Morgunblaðið - 14.03.1996, Blaðsíða 24
24 FIMMTUDAGUR 14. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
NÆTURGANGA eftir Magnús Kjartansson.
Píslarsögumyndir
Magnúsar Kjartanssonar
LISTASAFN Hallgrímskirkju
hefur boðið Magnúsi Kjartans-
syni myndlistarmanni að sýna
málverk í kirkjunni núna á föst-
unni og verða verkin til sýnis þar
frá og með sunnudeginum 17.
mars næstkomandi og fram yfir
páska.
Sýnd verða tvö gríðarstór mál-
verk, sem Magnús málaði á árun-
um 1992-1993 og tengjast píslar-
sögu Krists.
„Myndimar nefnast „Nætur-
ganga“ og „Kirkjusandur" og em
einskonar „allegóríur", eða tákn-
myndir um þjáninguna. Baksvið
píslargöngu Krists í þessum
myndum er hús á Kirkjusandi í
nánasta umhverfi málarans.
Þetta stóra skrifstofuhús með
turnspím ogtómum gluggum er
hér orðið að tákni sem vísar til
mannlegrar firringar í borgara-
samféiagi nútímans," segir í
kynningu.
Myndimar sýndi Magnús fyrst
á Kjarvalsstöðum i ársbyrjun
1994 og síðan í Madrid og Barcel-
ona á Spáni og vöktu myndirnar
hvarvetna mikla athygli.
„Því er það sljórn Listvinafé-
lagsins og Listasafns Hallgríms-
kirkju mikið kappsmál að kynna
þessi verk kirkjugestum nú á
föstunni og vekja um leið hugleið-
ingar meðal áhorfenda um gildi
nútíma myndlistar og erindi
myndlistarinnar við kirkjugesti
og allan almenning," segir enn-
fremur.
Frumdrög verkanna verða
einnig sýnd í Hallgrímskirkju.
• HLJÓÐBÓKAKL ÚBBURINN
hefur gefið út Bandamarma sögu
í flutningi Jakobs Þórs Einarsson-
ar leikara. Til eru tvær gerðir af
sögunni og varð sú lengri fyrir val-
inu, en hún er varðveitt í Möðru-
vallabók. Með útgáfu þessari er
Hljóðbókaklúhb
urinn að auka við
það safn af íslend-
ingasögum sem
þegar eru til í
hljóðútgáfu, en það
eru Brennu-Njáls
saga, Egils saga
Skalla-Grímsson-
ar, Grettis saga, _____
Laxdæla saga o g Jakob Þór
Gísla saga SÚrs- Einarsson
sonar.
Leikgerð Sveins Einarssonar á
Bandamanna sögu var sýnd fyrir
tveimur árum bæði hér á landi og
á Norðurlöndum. Jakob Þór Ein-
arsson tók þátt í þeirri uppfærslu.
Bandamannasaga er á tveimur
snældum l'h klst. Hljóðritun og
framleiðslu annaðist Hljóðbókagerð
Blindrafélagsins. Þórhildur Elín
hannaði kápu. Bandamanna saga
er fyrst um sinn aðeins seld félögum
í Hljóðbókaklúbbnum og kostar
1.475 kr.
Hamsuná
norrænum
kvikmynda-
dögum
NORSKI rithöfundurinn Knut
Hamsun verður í brennidepli á Nor-
rænum kvikmyndadögum í Lúbeck
í Þýskalandi 7.-10. nóvember.
Kvikmyndir hafa verið gerðar
eftir fimmtán skáldsögum Knuts
Hamsuns. Gróður
jarðar var kvik-
mynduð 1917,
sama ár og bókin
kom fyrst út.
Kvikmynd Dan-
ans Hennings
Carlsens sem
hann gerði eftir
Sulti, frumsmíð
Hamsuns frá Knut
1898, jók mjög Hamsun
hróður hans.
Carlsen gerði einnig kvikmynd
eftir Pan fyrir nokkrum árum.
Ævi Knuts Hamsuns hefur verið
sífelld uppspretta deilna, einkum
vegna tengsla rithöfundarins við
þjóðernissósíalista á stríðsárunum.
Sænski kvikmyndastjórinn Jan Tro-
ell hefur gert kvikmynd um þetta
efni og leikur Max von Sydow
Hamsun.
Nýjar bækur
KYIKMYNDIR
Freistarinn á ferð
sem vegur þungt er myndir eru
metnar til stórmynda. Þetta má að
mestu leyti kenna leikstjórn James
Keach, sem gert hefur allnokkrar,
frambærilegar sjónvarpsmyndir
(gjarnan með sinni fríðleikskonu,
Jane Seymour), hvíta tjaldið vex
honum í augum. Hún hefur þó
ýmislegt til síns ágætis, ekki síst
Rpbert Duvall, sem hér fer með
aðalhlutverk olíuleitarmannsins
Cox. Stjömuskin gerist á kreppuár-
unum í Texas, hinn ísmeygilegi
svartagullgrafari reynir að lokka
bændur sem auðjöfra til að taka
þátt í sínu endalausa fjárhættu-
spili, olíuboruninni. Svo er að sjá
sem gæfan hafí endanlega yfírgefíð
Cox er hann kemur til Henrietta,
smábæjar í mikilli niðurníðslu. Þar
leggur hann snörur sínar fyrir
óbrotið sveitafólk, hjónin Don (Aid-
an Quinn) og Köru (Francis Fisher).
Það verður að gefa Steach
stjörnu fyrir magnaðar olíuleitar-
tökur og góða stjórn á vel völdum
leikhópi. Myndin fer rólega af stað
en sækir smám saman í sig veðrið.
