Morgunblaðið - 07.03.1996, Page 8
8 FIMMTUDAGUR 7. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
HVER á hvað og hvað er hvers?
Utanríkisráðherra um Norðurlöndin og ríkjaráðstefnu ESB
Pólitískur vilji til sam-
ráðs við Island og Noreg
HALLDÓR Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra segir að greinilegur póli-
tískur vilji sé hjá þremur norræn-
um aðildarríkjum Evrópusam-
bandsins að hafa samráð um mál-
efni ríkjaráð-
stefnu sam-
bandsins við ís-
land og Noreg,
sem standa utan
ESB.
Ingvar Carls-
son, forsætis-
ráðherra Sví-
þjóðar, lagði til
í ræðu á Evróp-
uráðstefnu
Norðurlanda-
ráðs í fyrradag að norrænu ESB-
ríkin hefðu með sér samráð um
málefni ríkjaráðstefnunnar, þar
sem ísland og Noregur fengju að
fylgjast með. Er Carlsson var innt-
ur nánar eftir þessu á blaða-
mannafundi, nefndi hann að aðal-
samningamenn norrænu ESB-
ríkjanna gætu haft með sér reglu-
bundna morgunverðarfundi, eins
og tíðkazt hefði í Norðurlanda-
hópnum á ýmsum alþjóðaráðstefn-
um.
Fundir sendiherra Islands og
Noregs með fastafulltrúum?
Fastafulltrúar Norðurlandanna
hjá Evrópusambandinu í Brussel
eru jafnframt aðalsamningamenn
þeirra á ríkjaráðstefnunni. Auðvelt
væri að koma á reglulegum fund-
um þeirra með sendiherrum ís-
lands og Noregs hjá Evrópusam-
bandinu, sem jafnframt hafa að-
setur í Brussel. Halldór Ásgríms-
son segir hins vegar að þessi hug-
mynd hafi ekki verið útfærð nán-
ar. Aðspurður hvort ekki þurfi að
bregðast fljótt við, sé ætlunin að
koma á nánara samráði norrænu
ríkjanna um málefni ríkjaráðstefn-
unnar, sem hefst siðar í mánuðin-
um, segir Halldór: „Jú, þetta er
hlutur, sem þarf að ganga frá sem
Forsætisráðherra Sví-
þjóðar hefur sett fram
hugmyndir um að Island
og Noregur fái aðgang
að fundum aðalsamn-
ingamanna norrænu
ESB-ríkjanna á ríkja-
ráðstefnu Evrópusam-
bandsins. Halldór Ás-
grímsson utanríkisráð-
herra segir að greinileg-
ur pólitískur vilji sé hjá
hinum norrænu ríkjun-
um að taka tillit til ís-
lands og Noregs.
fyrst, en aðalatriðið er að þarna
er pólitískur vilji fyrir hendi. Ég
tel að ráðstefnan í Kaupmanna-
höfn hafi verið gagnleg, því að
hún jók samstöðuna og sýndi fram
á vilja til að taka tillit til aðstæðna
íslands og Noregs.“
Halldór bendir á að samstarf
Norðurlandanna um Evrópumál
hafi verið í þróun að undanförnu.
Hann nefnir sem dæmi að sumir
fagráðherrar norrænu ESB-ríkj-
anna haldi með sér fundi fyrir
fagráðherrafundi Evrópusam-
bandsins. „Umhverfisráðherrarnir
hafa t.d. hitzt fyrir slíka fundi og
þá er umhverfisráðherrum Noregs
og íslands boðið að vera þar með,“
segir Halldór.
