Morgunblaðið - 07.03.1996, Side 31

AÐSENDAR GREINAR
MORGUNBLAÐIÐ
r
FIMMTUDAGUR7. MARZ 1996'
launafólks. Til þess er leikurinn líka
m.a. gerður. A almennum vinnu-
markaði viðgengst víða launaleynd
sem hefur leitt til tortryggni, sér-
hyggju og samstöðuleysis starfs-
fólks.
Svikist aftan að konum
og öðru fólki
Lífeyrisréttur starfsmanna ríkis-
ins hefur endalaust verið notaður
til að etja launafólki saman. Og
nú er allt lagt undir. Ekki til að
bæta rétt þeirra sem hafa hann
verri heldur til að skerða betri,
áunninn rétt. Ekki í fyrsta sinn.
Árið 1985 var lögum um lífeyris-
rétt ríkisstarfsmanna breytt með
nýrri viðmiðun lífeyris sem var
konum mjög í óhag. Snerti þá stað-
reynd að konur koma seinna inn á
vinnumarkað en karlar, vinna sig
seinna upp í stöður, eru í skertum
stöðum meðan þær ijölga íslend-
ingum en fara síðan í fullt starf.
Árið 1987 gerði ríkið skyndiárás
á lög um lífeyrisrétt og ætlaði þá
m.a. að afnema ríkisábyrgðina, að
lengja greiðslutímann og afnema
vísitölutryggingu eftirlauna. Sú
tímasprengja sem nú hefur sprung-
ið boðar svipað en enn verra. Nú
er jafnvel lagt til að slík skerðing
verði gerð afturvirk og nái til þeirra
sem þegar eru komnir á eftirlaun
samkvæmt núgildandi reglum.
Hann er ekki hár garðurinn sem
ráðist er á og einskis svifist!
Að jafna niður á við og
hagræða lágum launum
Nú skal aldeilis jafna kjörin í
landinu, en bara niður á við. Engar
tillögur fylgja þó um skerðingu
kjara alþingismanna og ráðherra.
Ekki sama Jón og séra Jón frekar
venju!
Þrenn lög eru höfð undir í þetta
sinn og skorið og skert á báða
bóga, algerlega einhliða. Lengri
greiðslutími, starfstími og afteng-
ing viðmiðunar eftirlauna við laun
eftirmanns eru eitt aðalatriðið. Það
sem hér er á ferð þýðir á manna-
máli að eftirlaunin fylgja ekki
launahækkunum kjarasamninga
heldur verður tekin upp ný viðmið-
un eftirlauna, þ.e. „gamlingja-
launavísitala". Enn mun konum
blæða mest ef miðað verður við
meðaldagvinnulaun starfsævina. í
einu frumvarpinu er svona í fram-
hjáhlaupi lagt til að veikja samn-
ingsréttinn! Kallað að láta kné
fylgja kviði.
Sýnum klærnar
Ég minni enn og aftur á að opin
berir starfsmenn hafa margborgað
þau réttindi sem nú er ætlunin að
hrifsa af okkur með valdi. Það ríð-
ur á að standa saman og hrinda
þessum árásum á lífskjörin. Sýnum
klærnar, læsum þeim í ef með þarf
og sleppum ekki fyrr en við höfum
sigur!
Höfundur er aðstoðarskólastýra.
Lifum við hvert andartak?
Líföndun - Hvað er það?
FLESTIR kannast við að hafa
haldið niðri í sér andanum við ein-
hverja vanlíðan; ótta, spennu eða
aðrar sterkar tilfinningar, jafnvel
gleði. Það er tákn um að við getum
ekki tekið á móti því sem er að ger-
ast.
Líföndun er mjög einföld sjálfs-
hjálparaðferð þar sem fer saman
meðvituð öndun og hugartækni og
við lærum að upplifa andartakið eins
og það er. Við öndum viðstöðulaust
á ákveðinn hátt til að losa um spennu
og orkuhöft sem hafa myndast í lík-
ama okkar. Það er mikilvægt að
halda áfram að anda og finna fyrir
líkamanum án þess að samsama sig
með sársaukanum, spennunni eða
hvað það nú er sem við finnum fyr-
ir. Öndunartími er venjulega ein
klukkustund og á þeim tíma förum
við í gegn um ákveðið hringferli þar
sem spenna losnar og síðan verður
sátt eða samhæfing.
Samhæfmg táknar í þessu sam-
hengi að við erum að opna vitundina
fyrir tilfinningum sem við berum í
bijósti og viðurkenna þær, án allra
dóma, sem hluta af okkur sjálfum
svo þær geti ekki lengur stjómað
okkur ómeðvitað. Við lærum að það
er óhætt að finna fyrir tilfínningum
sínum og hætta að flokka þær niður
í réttar og rangar/ góðar og vondar.
Með því að flokka tilfínningar á
þann hátt, sköpum við vanlíðan í lífi
okkar. Við urðum tilfinningaverur
strax á fósturstigi og búum okkur
til mynd af heiminum út frá reynslu
okkar. Misumunandi einstaklingar
túlka sömu reynslu á ólíkan hátt.
Við bregðumst við lífinu út frá
fortíðinni. Þess vegna segjum við
oft; ég vissi að þetta myndi fara
svona. Við búum til okkar eigið lífs-
lögmál. Mjög oft er mottó okkar eða
lífslögmál formað strax í fæðing-
unni. Fyrsta tilfínningin eða fyrstu
skynviðbrögðin verða að þessu lög-
máli. „Mér er ekki óhætt hérna“,
þá meinum við í lífinu, í líkamanum
eða á jörðinni, er dæmi um algengt
lífslögmál. „Eg hef aldrei nógan
tíma“ eða „Enginn kærir sig um
mig“ eru önnur algeng dæmi um
lífslögmál sem við drögnumst með.
