Morgunblaðið - 03.03.1996, Blaðsíða 14

MORGUNBLAÐIÐ
14 SUNNUDAGUR 3. MARZ 1996
Alþjóðleg og öðruvísi
kennaramenntun

Det Nodvendige Seminarium í Danmörku býður uppá 4ra ára kennaranám
fyrir unga Evrópubúa, sem vilja afla sér menntunar í alþjóðlegu umhverfi.
Námsskráin felur í sér: Samfélagsfræði, sálfræði, upp eldisfræði, list-
nám, leiklist, tónlist, íþróttir, evrópsk tungumál, stærðfærði, trúar-
bragðafærði og heimspeki, dönsku ...
Alþjóðleg námsskrá ásamt 4ra mánaða námsferð til Asíu, 6 mánaða
æfingakennsla í skólum í Danmörku, 8 mánaða æfingakennsla i Afriku,
þar sem nemandinn á þátt í að mennta kennara í Mosambík og Angóla.
___________LISTIR_________
N ornin galdrar
hræðslu burt með trú
Allir námsmenn búa í skólanum. Fjáröflun er hluti af menntuninni.
Byrjað 1. september 1996.
Kynningarfundur í Norræna húsinu í Reykjavík, sunnudaginn 10. mars
kl. 14. Skrifið eða hringið og fáið bækling.
V
Det Nodvendige Seminarium, Tvind, DK-6990 Ulfborg.
Fax 00 45 43 99 5982. Sími 00 45 4399 5544. ----
J
Fermco og MBI Borgarfell hf. • Þórsgötu 24 • Reykjavík
S. 562 6580 og47l 23I6 • Fax 55I 1586 og 47I 23I6.
*
Ingveldi Yr Jónsdóttur fannst skemmtilegt
að leika um leið og hún syngur og það eru
engar gungur sem verða á vegi hennar.
Dekurböm, svindlarar og dimmlyndar kon-
ur. Eflaust nokkrar mættar á tónleikum í
Borgarleikhúsinu 5. mars. Þórunn Þórs-
dóttir hitti söngkonuna í París á dögunum,
með nomasót undir nöglunum.
INGVELDUR fullkomnar nornargervið í
Bastillu-óperunni.
RAMMÍSLENSK norn
hugðist troða tveim
góðum börnum í ör-
bylgjuofn í Frakklandi
ekki alls fyrir löngu.
Með græðgi í röddinni
prílaði hún um sitt
boltaland, hvorki í Ikea
né teppabúð heldur á
litla sviði Bastillu-óper-
unnar í París. Börnin
sem fylgdust grafalvar-
Iss' með voru kannski
hrædd um að magábeit;
nomarinnar úr skeiðum
og pils úr göfflum
kæmu henni að notum.
Hún var nú þegar með
bumbuna fulla af börn-
um. Best að líta í kring-
um sig áður en haldið
væri í boltaland í næstu
verslunarferð fjölskyld-
unnar.
Ingveldur Ýr Jóns-
dóttir söng nomina í
þessari uppfærslu óper-
unnar Hans og Grétu
eftir Engelbert Hump-
erdinck. Hún segir leik-
stjórann Stephan Grö-
gler hafa fært söguna
úr skóginum í borgina,
leikheimur nútíma-
barna hafi breyst en
áfram leynist illfygli í
skugganum. Nornin
endaði eins og í Reykja-
vík í ofninum, fyrir ráðsnilld Grétu,
en Ingveldur náði svo vel af sér sót-
ugum hamnum að hún verður ásamt
þrem öðrum ungum og efnilegum
óperusöngvurum með tónleika í
Borgarleikhúsinu 5. mars.
Til Parísar í lausamennsku
Uppfærslan í Bastillunni er ættuð
frá Lyon, en Ingveldur hefur verið
fastráðin við óperuna þar í bæ síðan
í september. Hún segir það sem liðið
er af vetri hafa verið heilmikla lífs-
reynslu:_ Nýtt land og tungumál og
siðir. „Ég fór út með opinn hug og
gekk fljótt og vel að fóta mig. Núna
fínnst mér ég eiga heima hér í Frakk-
landi og ætla að gera mér lítið fyrir
og flytja til Parísar í haust. Ég verð
áfram viðloðandi Lyon-óperuna, en
held að lausamennska í söngnum
eigi betur við mig í bili heldur en
föst staða. Bæði hvað snertir tíma
og peninga."
