Morgunblaðið - 14.04.1996, Blaðsíða 2
2 D SUNNUDAGUR 14. APRÍL 1996
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 14. APRÍL 1996 D 3-
Koltv sýringi
út án útblást
r sem $li
jrspoká
Koltvísýringur sem
sleppur út þegar
útblæstrirtum er
safnað saman í
10D lítra þlastpoka
Útbláéturinn se
safnast saman
í pokánum
ÓÞÆGILEGT atvik varð í árekstrarprófun á nýjum Opel Vectra
á dögunum þegar festingar á öryggisbeltum lösnuðu. Bíllinn
fékk síðan góða einkunn í næsta prófi á vegum TÚV stofnunar-
innar í Þýskalandi.
Festingar gáf u
sig í árekstr-
arprófun
ÞAÐ KOM öllum á óvart þegar í
ljós kom við árekstursprófun á
nýjum Opel Vectra hjá þýsku eftir-
litsstofnuninni TÚV að festingar
á öryggisbeltum gáfu sig. Opel
hefur nú kallað inn alla Vectra
bíla af árgerð 1997 til þess að
yfirfara festingarnar.
Það er líklega ein versta mar-
tröð sem nokkur bílaframleiðandi
getur orðið fyrir að slíkt skuli
koma upp á þegar verið er að
árekstursprófa nýjan bíl í fyrsta
sinn. Það sem aldrei átti að geta
gerst gerðist fyrir framan haukfr-
án augu fjölda starfsmanna TÚV,
blaðamanna frá þýska bílablaðinu
Auto, motor und sport og háhraða-
myndavélar. Bolti sem festir ör-
yggisbeltið við dyrastólpann var
greinilega ekki nægilega vel festur
og því losnaði öryggisbeltið þegar
bílnum var ekið á 55 km hraða á
klst á steinvegg í prófunarsalnum.
62 þúsundustu hlutum úr sek-
úndu eftir áreksturinn brast fest-
ingin en á þessum tíma er ökumað-
urinn ekki ennþá farinn að hemla
því það tekur að jafnaði um 200
þúsundustu hluta úr sekúndu.
Árekstursbrúðan skall því á líkn-
arbelginn með allt of miklu afli.
Sá lærdómur sem viðstaddir gátu
dregið af þessum atburði var að
líknarbelgurinn dugar ekki einn
og sér sem vörn fyrir öku mann
við slíkar kringumstæður.
Prófið endurtekið og
einkunnin góð
Opel setti allt í gang til þess
að komast til botns í þessu máli.
Við handahófskennda athugun á
1.770 bílum kom í ljós að ekki var
nægilega vel gengið frá festingum
fyrir öryggisbeltin í um 7% þess-
ara bíla. Þó var frágangurinn ekki
það slæmur að talið væri líklegt
að öryggisbeltið myndi losna við
árekstur eins og gerist í prófun-
inni.
Opel hefur þegar gert breyting-
ar í vinnsluferlinu og kallað inn
alla nýja Vectra bíla til athugun-
ar. TÚV rannsóknin var endurtek-
in og þá gekk allt að óskum.
Vectra fékk fyrirtaks einkunn í
árekstrarprófinu. ■
Morgunblaðið/Árni Sæbcrg
Suzuki X-90 sýndur um helgina
SUZUKI bílar hf., umboðsaðili
Suzuki á íslandi, hefur flutt inn
þennan nýstárlega, tveggja sæta
jeppa, X-90. Bíllinn var fyrst
kynntur sem hugmyndabíll á al-
þjóðlegu bílasýningunni í Frank-
furt 1994. Töluvert hefur selst
af honum í Bandaríkjunum og
þar hefur hann einkum verið
notaður sem frístundabíll. Úlfar
h 1-
Hinriksson, framkvæmdastjóri
Suzuki bíla, segir að X-90 verði
til sýnis á bílasýningu fyrirtæk-
isins um helgina en hann kostar
um 1,7 milljónkr. ■
ALLT er með fremur hefð-
bundnu sniði í innréttingu.
Lotus Elise
SUBARU bílar hafa haft orð á sér
fyrir að vera sterkir og endingar-
góðir og ber fjöldi eldri bíla sem
á götunum eru órækt vitni um
það. Subaru hefur einnig mikla
sérstöðu meðal bílaframleiðenda
hvað varðar drifbúnað og líklega
hefur aldrifskerfi Subaru haft
mikið að segja um útbreiðslu bíls-
ins hér á landi. Þrátt fyrir góðan
bíl og vandaðan hefur Subaru
ekki verið söluhár bíll allra síð-
ustu ár og er þar helst að sakast
við hátt gengi japanska jensins.
Nú hefur gengi jensins sigið veru-
lega sem skilar sér strax í betra
verði til kaupenda.