Tilfinning margra er sú að við
séum fórnarlömb í heljargreipum
samfélags, sem við höfum þó tekið
þátt í að skapa. Mörg erum við
óánægð með fortíðina og höfum
áhyggjur af framtíðinni en bælum
vanlíðanina og látum eins og ekkert
sé. Algengar úrlausnir eru að leigja
video og lifa í gegnum um líf ann-
arra með hjálp ijölmiðla, sefa líkam-
ann með tóbaki, mat, áfengi og lög-
legum eða ólöglegum lyfjum.
Við getum stigið út úr mynstrum
okkar á auðveldan hátt. Það gerist
ekki á einni nóttu en með því að
verða meðvituð um tilfinningar sem
stjóma okkur getum við farið að lifa
Upplýsingaveisla á
Námskynningu 1996“
Guðrún
Arnalds
Helga
Sigurðardóttir
Hildur
Hákonardóttir
Líföndun er umfjöllun-
arefni Guðrúnar Arn-
alds, Helgn Signrðar-
dóttur og Hildar Há-
konardóttur í
þessari grein.
því lífi sem við óskum okkur. Lífönd-
un með góðum leiðbeinanda er yfir-
leitt mjög ánægjuleg reynsla sem
hefur djúpstæð áhrif á líf okkar án
þess að reynslan sé á nokkurn hátt
„dramatísk". Sjálfsvinna þarf ekki
að vera sprenging og alger upp-
stokkun heldur getur hún verið
ánægjulegt ferðalag með mátuleg-
um áföngum á leið til meiri þroska
og vellíðunar. Þegar mesta tilfinn-
ingalosunin hefur átt sér stað er
óhætt að anda einsamall. Líföndun
hefur reynst mörgum mikil orku-
og heilsubót, enda ekki ný kenning
að bæling tilfinninga skapi m.a. lík-
amlega vanheilsu.
Til eru mismunandi áherslur við
líföndun. Þróun síðustu áratuga hef-
ur orðið sú að nálgast tilfinningar á
sífellt agaðari máta. Þá er rík
áhersla lögð á djúpan og stöðugan
andardrátt og sá sem andar er leidd-
ur í gegn um hvað eina sem hann
upplifir í önduninni, jafnvel sterkar
tilfinningar, á mildan hátt.
Þegar við leysum upp gömul til-
finningamynstur leysum við um leið
nýtt afl úr læðingi (sumir kalla önd-
un af þessu tagi „orkuöndun"). Að
lokinni öndun sköpum við okkur
meðvitandi ný og betri lífslögmál til
að fara eftir. Þau lögmál sem við
byggjum líf okkar á eru oft sáraein-
föld. Lögmál eins og: „Mér er full-
komlega óhætt að þiggja og gefa
kærleika" eða „Mér er óhætt að fyr-
irgefa og gleyma fortíðinni" eða
„Mér er óhætt að upplifa allar til-
finningar mínar“ eru dæmi um já-
kvæð lífsviðhorf.
Með því að opna fyrir nýjum
möguleikum sköpum við meiri gleði
og hagsæld í lífi okkar og erum
færari um að lifa hvert andartak.
Öll eigum við rétt á að geta lifað
lífinu í gleði og sátt. Allt þjóðfélagið <
í heild nýtur góðs af því að einstakl-
ingnum líði vel ög sé að nýta tíma
sinn á uppbyggilegan hátt. Ef allir
eru að gera sitt besta margfaldast
afkastageta samfélagsins á öllum
sviðum.
Stöðugt eykst vitneskjan sem
berst hingað til lands um fornar og
nýjar aðferðir til að efla líkama og
sál. Líföndun er ein þeirra. Líföndun
er aðeins nokkurra áratuga gömul
sjálfshjálparaðferð. Upphafsmaður
hennar er Bandaríkjamaðurinn
Leonard Orr. Síðastliðið ár hefur
komið hingað kennari, Shanti Miles,
og þjálfað fimm einstaklinga í að
beita þessari aðferð. Auk grein-
arhöfunda eru það Hallgerður Gísla-
dóttir og Ólöf Sesselja Oskarsdóttir.
Þessi hópur ásamt Shanti Miles gef-
ur þeim sem vilja kost á að kynnast
líföndun á þriggja daga helgarná-
mskeiði 17.-19. mars. Með tilkomu
þessa hóps hafa aukist möguleikar
þeirra sem áhuga hafa á að komast
í líföndun.
Guðrún er nuddari og hómópati,
Helga er hjúkrunarfræðingur og
myndlistakona og Hildur er vef-
ari.
dekraðu við þig
B K i CBOSCO Light er „lettur"
súkkulaðidrykkur, hver bolli
inniheldur einungis 40
hitaeiningar og er þess vegna
skynsamlegur kostur ef þú ert
að hugsa um línurnar. Prófaðu
B-K-l CSOSD Light næstþegar
þig langar í eitthvað gott.
Fæst í 2 Ijúffengum
bragðtegundum.
Ekta mjólkursúkkulaði- og
appelsínubragð.
B-K-l CHOKO LIGHT
Einstaklega bragðgott
#o\
m
Xslensk /////
Amerxska
2 mæliskeiðar íbollann 80°C heitu vatni helltyfir og hrært
- einfaldara getur það varla verið