Morgunblaðið - 08.03.1996, Qupperneq 1

92 SÍÐUR B/C/D
57. TBL. 84. ÁRG. FÖSTUDAGUR 8. MARZ 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Rússar og Tsjetsjenar
beijast í návlgi í Grosníj
Moskvu, Grosny. Reuter.
Reuter
TSJETSJENSKUR flóttamaður við vegartálma skammt frá tsjetsjenska þorpinu Sernovodsk krefst
þess að átökunum linni. Rússneskir hermenn eru að reyna að uppræta skæruliða Tsjetsjena í grennd
við þorpið, en í Groznij, höfuðborg Tsjetsjníju, var barist í návígi.
RÚSSNESKIR hermenn og tsjetsj-
enskir uppreisnarmenn börðust í
návígi í miðborg Grosníj í gær og
stóðu mestu átökin um sjónvarps-
stöðina í borginni. Á sama tíma til-
kynnti Borís Jeltsín, forseti Rúss-
lands, að hann og nánustu ráðgjaf-
ar hans hefðu samþykkt áætlun um
að binda enda á stríðið í Tsjetsjníju.
Itar-Tass-fréttastofan sagði, að
70 hermenn hefðu fallið síðan sókn
uppreisnarmanna hófst á miðviku-
dag og um 130 særst. Þá væri 40
hermanna saknað.
Interfax-fréttastofan hafði eftir
rússneskum foringja, að ástandið
hefði versnað mjög og væri barist
í öllum hverfum Grosníjborgar.
Friðaráætlun
Jeltsín sagði á fundi með frétta-
mönnum í gær, að hann og ráðgjaf-
ar hans hefðu samþykkt áætlun
um að binda enda á stríðið í
Tsjetsjníju, sem staðið hefur í 15
mánuði, en hún yrði ekki birt opin-
berlega fyrr en síðar. Þangað til
yrði hert á sókninni gegn þeim, sem
gerst hefðu sekir um morð og
hryðjuverk.
Interfax-fréttastofan hafði það
eftir heimildum í innanríkisráðu-
neytinu, að tsjetsjensku upp-
reisnarmennirnir í Grosníj væru
allt að 700 og hefði sókn þeirra
miðast við að umkringja varðstöðv-
ar rússneska hersins í borginni.
Sókn skæruliða inn í Grosníj
virðist hafa komið rússneska hern-
um í opna skjöldu og er niðurlægj-
andi fyrir Jeltsín, sem þarf að sjá
fyrir endann á Tsjetsjníjustríðinu
vegna forsetakosninganna í júní.
Undarleg yfirlýsing
Þegar hann skipaði hernum að
ráðast inn í landið í desember 1994
var talið, að átökin stæðu í mesta
lagi í nokkrar vikur en síðan hafa
tugþúsundir manna fallið og hundr-
uð þúsunda misst heimili sín.
Vegna stríðsins hefur Jeltsín
misst stuðning ýmissa fijálslyndra
manna og í gær virtist hann enn
einu sinni vera í litlum tengslum
við raunveruleikann þegar hann til-
kynnti, að skæruliðar hefðu verið
hraktir frá Grosníj.
Rússar fordæmdu eistneska
þingið í gær fyrir að senda Dzhok-
har Dúdajev, leiðtoga skæruliða
Tsjetsjena, samúðarskeyti vegna
dauða Salmans Radújev, skæruliða-
foringja, og sögðu að eistneskir
þjóðernissinnar létu ekkert tæki-
færi ónotað til að sýna hatur sitt á
Rússum.
Einvígi
FIDEí
Bagdad
París. Reuter.
KIRSAN Ilúmjinov, forseti Al-
þjóðaskáksambandsins (FIDE),
sagði í gær að næsta heims-
meistaraeinvígi í skák yrði hald-
ið í Bagdad, höfuðborg íraks,
þrátt fyrir að írakar væru í
ónáð víðast hvar í heiminum.
Ilúmjinov sagði á blaða-
mannafundi í París að einvígi
Anatolíjs Karpovs, heimsmeist-
ara FIDE, og Gatas Kamskys,
sem er Rússi með bandarískt
ríkisfang, myndi hefjast 1. júní,
tvær milljónir dollara (um 130
milljónir króna) væru í verðlaun
og Saddam Hussein, forseti ír-
aks, yrði viðstaddur setninguna.
írakar sæta enn viðskipta-
þvingunum af hálfu Sameinuðu
þjóðanna vegna innrásarinnar í
Kúveit 1990. Ilúmjinov kvaðst
telja að þær tækju ekki til menn-
ingar og íþrótta.
Eftir blaðamannafundinn til-
kynnti FIDE hins vegar að
bandaríska utanríkisráðuneytið
hefði bannað Kamsky að fara.