Á dögunum komu fyrstu Subaru
Impreza bílarnir eftir breytingu
og hafa þeir selst vel það sem af
er. Það vita það kannski færri að
Ingvar Helgason hf. hefur einnig
fengið fyrstu bílana af Subaru
Legacy Outback með 2,5 lítra
bensínvél, virkilegan ferðabíli sem
ætti að komast víða en kostar
reyndar 3,2 milljónir kr. Þegar
hafa selst þrír slíkir bílar.
Subaru Impreza er um margt
sérstæður bíll. Sami drifbúnaður
og vél er í bílnum og í stóra bróð-
ir, Legacy, og beinskipti bíllinn er
eini fólksbíllinn á markaði hérlend-
is með millikassa og háu og lágu
drifi. Mismunadrif sér um að deila
aflinu jafnt, 50:50, milli fram- og
afturhjóla og er bíllinn þar af leið-
andi sérlega stöðugur og rásfastur.
Nýtt útlit
Beinskiptur langbakurinn kost-
ar 1.749.000 kr. og stallbakurinn
1.696.000 kr. Langbaknum var
reynsluekið á dögunum. Útlit bíls-
ins er mjög sérstætt. Hann er þó
er með feikikraftmikilli, 2,0 lítra,
16 ventla, 115 hestafla vél með
fjölinnsprautun og reyndar gætu
stærri og þyngri bílar verið full-
sæmdir af svona vél. Langbakur-
inn vegur 1.180 kg og er þvi eitt
hestafl til að knýja hver 10,26 kg
sem er yfrið nóg. Það er verulega
góð hröðun og vinnsla í bílnum
og vélin er fremur hljóðlát. Veg-
hljóð er ekki til ama.
Og svo er það fjórhjóladrifið,
sem límir þennan fríska bíl við
veginn, hvort sem það er holóttur
malarvegur eða malbik.
Sjálfskiptur
á 1.849.000 kr.
Það er alltaf góður kostur að
geta stillt hæð framsætanna. I
Impreza er fundin sniðug lausn á
því. í búnaði í hlið sætisins er
hægt að draga út nokkurs konar
vogarstöng sem síðan er hreyfð
upp til þess að hækka setuna. Lík-
lega alveg bilanafrítt og eyðir
engri orku. Allt sem telst til venju-
legs búnaðar í bíl í þessum verð-
flokki er að finna í Impreza.
Sjálfskipti langbakurinn kostar
1.849.000 kr. en stallbakurinn
1.796.000 kr. Þannig búinn er
hann með spólvörn og „power“
stillingu á sjálfskiptingu. Hann er
ekki síður sprettharður en bein-
skipti bíllinn og skemmtilegri í
meðförum ef eitthvað er. Hann er
með sítengdu aldrifi en skortir
lága drifið sem beinskipti bíllinn
hefur umfram.
Staðalbúnaður í Impreza er afl-
stýri, veltistýri, samlæsingar, raf-
drifnar rúður, rafstýrðir útispeglar
og útvarp/segulband. ■
Guðjón Guðmundsson
Saab með
plastpoka
INNAN fárra ára er hugsanlegt að
staðalbúnaður í Saab bílum verði 100
lítra plastpoki sem geymdur er í far-
angursrýminu eða innan í afturstuð-
aranum. Plastpokinn er iiður í þeirri
ímyndarsmíð sem flestir þílafram-
leiðendur taka nú þátt í. í vaxandi
umhverfishyggju vilja bílaframleið-
endur láta taka sig alvarlega sem
boðbera nýrra tíma. I kynningum á
bílum er gjarnan lögð mikil áhersla
á vistvænan þátt framleiðslunnar,
vélarnar eru orðnar því sem næst
mengunarlausar, notað er vatnslakk,
hráefni til framleiðslunnar er endur-
vinnanlegt o.sv.frv.
Saab segir að plastpokinn, sem
safnar útblásturslofti fyrstu sekúnd-
urnar eftir að köld bílvél er ræst,
geti leyst eitt stærsta mengunar-
vandamál sem fylgir bensínvélum.
Pokinn rúmar útblástursloft sem
kemur frá bílvélinni fyrstu 25 sek-
úndurnar eftir að hún er ræst. Að
þeim tíma liðnum er hvarfakútur
bílsins orðinn um 250 gráðu heitur
og farinn að hreinsa út mengandi
lofttegundir í útblástursloftinu. Einni
mínútu eftir að vélin hefur verið
ræst er hvarfakúturinn orðinn um
400 gráðu heitur. Þegar því hitastigi
er náð sogast óhreina loftið úr pokan-
um að nýjuítil vélarinnar þar sem
það myndar aftur bruna. Þegar
úblástursloftið hefur á þennan hátt
tvisvar sinnum myndað bruna í
strokkum vélarinnar sleppur það út
í andrúmsloftið og er orðið því sem
næst hreint.
