Morgunblaðið - 14.03.1996, Blaðsíða 2
2 FIMMTUDAGUR 14. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Yar tekinn
á 138
km hraða
SEXTÁN ökumenn voru stöðvaðir
fyrir of hraðan akstur í Kópavogi í
gærkvöld, aðallega við Nýbýlaveg
þar sem hámarkshraði er 50 km.
Þá stöðvaði Kópavogslögreglan tví-
tugan pilt í umdæmi sínu á Hafnar-
fjarðarvegi á móts við Kópavogslæk
á 138 km hraða, en hámarkshraði
þar er 70 km. Ökumaðurinn var að
aka norður í átt að Kópavogsbrúm
og ók Ford Escort fólksbíl.
Pilturinn var fluttur á lögreglu-
stöðina til skýrslutöku hjá varð-
stjóra og kemur í framhaldi af mál-
inu væntanlega til með að missa
ökuleyfi sitt í einhveija mánuði. í
Kópavogi eru ökumenn ekki sviptir
ökuleyfí til bráðabirgða í tilvikum
sem þessum þó það sé almenn
vinnuregla í nágrannasveitarfélög-
unum.
Tveir sviptir í Reylqavík
Tveir ökumenn voru sviptir öku-
réttindum til bráðabirgða fyrir of
hraðan akstur í umdæmi Reykjavík-
urlögreglunnar í gærkvöld. Þeir
voru stöðvaðir á Sæbraut, þar sem
að hámarkshraði er 60 km, en
mældust báðir á 110 km hraða.
Að sögn Áma Vigfússonar, aðal-
varðstjóra í Reykjavík, eru þeir, sem
aka yfír 107 km hraða þar sem leyfí-
legur hámarkshraði er 60 km, svipt-
ir ökuleyfí strax. Þar sem leyfilegt
er að aka á 50 km, miðast svipting
við 102 km hraða. Og þar sem leyfí-
legur hámarkshraði er 70, eru öku-
menn sviptir ökuréttindum á staðn-
um ef þeir mælast á 122 km og
yfír. „Ég tel að það geti haft mikil
forvamaráhrif að beita bráðabirgða-
sviptingum í slíkum málum í stað
þess að leyfa mönnum að aka burtu
eftir glannaakstur," segir Ámi.
Morgunblaðið/Kristinn
Sigurður Karlsson formaður LR
Viðar fór út
fyrir umboðið
„ÉG ÆTLA ekki að ímynda mér
hvað borgarstjóri er að gefa til
kynna heldur tala við hana sjálfa,“
segir Sigurður Karlsson, formaður
LR, um ummæli Ingibjargar Sólrún-
ar Gísladóttur, borgarstjóra, í fram-
haldi af brottrekstri Viðars Éggerts-
sonar frá LR. Ingibjörg Sólrún hef-
ur sagt að brottreksturinn gæti
haft áhrif á endurskoðun á sam-
starfssamningi borgar og leikfélags.
í ályktun frá Sigurði og Þorsteini
Gunnarssyni, meðstjómanda LR,
kemur fram að Viðar hafí farið langt
út fyrir umboð leikhússljóra með
því að bjóða nokkrum leikumm við-
bótargreiðslu vegna starfsloka-
samninga án samþykkis leikhús-
ráðs. Sigurður sagðist vonast til að
hitta Ingibjörgu Sólrúnu í dag.
Sigurður sagðist ekki vilja tjá sig
um viðbrögð Ingibjargar Sólrúnar
fyrir fundinn í dag. Hann sagði að
boðaður hefði verið fundur í leikhús-
ráði í morgun. Á þeim fundi yrði
væntanlega byijað á að ræða ráðn-
ingu nýs leikhússtjóra. „Hver og
einn af okkur hefur væntanlega
velt þessu fyrir sér og ýmsir mögu-
leikar em í stöðunni. Fyrr en við
höfum hist er hins vegar ekki
ástæða til að nefna þá,“ sagði Sig-
urður og játti því aðspurður að áhugi
væri fýrir starfínu hjá fullhæfu fólki.
„Ég veit um fólk, sem sótti um starf-
ið síðastliðið haust, var að ég held
talið koma til greina, og hefur enn
áhuga og þetta er sómakært fólk.“
Hann átti von á að leikhúsráðið
myndi ræða um hvort stefnu Viðars
yrði fylgt áfram á fundinum í dag.
Hins vegar bjóst hann við að staðið
yrði við nýráðningar. Kannski
myndi ekki skýrast fyrr en með
nýjum leikhússtjóra hvort leikumm,
sem sagt hefði verið upp, yrði boðin
endurráðning eða uppsagnimar
látnar standa.
