Morgunblaðið - 04.04.1996, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 4. APRÍL 1996 C 7
VIÐSKIPTI
Auknar kröfur til
skoðunarmanna
Sjónarhorn
Gerðar eru ákveðnar hæfniskröfur til skoð-
unarmanna í lögum um ársreikninga, segír
Alexander G. Eðvardsson í síðarí grein
sinni um ný lög um bókhald og ársreikninga
Inýjum lögum um
bókhald og árs-
reikninga er gerð-
ur skýr greinarmunur á
löggiltum endurskoð-
endum og þeim leik-
mönnum, sem kosnir
eru tii endurskoðunar-
starfa og nefndir hafa
verið kjörnir endurskoð-
endur, í lögunum nefnd-
ir skoðunarmenn. Áður
var starfsvið og ábyrgð
skoðunarmanna óljós,
en í lögunum eru
ákvæði um þá vinnu
sem þeim ber að fram-
kvæma.
Skoðunarmenn
Alexander G.
Eðvardsson
í lögum um bókhald eru ákvæði
um skoðunarmenn ársreikninga. Þar
segir að bókhaldsskyldir aðilar, sem
ekki falla undir ákvæði um ársreikn-
inga, geti á aðalfundi eða félags-
fundi kosið einn eða fleiri skoðunar-
menn ársreikninga og varamenn
þeirra. Skoðunarmenn geta verið úr
hópi félagsmanna en mega ekki sitja
í stjórn félagsins eða gegna stjórnun-
arstörfum fyrir það. Athygli er vakin
á því að ef félag kýs endurskoðanda
sem skoðunarmann þá eiga ákvæði
laga um löggilta endurskoðendur við
um starf hans.
Með áritun sinni á ársreikning
skulu skoðunarmenn staðfesta að
þeir hafi yfirfarið hann. Þar skal
koma fram að eignir þær og skuldir,
sem tilgreindar eru í efnahagsreikn-
ingi, séu fyrir hendi og breytingar á
eigin fé séu í samræmi við bókhald-
ið. Þá skulu skoðunarmenn ganga
úr skugga um að á reikningsárinu
hafi verið farið eftir ákvörðunum
félagsfunda og stjómar um öflun,
ráðstöfun og ávöxtun fjármuna og
önnur atriði í rekstrinum. Telji skoð-
unarmaður að svo hafi ekki verið
skal hann árita ársreikninginn með
viðeigandi athugasemdum. Ef skoð-
unarmaður telur að nauðsynlegar
upplýsingar vanti í ársreikninginn
eða skýrslu stjórnar eða upplýsingar
séu viilandi og enn fremur ef hann
telur að fyrir lfg-gi atvik sem varðað
geti stjórnendur ábyrgð skal hann
vekja athygli á því í áritun sinni.
Áritun skoðunarmanns telst hluti
ársreiknipgs og skal varðveitt ásamt
honum. í lögum um ársreikninga er
fjallað ítarlega um endurskoðun. Þar
eru einnig ákvæði um skoðunarmenn
og starfssvið þeirra.
Kröfur um hæfni
skoðunarmanna
Gerðar eru ákveðnar hæfniskröfur
til skoðunarmanna í lögum um árs-
reikninga, sem ekki er að finna í
lögum um bókhald. í ársreikninga-
lögum segir að skoðun-
armenn skuli vera lög-
ráða og fjár síns ráð-
andi. Þeir skuli hafa þá
reynslu í bókhaldi og
viðskiptaháttum sem
með hliðsjón af starf-
semi og stærð félagsins
er nauðsynleg til rækslu
starfans.
Sömu hæfisskilyrði
gilda um skoðunarmenn
og löggilta endurskoð-
endur. Hæfisskilyrðin
eru fyrst og fremst þau
að skoðunarmaður má
ekki vera ábyrgur fyrir
skuldbindingum við-
komandi félags og ekki
vera í stjórn, fram-
kvæmdastjóri eða starfsmaður þess.
