Morgunblaðið - 13.03.1996, Blaðsíða 2

2 C MIÐVIKUDAGUR 13. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Sífellt minna af
óimnum físki utan
24% verðlækkun á
þorski í Bretlandi
VERÐ á ferskum þorski er enn
lágt í Bretlandi og eftirspurn lítil.
Meðalverð í febrúar var aðeins 120
krónur á kíló og hafði þá lækkað
um 6% miðað við sama mánuð í
fyrra. Fyrstu tvo mánuði ársins hefur verðið að meðaltali verið 128 krón-
ur, sem er 24% lægra en á sama tíma í fyrra. Aðeins rúmlega 359 tonn
af þorski hafa farið út þetta tímabil, sem reyndar er nánast sama magn og
í fyrra. Verð á þorski á innlendum mörkuðum hefur lækkað um 11%, en
magnið aukizt um fjórðung.
Útflutningur ýsu hefur aukizt
töluvert milli ára. Fyrstu tvo mánuði
ársins hafa 887 tonn farið utan á
móti 484 tonnum í fyrra. Verðið er
nú að meðaltali 117 krónur, sem er
12% lægra en í fyrra. Sala ýsu á
innlendum fiskmörkuðum hefur auk-
izt um þriðjung. Verðið nú er 92
krónur og hefur það lækkað um 21%
milli ára.
Lítil bjartsýni
Pétur Björnsson, framkvæmda-
stjóri Iceberg í Hull, segir markað-
inn með daufasta móti. Það eigi
bæði við frystan fisk og ferskan og
sé lítil bjartsýni ríkjandi meðal fisk-
seljenda. Mikið af ferskum fiski
komi nú frá Noregi, Færeyjum og
úr Eystrasalti og það sé einnig
fremur slakur fiskur. Fyrir vikið sé
verðið lágt og eftirspurn lítil. Þá
segir Pétur að sölutregða sé einnig
í sjófrystum fiski. Þó framboð frá
íslandi hafi minnkað, hafi það auk-
izt frá öðrum löndum. Ljóst virðist
að verðlækkanir örvi ekki söluna
eins og er og því fari menn mjög
varlega í að lækka verð í þeim til-
gangi að auka söluna.
Sífellt minna af ufsa fer nú héðan
á markaðinn í Bremerhaven í Þýzka-
landi. Fyrstu tvo mánuði ársins hafa
aðeins 60 tonn farið utan, sem er
70% samdráttur frá sama tíma í
fyrra. Meðalverð er nú 111 krónur,
sem er hækkun um 11% milli ára.
Samdráttur hefur einnig orðið í sölu
ufsa á innlendum mörkuðum, eða
um 18%. Nú hafa 1.630 tonn farið
um markaðina hér heima og er með-
alverðið 64 krónur, sem er 2% lækk-
un milli ára.
Minna af karfa fer utan
Útflutningur á óunnum karfa hef-
ur einnig dregizt mikið saman. Fyrst
tvo mánuðina fóru 2.529 tonn utan,
en það er 37% samdráttur milli tíma-
bila. Meðalverð nú er 140 krónur,
sem er 5% lækkun milli ára. Sala
karfa á innlendum mörkuðum hefur
hins vegar rúmlega þrefaldazt milli
tímabila og nam nú 778 tonnum.
Verðið var 78 krónur og er það
óbreytt milli ára. Skýringin á sam-
drætti í útflutningi er minnkandi
kvóti, aukin þörf fiskvinnslustöðva
fyrir karfann til eigin vinnslu og
lækkandi verð ytra.
Verð á leigukvóta
komið í hámark
Þorskurinn kominn
í 95 krónur kílóið
hefur hækkað nokkuð frá upphafi fisl
ur fjórfaldazt síðan í upphafi síðasta
VERÐ á leigukvóta á þorski og
rækju er nú í hámarki. Fyrir
hvert kíló af þorski þarf nú að
greiða 95 krónur og 90 krónur
fyrir rækjuna. Verð á þorski
veiðiárs, en verðið á rækjunni hef-
fískveiðiárs.
