Morgunblaðið - 16.03.1996, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ
2 C LAUGARDAGUR 16. MARZ 1996
NÝLOKIÐ er 28. alþjóðlegu
bókasýningunni í Kairó sem
er sú næststærsta í heimi. Á sýning-
unni munu hafa verið um 3,5 millj-
ónir titla. Er skemmst frá því að
segja að bókasýningin þótti mis-
heppnast að flestu leyti. Áðsókn var
dræm nema á föstudögum, sala var
sáralítil og skipulag almennt í mol-
um. Sýningarbásar voru illa merkt-
ir og sums staðar alls ekkert, öllu
ægði saman og einstaklega óað-
gengilegt að skoða sig um að
nokkru gagni.
Fyrirlesarar
mættu ekki
Alls konar menningarviðburðir
sem höfðu verið boðaðir í tengslum
við sýninguna fóru meira og minna
út um þúfur. Fyrirlesarar komu
ekki og boðuð skáld sem áttu að
lesa úr verkum sínum komu stund-
um og stundum ekki. Þá voru aðrir
fengnir í staðinn og vakti ekki allt-
af ánægju hvernig valið var, eða
fyrirlestrum var aflýst án skýringa.
Samtalsfundir með ýmsum ráða-
mönnum s.s. menntamálaráðherra
og upplýsingaráðherra voru að vísu
haldnir og skyldi hinn almenni gest-
ur fá fágætt tækifæri til að spytja
viðkomandi spjörunum úr. En þess-
ir fundir voru kunngerðir með nær
engum fýrirvara og vakti það
gremju margra. Þá var sagt að
Mubarak forseti hefði afráðið að
sleppa að mæta á svona fund. Það
var gagnrýnt hástöfum og Múbarak
kom á fund sem fáir vissu af og
lítið tækifæri var gefið á að spyija
forsetann, sem notaði mest allan
þann stutta tíma sem umræðufund-
urinn átti að vera, til að ræða um
að þetta væri merkileg sýning og
að hann væri hlynntur menningar-
málum. Margir fóru úfnir af þessum
fundi.
Trúarleg rit og tölvubækur
eftirsóknarverðust
Sýningin var á Alþjóða sýningar-
svæði borgarinnar, sem er á mörk-
um Heliopolis og Nasserbæjar.
Sýningarsvæðið nær yfir mikið
flæmi og margar byggingar. Aðal-
byggingar sem eru þijár hýstu
bróðurpart bókanna.
Ýmsir gestir sem ég gaf mig á
tal við í þau þijú skipti sem ég fór
á sýninguna, kvörtuðu undan því
að þrátt fyrir bókafjöldann væri
úrvalið ekki fýsilegt. „Ég fann ekk-
ert sem mig langaði að kaupa,“
sagði Hala, nemandi við Kairóhá-
UTIMARKAÐUR með bækur
Morgunblaðið/Jóhanna Kristjónsdóttir
Bókasýningin í Kairó
þótti misheppnuð
Alls konar menningarviðburðir sem höfðu
verið boðaðir í tengslum við alþjóðlegu bóka-
sýningunni í Kairó fóru meira og minna út
um þúfur. Jóhanna Kristjónsdóttir segir
að fyrirlesarar hafi ekki komið og boðuð
skáld sem áttu að lesa úr verkum sínum
hafi stundum komið og stundum ekki.
skóla. „Það vantar ekki bókastafla
út um allt en margar eru þær sömu
og í fyrra, fátt nýtt. Ef maður hef-
ur hvorki áhuga á trúarlegum ritum
né tölvubókum, er fátt sem mann
langar í. Stundum hef ég verið hér
heilu dagana að gramsa, t.d. í fyrra
og hittifyrra. En í ár þykir mér
fátt spennandi hér.“
Þótt Hala hefði hvorki áhuga á
tölvufræðum né ritum um trúarleg
efni, sýndist mér þó sýningarbásar
með bækur þessara efna vera þeir
sem flestir stöldruðu við í. Forsvars-
SLÆÐINGUR gesta
skoðar sig um
menn sem ég spurði staðfestu síð-
an að bækur um kenningar Kór-
ansins og þess háttar, hefðu selst
Michael Jón Clarke og Richard Simm flytja Ástir skáldsins
Marga listamenn dreymir
um að flytja þetta verk
Morgunblaðið/Kristján
MICHAEL Jón Clarke og Richard J. Simm flytja Ástir skáldsins
eftir Robert Schumann við ljóð Heine á tónleikum í Borgarnesi
og Reylyavík um helgina.
