Morgunblaðið - 07.03.1996, Page 1
80 SÍÐUR B/C/D
56. TBL. 84. ÁRG. FIMMTUDAGUR 7. MARZ 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Harðir bardagar geisa í höfuðstað Tsjetsjníju
Tsjetsjenar her-
taka hluta Grosní
Moskvu. Reuter.
HARÐIR bardagar geisuðu í gær
í Grosní, höfuðstað Tsjetsjníju,
eftir að tsjetsjenskir uppreisnar-
menn réðust inn í borgina úr þrem-
ur áttum. Þeir komu rússnesku
herliði og ráðamönnum í opna
skjöldu og náðu hiuta borgarinnar
á sitt vald. Heimildarmenn sögðu
að 10 manns, rússneskir hermenn
og óbreyttir borgarar, hefðu fallið
í gær en óljóst var um manntjón
uppreisnarliðsins.
Sóknin sýnir að aðskilnaðar-
sinnar undir forystu Dzhokhars
Dúdajevs láta engan bilbug á sér
finna og eru enn staðráðnir í að
bjóða rússneska hernum birginn
eftir fimmtán mánaða átök. Borís
Jeltsín, forseti Rússlands, er nú
undir miklum þrýstingi að binda
enda á átökin, sem gætu gert að
engu vonir hans um að ná endur-
kjöri í forsetakosningunum 16.
júní. Forsetinn hefur boðað til
fundar í Öryggisráði Rússlands í
dag til að ræða hugsanlegar leiðir
til að koma á friði. Einn af ráðgjöf-
um forsetans, Oleg Soskovets að-
stoðarforsætisráðherra, sagði
Tsjetsjníju-deiluna vera „þyngstu
byrði“ Jeltsíns.
Ná þremur
hverfum
Blaðamaður í Grosní sagði að
svo virtist sem uppreisnarmenn-
irnir hefðu náð þremur hverfum á
sitt vald. „Þetta eru hörðustu bar-
dagarnir sem ég hef séð í Grosní
frá því Rússar hertóku borgina,"
sagði blaðamaðurinn.
Rússnesku hersveitirnar í borg-
inni óskuðu eftir liðsauka og her-
þyrlur skutu flugskeytum á upp-
reisnarmenn í einu hverfanna.
Þetta er í fyrsta sinn sem upp-
reisnarmennirnir reyna fyrir al-
vöru að endurheimta borgina frá
því að rússnesku hersveitirnar
náðu henni á sitt vald í hörðum
sprengju- og loftárásum fyrir
rúmu ári og lögðu stóran hluta
hennar í rúst.
Áður en sóknin hófst flutti
Dúdajev ávarp í sjónvarpi að-
skilnaðarsinna og varaði við árás-
inni. „Við ætlum að taka Grosní-
borg. Tsjetsjensku svikurunum
verður ekki sýnd miskunn,“ sagði
hann.
Radújev fallinn?
Fréttastofan Interfax skýrði frá
því í gær að tsjetsjenski aðskiln-
aðarsinninn Salman Radújev, sem
stjórnaði gíslatökunni í Dagestan
í janúar, hefði látist á sjúkrahúsi
af völdum skotsára. Fréttastofan
sagði að Radújev hefði særst í
bardaga við tsjetsjenska andstæð-
inga sína á sunnudag. Fréttastof-
an Ítar-Tass hafði hins vegar eftir
yfirmanni rússnesku hersveitanna
í Tsjetsjníju að hann hefði heyrt
óstaðfestar fréttir um að Radújev
hefði særst í hörðum bardaga við
rússneska hermenn í þorpinu
Sernovodsk. Menn úr liði eins
helsta hershöfðingja Tsjetsjena,
Aslans Maskhadovs, sögðu í gær-
kvöldi að Radújev væri enn á lífi.
Reuter
Krytur í Hadzici
FRANSKUR hermaður úr
friðargæsluliði Atlantshafs-
bandalagsins (NATO) á verði í
Hadzici, einu úthverfa
Sarajevo, í gær. Beðið var komu
lögregluliðs á vegum sambands-
ríkis múslima og Króata í Bosn-
íu en hverfið féll undir yfirráð
þeirra í gær. Serbneskir íbúar
þess höfðu sig flestir á brott. í
gærmorgun hertók 18 manna
hópur Króata lögreglustöð í
Hadzici vegna óánægju með
fyrirhugaðan fjölda Króata í
sameiginlegu lögregluliði stað-
arins en lét undan síga er lög-
reglumaður á vegum Samein-
uðu þjóðanna hótaði að kalla til
franska NATO-hermenn.
Bandaríkjastjórn samþykkti í
gær vinnureglur fyrir gæslulið
NATO þar sem gert er ráð fyr-
ir víðtækara starfssviði en áður,
m.a. við leit að stríðsglæpa-
mönnum og aðstoð við flótta-
fólk.
Þýskaland
Mesta
atvinnu-
leysi eftir
stríð
NUrnberg. Reuter.
ATVINNULEYSIÐ í Þýska-
landi jókst í febrúar og hefur
aldrei verið meira frá stríðs-
lokum. Rétt tæpar fjórar millj-
ónir manna voru án vinnu,
rúmlega 100.000 fleiri en í
janúar. Stafar aukningin að
miklu leyti af óvenjulegum
vetrarhörkum er valda bygg-
ingariðnaði vanda.
