Morgunblaðið - 03.03.1996, Blaðsíða 24

24 SUNNUDAGUR 3. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Eftir Hall Þorsteinsson
Verkfræðistofa Stefáns
Ólafssonar ehf. er ein
stærsta verkfræðistof-
an á íslandi, en hún
hefur nú starfað í hart-
nær 40 ár. Fyrirtækið
er enn í örum vexti og nokkur tíma:
mót eru í sögu þess um þessar mund-
ir, en það hefur tekið í notkun nýja
hæð undir starfsemi sína í Borgar-
túni 20 og er það nú allt undir sama
þaki, í rúmgóðu og björtu húsnæði.
Áætlað er að heildarvelta VSÓ og
dótturfyrirtækja verði um 220 millj-
ónir króna á þessu ári og fjöldi
starfsmanna verði á bilinu 45-50,
en athygli vekur að meðalaldur
starfsmanna er aðeins 34 ár. I dag
býður fyrirtækið viðskiptavinum sín-
um upp á alhliða þjónustu við hönn-
un mannvirkja og jafnframt þjón-
ustu á sviði verkefnisstjómunar,
áætlanagerðar, vörustjórnunar og
hagkvæmnisathugunar. Á undan-
förnum fimm árum hefur VSÓ unn-
ið að hátt að eitt þúsund misstórum
verkefnum og er verðmæti þeirra
vel á annan tug milljarða króna.
Verkfræðistofa Stefáns Ólafsson-
ar var stofnuð 1958 og var rekin
sem einkafyrirtæki til ársins 1972
þegar henni var breytt í hlutafélag.
Aðaleigendur fyrirtækisins nú eru
þeir Bjarni H. Frímannsson, sem hóf
störf hjá fyrirtækinu árið 1965 og
Stefán P. Eggertsson, sem hefur
starfað hjá VSÓ frá 1973.
Dótturfyrirtæki stofnað um
rekstrarráðgjöf
Allt til ársins 1985 voru viðfangs-
efni verkfræðistofunnar flest á sviði
almennrar byggingarverkfræði og
þá einkum hönnun burðarvirkja og
framkvæmdaráðgjöf, en eftir 1980
urðu rekstrartengd verkefni veruleg-
ur og vaxandi þáttur í starfseminni.
„Við vorum þá í auknum mæli
að vinna fyrir Eimskip og voru það
mjög mikið rekstrartengd verkefni,
en ekki endilega verkefni sem bund-
in voru við framkvæmdir. Uppbygg-
ingin í Sundahöfn var til dæmis að
hefjast hjá Eimskip á þessum árum
og einnig gámavæðingin,“ segir
Stefán.
„Á tímabilinu frá 1980 til 1985
fer þessi þróun að verða nokkuð
áberandi, en á árunum 1988-1989
förum við að auka umsvifin í hönnun
lagna og loftræstikerfa, sem við
höfðum ekki unnið mikið við áður.
Þarna var stigið nokkuð stórt skref,
við fjölguðum fólki og leituðum sam-
starfs við danska ráðgjafarfyrirtæk-
ið NNR. Þetta er umtalsverður þátt-
ur í starfseminni í dag, rétt eins og
hönnun burðarvirkja. Eftir 1990 fór-
um við síðan að byggja enn frekar
upp rekstrarráðgjöfina og 1992 tók-
um við ákveðið skref með því að
stofna sérstakt dótturfyrirtæki um
þá starfsemi sem heitir VSÓ Rekstr-
arráðgjöf. Fyrsta viðfangsefnið eftir
að fyrirtækið fór af fulium krafti í
rekstrarráðgjöf var á sviði gæða-
stjórnunar, og hefur stofan unnið
mjög mörg slík verkefni fyrir bæði
stór og smá fyrirtæki. Þetta er sá
þáttur í okkar rekstri sem vaxið
hefur hvað mest á síðustu árum, en
sem dæmi má nefna verkefni byggð
á svokallaðri HACCP aðferð við
innra eftirlit og áhættustjórnun í
framleiðslu, sem t.d. hefur verið
beitt í matvælaiðnaði hérlendis. Þá
hafa fjölmörg verkefni verið unnin
í altækri gæðastjórnun. “
Bjami segir að viðskiptavinir VSÓ
séu á bilinu 60-65% úr einkarekstri,
um 10% séu sjálfseignarstofnanir,
þar sem sveitarfélög og ríki koma
inn sem eignaraðilar, en meginverk-
efnin fyrir hið opinbera séu ekki
nema um 20%. Þetta segir hann
vera mjög einkennandi fyrir starf-
semi VSO.
„Aðalmálið hjá okkur er að geta
boðið það sem við köllum heildar-
lausnir og að við séum alls staðar
inni á öllum stöðum," segir Bjarni,
en meðal slíkra verkefna sem VSÓ
hefur tekið að sér er húsnæði SVR
og Pósts og síma í Mjódd.
„Menn togast oft á um þessa
hugmyndafræði um hvernig skipta
eigi verkefnum niður. Sumir vilja
hafa forathugun á einni hendi, fram-
kvæmd á annarri, eftirlitið á þeirri
þriðju og svo kemur verktakinn á
þeirri fjórðu. Þessir aðilar megi svo
helst aldrei hittast í sama herbergi
án þess að vitni sé viðstatt. Við
Morgunblaðið/Kristinn
BJARNI H. Frímannsson og Stefán P. Eggertsson aðaleigendur
Verkfræðistofu Stefáns Ólafssonar, VSÓ.
