Morgunblaðið - 30.04.1996, Blaðsíða 32

32 ÞRIÐJUDAGUR 30. APRÍL 1996
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSEIMDAR GREIIMAR
Hvað býr
í þokunni?
ÉG gæti örugglega
orða bundist eins og
venjulega en hef ákveð-
ið að gera það ekki að
þessu sinni. Þegar ég
settist fyrir framan
sjónvarpið hér um
kvöldið til að horfa á
umræðurnar á Alþingi
um frumvörpin um flár-
magnstekjuskatt, -
frumvarp ríkisstjómar-
innar og frumvarp
formanna Alþýðu-
bandalags, Alþýðu-
flokks og Þjóðvaka -
einsetti ég mér að
hlusta með opnum huga
á rök beggja aðjla, þetta
væri mál sem taka þyrfti afstöðu til
af kaldri skynsemi. Ég sat því límd
við skjáinn og drakk í mig hvert orð
sem hraut af vörum ræðumanna. En
svo fór, að í hvert skipti sem einhver
talsmanna stjómarfrumvarpsins
opnaði munninn var eins og þoku-
hjúpur legðist yfir hugann. Eins og
fjöllistamenn léku þeir sér með tölur
sem erfítt var að átta sig á og þótt
ætla mætti að staðhæfingar þeirra
ættu að leiða hver af annarri í rök-
réttu samhengi var vandséð að
nokkrar brýr lægju þeirra í milli.
Sú hugsun læddist að mér þegar
á leið umræðumar, hvort verið gæti
að ræðumenn töluðu í gátum gagn-
gert til að fela hinn raunverulega
tilgang stjómarfmmvarpsins og
treystu beinlínis á að þorri lands-
manna villtist í þokunni, tæki stefn-
una á ljósaskiltið sem
enn mótaði fyrir á þaki
myndbandaleigunnar á
horninu og leitaði þar
skjóls til að bæta sér
upp að hafa verið svipt-
ur Bráðavaktinni.
Spurningin um hver
væri hinn raunverulegi
tilgangur stjórnarfram-
varpsins lét mig ekki í
friði, sérstaklega þeirr-
ar ráðstöfunar að
lækka skatt af arði af
hlutabréfum. Er til-
gangurinn að færa fjár-
magnseigendum auk-
inn gróða á kostnað
launafólks eða að
hvetja til hlutabréfakaupa í því skyni
að efla atvinnuiífið því sama fólki til
góðs? Verður sá hagnaður sem stór-
eigendur hlutabréfa hafa af þessu
aðeins óhjákvæmileg aukaverkun
góðrar aðalverkunar? Það er freist-
andi að trúa síðari skýringunni því
að hún virðist í fljótu bragði liggja
í augum uppi. Hlutabréfakaup yrðu
arðvænlegri fjárfesting, aukið fjár-
Engin furða, segir
Anna Heiður Odds-
dóttir, þótt fólk
streymi úr landinu í
vaxandi mæli.
Anna Heiður
Oddsdóttir
Áhrifarík heilsuefni
Bio-Qinon Q 10
eykur orku og úthald
Bio-Biloba skerpir athygli
og einbeitingarhæfni
Bio-Selen Zink er áhrifaríkt
alhliða andoxunarheilsuefni
BIO-CAROTEN BIO-CHRÓM
BIO-CALCIUM BIO-GLANDÍN-25
BÍÓ-SELENUMB,SÍMI 557 6610
magn myndi streyma til fyrirtækj-
anna og efla hag þeirra, þau gætu
lagt í auknar fjárfestingar sem gerði
þeim kleift að skapa fleiri störf og
hækka laun.
En er því nú alveg að treysta að
þetta kæmi íslénsku launafólki þann-
ig til góða? Frásagnir hafa borist frá
öðrum löndum sem ættu að hringja
bjöllum viðvöranar hér uppi á Is-
landi. Bæði í Evrópu og Bandaríkjun-
um hefur það gerst að ráðstafanir
til að efla hag fyrirtækja, þar á
meðal skattaívilnanir, hafa ekki leitt
til aukinnar atvinnu heima fyrir, oft
þvert á móti. Eigendur fyrirtækja
hafa þakkað aðstoðina með því að
stinga æ meiri gróða í eigin vasa og
fjárfesta síðan í öðram löndum þar
sem vinnuaflið er ódýrara. Islenskir
fjármagnseigendur geta flutt fé sitt
hvert á land sem er, fé sem meðal
annars er afrakstur af vinnu ís-
lenskra launamanna. Það skyldi þó
aldrei vera að þeir færu að dæmi
erlendra peningamanna?
Svarið við því segja menn einmitt
að halda skatti af íjármagnstekjum
nógu lágum og bankavöxtum nógu
háum - með því verði komið í veg
fyrir fjármagnsflóttann. Háu vextimir
hljóta hinsvegar að auka fjármagns-
kostnað fyrirtækjanna sem þurfa á
lánsfé að halda. Þannig draga þeir
úr getu fyrirtækjanna til að bæta við
sig vinnuafii hvað þá að hækka laun-
in, þótt þau vildu, sem er óvíst því
að hækkuð laun hefðu hugsanlega í
för með sér minni arð í vasa eigenda.