Þarf að halda samstöðunni
Leiðtogar Evrópusambandsríkj-
anna ákváðu á fundi sínum í
Madríd í desember síðastliðnum
að EFTA-ríkin skyldu „upplýst"
um „gang viðræðna“ á ríkjaráð-
stefnunni, en kváðu ekki á um að
það skyldi gerast með reglubundn-
um hætti eða hvaða form yrði
haft á þeim samskiptum. Halldór
segir að Noregur og ísland hafi
talið eðlilegt að EFTA-ríkin ættu
einhvers konar aðild að ríkjaráð-
stefnunni, vegna þess að niður-
stöður hennar snertu Evrópska
efnahagssvæðið. „Svarið er venju-
lega það að engar tillögur séu
uppi um breytingar á innri mark-
aðnum og þess vegna eigi það
ekki við að 'þessi ríki komi þar að
máli,“ segir Halldór. „Hvað sem
því líður, munu niðurstöðurnar
bæði hafa áhrif á okkar mál og
málefni Noregs.“
Halldór segir að norrænu ESB-
ríkin hafi stutt ísland og Noreg í
þessu sambandi og fylgt því eftir
innan Evrópusambandsins. „Með
orðum sínum er Ingvar Carlsson
að leggja áherzlu á að það þurfi
að halda samstöðunni milli
Norðurlandanna um þessi mál,
þrátt fyrir ólíka aðstöðu,“ segir
hann. „Hvernig þetta verður út-
fært skal ég ekki segja til um, en
þarna kom fram ákveðinn pólitísk-
ur vilji, sem ég varð einnig var
við af hálfu Finna og Dana.
Við undirbúning ríkjaráðstefnu
ESB hafa norrænu aðildarríkin
þrjú að sumu leyti haft minna
samstarf en önnur ríki ESB. Þau
hafa þannig skilað tillögum sínum
fyrir ráðstefnuna hvert í sinu lagi,
en Beneiux-löndin og Frakkland
og Þýzkaland hafa lagt fram sam-
eiginlegar tillögur. A Evrópuráð-
stefnu Norðurlandaráðs kom hins
vegar fram vilji til að samræma
afstöðu norrænu ríkjanna frekar.
Halldór Ásgrímsson segir að sá
vilji stafi meðal annars af ótta við
að gengið verði á rétt minni ríkja
ESB í þeim samningum, sem ríkj-
aráðstefnan mun gera.
Menningarmiðstöðin Gerðuberg
Listir, menning
og fræðsla
MENNINGAR- og
félagsmiðstöðin í
Gerðubergi er
þrettán ára um þessar
mundir en starfsemin þar
hefur sjaldan verið blóm-
legri en einmitt nú. Elísa-
bet Þórisdóttir, sem verið
hefur forstöðumaður
Gerðubergs frá opnun,
segir að aðsókn að húsinu
hafi aukist jafnt og þétt
á þessum þrettán árum.
„Núna koma hingað á
milli sex og sjö hundruð
manns á dag. Á undan-
förnum árum höfum við
verið að einbeita okkur
meira að menningunni.
Listviðburðum af ýmsu
tagi hefur fjölgað um leið
og það hefur losnað um
húsnæðið sem í fyrstu var
að nokkru leyti notað und-
ir kennslu grunnskólabarna."
- Hvert er hlutverk Gerðu-
bergs?
„Við teljum okkar hlutverk
vera að vekja athygli á því sem
vel er gert og er uppbyggjandi,
hvetjandi, ögrandi, framsækið
eða nýtt, hlusta á umhverfi okk-
ar og vera í takt við það. Við
vorum til dæmis með þýskan
brúðugerðarmann í heimsókn um
síðustu helgi sem sýndi verk sín
bæði fyrir börn og fullorðna og
við höfum verið með yfirlitssýn-
ingu á verkum Braga Ásgeirs-
sonar, myndlistarmanns, undan-
farnar vikur. Það er iðulega eitt-
hvað um að vera hér á sunnudög-
um og má því benda fólki á að
það er hægt að gera ýmislegt
gott og uppbyggilegt á þeim dög-
um, kíkja t.d. eftir auglýsingum
okkar. Áuk þess sem er að ger-
ast í húsinu hjá okkur viljum við
benda á að við erum staðsett í
jaðri Elliðaárdals, sem er frábært
útivistarsvæði."
- Geldur Gerðuberg ekki fyrir
staðsetninguna?
„Sumir vilja halda því fram
en ég myndi aftur á móti segja
að við njótum góðs af því að
vera hérna í Breiðholti. Við erum
beintengd við Elliðaárdalinn auk
þess sem einn þriðji af Reykvík-
ingum býr í Breiðholti. En á
meðan við höfum upp á eitthvað
skemmtilegt að bjóða held ég að
við þurfum ekki að hafa neinar
áhyggjur, fólk myndi koma hvar
sem við værum stödd.“
- Hvað er á döfinni í Gerðu-
bergi?