Milljóna tuga skuldbinding
í ályktun frá Sigurði og Þorsteini
Gunnarssyni er tilgreint að eftir að
Viðar hafi fengið umboð leikhúsráðs
til að bjóða leikumm með langan
starfsaldur hjá félaginu svokallaðan
starfslokasamning og ljóst hafí ver-
ið að viðkomandi hafí ekki þótt sá
samningur neitt kostaboð og litið á
tilboðið sem uppsögn, hafi Viðar
gert þeim viðbótartilboð án þess að
kynna það leikhúsráði eða leita sam-
þykkis þess. Tilboðið hafí falið í sér
að leikararnir, sem honum hafí þótt
brýnast að losna við, héldu hálfum
launum eftir að ráðningarsamningi
þeirra lyki 1. september 1997 til
65 ára aldurs. „Þetta tilboð sem
sent var bréflega undir bréfhaus
félagsins og undirritað „Viðar Eg-
gertsson leikhússtjóri" hefði þýtt
milljónatuga fjárhagslega skuld-
bindingu fyrir félagið í 7-12 ár eða
í þrefaldan þann tíma sem Ieikhús-
stjórinn var ráðinn,“ segir í ályktun-
inni og tekið er fram að með tilboð-
inu hafí Viðar farið langt út fyrir
það umboð sem leikhússtjóri hafí
og breyti þar engu þótt hann hafi
dregið það til baka áður en leikar-
amir svömðu því.
Norrænn málflutningnr
í WTO er úr sögunm
SAMEIGINLEGUR málflutningur Norðurland-
anna á vettvangi Heimsviðskiptastofnunarinnar
(WTO) í Genf er úr sögunni eftir að Svíþjóð og
Finnland gengu í Evrópusambandið í upphafí síð-
asta árs. Mjög hefur einnig dregið úr sameiginleg-
um málflutningi norrænu ríkjanna í öðmm stofn-
unum Sameinuðu þjóðanna í Genf.
Morgunblaðið greindi í síðustu viku frá því að
sameiginlegum ræðum Norðurlanda á allsheijar-
þingi SÞ í New York hafi fækkað úr 43 árið 1994
í sex á síðasta ári. Svipuð þróun hefur átt sér stað
í undirstofnunum Sameinuðu þjóðanna.
Gunnar Snorri Gunnarsson, fastafulltrúi Islands
hjá alþjóðastofnunum í Genf, segir að sameiginleg-
ur málflutningur Norðurlandanna, sem áður hafí
átt sér stað nærri daglega, bæði í WTO-ráðinu
og hinum ýmsu nefndum, og hafí raunar verið svo
algengur að menn hafí ekki haft tölu á þeim
málum þar sem Norðurlöndin höfðu samstarf, sé
nú einfaldlega úr sögunni. Þetta stafar af því að
framkvæmdastjóm Evrópusambandsins fer með
algert forræði í utanríkisviðskiptamálum og aðild-
arríkin, þ. á m. þau norrænu, reka ekki sjálfstæða
utanríkisviðskiptastefnu.
Reynt að auka
eigin málflutning
Gunnar segir að Norðurlönd skiptist áfram á
skoðunum og upplýsingum. „Út á við, á vett-
vangi stofnunarinnar, er hins vegar ekki lengur
til neitt sem heitir norrænn málflutningur," segir
Gunnar Snorri. Hann segir að ísland og Noregur
hafí reynt að auka eigin málflutning vegna þessar-
ar breytingar.
Gunnar Snorri segir að í Mannréttindaráði
Sameinuðu þjóðanna, sem alþjóðleg athygli bein-
ist ekki sízt að, hafí samnorrænum ræðum fækk-
að úr rúmlega tíu árið 1994 í fímm á síðasta
ári, eða um helming. Yfírleitt hafí Norðurlöndin
haldið 10-20 sameiginlegar ræður í ráðinu á
ári. „Það er ekki útlit fyrir að þeim fjölgi að
nýju heldur fækkar þeim hugsanlega enn frekar,
því að í þessum málum verður samráð Evrópusam-
bandsríkjanna æ nánara og nær yfír fleiri svið,“
segir Gunnar.
Hann segir að ágætt samstarf hafí þó tekizt
milli íslands, Noregs og ESB. „Við höfum ekki
setið með þeim á samráðsfundum þeirra, en feng-
ið að ræða við formennskuríkið fyrir og eftir
þeirra fundi,“ segir Gunnar Snorri. „Það, sem
bjargar okkur nokkuð, er að hér er þokkalega
öflugt samstarf Vesturlanda, til dæmis í Alþjóða-
vinnumálastofnuninni, Alþjóðaheilbrigðismála-
stofnuninni og í Mannréttindaráðinu."