Öllum er ljóst að vinnulaun á Is-
landi era til muna lægri en í ná-
grannalöndum okkar og meðan
þenslan í atvinnulífinu eykst ekki að
marki era litlar líkur til þess að þau
hækki. Fram hefur komið, að frá
1991 til ársloka 1995 hafa fyrirtæki
greitt niður skuldir um 24 miljarða
króna. Skuldaaukning íslenskra
heimila nemur á sama tíma 120 millj-
örðum króna. Hún er fyrst og fremst
til komin vegna atvinnuleysis und-
anfarinna ára og of lágra launa.
Meðan ekki er ráðin bót þar á eru
engar líkur til að skuldabyrðin
minnki. Engin furða þótt fólk streymi
úr landinu í vaxandi mæli.
Stundum læðist að sá granur að
valdhafar láti hvorki fólksflóttann
halda fyrir sér vöku né það, að þorri
þegnanna sé skuldugur upp fyrir
haus. Þeir vita, að menn hafa að
minnsta kosti ekki efni á að fara í
verkföll meðan þeir era bundnir í
spennitreyju skuldanna, friður helst
þá á vinnumarkaðinum. Ef til vill stóla
þeir og fjármagnseigendur á að meiri-
hluti landsmanna hafi í raun enga
flóttaleið sakir atvinnuleysis í öðram
löndum. Glotta kannski við tönn og
hugsa sem svo að jafnvel Danir séu
ekki lengur reiðubúnir að halda uppi
fólki sem hefur hrakist frá íslandi.
Ég óttast að gætum við lesið hug
þeirra myndi lesturinn hljóða þannig:
„Við þurfum ekki að hafa áhyggjur
af fólksflótta. Þegar allt kemur til
alls er landhreinsun að auðnuleys-
ingjum sem ekki geta látið sér lynda
að lifa á Islandinu góða þar sem allt
er á uppleið og eitra út frá sér með
endalausri tilætlunarsemi. Það verða
nógu margir eftir til að halda vélinni
gangandi, nógu margir sem láta sér
nægja að lifa á hreinleika loftsins
og óþijótandi stolti lítillar þjóðar“.
Og hinn afskipti Islendingur sem ríg-
heldur í þá sannfæringu að hann búi
í siðmenntuðu samfélagi en ekki í
framskógi og þá von að siðaðir menn
breytist til batnaðar er of kurteis til
að bregðast við með nokkru því sem
hann telur vera fyrir neðan sína virð-
ingu. Sem betur fer - því ef svo
væri ekki er hætt við að frumskóga-
lögmálið ætti greiða leið að íslandi
nútímans.
Höfundur er
dagskr&rgerðarmaður.
Auglýsing um innlausnarverð
verðtryggðra spariskírteina ríkissjóðs
FLOKKUR INNLAUSNARTÍMABIL INNLAUSNARVERÐ*) Á KR. 10.000,00
1983- 2.fi. 1984- 3.fi. 01.05.96 - 01.11.96 - 12.05.96 - 12.11.96 kr. 70.381,20 kr. 89.665,40
*) Innlausnarverð er höfuðstóll, vextir, vaxtavextir og verðbætur.
Innlausn spariskírteina ríkissjóðs fer fram í afgreiðslu Seðlabanka Islands,
Kalkofnsvegi 1, og liggja þar jafnframt frammi nánari upplýsingar um skírteinin.
Reykjavík, 30. apríl 1996
SEÐLABANKIÍSLANDS
Afram, Krists-
menn, krossmenn!
NYLEGA barst
mér til eyma, að fjár-
framlög til Hjálpar-
stofnunar kirkjunnar
væru með minna móti
um þessar mundir.
Taldi viðmælandi
minn, að hluta skýr-
ingarinnar væri að
leita í því hugarfari,
sem skapast hefði um
þjóðkirkjuna á íslandi.
Ekki skulu hér raktar
ástæður þess, að þeir
eru til sem bera ekki
sama traust til þjóð-
kirkjunnar og áður.
En hitt skal ítrekað,
að þó færa megi rök fyrir van-
trausti á ýmsa aðila, sem standa
í forystu þjóðkirkjunnar, er það
fásinna að ætla að kirkjan sem
slík eigi vantraust skilið. Kirkjan
stendur föst, eins og skáldið segir,
enda byggð á bjargfastri trú á
verk Drottins Jesú, og engu öðru.
