Morgunblaðið - 20.03.1996, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 20. MARZ 1996 23
AÐSENDAR GREIIMAR
LEIKFÉLAG Reykjavíkur hefur
mikið verið til umræðu að undan-
förnu af kunnum ástæðum. Félagið
er sjálfseignarstofnun og hefur að
markmiði að standa fyrir leiksýn-
ingum í Reykjavík. Þetta markmið
er bundið í lög félagsins og því má
ekki breyta samkvæmt stofnskrá
fyrir Borgarleikhúsið. Þetta tvennt,
lög LR og stofnskráin, eru forsend-
ur fyrir núverandi leikhúsrekstri og
hefur að baki sér samþykki félags-
ins og borgarstjórnar. Önnur for-
skrift hefur hvergi verið samþykkt.
Aðalfundur LR kýs þriggja manna
stjórn sem fer með öll innri mál
félagsins og ber ábyrgð á leikhús-
rekstrinum fyrir hönd þess. Þetta
er kunnugleg stjórnskipun í lýðræð-
islega reknu félagi. í því eru liðlega
hundrað manns, nokkrir þeirra eru
aukafélagar í föstu starfi við önnur
leikhús. Atkvæðisbærir félagsmenn
eru rúmlega 80. Stjórn LR situr í
leikhúsráði ásamt einum fulltrúa
borgarstjórans í Reykjavík. Þessir
fj'órir aðilar ráða leikhússtjóra.
Skerist í odda ræður formaður LR
tvígildu atkvæði og hefur því mjög
afgerandi vald. Sú breyting varð á
lögum LR á síðasta aðalfundi að
fulltrúi borgarstjóra er nú aðili að
ráðningu leikhússtjórans. Aður
hafði stjórn LR það ein með höndum
og bar ákvörðun sína undir félags-
fund. Á nýja skipan reyndi í fyrsta
skipti nú. Svo fór þó að málið kom
til kasta félagsfundar LR. Um ráðn-
ingu leikhússtjóra hjá LR hafa oft-
ast orðið átök. Vegna þeirra dapur-
legu atburða, sem nú hafa orðið,
hefur margt verið sagt og ritað.
Ég er félagi í LR og málið mér
ekki óviðkomandi eins og gefur að
skilja.
Tveir ágætir listamenn tjáðu sig
í blaði nýlega um vanda LR. Annar
talar um doða og lognmollu, hinn
líkti félaginu við sjúkling. Þótt ég
sé ekki sammála orðavali get ég
eigi að síður tekið undir með þeim
báðum. Ég hef haft miklar áhyggj-
ur af þróun LR og leik-
húsrekstri þess und-
anfarin ár. Ég hef lýst
óánægju minni á fund-
um. Eg setti fram til-
lögu um breytt vinnu-
lag, sem miðaði að því
að gera listamenn þá
sem hjá félaginu störf-
uðu virkari og nýta
frumkvæði þeirra. Þar
var ekki um töfralausn
að ræða, heldur einn
möguleika_ af e.t.v
mörgum. Ég var og er
þeirrar skoðunar að
efla þurfi félagið, með
því t.d. að kalla fleiri
listamenn til ábyrgðar og áhrifa og
styrkja þannig innri stoðir þess.
Mér finnst það m.a. hafa veikt LR
að ungt fólk, sem komið hefur til
starfa í leikhúsinu, hefur flest
staldrað þar stutt við, sumir í einni
sýningu, aðrir tvö þijú leikár, en
síðan ekki söguna meir. Þar fer
margt ágætt leikhúsfólk. Einhver
líkti rekstri félagsins að þessu leyti
við járnbrautarstöð, þar sem fólk
hoppar inn í vagninn og út. Mér
finnst forysta félagsins hafa brugð-
ist skyldu sinni í þessum efnurn,
þá ekki síst formaður þess. Fólk
hefur ekki verið laðað að félaginu
sem vert er síðustu árin.