Björn Jónsson, forstöðumaður
Kvótamiðlunar LÍÚ, segir að nokkur
eftirspurn sé eftir þorski á þessu háa
verði en framboð lítið. Hann segir
að þeir, sem kaupi á svona háu verði,
séu að bjarga sér út úr vandræðum,
hafi verið á línutvöföldun eða veiði
tonn á móti tonni. Öðru vísi gangi
dæmið ekki upp, því þá séu me:in í
mesta lagi að fá 20 til 30 krónur
fyrir hvert kíló af þorski, þegar
kvótaleigan hafi verið dregin frá
markaðsverði.
Bland í poka
„Menn eru líka að búa til „bland
í poka“,“ segir Björn. „Þeir eru þá
að búa til pakka með þorski, ýsu
og fleiri tegundum til að koma þeim
út. Eftirspurn eftir ýsu og ufsa er
mjög Iítil. Leigan fyrir ýsuna er 10
til 12 krónur og þrjár til fjórar fyrir
ufsann. Með því að blanda þessu
saman í einn pakka, ná menn meiru
út úr þeim tegundum sem minna er
spurt um, eða ná að koma þeim út,“
segir Björn.
Fjórföldun
Leiga á rækjukvóta hefur hækkað
úr 20 krónum í 90 frá haustinu
1994 samfara mikilli hækkun á af-
urðaverði, en það hefur þó ekki
hækkað hlutfallslega jafnmikið. Af-
urðaverð á rækju er nú undir mikluni
þrýstingi, til dæmis á brezka mark-
aðnum og hefur það þegar lækkað
eitthvað frá því í desember. Líkur
eru því á því að leiguverð á rækjuk-
vóta lækki á ný. Það eru fyrst og
fremst afurðastöðvarnar, sem leigja
kvótann og veiða hann síðan á eigin
skipum eða færa yfir á skip, sem
þær eru í föstum viðskiptum við.
á leigukvóta ft.k>
dkirVerð
1994/1995
1995/1996
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Sigurgeir
LANDAÐ úr færeyska bátnum Sigmund í Vestmannaeyjum.
Færeyingar byrjaðir að
landa í Vestmannaeyjum
■■■■^^^^■■^■■■■■■■^^^M ÞAÐ ER ekki komin
Lönduðu 900 tonnum jSS# Þ1SLT S3
á markaði þar í fyrra 1,ní hérlfdis , -::rM
A « mæli og i fyrra, að sogn
Páls Rúnars Pálssonar, framkvæmdastjóra Fiskmarkaðs Vestmanna-
eyja hf. „Þeir byija yfirleitt í mars og eru út sumarið,“ segir hann.
„Það eru bara tveir línubátar búnir að landa núna. Annar þeirra heitir
Sigmund og hinn Thomas Nygaard. Þeir voru með um 100 tonn saman-
lagt af þorski, ýsu, löngu og keilu.“
Páll Rúnar segir að í fyrra hafi
færeyskir bátar landað samanlagt
um 900 tonnum hjá Fiskmarkaði
Vestmannaeyja. „Ég vona að þetta
verði svipað núna,“ bætir hann
við. „Að vísu er verðið lægra núna.
Markaðurinn hér heima er fljótur
að bregðast við ytri aðstæðum, en
ég hugsa að hann sé það líka í
Færeyjum, þannig að líklega er
verðið ekki betra þar.“
Aflaverðmætið eftir uppboð á
því sem færeysku bátarnir lönduðu
í fyrra var 71,5 milljónir króna.
Þetta voru alls 34 landanir, en
bátarnir lönduðu allt upp í sjö sinn-
um hver. Aðspurður um ástæðuna
fyrir því að bátarnir lönduðu hér-
lendis, segir Páll Rúnar að ástand-
ið hafi verið þannig í Færeyjum í
fyrra að kaupendur hafi verið
færri.