MICHAEL Jón Clarke baritón-
söngvari og Richard J.
Simm píanóleikari koma fram á
tónleikum í Borgameskirkju í dag,
laugardaginn 16. mars kl. 17 og á
morgun, sunnudag, kl. 17 í Gerðu-
bergi í Reykjavík. í gærkvöld efndu
þeir til tónleika í safnaðarheimili
Landakirkju í Vestmannaeyjum.
Áður hafa þeir flutt sömu dagskrá
á tónleikum á Akureyri en þeir
kenna báðir við Tónlistarskólann á
Akureyri.
Á fyrri hluta efnisskrárinnar er
ljóðaflokkurinn Ástir skáldsins eftir
Robert Schumann við Ijóð Heine.
„Þetta er heilmikill ljóðaflokkur,
alls 16 lög,“ sagði Michael en hann
hefur lengi dreymt um að flytja
þetta verk hér á landi. „Þetta er
verk sem marga listamenn dreymir
um að flytja. Við Richard höfum í
rauninni verið að æfa það í hugan-
um allt frá því við kynntumst fyrst
fyrir um fjórum, fimm árum.“
Michael sagði að hann hafi verið
að leita sér að undirleikara frá því
Soffía Guðmundsdóttir flutti burt
frá Akureyri fyrir allmörgum árum.
„Þetta verkefni reynir mjög á píanó-
leikarann, Schumann var píanisti
og undirleikurinn er mun meira en
bara hljómur undir lagi. Það er allt
frá því að vera samleikur upp í að
píanóið er í aðalhlutverki, er sjálf-
stæð rödd. Þetta er feikierfitt verk,“
sagði Michael, „en afskaplega gam-
an að takast á við það og sérstak-
Iega af því mig hefur svo lengi lang-
að til að flytja það.“
Það eru ekki allir söngvarar sem
fást við ljóðasöng og í raun afar
fáir sem stunda hann eingöngu, að
sögn Michaels. Listformið þróaðist
í þýskumælandi löndum og á upp-
runa sinn í þjóðlögum. „Sumir telja
ljóðasönginn æðri óperusöng, en
hann er yfirleitt ætlaður til fiutn-
ings í minni tónleikasölum. Góður
ljóðasöngvari þarf að hafa mikið
vald á litbrigðum söngsins, þvi iðu-
lega krefst hann erfiðra tæknilegra
hluta; að stökkva langt á milli tóna,
eða flytja háa veika tóna. Þetta er
erfitt listform, söngvarinn þarf oft
að fara yfir stóran tilfinningaskala
á stuttum tíma, sýna ör skapbrigði."
Ljóðaflokkurinn verður fluttur á
frummálinu, þýsku, en í dagskrá
er prentuð þýðing Daníels Daníels-
sonar. Michael sagði venjuna að
flytja ljóðaflokka á frummáli,
ákveðnir hljómar komi fram í orðum
sem ekki náist fram í þýðingu. „Það
fara saman blær málsins og tónarn-
ir. Það er hlutverk söngvarans að
túlka þannig að textinn skiljist,"
sagði Michael en bætti við að þýð-
ing Daníels væri afar góð og ætti
það skilið að verða flutt á íslensku.
Þeir félagar kenna báðir við Tón-
listarskólann auk þess að taka þátt
í fjölbreyttu tónlistarstarfi öðru,
kórstjórn og fleiru. „Vissulega er
þetta nokkuð mikið álag, sérstak-
lega fyrir fjölskyldur okkar," sagði
Michael, „en okkur finnst við hafa
skyldur gagnvart listinni og það
gefur manni mikið að ráðast í svona
bitastæð verkefni."
