Morgunblaðið - 20.03.1996, Blaðsíða 20
20 MIÐVIKUDAGUR 20. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
_______LISTIR____
KÚREIÍASPRELL
TÓNLIST
Islcnska ópcran
SÖNGLEIKUR
Oklnhoma e. Rodgers og Hammer-
stein. Flytjendur: Nemendaópera
Söngskólans í Reylqavík.
Tónlistarstjóri: Magnús Ingimarsson.
íslensku óperuimi,
föstudaginn 15. marz kl. 20.
OKLAHOMA er sennilega með-
al fimm þekktustu söngleikja
Broadways. Hann markaði upp-
hafið á 17 ára farsælu samstarfi
tónskáldsins Richards Rodgers og
söngtextahöfundarins Oscars
Hammersteins II, sem eftir átti að
leiða til metaðsóknarstykkja á við
South Pacific, The King and I og
Söngvaseiðs.
Við frumflutninginn 1943 munu
unglingar og útivinnandi húsmæð-
ur hafa verið í meirihluta meðal
áheyrenda, því heimsstyrjöldin var
í fullum gangi og innrásin í Norm-
andí í undirbúningi, og kann það
að hafa haft áhrif á verkefnavalið,
sem er eins fjarri öllu stríðsglamri
og þjóðleg amerísk sveitasæla get-
ur verið. Söngleikurinn fjallar um
ástir bænda og kúreka í indjána-
héraðinu rétt fyrir ríkistökuna
1905 (ekki um miðja öldina, eins
og segir í annars fremur upplýs-
ingasnauðri tónleikaskrá) og bygg-
ir á Green Grow the Lilacs eftir
Lynn Riggs.
Söguþráðurinn er ekki ýkja
burðugur, og var það reyndar al-
gengara en hitt um Breiðvangs-
söngleiki frá þessum tíma. Eftir
stendur því tónlistin, en lífsseigla
hennar undanfarin 50 ár hefur
aftur á móti sannað stöðu sína í
úrvalsflokki léttrar tónlistar, svo
ekki verður um villzt, að vísu með
dyggri aðstoð jazzheimsins, en þar
urðu margir til að festa perlur
Breiðvangs enn betur í sessi. Með
það í huga var á sinn hátt rétt-
lætanlegt að „sveifla“ bakgrunns-
tónlistinni lítillega inni á milli söng-
númera, líkt og nú var gert, þótt
óvenjulegt kynni að virðast.
Tvennt eflir mjög tónsmíð Rodg-
ers sem uppfærsla Nemendaóperu
Söngskólans s.l. föstudagskvöld
hlaut að mestu að fara varhluta
af: söngtextasnilld Hammersteins
og hljómsveitarútfærsla slyngustu
útsetjara Broadways. Guðmundur
Jónsson fyrrum óperusöngvari var
ekki öfundsverður af því hlutverki
að þurfa að snara heimsfrægum
textum Hammersteins. Slapp hann
þó furðu vel fyrir hom, að svo
miklu leyti sem mátti greina úr
munni hinna ungu söngvara, því
textaframburður var uppúr og of-
an.
Hlutskipti Magnúsar Ingimars-
sonar og fylgisveina hans, feðg-
anna Árna og Einars Vals Sche-
vings á bassa og trommur, nefni-
lega að koma í stað 25-35 manna
leikhúshljómsveitar, voru enn óöf-
undsverðari. Jafnvel Franz Liszt
endurborinn hefði tæplega getað
fyllt slíkt skarð á hvítum nótum
og svörtum. Einna tilfinnanlegast-
ur var missirinn í Draumsöng Láru
(Out of my Dreams), þar sem Rod-
gers og útsetjarar hans eru komn-
ir langleiðina yfir í stórhljóm-
sveitarrómantík Tsjækofskíjs. En
enginn skyldi furða sig á því, ef
fjárráð Söngskólans hrökkva ekki
lengra en þetta, úr því stærstu
leikhús landsins ráða að jafnaði
ekki við stærri leikhúshljómsveitir
en 6-7 manna. Þar birtist vandi
íslenzkrar leikhústónlistar í hnot-
skum: of lítill markaður - og of
litlir salir.
Þó að Magnús og félagar stæðu
sig með prýði, var það örsveitinni
eðlilega um megn að styðja söngv-
arana eins vel og æskilegt hefði
verið. BeZt komu út kóratriðin, sem
sungin voru af krafti og ná-
kvæmni, og var greinilegt, að einn
bezti óperukór í Norður-Evrópu -
kór íslensku óperunnar - á þar
efnilegt fóður í vændum til end-
umýjunar, þegar þar að kemur.
Gegndi reyndar furðu hvað krakk-
amir gátu sungið, miðað við alla
þá líkamsrækt og fótmennt sem
stunduð var á sviðinu um leið.