20 manns voru viðstaddir prófun
á þessum nýja búnaði Saab sem gerð
var inni í tjaldi í Lapplandi í Norður-
Svíþjóð. Vélin var látin ganga í lausa-
gangi í u.þ.b. tíu mínútur inni í tjald-
inu án þess að nokkrum yrði meint
af. Það var fyrst þegar einn við-
staddra kveikti sér í vindlingi að
nákvæm mælitæki gerðu viðvart um
loftmengun.
Mengun sem myndast frá kaldri
bílvél er orðið mun meira áberandi
vandamál eftir að hvarfakútar komu
til sögunnar, en þeir hreinsa megnið
af mengandi lofttegundum úr úblást-
ursloftinu við ákveðið hitastig. Jafn-
mikil mengun verður til þegar bíl
með hvarfakút er ekið einn kílómetra
með kaldri vél eins og þegar bíl með
heitri vél og hvarfakút er.ekið 450
kílómetra. Þetta vandamál hefur ein-
mitt verið einn helsti þröskuldur
margra bílaframleiðenda sem stefna
að því að bílar sínir uppfylli ströng
mengunarvarnarlög, ULEV, (Ultra
low emission vehicle), sem taka gildi
í Kaliforníu um aldamótin og líklega
í Evrópu nokkrum árum síðar.
Hægt er að draga úr mengun frá
kaldri bílvél með öðrum hætti, þ.e.
með því að hafa hvarfakútinn nær
vélinni eða hita hann upp með raf-
búnaði. Kosturinn við plastpokann
er hins vegar sá að þetta er ódýr
lausn og henni er auðvelt að koma
við í Saab bílum með forþjöppu.
Einnig við snögga hröðun
Rannsókn Saab beinist nú einnig
að því hvort unnt sé að nota plast-
pokatæknina til þess að draga úr
útblástursmengun við mjög snögga
hröðun eða vissar gírskiptingar, þeg-
ar hvarfakúturinn kemur ekki að
fullum notum.
TILBOD OSKAST
GRINDIN í Lotus Elise er smíðuð í Tonder í Danmörku.
AFTURHLERINN er kúptur og gluggasvæðið stórt.
Vilja uppfylla ULEV
Kröftugur
og rásfastur
Impreza
IMPREZA er litli bróðir
Legacy, nettur bíll með
kraftmikla vél.
tiltölulega hefðbundinn að framan
en afturhlerinn er kúptur og öft-
ustu hliðarrúðurnar dropalaga.
Mjög skiptar skoðanir eru á þessu
stílbragði, sumum þykir bíllinn
fallegur að aftan en öðrum finnst
þetta lýti.
Rýmið í bílnum er alveg þokka-
legt en þó mætti farangursrýmið
ekki vera minna fyrir langbak.
Auðvitað er hægt að fella niður
aftursætisbök og fá þannig 1.275
lítra rými fyrir farangurinn eða
farminn.
Það sem gleður þó mest hjartað
er gott innræti Impreza. Bíllinn
Dregiö úr líkum á
þjófnuðum og innbrotum
Forvamardeild lögreglunnar hefur sent frá
sér nokkur heilræði til bíleigenda í von um
að þau megi verða til þess að draga úr
þjófnuðum og innbrotum í bíla. Á ári hverju
er brotist inn í ölda bíla á höfuðborgar-
svæðinu. Það er um þriðjungur þeirra inn-
brota sem eiga sér stað á svæðinu.
• Mjög færist í vöxt að stolið sé
af bílum eða þeim jafnvel stolið,
með þeim alvarlegu afleiðingum
sem það hefur i för með sér. Oft
er afbrotamönnum gert of auðvelt
um vik.
Takið undantekningalaust lyk-
ilinn úr bílnum þegar hann er
yfirgefinn. Skiptir þá engu máli
hvort um lengri eða skemmri dvöl
er að ræða.
• Skiljið ekki laus verðmæti eftir
í bfl. Ef það reynist nauðsynlegt
skiljið þau þá aldrei eftir sýnileg.
Setjið þau í læsta farangurs-
geymslu eða í versta falli; breiðið
yfir þau. Veski og töskur sem
innihalda peninga, ávísanahefti,
persónuskilríki, greiðslukort og
önnur slík verðmæti á aldrei að
skilja eftir í bíl. Allflestir þjófnað-
ir og flest innbrot í bíla eru fram-
in í ágóðaskyni. Algengast er að
brotist sé inn í bíla við sundstaði,
kvikmyndahús, á bílasölurr. og í
verksmiðjuhverfum. Læsið alltaf
bílnum og gangið vandlega úr
skugga um að allar hurðir séu
læstar og allar rúður séu dregnar
upp. Gleymið ekki að læsa aftur-
hlera.