Hann má ekki vera undir stjórn eða
á annan hátt háður stjórnarmönnum,
framkvæmdastjóra, prókúruhafa eða
þeirra starfsmanna sem annast eða
hafa eftirlit með bókhaldi og fjármál-
um. Hann má ekki vera maki þess-
ara aðila eða náskyldur þeim. Hann
má ekki vera fjárhagslega háður við-
komandi félagi. Einnig kemur fram
að skoðunarmaður má hvorki vera
skuldugur félaginu eða félögum inn-
an sömu félagasamstæðu né njóta
ábyrgða af hálfu þeirra.
Endurskoðun ársreikninga og
verkaskipting
Endurskoðendur eða skoðunar-
menn skulu endurskoða ársreikninga
í samræmi við góða endurskoðunar-
venju og í því sambandi kanna bók-
haldsgögn og aðra þætti er varða
rekstur og stöðu viðkomandi félaga.
Ef endurskoðendur eða skoðunar-
menn verða þess varir að stjórnendur
félags hafi í störfum sínum fyrir það
ekki farið að lögum, þannig að það
geti haft í för með sér ábyrgð fyrir
þá eða félagið, eða brotið gegn fé-
lagssamþykktum skulu þeir gera
aðalfundi grein fyrir því.
Ef kosinn er endurskoðandi eða
endurskoðunarfélag jafnframt fé-
lagskjörnum skoðunarmönnum skal
sú verkaskipting ríkja milli þeirra
að endurskoðandinn annast endur-
skoðun reikninga félagsins, en skoð-
unarmenn skulu fylgjast með því að
farið hafí verið eftir ákvörðunum
félagsfunda og stjórnar um öflun,
ráðstöfun og ávöxtun fjármuna og
önnur atriði í rekstrinum á reiknings-
árinu.
Áritun endurskoðenda
og skoðunarmanna
Endurskoðendur eða skoðunar-
menn skulu að lokinni endurskoðun
árita ársreikninginn og skal hún
fylgja ársreikningnum. í árituninni
skal koma fram ál.it endurskoðenda
eða skoðunarmanna á því hvort árs-
reikningurinn sé saminn í samræmi
við ákvæði laga, samþykkta félagsins
og góða reikningsskilavenju, svo og
greinargerð um niðurstöðu endur-
skoðunarinnar að öðru leyti. Ef end-
urskoðendur eða skoðunarmenn telja
að ekki beri að samþvkkja ársreikn-
inginn skulu þeir taka það fram sér-
staklega.
Ekki er komin reynsla á það hvort
ein áritun endurskoðenda og skoðun-
armanna verði á ársreikninga, eða
hvort sérstök áritun verður fyrir end-
urskoða.nda og önnur fyrir skoðunar-
mann. í þessu sambandi verður að
hafa í huga að kveðið er á um
ákveðna verkaskiptingu milli endur-
skoðenda og skoðunarmanna og að
sjálfsögðu eru gerðar mismunandi
hæfniskröfur til þeirra. Hins vegar
segir í lögunum að endurskoðendur
eða skoðunarmenn skuli árita árs-
reikninginn og þar skuli koma fram
að hann hafi verið endurskoðaður.
Ekki virðist því vera gerður greinar-
munur á innihaldi áritunar hjá endur-
skoðanda og skoðunarmanni.
Verksvið á aðalfundi
Á aðalfundi skulu endurskoðendur
eða skoðunarmenn svara fyrirspurn-
um um ársreikning þann sem til
umfjöllunar er og þeir hafa áritað.
Enn fremur eiga endurskoðendur og
skoðunarmenn rétt á að sitja stjórn-
arfundi þegar fjallað er um reikn-
ingsskil sem þeir hafa áritað. Þá
skulu þeir sitja stjórnarfundi ef
a.m.k. einn stjómarmaður fer þess á
leit. Skoðunarmönnum er óheimilt
að veita einstökum félagsaðilum eða
óviðkomandi aðilum upplýsingar um
hag félagsins. í félögum, sem hafa
hlutabréf sín eða skuldabréf skráð á
opinberu verðbréfaþingi, skulu end-
urskoðendur sitja aðalfundi.