Framhald verður á samvinnu
þeirra Michaels og Richards, því
þeir eru byijaðir að ræða flutning
á Vetrarferðinni eftir Schubert sem
er mun viðameiri Ijóðaflokkur en
Ástir skáldsins. Þeir tónleikar yrðu
á næsta ári, þegar 200 ár verða
liðin frá fæðingu tónskáldsins.
mjög mkið og einnig væri margt
ungt fólk sólgið í upplýsingar og
kennslubækur um tölvur og fjar-
skipti.
En í flestum sýningarbásum var
hljóðið frekar dauft í mönnum og
ýmsir sögðu að salan væri varla
helmingur af því sem venjulega
væri.
Kvartað var undan því að ungt
fólk og fjölskyldur með börn hefðu
naumast sést miðað við fyrri ár.
Samir Sattan, forstöðumaður og
aðalskipuleggjandi, var þó kok-
hraustur þegar ég talaði vð hann
og veifaði með einni handahreyf-
ingu allri gagnrýni á bug. „Hér eru
bækur sem sganna allan skalann,"
sagði hann. „Ég veit ekki hvað fólk
vill hafa það betra. Það getur verið
að aðsókn sé minni og ekki hafi
jafnmikið selst og í fyrra, en það
eru bara eðlilegar sveiflur."
Mest fjör á útimarkaði
og við matstaðina
Auk bókanna í aðalsýningar-
byggingunum var þarna gríðarmik-
ill útimarkaður. Þar ægði öllu sam-
an, gömlum vasabrotsbókum, tíma-
ritum, myndum og myntum. í öll
skiptin var langmest fjör þarna og
salan gekk prýðilega og sumir rog-
uðust þaðan með marga bókapoka
og verðið var frá nokkrum aurum
og upp i 30 - 40 krónur.
í einu horni sýningarsvæðisins
voru svo ótal matstaðir og þar vant-
aði heldur ekki gesti. Allir að sötra
te, sporðrenna samlokum eða ham-
borgurum ellegar maula poppkorn.
Einn poppkornssalinn sagðist
vera þarna með sölutrun í 28. skipti
og hann sagðist aldrei hafa séð jafn-
fátt fólk á bókasýningum og enn
færri væru þeir sem virtust kaupa
mikið. „Ég er líka hræddur um að
koma út með tapi núna,“ sagði
hann. „Ég borga næstum LE 1.250
■(35 þúsund Ikr) í leigu fyrir þessa
aðstöðu og enn vantar mig mikið
til að ná inn bara fyrir því. Það
hefur aldrei gerst áður. í fyrra gat
ég farið til Húrgada í vikufrí með
konunni minni fyrir gróðann.“
Þó svo sagt hafi veri í opinberum
málgögnum og fjölmiðlum að sýn-
ingin hafi verið til fyrirmyndar,
sýnist mér augljóst að sú ákvörðun
að færa hana frá 4. janúar til 21.
febrúar hafi átt dijúgan þátt í hve
aðsókn var iítil, eins og skýrt var
í fyrri grein.
Á hinn bóginn skýrir það svosem
ekki skipulagsleysi í uppsetningu
og slakt bókaval nú.
Kynningar-
dagar í
Tónlistar-
skóla Hafn-
arfjarðar
ÞESSA dagana standa yfir
kynningardagar í Tónlistar-
skóla Hafnarfjarðar, en til-
gangur þeirra er að vekja at-
hygli bæjarbúa og annarra á
því mikla starfi sem fram fer
í skólanum.
í upphafi kynningarinnar
fóru félagar í blásarakvintett
skólans_ og léku fyrir starfs-
menn Álversins í Straumsvík.
Þeir félagar vöktu athygli,
enda kvintettinn skipaður efni-
legum blásurum.
í vikunni fóru nemendur
forskólans í heimsókn í nokkra
leikskóla bæjarins. Á miðviku-
daginn heimsótti stór hópur
nemenda Tónlistarskólans fé-
laga sína í grunnskólum bæj-
arins og kynnti hljóðfæri sín
og lék fyrir þá.
í dag kl. 21 ætlar Kammer-
sveit skólans, sem í eru um
45 nemendur, að spila í Miðbæ
í Hafnarfirði nokkra valda
kafla úr Carmen eftir G. Bizet.
Á næstu dögum geta bæj-
arbúar átt von á frekari tón-
listarflutningi á fleiri stöðum
í bænum á þessum kynningar-
dögum Tónlistarskólans.