Kjartan Ragnarsson, formaður
LR, hafði forgöngu um að velja
Viðar Eggertsson leikhússtjóra í
haust, enda haft góðar forsendur
til þess að meta störf hans nyrðra,
m.a. unnið að tveimur leiksýning-
um, sem höfundur í leikhússtjóratíð
Viðars hjá LA. Valið kom fólki hjá
LR vitanlega á óvart, þar sem nafn-
leynd var á umsókninni og vissi
enginn, utan stjórnar, hver þarna
var á ferð, fyrr en nafn hans var
tilkynnt. Menn tóku honum hins
vegar vel. Þegar hann hóf störf um
áramót kom á daginn að hann virt-
ist hafa fengið aðra forskrift varð-
andi valdsvið sitt en leikhússtjórar
LR hafa haft til þessa.
Lögum hafði þó ekki
verið breytt hvað þetta
varðar. Þar stendur að
leikhússtjóri velji verk-
efni í samráði við leik-
húsfáð og samþykki
leikhúsráðs þurfi fyrir
fastráðningu starfs-
fólks. Ákvæði um
samráð er að finna á
nokkrum stöðum í lög-
um Leikfélagsins. Á
fundi í leikhúsráði 15.
janúar ákvað meiri-
hluti ráðsins, þar með
formaður LR og ritari,
að veita leikhússtjóra
óskorað vald varðandi uppsagnir
starfsfólks. Þessi ákvörðun var tek-
in að meðstjórnanda LR fjarstödd-
um. Hann kom að þessari ákvörðun
Leikhússtjórinn, segir
Jón Hjartarson, naut
ekki lengur trausts
meirihluta stjórnar.
eftir að hún hafði verið tekin og
gat ekki flutt rök í málinu fyrr en
síðar. Ákvörðunin var látin standa
þrátt fyrir mótmæli hans. - Lög-
fræðiálita hafði verið leitað og þau
urðu fjögur áður en lauk. Ljóst var
þó að fundur í félaginu gæti einn
úrskurðað í þessari þrætu um lög
þess. Sá fundur var haldinn 27.
febrúar. Þá hafði einum leikara og
einum starfsmanni öðrum verið
sagt upp, fleiri uppsagnir boðaðar,
leikurum með langan starfsaldur
boðinn starfslokasamningur og síð-
an boðið upp á hugmynd um allt
að 12 ára samning, sem leikhús-
stjórinn virðist einn hafa staðið að,
án ábyrgðar eins eða neins. Það var
23. febrúar. Blekið var varla þornað
á því boði, þegar það var dregið til
baka. Þeir sem það boð fengu áttu
að halda áfram störfum. Fundurinn
27. febrúar skar úr um umrædda
lagatúlkun. Ritari féiagsins hafði
þá sagt af sér. Leikhússtjóri kom á
fundinn, skýrði sitt mál. Hann orð-
aði þar að kannski lyki starfi hans
hjá félaginu það kvöld! Formaður
játaði að líklega hefði hann skilið
eitthvað vitlaust. Eftir fundinn stóð
félagið ráðvilit um forystu sína og
framtíð. Fundur var boðaður um
stöðuna. Formaðurinn sagði af sér
fyrir þann fund. Þar með höfðu
tveir af þeim aðalmönnum stjórnar
LR, sem stóðu að ráðningu Viðars
sagt af sér, sá þriðji mótmælt vinnu-
brögðum hans. Leikhússtjórinn
naut ekki lengur trausts meirihluta
stjórnar. Lítið hafði borið á samráði
við starfsfólk eða starfsdeildir húss-
ins. Aðeins boðað að tii stæði að
segja upp. Og uppsögnum var síðan
lialdið áfram. Leikhússtjórinn fékk
því framgengt að fjórum leikurum
enn yrði sagt upp. Þegar hér var
komið sögu hafði hann stuggað við
miklum hluta eldri kynslóðar leik-
ara, nánast allri millikynslóðinni,
40-50 ára, en þar fór fólk sem nýst
hafði prýðilega. Ljóst var að eftir
yrðu kannski þrír eða fjórir leikarar
á aldrinum 40 tii 60 ára og tvær
elstu leikkonur húsins. Þær hafa
varað mjög við framgöngu leikhús-
stjórans. Það hafa fieiri gert.