Viðurlög
Hver sem af ásetningi eða stór-
felldu gáleysi brýtur gegn ákvæðum
laganna á þann hátt sem lýst er hér
á eftir skal sæta fésektum, en meiri
háttar brot varða varðhaldi eða fang-
elsisvist allt að sex árum. Endurskoð-
endur eða skoðunarmenn gerast sek-
ir um refsiverð brot gegn lögum
þessum með athöfnum eða athafna-
leysi ef þeir taka að sér að fram-
kvæma endurskoðun án þess að upp-
fylla hæfisskilyrði laganna; ef þeir
haga störfum sínum andstætt
ákvæðum laga þessara eða í ósam-
ræmi við góða endurskoðunarvenju;
eða ef þeir með áritun sinni gefa
rangar eða villandi upplýsingar eða
láta hjá liða að geta um mikilsverð
atriði er snerta rekstrarafkomu eða
efnahag félagsins.
Niðurlag
Hér að framan hefur verið vikið
að þeim atriðum í lögum um bókhald
og ársreikninga sem lúta að skoðun-
armönnum og þeim kröfum sem
gerðar eru til þeirra. Einnig er gerð
gréin fyrir þeim viðurlögum sem
heimilt er að beita ef þeir btjóta
gegn ákvæðum laganna.
Höfundur er löggiltur endurskoð-
nndi og formaður í Reiknings-
skilanefnd Félags löggiltra endur-
skoðenda.
HRA ÐLESTRARNA MSKEIÐ
fyrir fólk í atvinnulífinu
/ Langar þig á gott námskeið þar sem þú margfaldar lestrar-
hraðann og eykur vinnugfköst stórkostlega?
/ Vissir þú að rúmur helmingur stjómenda 50 stærstu fyrir-
tækja höfúðborgarsvæðisins hefúr komið á námskeið?
Skráðu þig strax í dag á síðasta námskeið vetrarins sem hefst
miðvikudaginn 10. apríl. Kennt verðm þijá miðvikudaga í röð.
Skráning er í símum 564-2100 og 564-1091.
r n^tAOLissrn^tAi^KöijuNisi
Aðalfundur
1996
Aðalfundur Sameinaða lífeyrissjóðsins
verður haldinn að Grand Hótel
Reykjavík, Sigtúni 38 Reykjavík,
laugardaginn 20. apríl 1996
og hefst fundurinn kl. 1 3.30.
Dagskrá fundarins:
Venjuleg aðalfundarstörf.
Breytingar á reglugerö sjóSsins.
Gerð grein fyrir endanlegri sameiningu Lífeyrissjóðs
bókagerðarmanna, Lífeyrissjóðs byggingar-
iðnaðarmanna í Hafnarfirði, Lífeyrissjóðs Félags
garðyrkjumanna, Lífeyrissjóðs múrara og Lífeyrissjóðs
verkstjóra við sjóðinn.
Önnur mál löglega upp borin.
■ Allir greiðandi sjóðfélagar svo og elli- og örorku-
lífeyrisþegar sjóðsins eiga rétt til setu á fundinum með
málfrelsi og tillögurétti. Þeir sjóðfélagar, sem hyggjast
nýta sér joennan rétt eru beðnir að tilkynna (oað skrifstofu
sjóðsins eigi síðar en 18. apríl n.k. og munu joeir joá
fá fundargögn við setningu fundarins.
f| Þeir sjóðfélagar, sem vilja kynna sér tillögur til breytinga
á reglugerð sjóðsins, sem lagðar verða fram á fundinum
geta fengið joær afhentar á skrifstofu sjóðsins eða fengið
[oær sendar í pósti með joví að hafa samband við skrifstofu
sjóðsins. Frá og með 16. cipril munu reikningar sjóðsins
liggja frammi á skrifstofu hans fyrir joá sjóðfélaga, sem
vilja kynna sér joá.
Reykjavík, 1. apríl 1996
Stjórn Sameinaða lífeyrissjóðsins.
Suðurlandsbraut 30
kjavík
Eitt blab fyrir alla!
- kjarni málsins!

http://www.nvherji.is/isdn/
ISDN lausnir og raðgjöf
im -n
Hcí 7 7'-;
Bay Networks