Morgunblaðið - 31.03.1996, Blaðsíða 4

4 C SUNNUDAGUR 31. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FERÐALÖG
Skíðavika
á ísafirði
SKÍÐAVIKA verður að vanda
haldin á ísaf rði yfír páskana,
frá 3. til 8. apríl. Tónninn
verður strax gefínn á setning-
arhátíð skíðavikunnar með
flutningi tónlistar ísfírskra
tónlistarmanna auk þess sem
Magnús Scheving, þolfími-
kennari, leiðbeinir fólki með
upphitun fyrir göngur og
skíðaiðkun en dagskrá skíða-
vikunnar miðar að því að fólk
fái bæði líkamlega heilsubót
og andlega og menningarlega
upplyftingu.
Margt verður í boði á skíða-
vikunni. Skíðasvæði ísfírðinga
verður að sjálfsögðu þunga-
miðja vikunnar en þar verða
m.a. haldin ýmiskonar skíða-
mót. Einn dagurinn hefur ver-
ið útnefndur furðufatadagur
og munu skíðamenn og aðrir
mæta í skíðabrekkurnar
skrautlegir til fara, skíða,
grilla, hlýða á tónlist og leika
sér. Ef veður leyfir stendur
skíða- og göngufólki til boða
að taka sér far með þyrlu upp
í fjöll og getur fólkið síðan
gengið eða rennt sér niður.
Þá verður boðið upp á göngu-
skíðaferð og gönguferðir í
fylgd leiðsögumanns.
Menningarlíf verður einnig
í miklum blóma á ísafirði í
tengslum við skíðavikuna.
Leiksýningar verða á vegum
Litla leikklúbbsins og í Tjöru-
húsinu í Neðstakaupsstað
verður ljósmyndasýning
Spessa þar sem sýndar verða
myndir af vestfirskum öldung-
um. í Slunkaríki verður hins
vegar sýning á verkum Tuma
Magnússonar myndlistar-
manns. Þá verður m.a. efnt
til týrólakvölds og djasskvölds
auk þess sem dansleikir og
tónleikar verða haldnir á flest-
um veitingahúsum kaupstað-
arins.
Messað verður í sex kii-kjum
og einni kapellu á Isafírði og
nágrenni yfír páskahátíðina.
FRÁ ísafirði. Morgunblaðid/RAX
, Morgunblaðið/ÞHY
FRÁ Kirkjubæjarklaustri.
Páskar á Kirkju-
bæjarklaustri
AÐ VENJU verður haldin sérstök dagskrá á Kirkjubæjar-
klaustri á páskum. Að þessu sinni er hún skipulögð af Útivist
auk Ferðamálafélags Skaftárhrepps. Lögð verður áhersla á
gönguferðir og kvöldskemmtanir auk þess sem fólki stendur til
boða að sjá leiksýningu, fara í íjöruferðir og í heimsókn í fjár-
hús. Guðsþjónustur verða haldnar í kirkjum hreppsins og Passíu-
sálmamir lesnir í Minningarkapellunni á Kirkjubæjarklaustri.
Stefna Skaftárhrepps í
ferðaþjónustu var endurskoð-
uð í vetur og segir í frétt frá
ferðamálafélagi hreppsins að
hér eftir verði lögð áhersla á
að þróa ferðaþjónustuna til
umhverfísvænni vegar en nú
er, með það að markmiði að
geta kynnt hreppinn sem um-
hverfisvænan áfangastað
ferðamanna.
Fjölbreytt náttúra
í hreppnum er fjölbreytt
náttúra og milt veðurfar. Jökl-
ar krýna hreppinn í norð-
austri, þar suðaustur af taka
við Langisjór og Lakagígar
og enn austar Núpsstaðaskóg-
ar og Grænavatn. Um vest-
asta hluta hreppsins liggja
hinar fjölförnu Fjallabaksleið-
ir, um Skaftártungu, Eldgjá,
og í Landmannalaugar annars
vegar og um Álftavatnakrók
á Mælifellssand hins vegar.