Ekki næg samkeppni
í Færeyjum
„Ég hef nú grun um að það
hafi verið vegna aðgerða danskra
stjórnvalda, sem gerðu kröfu um
að menn sameinuðust,“ segir
hann. „Fiskvinnslufyrirtækin eru
það fá að samkeppnin er ekki næg
um fiskinn. Þar fyrir utan eru
þetta litlir bátar og það er löng
sigling fyrir þá með fiskinn heim.
Þeir veiða hann hér við suður-
ströndina. í fyrra var kvótinn sem
Færeyingum var úthlutað í bolfiski
5 þúsund tonn og hann er það
aftur núna.“
Netagerðin Ingólfur með
ný botntroll á markaðinn
NYLEGA kom til landsins
fyrsta botntrollið, sem gert er
úr nýju efni sem kallast „dy-
nema“ frá írsku netagerðinni
Swean Net. „Efnið er þeim eig-
inleikum gætt að það er sterkara en stálvír af sömu þykkt,“ segir Birk-
ir Agnarsson, framkvæmdastjóri Netagerðarinnar Ingólfs í Vestmanna-
eyjum, en fyrirtækið sér um innflutning á trollum af þessari gerð.
„Meiri afli og
minni olíunotkun“
„Ófeigur VE fór reynsluferð
með trollið og það hefur reynst
mjög vel. Þeir voru að slíta upp
fisk á meðan aðrir fengu ekki neitt.
Trollið sem þeir eru með er léttara
og meðfærilegra en önnur troll,
en samt sem áður er það 50%
stærra og Ófeigur notaði 30%
minna af olíu.
Viðbrögðin góð
Birkir segir að tógið í netinu sé
tveggja millimetra þykkt og sam-
svari um sjö millimetra þykkt í
hefðbuncjnum trollum. Þá sé höfuð-
línan á nýja trollinu hjá Ófeigi 141
fet, en á gamla trollinu hafi hún
verið 96 fet. „Viðbrögð við þessum
góða árangri hafa ekki látið á sér
standa,“ segir hann. „Það eru
komnar pantanir á íjórum trollum
til viðbótar. Síðan erum við með
fleiri tilboð í gangi sem koma ör-
ugglega til með að skila sér að
einhverju leyti, ef ekki öllu.“
Um er að ræða nýja gerð af
trollum eða „Seastar“ frá írska
fyrirtækkinu Swan Net. „Það er
tvisvar sinnum dýrara en hefð-
bundin troll,“ segir Birkir. „Að
sama skapi getur trollið verið
stærra vegna þess að það er létt-
ara í drætti. Það kallar á meiri
afla og einnig minni olíunotkun.
Fyrir utan það að nýju „Seastar"-
trollin eru mun meðfærilegri vegna
þess að allt í þeim er miklu léttara."
Sem dæmi um hversu eðlis-
þyngdin sé miklu minni nefnir
hann að undirbyrði sem áður hafi
vigtað fjörutíu kíló, sé fáein kíló í
nýju trollunum.
„Allt vitlaust að gera“
Það gengur einnig vel á öðrum
sviðum hjá Netagerðinni Ingólfi.
„Það er mjög ánægjulegt að segja
frá því að við vorum að flytja út
trollpoka og belgi, samtals rúmlega
þrjú tonn og má segja að það sé
fyrsti alvarlegi' útflutningurinn
okkar,“ segir Birkir.
„Við flytjum það til írlands í
samvinnu við Swan Net og pokarn-
ir fara síðan um borð í þýskan
togara. Þá höfum við líka verið að
selja fjögur flottroll, þ.e. loðnu-,
síldar- og kolmunnatroll. Loks
erum við að yfirfara loðnu- og síld-
arnætur, þannig að við erum að
vinna hér myrkranna á milli.“
Hann segir að starfsmennirnir
séu núna 23, en þeim muni líklega
fjölga upp í 30 fyrr en varir. „Okk-
ur bráðvantar mannskap því það
er allt vitlaust að gera.“