Við sitjum ásamt Eddu Erlends-
dóttur píanóleikara á kaffíhúsi
skammt frá óperunni eftir sýninguna
þetta síðdegi í febrúarlok. Saman
blandast óperusögur og aðrar venju-
legri; íbúðaverð í borginni, kröfur til
húsnæðis og nýhafín leit Ingveldar
að heimili næsta vetur og föstum
umboðsmanni í stað eins hér og ann-
ars þar.
„Frábært hjá þér,“ segir Edda,
„vel sungið og framburðurinn líka
skýr.“ Talsvert var um talað orð í
sýningunni og Ingveldur veit að ekki
þýðir að hika við frönskuna frekar
en annað. „Svo fannst mér gaman
að heyra þessa músík,“ bætir Edda
við, „ég þekkti hana ekki fyrir, en
fannst eins og Wagner, Mahler og
Strauss væru allir þrír þarna á
kreiki.“ Jú, Ingveldur staðfestir að
Wagner hafí verið átrúnaðargoð
Humperdincks, „en mér þótti líka
greinilegt Mahlerklang í þessu,“
áréttar Edda. Konan með skrifblokk-
ina ákveður að þegja í þetta sinn.
Skrifar samt að tónlist Humperd-
incks sé svolítið erfið en vel skrifuð
og þess vegna auðlærð, sem hafi
verið eins gott með einungis viku
æfingatíma nornarinnar.
Richard Strauss skrifaði í bréfi til
Humperdincks fyrir hundrað árum
að með Hans og Grétu hefðu Þjóð-
veijar fengið gjöf sem þeir ættu ekki
skilið. Þótt ævintýraópera við sögu
Grimmsbræðra þætti falla illa að
sköpunartíma sínum í lok 19. aldar
dugði myrkur og dramatískur undir-
tónninn til heismfrægðar. Óperan
varð glansnúmer tónskáldsins,
sprottin úr vináttu við systur þess,
sem setti oft upp leikrit með börnum
sínum, byggð á eigin ævintýrum eða
aðfengnum og lögum sem Humperd-
inck gaukaði að þeim.
Bakland, laust loft og trú
Uppfærslan sem Bastillan fékk frá
Lyon miðast við börn og þess vegna
er óperan stytt, sagan einfölduð og
hljómsveitin minnkuð. Börn og ungl-
ingar í tónlistamámi syngja flest
hlutverkin og einungis atvinnusöngv-
arar í hlutverkum foreldra Hans og
Grétu og svo nornarinnar. „Stóru“
söngvararnir voru oft ekki eins fímir
á sviðinu og krakkarnir, enda leik-
myndin óvenju hnúðótt og svigrúm
lítið. Norninni gekk reyndar yfirferð-
in ágætlega og helst að Ingveldur
hafi búið að reynslu af íslensku þúf-
lendi eða ballettnámi á eilítið yngri
dögum.
Hún segir dansinn vissulega koma
sér til góða og yfirleitt uppvöxt nærri
leikhúsi, en faðir Ingveldar, stjúpa
og systir eru leikarar. „Seinna varð
mér það til happs að vera of ung til
að komast í óperudeild við tónlistar-
skóla Vínarborgar," segir hún. „í
staðinn fór ég í óperettu- og söng-
leikjadeild, sem útskrifar leikara,
söngvara og kabarettfólk. Þarna
voru hreyfíngar og tjáning hlutverka
tekin föstum tökum og talað orð
sömuleiðis, svo ég lærði þýskuna al-
mennilega."
Ingveldur var samtímis í klassísku
söngnámi, tók síðan meistarapróf í
New York og heldur áfram sambandi
við kennarann sinn þar, þótt nokkur
ár hafí liðið við vinnu í Vín og Reykja-
vík. „Það er nauðsynlegt að hafa
bakhjarl," segir hún, „einhvem sem
hægt er að treysta bæði faglega og
persónulega. Því maður er alltaf í
lausu lofti. Stundum hræddur.