Þá má nefna Öldufellsleið um
Álftaversafrétt.
Dagskráin á Kirkjubæjar-
klaustri er öllum ætluð, bæði
gestum og gangandi og býður
Útivist upp á hópferð til
Kirkjubæjarklausturs frá
Reykjavík. Völ er á margs
konar gistingu á Kirkjubæjar-
klaustri og nágrenni, á hóteli,
hjá ferðaþjónustubændum og
í svefnpokagistingu. ■
FERÐIR I VIKUNNi
Ferðafélag íslands
SUNNUDAGINN 31. mars
kl. 10.30 verður farið í
skíðagöngu um Bláíjöll og
Kleifarvatn. Gangan tekur
um 5 klst. og nægur snjór
er á svæðinu.
Klukkan 13 á sunnudag
verður farið í gönguferð um
Sveifluháls og Krýsuvík.
Um er að ræða létta og
þægilega gönguleið sem
tekur um 3 klst.
Brottför í ferðimar er frá
Umferðarmiðstöðinni,
austanmegin og Mörkinni 6.
Hafnagönguhópurinn
STAÐUR og stund er yfir-
skrift kvöldgönguferða
Hafnagönguhópsins, vikuna
1.-5. apríl. Fylgdarmenn
fara í páskafrí eftir næstu
miðvikudagskvöldsgöngu
fram á þiðjudag eftir páska.
Hina dagana sameinast
göngufólk um að velja sér
gönguleiðir. Brottfarar-
staðir og tímar:
Á mánudagskvöldum frá
Skeljanesi, Birgðastöð
Skeijungs, Skeijafirði.
Á þriðjudagskvöldum frá
Bakkavör á Seltjamarnesi.
Á miðvikudagskvöldiun
frá Hafnarhúsinu við Mið-
bakka.
Á fimmtudagskvöldum
frá Sundakaffi í Sunda-
höfn.
Á föstudagskvöldum frá
Ingvari Helgasyni við Árt-
únshöfða.
Lagt er af stað í göng-
urnar kl. 20 og gengið í
einn og hálfan tíma.
Útlvlst
SUNNUDAGINN 31. mars
verður farinn 6. áfangi í
landnámsleið Útivistar.
Gengin verður fornleið frá
Vik (Reykjarvík) á Seltjam-
arnesi, hinu foma. Eftir
gömlum kortum að dæma,
hefur leiðin, sem gæti verið
elsta gönguleið landsins,
legið frá Vík með Tjörninni
að vestanverðu yfir svæði
milli Vatnsmýrar og Se(ja-
mýrar, norðan við Stóm-
Öskjuhlið og yfir skarðið
milli Öshjuhlíðanna og
áfram inn Bústaðarhálsinn
sunnanverðan og yfir Ell-
iðaámar. Þar skiptust leið-
ir. Frá vegamótunum verð-
ur farið yfir Jörfann, fyrir
Grafarvog og vestan undir
Keldnaholti yfir að vaði á
Úlfarsá. Þar lýkur áfang-
anum.
Lagt verður upp í göng-
una frá Ingólfstorgi kl.
10.30. Hægt verður að
koma í gönguna við Perl-
una kl. 11.30, við Bústaða-
kirkju kl. 12.30, við Árbæ
kl. 13.00 og við Keidur kl.
14.
■
FERÐAPISTILL
Er feröaþjón-
ustan veikur
þrýstihópur?
SKIPULAG miðhálendis
íslands stendur fyrir dyr-
um. Verkefnið er viðam-
ikið og þarft enda miðar
það að því að nýting þess-
ara auðlinda íslands sé á
þann hátt að þær varð-
veitist til framtíðar.