Með helztu einsöngshlutverk
fóm Garðar Thór Cortes (Krulli),
Hrafnhildur Björnsdóttir (Lára),
Hulda Björk Garðarsdóttir (Ado
Annie) og Davíð Olafsson (Will
Parker). Söngraddir þeirra voru
snotrar, en vitanlega enn tiltölu-
lega ómótaðar; á þeim ugglaust
eftir að aukast fylling og kraftur
til muna á komandi árum. Hvað
því síðasttalda viðvíkur, virtist
barítonrödd Davíðs Ólafssonar
lengst komin, og skilaði hann texta
manna bezt. Garðar Thór Cortes
náði að vísu ekki alveg upp í þá
„macho-buffrödd“ sem menn
tengja oftast við Krulla, allt frá
því er Alfred Drake skóp persón-
una við frumuppfærsluna 1943,
en hann hefur þýðan og efnilegan
tenór og fór vel með. Hulda Björk
passaði að mínu viti ekki alveg við
týpu Ado-Anniear, sem átti svo
bágt með að segja nei (auknefnið
kemur af „Ah do!“ upp á Suður-
ríkjamállýzku); til þess var hún,
bæði í leik og söng, of stássstofu-
leg. Hrafnhildur Björnsdóttir var
hins vegar með hárrétta raddgerð
fyrir andstæðu Anniear, hina stoltu
Láru, sem hún túlkaði af fágun,
þótt kraftur og úthald hefðu stund-
um mátt vera meiri. En, sem sagt:
koma tímar, koma ráð.
Um stemninguna í salnum þurfti
ekki að fara í grafgötur. Hún var
á fullu frá upphafi til enda og
undirtektir nánast yfirþyrmandi.
Það hljóta þess utan að vera
skemmtileg viðbrigði fyrir söng-
nemendur að demba sér í Breið-
vangssprellið til tilbreytingar frá
alvarlegri verkefnum. Verður
raunar vart hjá því komizt í heimi
sem gerir sífellt harðari kröfur til
söngvara um bæði fjölbreytni og
fullkomnun - og ekki síður, þegar
létt tónlist á í hlut.
Ríkarður Ö. Pálsson
| Ekki hugsa um að tapa! |
r1
1 Við aukum þol þitt og kraft um fimmtung 1 - annars færðu endurgreitt |
Máttur tryggir þeim, sem eru í þjálfunarástandi
undir meðallagi, 20% aukningu á þoli og krafti,
að öðrum kosti fá þeir kortið endurgreitt.
í áskorun okkar er innifalið:
• Sex vikna æfingakort, þrisvar I viku, eftir þinni
getu í tækjum og leikfimi.
• Nákvæmar mælingar fyrir og eftir námskeið
• Persónulegt aðhald.
Hafir þú ekki náð 20% meira þoli og krafti á
sex vikum færðu alla tímana endurgreidda.
Ef þú vinnur færðu endurgreitt
ef við vinnum þá er gróðinn þinn!
Hringdu í 568 991 5
-og þú ert I góðum málum.
f"
"9"
'9y
■
i,lll7//
Máttur Faxafeni 14 • Sími 568 9915* Máttur kvenna Skipholti 50a Sími 588 9297
New York
ballettinn í lægð
NEW YORK ballettinn
tryggði sér sæti í
fremstu röð undir stjórn
Georges Balanchines og
hefur löngum þótt í far-
arbroddi í dansheimin-
um, en nú þykir hann
hafa sett niður. Svo
virðist sem skortur sé á
almennilegum danshöf-
undum og ballettar
verðugir fyrir hinn
þaulæfða danshóp
stofnunarinnar vand-
fundnir.
Staða New York bal-
lettsins er gerð að um-
talsefni í grein í tímarit-
inu Newsweek og segir
þar að hinn danski stjórnandi hans,
Peter Martins, sé í miklum vanda
staddur.
Stefnulaus samsuða
Greinin hefst á lýsingu nýjustu
uppfærslu ballettsins, verkinu
„Touch“ eftir David Parsons. Höf-
undur greinarinnar, Laura Shapiro,
kallar verkið „stefnulausa samsuðu
af dansforskrift þar sem átta menn
og konur hlykkjast og skjótast um
svið Ríkisleikhúss New York“ og
bætir við að það sé sérstaklega nið-
urdrepandi að Parsons skrifaði verk-
ið að beiðni Martins fyrir New York
ballettinn.
Balanchine var brautryðjandi í
ballett og blés nýju lífi í listgreinina.
Martins tók við af Balanchine eftir
að hann lést árið 1983.
Þá var Martins einn af
dönsurum ballettsins
(ásamt Helga Tómas-
syni) og nýliði meðal
danshöfunda. Dansa
Martins skorti alltaf
neistann og því leitaði
hann á önnur mið.
Shapiro heldur því
fram að flest þau nýju
verk, sem Martins hafi
látið setja á svið, hefðu
aldrei átt að komast á
aðalsvið ballettsins og
eigi í mesta lagi heima
í leiksmiðjum. Það sé
niðurdrepandi að horfa
á „gæðinga New York
ballettsins, einhverja bestu sviðs-
listamenn í heimi" koma fram í verk-
um af þessu tagi.
Martins í vanda
Shapiro segir að Martins hafi
gert sitt besta og leitað heiminn á
enda að frambærilegum dönsurum,
en erfiði hans hafi ekki borið ávöxt.
Það sé fráleitt að stilla sumum þess-
ara balletta upp við hlið meistara-
verka Balanchines rétt eins og ætli
Martins að koma ballettinum á réttan
kjöl ætti hann ef til vill að líta til
fortíðarinnar. Bendir Shapiro þar á
verk Fredericks Ashtons, sem drottn-
aði yfir breskum ballett, og landa
Martins, August Bournonville, en
verk hans heilli enn áhorfendur, þótt
hann hafi verið uppi á síðustu öld.
Peter Martins