr sjóðum
eru á ári hveiju veittir tugir
styrkja sem nema um hálfri millj-
ón dollara. Þeir eiga helst að
stuðla að skiptum á nemendum,
fræðimönnum, listamönnum og
alls kyns menningarviðburðum
svæðanna á milli. Auk ávöxtunar
sjóðanna, berst stofnuninni fé í
formi frjálsra framlaga auk þess
sem staðið er fyrir ýmsum fjár-
öflunarleiðum á borð við árlegan
„gala“-kvöldverð á Plaza- og
Waldorf Astoria-hótelunum í
New York.
Hvað íslendinga snertir,
stofnunin eflaust ________
þekktust fyrir að hafa
yfirumsjón með styrk-
veitingum úr Thor
Thors-sjóðnum, sem á
hveiju ári styrkir fjölda
íslenskra námsmanna og fræði-
manna til þess að koma til
Bandaríkjanna og sinna ýmsum
verkefnum. Sömuleiðis njóta
Bandaríkjamenn styrkja úr
sjóðnum til að fara til Islands.
Auk þess sinnir sjóðurinn ýmsum
listviðburðum og er skemmst að
minnast tónleika Sinfóníuhljóm-
sveitar íslands, sem haldnir voru
í Carnegie Hall í New York sl.
þriðjudagskvöld við frábærar
undirtektir.
Þessa dagana er verið að leita
að nýjum forseta fyrir samtökin
þar sem Lena Biörck Kaplan,
sem verið hefur forseti við góðan
orðstír um árabil, er nú að láta
af störfum af persónulegum
ástæðum. Þá eru uppi hugmynd-
Kristján Tómas
Ragnarsson
►Kristján Tómas Ragnarsson
fæddist í Reykjavík 15. nóvem-
ber árið 1943. Hann lauk stúd-
entsprófi frá MR 1963 og prófi
í læknisfræði frá Háskóla ís-
lands 1969. Á árunum 1970-
1975 stundaði hann sérnám í
endurhæfingarlækningum í
New York, vann á Landspítal-
anum i Reykjavík til haustsins
1976, fór þá til stórborgarinn-
ar að nýju, sem þá átti aðeins
að vera í stuttan tíma, en er
þar enn, tuttugu árum síðar.
Kristján Tómas er búsettur í
New York og veitir forstöðu
mjög stórri endurhæfingar-
deild Mount Sinai Medical
Center, sem er alls 1.200 rúma
spitali auk þess að vera lækna-
skóli. Þessu stóra sjúkrahúsi
tengjast síðan fjöldamörg
smærri og ber Kristján nokkra
rekstrarábyrgð á þeim einnig.
Eiginkona hans er Hrafnhild-
ur Ágústsdóttir og eiga þau
fjórar dætur.
ir um húsbyggingu á New York-
svæðinu sem yrði þá einskonar
norrænt hús með skrifstofuað-
stöðu, áheyrenda- og sýningar-
sölum, sem norrænu félögin
gætu öll nýtt sér.
„Stjórn stofnunarinnar, sem
skipuð er fulltrúum allra Norður-
landanna og Bandaríkjanna, er
nú að kanna fjárhagslegan
grundvöll vegna húsbyggingar
og hugsanlegar fjáröflunarleiðir,
en vestra er málum þannig hátt-
að að ijármögnun verður að
liggja fyrir áður en ráðist er í
framkvæmdir. Sem stendur er
stofnunin rekin í leigu-
húsnæði á Manhattan,
Park Avenue 725.“
Kristján gerir ráð
fyrir að kostnaður
vegna slíks verkefnis
verði ekki undir tíu milljónum
dollara og lætur hann sig dreyma
um að málið verði komið vel á
veg aldamótaárið, en þá telur
hann rétt að minnast á veglegan
hátt 1000 ára búsetuafmælis
Leifs Eiríkssonar í Vesturheimi.
Hann segir hugmyndinni hafa
verið vel tekið beggja vegna Ati-
antsála. Um sé að ræða tíma
mót, sem marki upphaf búsetu
norrænna manna vestra og yrði
þetta í fyrsta sinn sem Í000 ára
afmælis tiltekins viðburðar yrði
minnst þar. „Þetta gæti orðið
kærkomið tækifæri til að kynna
menningu okkar og landkosti. í
þessu sem öðru yrði nauðsynlegt
að standa vel að skipulagningu
og fjármögnun."
er
Á meira en
milljarð króna
í sjóðum