Ferðamálaráð íslands
og Skipuirl5m,120mlag
ríkisins stóðu fyrir ráð-
stefnu 8. mars sl. um
þetta starf og hlut ferða-
þjónustunnar í því. Á ráð-
stefnunni komu fram
andstæð sjónarmið hinna
ýmsu hagsmunaðila um
skipulag og nýtingu há-
lendisins. Fulltrúar ferða-
þjónustunnar töldu á atvinnugreinina
hallað þar sem enginn fulltrúi hennar
ætti sæti í samvinnunefnd hálendis-
skipulagsins. Einnig að ferðaþjónust-
an myndi seint talin sterkur þrýsti-
hópur og því hætta á að hagsmunir
greinarinnar fari halloka við gerð
skipulagsins. Þetta kallar á nauðsyn
þess að stofnuð verði hagsmunasam-
tök ferðaþjónustunnar.
Fulltrúar 12 héraðsnefnda og for-
maður skipaður af umhverfisráð-
herra skipa samvinnunefnd sem gera
á tillögUr að skipulagi og nýtingu
hálendisins. Nefndin hefur fengið til
liðs við sig landslagsarkitekta og
aðra sérfræðinga á sviði skipulags-
mála. Meðal þeirra þátta sem tiltekn-
ir eru i vinnu nefndar-
innar eru náttúru-
vemd, útivist og ferða-
mál, vatnsvemd,
vatnsvirkjun og orku-
vinnsla, minjavemd,
byggingarmál á há-
lendi og samgöngur.
Andstæðir pólar
Eftir að helstu efn-
isatriði fyrstu áætlana
um skipulagsmálin
voru kynnt á ráðstefn-
unni kom fram í máli
annars ráðstefnustjór-
ans að svo virtist sem
orkumálum og virkj-
unarframkvæmdum
væri gert hærra undir höfði en ferða-
þjónustu. Án þess að lagður sé á það
dómur hér má vera ljóst að hagsmun-
ir þeirra sem starfa að orkumálum
og stefna á virkjanir vatnsafls á
hálendinu eru að mörgu leyti and-
stæðir hagsmunum ferðaþjónustunn-
ar.
Uppbygging samgangna á hálendi
íslands er annað mál þar sem við
er að etja ólíka hagsmunahópa. í til-
lögum samvinnunefndarinnar um
skipulag hálendisins er gert ráð fyrir
bættum vegum og að vatnsföll verði
brúuð. Stefnt verður að því að jafna
möguleika sem flestra til að ferðast
inn á hálendið. Að sjálfsögðu eru
betri vegir ferðaþjónustunni nauð-
Sigríður Þrúður
Stefánsdóttir
Morgunblaðið/RAX
ÓLÍKAR skoðanir eru uppi um uppbyggingu samgangna á hálendinu.
synlegir. Einnig að gerð
verði betri skil milli fjall-
vega og almennra vega og
að markaðar verði reið- og
gönguleiðir. Hinsvegar
kom fram í máli þeirra
fulltrúa ferðaþjónustunnar
sem héldu erindi á ráð-
stefnunni að „góður veg-
ur“ er ekki einhlítt hugtak.
Óbrúaðar ár eru hluti af
„íslandsævintýrinu", sem
selt er erlendis og spyrja má hvort
nauðsynlegt sé að allir fjallvegir há-
lendisins verði færir fólksbílum þegar
fyrir eru rútur og sérútbúin farar-
tæki til farþegaflutninga.
Hverjir gæta hagsmuna
ferðaþjónustunnar?
Þegar leið á ráðstefnuna snerust
umræður á svo til einn veg. Sú stað-
reynd að enginn fulltrúi ferðaþjón-
ustunnar á sæti í samvinnunefnd
hálendisskipulagsins varð tilefni
margra fyrirspurna. Það má vera að
best hefði verið að ferðaþjónustan
ætti fulltrúa í nefndinni. Hinsvegar
er sæti í einni nefnd ekki trygging
fyrir því að hagsmunum ferðaþjón-
ustunnar sé borgið. Sá hagsmunaað-
ili í nefndinni sem er stærstur og
fyrirferðarmestur er lík-
legastur til að vinna sínum
hagsmunum brautar-
gengi. Og myndi einn full-
trúi ferðaþjónustunnar
vera í stakk búinn til þess?