UMHVERFISMÁLIN
GÆL UVERKEFNIÐ
VIÐSKIPn AIVINNULÍF
Á SUNNUDEGI
►Stefán P. Eggertsson er 49 ára, fæddur og
uppalinn í Reykjavík. Hann er stúdent frá
Menntaskólanum á Akureyri, og nam bygg-
ingaverkfræði við Háskóla Islands og Tækni-
háskólann í Lundi í Svíþjóð og lauk prófi það-
an 1971. Hann starfaði hjá Vatnsveitu Reykja-
víkur í tvö ár en réðst þá til starfa hjá Verk-
fræðistofu Stefáns Olafssonar. Eiginkona Stef-
áns er Kristín Gunnarsdóttir blaðamaður,
og eiga þau þijú börn, Huldu 24 ára, Gunnar
20 ára og Eggert 18 ára.
►Bjarni H. Frímannsson er 56 ára,
fæddur og uppalinn á Dalvík. Hann nam
byggingartæknifræði við Kobenhavn
Bygningsteknikum og lauk prófi þaðan
1964. Hann starfaði hjá Ostenfeld og
Johnsen í 1 lh ár, en hóf störf hjá Verk-
fræðistofu Stefáns Ólafssonar árið 1965.
Eiginkona Bjarna er Jytte Frímannsson
sem er af dönsku bergi brotin. Þau eiga
þijár dætur, Marianne 29 ára, Ásu Kar-
in 27 ára og Lise-Lotte 25 ára.
höfum talið að þetta sé rangt og
stefnt að því að geta veitt heildar-
lausnir, og SVR í Mjódd var að því
leyti til óvenjulegt verkefni að við
höfðum verkefnisstjórn með höndum
og auk þess hönnun og eftirlit með
framkvæmdum."
Góðæri kemur hægt inn
í framkvæmdir
í heild sinni hefur verið mikill
samdráttur hjá verkfræðistofum hér
á landi undanfarin ár, og segir Bjarni
að talið sé að almennt hafi orðið um
20% samdráttur síðan 1991. Þetta
hafi leitt til þess að starfsmönnum
á stofunum hafi verið fækkað, yfir-
vinna skorin niður og hagrætt á fleiri
sviðum, en hann segir að VSÓ sé
ein af fáum stofum sem hafi stækk-
að á þessum sama tíma og umsvif
hennar aukist um 10-20%.
„Okkur finnst að þetta hafi verið
að breytast í fyrra og við trúum því
að þetta samdráttarskeið sé liðið.
En þetta gerist hægt, og ég held
að við upplifum ekki aftur þá tíma
sem menn lifðu við hér á árunum
1980 til 1990,“ segir Stefán.
Bjarni tekur í sama streng og
segir góðæri koma miklu hægar inn
í allar framkvæmdir. Það sé þó eins
og fyrirtæki telji betri tíð framundan
og allir umhverfisþættir sem þjóðin
lifi hvað mest á séu jákvæðir.
„Þetta kemur hins vegar ekki
fram í auknum framkvæmdum fyrr
en síðar. Fyrst leiðrétta menn rekst-
urinn hjá sér og bæta hann, en hér
er búið að byggja heilmikið sem
margt er slæmt og til lítils brúk-
legt, og menn eru þá að breyta því.
Eg held svo að menn komi til með
að fjárfesta með allt öðrum hætti í
framtíðinni, og til dæmis er um-
hverfisvitund manna að aukast mik-
ið. Þeir sem eru að framleiða mat-
væli verða nauðugir eða viljugir að
falla inn í ákveðið mynstur sem heit-
ir umhverfismál og -vernd, en þeir
eru skuldbundnir gagnvart því vegna
okkar markaða. Síðan eru menn að
setja sér allskonar markmið á þess-
um nótum, en stór fyrirtæki sem
ekki eru umhverfisvæn geta trúlega
ekki gert sig sýnileg. Það eru ýmis
svona mál sem menn tengja fram-
kvæmdunum, en það verður ekki
farið í neinar byggingarframkvæmd-
ir eins og t.d. á Höfðabakka þar sem
húsnæði stendur autt núna og mark-
miðið með byggingunni var ekkert
annað en að fjárfesta. Ég held að
byggingar verði miklu hnitmiðaðri í
kringum ákveðinn rekstur. Hugs-
unin hjá fyrirtækjum sem ætla að
koma sér upp húsnæði er kannski
fyrst sú hvort hægt er að kaupa
eldra húsnæði sem hentar, en ef það
finnst ekki þá er byggt nýtt sem
hentar," segir Bjarni.
Stefán segir að vegna þeirrar
breiddar sem sé hjá VSÖ í dag hafi
það komið sér vel að geta unnið með
mönnum að heildarlausnum hjá fyr-
irtækjum þeirra en ekki aðeins að
byggingum eða einhveijum öðrum
STARFSMENN VSÓ eru um 45 talsins og er reiknað með að þeim fjölgi enn á þessu ári.