Gúnter Rexrodt, efnahags-
málaráðherra Þýskalands,
sagði í gær, að þetta mikla
atvinnuleysi væri óbærilegt en
væri þó engin vísbending um
nýtt samdráttarskeið í efna-
hagslífinu. Búist væri við, að
hagvöxtur ykist þegar á árið
liði en það breytti þó litlu um
ástandið á vinnumarkaðinum.
Afleiðing mikilla
launahækkana
Joachim Fels, hagfræðing-
ur hjá Goldman Sachs í Frank-
furt, sagði í gær, að lands-
menn væru nú að súpa seyðið
af miklum launahækkunum í
fyrravor. Eina bjargræðið
virtist vera, að seðlabankinn
lækkaði vexti.
Palestínulögregla til
atlögu gegn Hamas
Jerúsalem, Gaza. Reuter.
YASSER Arafat, leiðtogi
Palestínumanna, hefur
skipað fyrir um harðar
aðgerðir gegn Hamas-
hreyfingunni, sem ber
meginábyrgðina á
hermdarverkunum í ísra-
el að undanförnu. ísra-
elskar og palestínskar
her- og lögreglusveitir
handtóku hundruð liðs-
manna hreyfingarinnar í
gær og ísraelskur ráð-
herra sagði, að ætlunin
væri að ná til allra leið-
toga hennar.
I gær réðust palest-
inskir lögreglumenn inn
í tugi stofnana á vegum
heittrúarmanna og ísl-
amska háskólann á Gaza.
Leituðu þeir vopna og
félaga í Hamas en há-
skólinn hefur lengi verið
ein af helstu miðstöðvum
hreyfíngarinnar. Hefur
Hamas raunar lýst yfir,
að hann sé undir hennar
stjórn en ekki palest-
ínskra yfirvalda.
Paiestínska lögreglan
leitaði einnig á heimilum og í mosk-
um á Gaza og í bænum Jenin á
Vesturbakkanum voru 60 manns
handteknir. Hefur hún þá alls
handtekið 400 manns á síðustu
dögum.
Gaza og Vesturbakkan-
um. ísraelskir hermenn
réðust í gær inn í flótta-
mannabúðir við Jenin og
þeir hafa einangrað og
lokað sumum íslömskum
stofnunum, til dæmis
skóla í Hebron og Abu
Dis-skólanum í Austur-
Jerúsalem.
í Jeríkó dæmdi palest-
inskur dómstóll Palest-
ínumann í lífstíðarfang-
elsi en hann hefur játað
að hafa fengið til liðs við
Hamas þijá menn, sem
fórnað hafa lífi sínu og
annarra með sama hætti.
Vilja einangra íran
Sendiherrar írans og
Líbýu voru kallaðir í utan-
ríkisráðuneytið í París í
gær þar sem franska
stjómin mótmælti stuðn-
ingi stjórna þeirra við
glæpaverkin í ísrael og
boðaði frekari aðgerðir til
að fylgja mótmælunum
eftir. Hefur þýska stjórnin
einnig mótmælt afstöðu
írana og Warren Christopher, utan-
ríkisráðherra Bandaríkjanna, hefur
tilkynnt, að Bandaríkjastjórn ætli
að fá önnur ríki í lið með sér við
að einangra ríkisstjórn bókstafs-
trúarmanna í Iran.
Reuter
LÖGREGLUHUNDUR, sérþjálfaður í að finna
sprengjur, er látinn þefa af öskutunnu við
verslunargötu í Jerúsalem í gær.
Shimon Peres, forsætisráðherra
ísraels, sagði í gær að Arafat yrði
að ganga lengra og láta handtaka
leiðtoga vopnaðra sveita Hamas,
er nefnast Qassam, á sjálfs-
stjórnarsvæðum Palestínumanna á
Repúblikanar
Tveir
heltast úr
lestinni
Albany, Nashville, Washington.
Reuter.
LAMAR Alexander, fyrrver-
andi ríkisstjóri í Tennessee,
og Richard Lugar, öldunga-
deildarþingmaður frá Indi-
ana, sögðu í gær að kosninga-
herferð þeirra fyrir tilnefn-
ingu til forsetaframboðs fyrir
Repúblikanaflokkinn væri á
enda. Báðir guldu afhroð í
forkosningum í átta ríkjum í
Bandaríkjunum á þriðjudag.
Alexander og Lugar lýstu
báðir yfir stuðningi við Bob
Dole, leiðtoga meirihluta rep-
úblikana í öldungadeild
Bandaríkjaþings, sem sigraði
í öllum ríkjunum átta og þyk-
ir langt kominn með að
tryggja sér tilnefningu
flokksins.
Jack Kemp, fýrrverandi
íþróttastjarna, öldungadeild-
arþingmaður frá New York
og húsnæðismálaráðherra,
lýsti í gær stuðningi við fram-
boð auðkýfingsins Steve
Forbes. Mikilvægar forkosn-
ingar verða haldnar í New
York í dag og Dole hefur
talsvert forskot á Forbes þar
samkvæmt skoðanakönnun-
um.
■ Tilnefning Doles /18
l