Upphaflega átti að halda ein-
vígið í Montreal í Kanada, en
skuldbindingar þóttu ónógar.
Viðstaddir voru furðu lostnir
þegar forseti FIDE las yfirlýs-
ingu sína. Karpov, núverandi
heimsmeistari FIDE, var við-
staddur, en Kamsky ekki.
Ilúmjinov lét ekki uppi hvort
írakar myndu borga verðlauna-
féð, en sagði að þeir héldu mót-
ið án endurgjalds. Karpov og
Kamsky hefðu fallist á að gefa
Barnahjálp SÞ hálfa milljón doll-
ara (rúmar 32 milljónir króna)
handa íröskum börnum.
Yasser Arafat setur löggjafarráð Palestínumanna í skugga hermdarverka
ViU alþjóða-
herferð gegn
hryðjuverkum
Jerúsalem, .Gaza-borg. Reuter.
Reuter
ÍSRAELSKUR hermaður tekur tvo Palestínumeun, sem grunaðir
eru um að vera Iiðsmenn Hamas-samtakanna, á Vesturbakkanum.
Kínveijar
skjóta
flaug’iim
við Tævan
Taipei. Reuter.
STJÓRNVÖLD á Tævan sögðu í
gærkvöldi að Kínvetjar hefðu í gær
hafið tilraunir með flugskeyti
skammt frá Tævan.
í tilkynningu frá varnarmála-
ráðuneyti Tævans sagði að skotið
hefði verið tveimur skeytum, sem
féllu hvort á sitt hafsvæðið, annað
30 og hitt 20 sjómílur frá Tævan.
Bandaríkjamenn fordæmdu í
gærkvöldi tilraunaskotin.
„Þessar eldflaugatilraunir, sem
við höfum ástæðu til að ætla að
séu hafnar, teljum við bæði ögrandi
og glannalegar," sagði Mike
McCurry, talsmaður Bills Clintons
Bandaríkjaforseta.
í ástralska dagblaðinu Sydney
Morning Herald sagði í gær að
samkvæmt skýrslu ástralska
varnarmálaráðuneytisins hygðust
Bandríkjamenn senda herlið til
Tævan ef Kínveijar gerðu árás.
■ Ótti/17
PALESTINSKA lögreglan hélt í
gær áfram að ráðast inn í hús og
íslamskar stofnanir á Vesturbakk-
anum og Gaza í leit að liðsmönnum
Hamas-samtakanna og ísraelar
juku enn öryggisviðbúnaðinn við
mörk sjálfstjórnarsvæða Palestínu-
manna. Þessar aðgerðir skyggðu á
setningu löggjafarráðs Palestínu-
manna, sem var kjörið í sögulegum
kosningum í janúar, og Yasser Ara-
fat, forseti svæðanna, sagði þegar
hann ávarpaði ráðið að þjóðir heims
þyrftu að koma sér saman um leið-
ir til að berjast gegn hermdarverk-
um.
„Ég vil hvetja alla hlutaðeigandi
aðila í heiminum til að efna til fund-
ar æðstu embættismanna til að
ræða aðferðir til að beijast gegn
hermdai’verkum sem svæðisbundnu
og alþjóðlegu fyrirbæri," sagði Ara-
fat. „Við látum ekki ofbeldi og
hermdarverk eyðileggja friðarþró-
unina."
Meira en þúsund palestínskir lög-
reglumenn leituðu í húsum í Gaza-
borg að liðsmönnum Hamas, sam-
taka er stóðu fyrir fjórum sprengju-
tilræðum sem urðu 57 manns að
bana á rúmri viku. Lögreglustjóri
borgarinnar sagði að 500 félagar í
Hamas og íslömsku Jihad hefðu
verið handteknir á Vesturbakkan-
um og Gaza-svæðinu.
„Sálfræðihernaður11
ísraelsher flutti í gær skriðdreka
að mörkum Vesturbakkans og
heimildarmenn sögðu það lið í „sál-
fræðihernaði" til að halda Arafat
við efnið. Herinn sendi einnig sér-
sveitir og fleiri hermenn á vegi að
sjálfstjórnarsvæðunum og þangað
voru flutt sprengjuleitartæki frá
Bandaríkjunum.
Bandaríkjastjórn hefur brugðist
við sprengjutilræðunum með því
að beita Sýrlendinga og Irana mikl-
um þrýstingi og sakað þá um
stuðning við hermdarv.erkamenn.
Stjórnin hefur lagt að Sýrlending-
um að loka skrifstofum palestínsk-
ra skæruliðahreyfinga í Damaskus.
Stjórnarerindrekar sögðu að
stjórnin í Washington legði einnig
mjög fast að Evrópuríkjum að ein-
angra Irana, sem hafa neitað því
að vera viðriðnir sprengjutilræðin
í ísrael.