Eignir KEA hafa aldrei vaxið.jafnhratt þrátt fyrir tap á rekstri þess og dótturfyrirtækja
44 millj. króna
rekstrartap
rekstrargjöld voru 8.728 m.kr. og
jukust meíra en tekjumar eða um
2%. Hagnaður fyrir í'jármagnsliði
lækkaði því milli ára og var á síð-
asta ári 129 millj. samanborið við
TAP VARÐ á rekstri Kaupfélags
Eyfírðinga og dótturfyrirtækja upp
á 44 milljónir króna á síðasta ári
en árið 1994 var hagnaður sam-
stæðunnar 16 m.kr. Afkoma móð-
urfélagsins versnaði mjög á síðasta
ári en afkoma dótturfélaga batnaði
á sama tíma. Brúttóvelta samstæð-
unnar var um 9.401 m.kr. á árinu
1995 og er það um 1% samdráttur
frá árinu áður. Magnús Gauti
Gautason, kaupfélagsstjóri KEA,
segir að á síðasta ári hafí kostnaðar-
hækkanir orðið meiri en hækkun á
tekjum og þar til viðbótar hafi verið
miklir erfíðleikar í fiskvinnslunni.
Hins vegar sé jákvætt hversu rekst-
ur útgerðarinnar hafi batnað mikið
á sama tíma.
Tekjur samstæðunnar voru 8.857
m.kr. og jukust um 1% milli ára en
244 millj. árið 1994. Þá lækkaði fjár-
magnskostnaður um 55 millj. milli
ára. Eigið fé í árslok 1995 var um
2.420 milljónir króna og hækkaði
um 55 milljónir króna milli áramóta.
„Þrátt fyrir þennan taprekstur
er hann lítið hlutfall af veltu okkar
og efnahagur okkar hefur ekkert
raskast og í raun hafa eignir félags-
ins aldrei vaxið jafnhratt og á síð-
asta ári. Það stafar ekki af rekstrin-
um, heldur af miklum verðhækkun-
um á fiskveiðiheimildum og hluta-
bréfum og það er mjög mikil dulin
eign í þeim eignum, sem ekki koma
fram í reikningum félagsins."
Afkoma móðurfélagsins versnaði
mjög á árinu 1995 frá árinu áður.
Kostnaður hækkaði án þess að tek-
ist hafí að mæta því með hækkuðum
tekjum eða niðurskurði á rekstrarút-
gjöldum. Til viðbótar kom óhagstæð
gengisþróun, sem lækkaði tekjur
fískvinnslunnar um 50-60 m.kr.
Afkoma dótturfélaganna batnaði
hins vegar mikið á milli ára og
munar þar langmest um bætta af-
komu Útgerðarfélags Dalvíkinga en
félagið skilaði um 76 milljóna króna
hagnaði. Einnig minnkaði tap á
vatnsútflutningi AKVA þótt enn sé
mikið tap á þeirri grein.
Stefnt er að því að aðalfundur
KEA verði haldinn um næstu mán-
aðamót. Stjóm félagsins gerir til-
lögu um það til aðalfundar að
greiddur verði 10% arður og 4%
vextir af stofnsjóði félagsmanna.
Þota á leið til
Lúxemborgar
Sneri við
vegna
bilunar
ÞOTA Flugleiða, á leið frá
Keflavík til Lúxemborgar á
sunnudag, sneri aftur til
Keflavíkur eftir 50 mínútna
flug vegna bilunar í tölvubún-
aði, sem tengist aflgjafa í
mótor. Gert var við bilunina
samdægurs, en farþegarnir
152 voru fluttir til Lúxem-
borgar með annarri vél.
Vélin, sem er af gerðinni
Boeing 757-200, kom hingað
frá Bandaríkjunum og hafði
þá orðið nokkur seinkun á
komu hennar. Brottför héðan
var því á eftir áætlun. Farþeg-
ar töfðust verulega, enda var
upphafleg brottför til Lúxem-
borgar áætluð á sunnudags-
morgun.
Óveiyugóð
öryggissaga
„Hver bilun, sem verður,
veldur því að við skoðum hana
gaumgæfilega og berum okk-
ur saman við flugvélafram-
leiðenduma og aðra, sem eru
með vélar sömu tegundar Það
hefur hins vegar ekkert kom-
ið fram sem bendir til annars
en að þessar vélar séu mjög
traustar. Þessi flugvélagerð
hefur óvenju góða öryggis-
sögu,“ sagði Einar Sigurðs-
son, blaðafulltrúi Flugleiða
aðspurður um hvort Flugleiðir
hefðu áhyggjur af tíðum
vélarbilunum í þotum þessum