Handrit Philips Railback fjallar um
glötun eða gróða, aðstæður og
umhverfí þar sem menn leggja allt
undir í eymdarástandi fjórða ára-
tugarins. Það á fína spretti sem
gefa leikurunum kost á að sýna
hvað í þeim býr. Dennehy er ábúð-
armikill að vanda sem auðkýfingur
sem Cox reynir að tæla út í olíu-
leit. Francis Fisher, sem Clint
Eastwood hóf til vegsemdar neð
góðu hlutverki í Unforgiven - og
síðan enn betra i raunveruleikanum,
er trúverðug sem staðföst, jarð-
bundin bændakona og Aidan Quinn
hefur ekki í aðra tíð verið betri en
Don bóndi, sem leggur allt undir.
Bestur allra er vitaskuld Robert
Duvall, leikur hans í hinu krassandi
hlutverki freistarans Cox er einn
þess virði að sjá þessa forvitnilegu
smámynd.
Sæbjörn Valdimarsson
Eining er sereignarsjoður 1 vörslu Kaupþings hf.
Sjóðurinn sýndi bestu ávöxtun séreignarsjóða á síðasta ári
8,8% nafnávöxtun eða 7,0% raunávöxtun
400 manns gengu í Finingu a siðasta ari
Sjóðurinn er ávaxtaðar örugglega, að mestu í ríkisverðbréfum
Treystu ekki hverjum sem er fyrir þinni framtíð
Hafðu samband við ráðgjafa í síma 5151500
KAUPÞING HF
-clstu og stícrsta
verðbréfufyrirUvki lundsins
Bíóborgin-Gullmolar
Kvikmyndahátíð
Sambíóanna
STJÖRNUSKIN
(„The Stars Fall on
Henrietta") ★ ★ Vi
Leikstjóri James Keach. Handrits-
höfundur Philip Railsback. Kvik-
myndatökustjóri Bruce Surtees.
Aðalleikendur Robert Duvall, Aid-
an Quinn, Brian Dennehy, Frances
Fisher, Paul Lazar. Bandarísk.
Warner Brothers 1995.
ÞAÐ VANTAR herslumuninn að
Stjörnuskin búi yfir þeim mikilleik
Muhammar Kaddafi
- metsöluhöfundur
Kairo. Morgunblaðid.
VERIÐ getur að Kaddafi
Líbýuleiðtogi sé ekki við allra
skap en í Egyptalandi er aðdá-
endaskari hans þvílíkur að
þessar vikumar er hann óum-
deildur metsöluhöfundur í
Egyptalandi og bók hans, sem
í eru barnasögur,
rennur út eins og
heitar luinmur og
sagt að hún hafí nú
selst í 100 þúsund
eintökum á fáeinum
vikum.
Meðalupplag bóka hér í
þessu fjölmenna landi er ekki
nema milli 1 og 2 þúsund svo
Kaddafí hlýtur að geta unað
vel við þessar móttökur.
Titlar sagnanna er mér sagt
að séu til dæmis „Þorpið er
þorpið og landið er landið" og
„Sjálfsmorð geimverunnar" og
óhætt að segja að bókin hefur
hlotið bæði lof og last hjá
mönnum hér. Ritstjóri eins
helsta kvennatímaritsins hér,
Iqbal Baraka, skrifaði mjög lof-
samlega um bókina.
í símtali við mig sagði hún
að það væri fátítt að lesa
jafnaðgengilega og skemmti-
lega bók. Hún fjallaði um hætt-
una af sjávarmengun, hún væri
viðvörun og hvatning til barna
í senn um að gæta að um-
hverfí sínu og láta jafnan sína
eigin dómgreind ráða og ekki
annarra misviturra manna.
Hún sagði að augljóst væri að
Kaddafi bæri mikla virðingu
fyrir bömum. Hún bætti við
að þetta væri alls ekki í neinum
predikunartóni: Allt væri þetta
sett fram í léttum og ævintýra-
legum stfl. „Ég hef ekki vitað
til að arabískur stjómmálaleið-
togi hafi breytt sér í frábæran
rithöfund. Stfll hans er sér-
stæður og heillandi," sagði hún.
Einnig sá ég mjög góða
umsögn um bókina í A1 Ahram
og það mun hafa birt nokkrar
af sögunum fyrr í vetur. Aðrir
eru ekki eins hrifnir og sumir
vijla líta á þetta sem
brandara. Gaber
Karmouti, sem skrif-
ar um menningarmál
að staðaldri í A1 Hay-
at, sagðist ekki hafa
lesið bókina og ætl-
aði sér það ekki.
„Mér fínnst þetta vera meira
grín en alvara. Það getur ekki
verið að við tökum þessa vit-
leysu hátíðlega," sagði hann
við mig þegar ég leitaði álits
hans. Hann staðhæfði að frétt-
ir um mikla sölu þyrftu ekki
að koma á óvart. Bókin vaðri
seld á eitt pund og auðvitað
þætti mönnum þetta afskap-
lega fyndið og keyptu bókina
að gamni sínu.
Bókin kom út í Líbýu á sl.
ári og það er sú útgáfa sem
er verið að selja hér. Aftur á
móti hefur egypskt bókaforlag
nú tryggt sér útgáfuréttinn og
mér skilst að hún sé væntanleg
innan tíðar. Sem er líka eins
gott því hún er uppseld hvar-
vetna og sagt að hún sé farin
að ganga kaupum og sölum á
allt að tuttugu földu verði.
Og svo bíða menn náttúru-
lega spenntir eftir næsta bók-
menntaverki Kaddafís Líbýu-
leiðtoga. Verst að vera ekki
orðin nógu snjöll í arabísku til
að geta lesið hana og skrifað
ritdóm handa áhugasömum ís-
lenskum útgefendum.
JK
Kairóbúar
gleypa í sig
barnabók
Líbýuleiðtoga