„ Á bókasafninu, sem á tíu
ára afmæli þessa dagana, munu
svo verða daglegir tónlistarvið-
burðir kl. 17 alla þessa viku.
Á sunnudaginn verður svo
opnuð yfirlitssýning á verkum
Ragnheiðar Jónsdóttur, mynd-
listarmanns, en þá
mun einnig fara fram
sjónþing um hana þar
sem list hennar og
ferill verða rædd fram
og til baka. Fyrsti _____
maður á sjónþingi var
Bragi Ásgeirsson og var geysi-
legur áhugi á þeirri dagskrá.
Þegar hafa verið skipulögð sjö
sjónþing og fer það eftir viðtöic-
um við þeim hvort haldið verður
áfram með þennan þátt starf-
seminnar.
Sunnudaginn 17. mars eru svo
tónleikar með Michael Jon Clark
og dagskrá sem kallast Ljóð og
djass verður 24. mars þar sem
ljóð verða flutt við undirleik
frumsamins djass. Hafsteinn
Austmann mun opna sýningu hér
síðari hluta mars og þannig
Elísabet Þórisdóttir
► Elísabet Þórisdóttir er fædd
í Reykjavík árið 1954. Hún
varð leikari frá Leiklistarskóla
íslands 1976. Hún hefur sótt
félagsmálanámskeið og nám-
skeið á vegum Stjórnunarfé-
lags íslands. Elísabet var
starfsmaður í Tónabæ árin
1972-76, aðstoðarforstöðu-
maður félagsmiðstöðvarinnar
Fellahellis 1977-82. Hún var
starfsmaður hjá Fasteigna-
mati rikisins 1976-77 ogfor-
stöðumaður við menningar-
miðstöðina í Gerðubergi frá
1982. Hún hefur fengist við
leiklistarstörf hjá Alþýðuleik-
húsinu, Leikfélagi Reykjavík-
ur og í útvarpi og sjónvarpi.
Elísabet var einn af stofnend-
um Leiklistarskóla SÁL, sem
leiddi til stofnunar Leiklistar-
skóla íslands 1975, og Alþýðu-
leikhússins, sunnandeildar
1976. Hún var í undirbúnings-
nefnd fyrir listahátíð æskunn-
ar 1990-91 og hefur séð um
þætti og dagskrárgerð fyrir
sjónvarp og útvarp.
Geysilegur
áhugi á sjón-
þingi
mætti lengi telja. Við höfum líka
alltaf haldið vel upp á sumardag-
inn fyrsta og þetta árið munum
við leggja áherslu á klassíska
tónlist fyrir börn. Hér ættu því
allir að geta fundið eitthvað við
sitt hæfi.“
- Hefur starfsemin í Gerðu-
bergi breyst eitthvað á þessum
þrettán árum?
„Já, hún hefur gert það.
Fyrstu árin höfðum við ekki
nema hluta af húsinu til afnota
fyrir okkur því að hér var að-
staða fyrir Tónmenntaskóla
Reykjavíkur fyrstu árin og sex
ára bekkir Hólabrekkuskóla voru
hér með sína kennslu. En um
leið og húsið hefur al-
farið verið tekið undir
okkar eigin starfsemi
höfum við jafnt og þétt
sótt í okkur veðrið.
_______ Starfsemin hefur
breyst að því leyti að
nú er húsið að mestu notað und-
ir okkar eigin viðburði og svo
starfsemi félaga eða hópa sem
óska eftir aðstöðu hér. Nú er líka
komið mjög gott jafnvægi á milli
menningar- og félagsstarfsemi í
húsinu en áður var félgasstarf-
semin ívið meiri. Undanfarin ár
höfum við reyndar lagt höfuðá-
herslu á að við séum menning-
armiðstöð Reykvíkinga, menn-
ingarmistöð sem er sú eina sinnar
tegundar þar sem allir aldurshóp-
ar og ólíkir þættir tvinnast sam-
an, s.s. list, menning og fræðsla.1