• Gangið alltaf þannig frá lyklin-
um að óviðkomandi geti ekki kom-
ist yfir hann.
Ef þú hefur aðgang að læsan-
legum bílskúr eða bílskýli er sjálf-
sagt að notfæra sér slíkt, a.m.k.
að næturlagi. Ef ekki er sjálfsagt
að:
• Nota læsanlegt eldsneytislok.
• Leggja bílnum á eða í nágrenni
við fjölfarna staði. Að næturlagi
er ráðlagt að leggja bílnum þann-
ig að mögulegt sé að sjá til hans
eða á vel upplýstu svæði.
• Snúa stýrishjólinu þannig að
það fari í læsta stöðu þegar lykill-
inn er fjarlægður.
• Gleyma ekki að læsa trekk-
gluggum, sóllúgu og farangurs-
geymslu.
• Geyma ekki aukalykil í bílnum.
• Gæta þess að allar læsingar séu
jafnan í lagi.
• Taka kveikjuhamar úr bílnum
að næturlagi ef hann er þannig
gerður að því verði ekki við kom-
ið að læsa hurðum.
• Hafa læsanlega ró á dýrum
felgum.
• Merkja og skrá hjá sér sérstök
verðmæti, s.s. hljómtæki, hjól-
koppa og aðra fylgihluti. ■
Bíll með kaldri vél mengarjafn-
mikið fyrsta kílómetrann sem
honum er ekið og bíll sem ekið
er 450 kílómetra með heitri vél.
Það líður um ein mínúta áður en
hvarfakúturinn verður 400 gráðu
heitur frá því vélin er ræst en á
því hitastigi vinnur hvarfakútur-
inn best. Saab hefur hannað
poka sem tekur við útblásturs-
loftinu fyrstu 25 sekúndurnar.
Ef pokinn væri hafður enn stærri
gæti hann tekið við útblásturs-
lofti lengur og þá væri hægt að
koma í veg fyrir litla toppinn í
línuritinu. Markmið Saab var hins
vegar að uppfylla mengunar-
varnarkröfur í Kaliforniu, ULEV,
og það tekst mæta vel með 100
lítra plastpoka.
Útblástursmengun við kaldræsingu
Útblásturslofttegundir í grömmum
0,05
60 sek.
í Danmörku
EINN athyglisverðasti sportbíllinn
um þessar mundir er Lotus Elise,
sem er að mestu gerður úr áli.
Grindin er smíðuð í bænum Tond-
er í Danmörku. Danir segja að
samstarf Hydro Aluminium Auto-
motive Structures og Lotus verk-
smiðjanna í Englandi sé svo náið
að í raun sé hægt að tala um
danska bílaframleiðslu í þessu
sambandi.
Bíllinn er þó ekki í ökufæru
ástandi þegar hann yfirgefur
Tonder.
Aðalhönnuður Elise er Bretinn
Colin Chapman. Megin útgangs-
punktur hans var að ná fram sem
minnstri þyngd og fjöldi hestafl-
anna var ekki aðalatriðið. Grindin
í Elise er úr áli og ytri fletir, hurð-
ir, vélarhlíf og bretti eru úr trefja-
efni. Utlitshönnuður bílsins er Jul-
ian Thompson en grindina hannaði
Richard Rackman.
Unnið er eftir teikningu hans í
Hydro verskmiðjunni í Tender. Þar
eru raftar og þverbitar formaðir
úr áli og límdir saman með mikilli
nákvæmni. Verkið er unnið í mjög
stöðugu hitastigi.
Samsetningin og límingin fer
fram í köldu ferli en grindin er
síðan hituð uppp á löngum tíma í
195 gráður á Celsius til þess að
herða límið. Loks er grindin kæld
niður á ný.
Vélin í Lotus Elise er smíðuð
af MGF. Hún er 1,8 lítrar að slag-
rými og skilar 125 hestöflum. Bíll-
inn vegur ekki nema 675 kg og
eru því aðeins 5,4 kg á hvert hest-
afl. ■
i Pontiac Grand Prix SE árgerð '94
(ekinn 19 þús. mílur), Ford Bronco U-15 XLT
4x4 árgerð '93 (ekinn 17 þús mílur) og
aðrar bifreiðir er verða sýndar á
Grensásvegi 9 þriðjudaginn 16. apríl kl. 12-15.
Tilboöin veröa opnuö á sama staö kl. 16.
SALA VARNARLIÐSEIGNA
oroaöu þao vio Fálkann
Þekking Reynsla Þjónusta
5U0URIAH05BRAUT t, 1W RSYKMVÍK, BiMI; 881 487Ö, FAX;S81 Í8M