Nú eru órólegir tímar í þjóð-
kirkjunni, það dynur við röst. En
gleymum ekki því sem gott er
gert, verum minnug þjóðfélagslegs
mikilvægis þess starfs, sem kirkja
Krists á íslandi vinnur og þjóð-
kirkjan er hluti af. Hjálparstofnun
kirkjunnar er dæmi um slíkt starf
í þágu þjóðfélagsins, • bæði til
styrktar fátæku fólki hérlendis og
eins sem fulltrúi þjóðarinnar í vel
reknu hjálparstarfi erlendis. Lát-
um ekki skoðun okkar á mönnum
og málefnum verða til þess að við
vanrækjum skyldu okkar við þá
sem minna mega sín.
börn í fjórða sinn í
sumar undir yfir-
skriftinni: „Kirkja og
börn í borg“.
Sumarbúðir
Starfsemi sumar-
búða á vegum kirkju-
legra aðila á sér langa
og farsæla sögu. Ber
þar auðvitað fyrst að
nefna sr. Friðrik Frið-
riksson, sem á sálminn
nr. 515 í sálmabók
þjóðkirkjunnar, og
ómetanlegt starf
María KFUM og síðan
Ágústsdóttir KFUK í þágu íslenskr-
ar kristni og íslenskra barna. Nú
eru sumarbúðir haldnar víðsvegar
um land. Lengi hafa verið reknar
sumarbúðir á vegum Æskulýðs-
sambands Reykjavíkurprófasts-
dæma, ÆSKR. Nú í sumar, eins
og síðastliðið sumar, verða búðirn-
ar að Hlíðardalsskóla í Ölfusi. í
Hlíðardalsskóla er góð aðstaða
bæði til útivistar og inniveru, en
lögð er áhersla á hvort tveggja,
hollt sveitaloftið og heilbrigða
fræðslu um kristna trú. Sex flokk-
Starfsemi sumarbúða
á vegum kirkjuaðila
á sér, segir María
Ágústsdóttir, langa
og farsæla sögu.
Starf í þágu barna
Annað dæmi um mik'ilvægt
starf þjóðkirkjunnar er barnastarf-
ið. Á hveijum vetri sækja þúsund-
ir íslenskra barna sunnudagaskóla
og starf í miðri viku fyrir ýmsa
aldurshópa, bæði á forskólaaldri
og grunnskólaaldri. í sumum
sóknum hafa prestar og safnaðar-
starfsfólk haft frumkvæði að sam-
starfi við leikskóla og skóla um
gagnkvæmar heimsóknir, og get
ég vitnað um gjöfult starf á báða
bóga víða um land. Og yfir sumar-
tímann hefur á þessum áratug
verið að myndast hefð fyrir kirkju-
búðum bæði í þorpum, bæjum og
borg, í formi vikunámskeiða á
vegum safnaðanna í safnaðar-
heimilum og skólum fyrir börn á
grunnskólaaldri. í Dómkirkjunni í
Reykjavík munum við bjóða fram
tvö slík námskeið fyrir 6-10 ára
Ruslastaukar úr stáli:
gulir, grænir og bláir.
Botnlosun. i ,
akta ehf.
Sími: 568 5005 umboðs- og heildverslun
Myndsími: 588 9262 P.0.B0X: 8064 -128 Rvk.
ar verða í júní og júlí fyrir 6-8 ára
börn og 9-12 ára. Innritun í sum-
arbúðir ÆSKR er í Hallgríms-
kirkju í síma 562-1625 kl. 17-19
alla virka daga nema föstudaga
frá og með mánudeginum 29.
apríl.
Við berum öll ábyrgð
Munum, að kirkjan er meira en
prestarnir. Farsælt kirkjustarf
byggir á því að allir sýni kirkjunni
sinni ábyrgð, mömmur og pabbar,
frændur, ömmur og börn. Hafir
þú borið barn þitt til skírnar skuld-
ar þú barninu fræðslu um merk-
ingu skírnarinnar. Hafir þú vottað
skírn barns með nafni þínu og
nærveru sem guðmóðir eða guð-
faðir berð þú ábyrgð á að barnið
viti hvað það er að vera kristin
manneskja.
Skyldu þinni sinnir þú fyrst með
því að kenna barninu bænir og
einlægni gagnvart Guði. Og síðan
með því að stuðla að því að barn-
ið tengist kirkjunni sinni og fái
þar fræðslu og samfélag. Yfir vet-
urinn býður þjóðkirkjan börnunum
að koma í sunnudagaskólann til
að leggja sitt að mörkum fyrir
Guð, þeim sjálfum til ánægju og
uppeldis. Og yfir sumartímann
stendur börnunum til boða að
sækja sumarbúðir og kirkjubúðir,
sér til uppbyggingar og gleði.
Stöndum ekki í vegi fyrir því, að
börnin okkar verði þátttakendur í
kirkju Krists á jörðu. Leyfum þeim
að koma til Frelsarans, og látum
ekkert tímanlegt varna því.
Áfram, Kristsmenn, krossmenn!
Höfundur er prestur við
Dómkirkjuna í Reykjavík.
DANMORK
Verö frá kr.
hvora leiö með
flugvallarskatti
Sala: Wihlborg Rejser, Danmörku,
Sími: 0045 3888 4214
Fax: 0045 3888 4215