Það var við þessar aðstæður að
félagsfundur samþykkti tilmæli til
stjórnar um endurskoðun á ráðn-
ingu leikhússtjórans. Hafi hann
ekki séð eða heyrt ókyrrð og urg
innan veggja leikhússins, sem hann
ætlaði að fara að stjórna, er hann
líklega eini starfsmaður þess sem
ekki hafði minnsta grun um ástand-
ið. Þannig kom hann fram í fjölmiðl-
um. Hann hefur vissulega sýnt og
sannað að hann er mikill íjölmiðl-
ungur og hefur margt fleira til
brunns að bera. Enda snýst málið
ekki um persónu Viðars, heldur
stjórnunarhætti. - Nú er í tísku að
senda forstjóra fyrirtækja á rándýr
námskeið um árangursstjórnun. Þar
læra þeir m.a. hvernig eigi að virkja
starfsfólk og fá sem mest út úr
því. - Leikhússtjóri sem sér 70
keppinauta í fyrirtækinu, sem hann
ætlar að fara að stjórna, kann e.t.v
að laðast í þá freistni að losa sig
við þá alla, uns hann stendur einn
í salnum og talar við sjálfan sig.
Höfundur er leikari.
HUGBÚNAÐUR
FYRIR WINDOWS
BYLTINGARKENND
NÝJUNG
gn KERFISÞRÓUN HF.
Fákafeni 11 - Sími 568 8055
5 vikur á
Benidorm
14. apríi
frá kr. 45.532
Við seljum nú síðusm sætin í vorferðina
okkar til Benidorm. 5 vikur á þessum
yndislega stað á hreint ótrúlegum kjömm.
Brottför þann 14. apríl með beinu flugi
Heimsferða til Benidorm og komið heim
þann 21. maí. Hér bjóðum við glæsileg
íbúðarhótel með öllum aðbúnaði sem tryggir
þér góða þjónustu meðan á dvöl þinni
stendur og ömgga þjónustu íslenskra
fararstjóra Heimsferða. Allar íbúðir með
einu svefnherbergi, baði, stofu, eldhúsi og
svölum.
45.532
Verd kr.
M.v. hjón með 2 böm, 2-11 ára,
14. apríl, 37 nætur, skattar innifaldir.
59.960
Yerð kr.
M.v. 2 íbúð, Vistamar,
14. aprfl, skattar innifaldir.
Austurstræti 17,
Misstu ekki af hinum frábæra fyrirlesara Moshe Rubinstein.
Heilsdagsnámskeið miðvikudaginn 27. mars kl. 9.00 -15.30 á
Scandic Hótel Loftleiðum. Á námskeiðinu verður m.a. fjallað um
hvernig má:
Breyta vandamálum í tækifæri.
Nýta sér óreiðu til að bæta reksturinn.
Sýna frumkvæði og frumleika.
Vera skapandi stjórnandi.
Taka bestu ákvarðanirnar.
Námskeið Rubinsteins kosta um 35.000 kr. í Bandaríkjunum.
Frjáls verslun hefur í tilefni þess, að Talnakönnun hf. hefur nú
tekið við útgáfunni, ákveðið að bjóða námskeiðið á sérstöku verði.
Almennt verð: 25.000 kr.
Áskrifendur Frjálsrar verslunar: 19.990 kr.
Þátttakendafjöldi er takmarkaður og búast má við að færri komist
að en vilja. Því er rétt að menn skrái sig á námskeiðið sem fyrst.
________________________________________________________________________________________:________________________________________________________-_____________________________________________:_____________________________________________
Skráning í síma 561-7575, fax 561-8646.
Arangursstj orn-
un í leikhúsi
Jón Hjartarson