Auk þess hve stjómvöld
sinna ferðaþjónustu lítið í
raun lætur atvinnugreinin
sjálf lítið að sér kveða til
að vinna eigin hagsmunum
brautargengi. Það er ekki
mikil umræða um ferðaþjónustu í
þjóðféláginu. Sjónarmið fárra koma
fram og orð þeirra sem upp úr kveða
hverfa oft í skugga stórra orða full-
trúa annarra atvinnugreina. Það eru
mörg sjónarmið sem ferðaþjónustan
verður að kveða fastar að til að
tryggja velferð sína til langframa.
Skipulag hálendisins er einungis eitt
dæmi.
I athyglisverðri grein í Morgun-
blaðinu 15. mars sl. fjallar Gunnar
Hersveinn um „orkuverið ísland".
Hér er um gífurlegt hagsmunamál
fyrir ferðaþjónustuna að ræða. Virkj-
unarmenn telja nauðsynlegt að nýta
allar auðlindir íslands til styrkingar
efnahagslífsins, rætt er um í alvöru
að virkja Jökulsárnar norðan Vatna-
jökuls og að öllum líkindum breyta
Þetta kallar á
nauðsyn þess
að stofnuð
verði hags-
munasamtök
ferðaþjón-
ustunnar.
farvegi þeirra. Slíkt mun m.a. draga
úr rennsli í Dettifoss. í greininni er
rætt við starfsmenn Orkustofnunar
og Landsvirkjunar og segir þar orð-
rétt: „Ferðamönnum mun ef til vill
fækka......bætt aðgengi ... gæti
hugsanlega laðað annan hóp ferða-
manna að ...“ „... áætlanir miða þó
að því að tryggja lágmarksrennsli
um fossinn (Dettifoss) á 70 daga
tímabili jrfir sumartímann." Áhrif
svona framkvæmda á ferðaþjónustu
er flókið mál. (Mbl. 15. mars, blað
B bls. 6 7.)
Þetta er sjónarmið þessara stofn-
anana og þá vaknar spurningin:
Hvert er sjónarmið ferðaþjónustunn-
ar og hvernig er því komið á fram-
færi? Það er ljóst að vilji er til virkj-
anaframkvæmda. Slíkt getur haft í
för með sér stórfelld áhrif á ferða-
þjónustu, því virkjanir og uppbygg-
ing stóriðju á landinu almennt leiðir
til breyttra forsendna um „ævin-
týra“-ferðamennsku á íslandi, og
ímynd íslands sem „hreins og
ómengaðs" lands.
í Morgunblaðsgreininni er rætt við
fulltrúa Náttúruverndarráðs í Ferða-
málaráði og í áhugamannahóp um
verndun hálendis íslands. Að þessum
einstaklingum ólöstuðum er þeirri
spurningu hér kastað fram hvort
Náttúruverndarráð og áhugamanna-
hópur sé allt það sem ferðaþjónustan
getur teflt fram í slíkri umræðu.
Ferðamálaráð er einn vettvangur, en
atvinnugreinin sem slík verður að
láta sterkar að sér kveða. Oft heyr-
ist að Ferðamálaráð Islands þjóni
ekki hagsmunum heildarinnar því um
opinbera stofnun sé að ræða, sem
ekki muni veija hag greinarinnar
gegn ríkisvaldinu. Því sé löngu tíma-
bært að stofnuð verði hagsmunasam-
tök atvinnugreinarinnar. Slík samtök
eiga ekki að vera til höfuðs Ferða-
málaráði heldur viðbót við það sem
fyrir er. Hagsmunasamtök hafa ekki
verið stofnuð en gætu þó verið í
burðarliðnum. Samtök sem þessi
munu ekki duga til að tryggja hags-
muni ferðaþjónustunnar. Hins vegar
gætu þau orðið vettvangur til skoð-
anaskipta og styrkt ferðaþjónustuna
sem þrýstihóp til áhrifa á stjórnvöld.
Höfundur er ferðamálafræðingur.