Morgunblaðið - 14.03.1996, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 14. MARZ 1996 35
AÐSENDAR GREINAR
VEGGLJÓS
„Dauðamaður
nálgast“
Jóhanna K. Sigrún Ása
Eyjólfsdóttir Markúsdóttir
HÁSKÓLABÍÓ
ætlar í samvinnu við
Amnesty Internati-
onal á Islandi að for-
sýna kvikmyndina
„Dauðamaður nálg-
ast“ eða „Dead man
walking" í kvöld,
klukkan 21.00. Ágóði
sýningarinnar rennur
til styrktar Amnesty
Intemational. Myndin
hefur vakið mikla at-
hygli og aðalleikarar
hennar þau Susan
Sarandon og Sean
Penn em tilnefnd til
Óskarsverðlauna.
Dauðarefsingin er í
brennidepli kvik-
myndarinnar. Dauðadæmdur maður
horfíst í augu við örlög sín með að-
stoð hjálpfúsrar nunnu eftir að til-
raunir til að fá dómnum áfrýjað mis-
heppnast. Sagan endurspeglar í raun
tilgangsleysi aftökunnar, sem hvorki
slekkur hatrið né hefndarþorstann.
Dauðarefsingin er tákn um ógn en
jafnframt um veikleika. Afnám dauð-
arefsingar er eitt þungvægasta bar-
áttumál Amnesty International sam-
takanna. Dauðarefsingar eru enn við
lýði í 93 þjóðríkjum. Amnesty Intern-
ational vita að 2.931 dauðadóm var
fullnægt á síðasta ári. Aðferðimar
em margar, fólk er hengt, skotið,
kæft með gasi, sett í rafmagnsstóla,
grýtt eða eitrað fyrir því samkvæmt
fyrirskipun dómstóla og í samræmi
við landslög. Dauðarefsing er rétt-
lætt með ýmsu móti. Hún hindrar
og refsar fyrir morð, stöðvar út-
breiðslu fíkniefna, hefndaraðgerðir,
I kvöld frumsýnir Amn-
esty International í Há-
skólabíói kvikmyndina
„Dauðamaður nálgast“.
Jóhanna K. Eyjólfs-
dóttir og Sigrún Ása
Markúsdóttir fjalla hér
um efni myndarinnar.
og spillingu. Oft er henni beitt til að
koma stjómarandstæðingum fyrir
kattamef. Rökin em þó ekki síður
tilfinningalegs eðlis; að rétt sé að
gjalda í sömu mynt fyrir glæp sem
er framinn. Þessi rök grafa undan
almennum mannréttindum. Mann-
réttindi em óafsalanleg og þau vemda
okkur öll. Fjöldi fólks er tekinn af lífi
í þeirri trú að það fæli aðra frá að
fremja glæpi. Aldrei hefur þó tekist
að sanna að dauðarefsing sem slík
stöðvi glæpi. Dauðarefsingin vekur
spumingar um rangfærslur sem öll
dómskerfi geta gerst sek um. Ekkert
dómskerfi er eða getur verið fúllkom-
lega óskeikult. Hvaða dómskerfi er
fært um að ákveða hver skuli lifa og
hver skuli deyja? Dauðarefsing virðist
oftar háð þjóðfélagsstöðu hins ákærða
en glæpnum sem er framinn og hún
bitnar helst á fátæklingum, þeim sem
minna mega sín, þeim sem tilheyra
minnihlutahópum og þeim sem alræð-
isstjómir telja hyggilegt að losa sig
við. Markmið í baráttu Amnesty Int-
emational er heimur án dauðarefs-
inga. Aftaka er alltaf ofbeldisverkn-
aður. Dauðadómur og framkvæmd
hans er grimmileg öllum sem hlut
eiga að máli.
Jóhanna er framkvæmdastjóri
Amnesty Intemational á Islandi
og Sigrún Ása er formaður.
DEMPARA

DEMPARA- OG PUSTKERFAÞJONUSTA
Við seljum
demparana
og setjum þá í
á staðnum
hagstætt
verð
Verslið hjá
fagmanninum.
Athugið
SÉRSMÍÐUM
PÚSTKERFI
Bílavörubú&in
FJÖÐRIN

Skeifunni 2,
verkstæ&i sími
verslun sími 588-2550
Opið virka daga 10.00-18.30 - Laugardaga 10.00-16.00 - Matvöruverslun 10.00-23.00
Gefðu þér tfma, Ifttu inn
nuna
• Borgardagar
miðvikudag • fimmtudag • föstudag • laugardag
4