Hræðslan er versti óvinurinn."
Ingveldur segir ekkert duga nema
trúa staðfastlega á sjálfa sig og guð.
Söngurinn sé endalaus vinna, hún
hafi gert mikið til að koma sér á
framfæri, sungið fyrir ópemstjóra
og umboðsmenn, sótt tíma öðra
hvoru og lært ný og ný hlutverk. „En
þetta líf er þess virði,“ bætir hún
við, „söngvari gefur fólki af sálinni
og það eru forréttindi."
Vorverk
Nýafstaðnar sýningar á Töfra-
flautu Mozarts í Lyon berast í tal,
Ingveldar söng aðra hirðmey nætur-
drottningarinnar og segir uppfærslu
Roberts Carsen hafa verið afar fal-
lega. Hún nefnir lokaatriðið til dæm-
is. „Einsöngvarar syngja þar allir
saman og enda á því að fara úr bún-
ingunum en standa eftir í venjulegum
fötum. Þau eru hvít sem tákn um
ljósið í manninum, þessi sýning geng-
ur upp á_ einhvern sérstakan hátt.“
Eftir íslandsheimsókn í upphafí
mars hellir Ingveldur sér í æfingar
fyrir Cosi fan tutte, sem frumsýnd
verður í Lyon í apríl. Að hætti húss-
ins syngja tveir hópar óperana og
sýningar Ingveldar verða í maí. Hlut-
verk Dorabellu í þessari Mozart-
óperu er hið stærsta sem hún tekst
á við í vetur og óperan verður flutt
í fullri lengd undir stjórn kempunnar
Nevilles Mariner. Sami hljómsveitar-
stjóri leiðir Ingveldi og Gunnar Guð-
björnsson gegnum C-moll messu
Mozarts 10. apríl, en Gunnar er einn-
ig meðal söngvara í Cosi fan tutte.
Hjá Ingveldi gefst varla stund
milli stríða í vor því hún syngur hlut-
verk Mercedesar í Carmen í maí.
Hljómsveitarstjóri verður aðalstjórn-
andi Lyon-óperannar, Kent Nagano,
sem hélt um sprotann í Töfraflaut-
unni. Hann virðist að sögn Ingveldar
ýmist afslappaður Kalifomíubúi eða
agaður og strangur Asíumaður, ætt-
aður frá Japan en uppalinn í Amer-
íku. Louis Érlo, stjórnandi óperahá-
tíðarinnar í Aix-en-Province, verður
leikstjóri vindlaverksmiðjuóperannar
vinsælu. Vonandi að hann laði fram
það hættulega í mezzosóprönum sýn-
ingarinnar.
Skemmtilegast að leika líka
„ítalir kalla mína raddgerð ljós-
dökka,“ segir Ingveldur, „ljóðræna
mezzosópranrödd með dramatískum
blæ.“ Voldugum, sting ég upp á, en
við ákveðum að betra sé að segja
skap í röddinni. Hvort heldur um er
að ræða vonda nom, frekjudós,
glæpakvendi, daðurslöngu eða sak-
lusan strákling. „Mezzoar syngja
nefnilega líka buxnarallur," segir Ing-
veldur, „og það er ágæt tilbreyting.
Mér finnst skemmtilegast þegar hlut-
verkið krefst leiks og tilfinninga."
Þess vegna ætlar hún að syngja
Kurt Weill meðal annarra á geisla-
plötu sem væntanlega verður til í
sumar, hjá honum vantar ekki leik-
húsandann. Og þama kemur skýring
á fasi Ingveldar sem stelpu samtíða
skrásetjara í Hlíðaskóla, metnaðar-
gjarnrar og þess vegna svolítið hörku-
legrar. Gatan sem hún hefur gengið
síðan er ekki allra, en kemur satt að
segja ekki á óvart. Metnaður, rödd
og skap endar auðvitað í eyram fólks,
uppi á sviði einhvers staðar.
Áberandi þessar Carmenkonur.