Morgunblaðið - 05.05.1996, Blaðsíða 4
4 B SUNNUDAGUR 5. MAÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
EG FÆDDIST héma,“
svarar Kristleifur er
hann er spurður hvað
hann sé búinn að búa
lengi í Húsafelli. Hann svarar
þannig að spumingin hafi verið
fremur kjánaleg og það má e.t.v.
færa fyrir því rök ef grannt er
skoðað. Samfelld ábúð afkom-
enda séra Snorra Björnssonar
hófst í Húsafelli árið 1811. Sjálf-
ur lést Snorri árið 1803. Kristleif-
ur býr að Húsafelli 3, en árið
1960 var jörðinni skipt upp milli
þriggja systkina. Húsafell 2 á
land austan svokallaðs Bæjargils
og þjóðvegar um skóginn, en
vestan þeirra marka er ríki Krist-
leifs og fjölskyldu hans. Ferða-
mannaþjónustan sem Húsafell er
þekktast fyrir nú til dags er runn-
in undan rifjum hans og rekin
af fjölskyldunni.
Kristleifur er fæddur ll.ágúst
1923 og bjó til 35 ára aldurs í
„gamla bænum“ sem stendur
hrörlegur, í bili a.m.k., ofar nú-
verandi íbúðarhúsum í Húsafelli.
Eins og hundur
„Ég var eins og hundur. Bjó
í sama herberginu við þriðja
mann öll árin og gerði mér eng-
ar væntingar með lífið. Þorsteinn
bróðir minn fór hins vegar í nám
og kom síðan aftur heim spreng-
menntaður í lífefnafræði og sá
einhveija rómantík í því að búa
í sveit með slíka menntun og
standa fyrir sjálfstæðum rann-
sóknum. Svo sá hann að ákjósan-
legra var að stunda slíkt við
betri skilyrði og upp úr því fór
ég aðeins að rumska. Leiðin lá
á Hvanneyri og þá fór ég að
hugsa með mér að ég þyrfti að
fá mér konu og allt. Eg vissi af
Sigrúnu í Fljótstungu, heimsótti
hana og bað hennar. Það gekk
alveg furðanlega. Við vorum
ekkert búin að dingla saman,
þannig að hún þurfti að hugsa
sig aðeins um. En niðurstaðan
hennar var sú að þetta myndi
ganga upp. Og hér erum við
enn.“
Það hefur veríð mikil bylting
í lífi þínu?
„Ég veit það ekki. Ég læt það
allt vera,“ segir þessi jarðbundni
og hægi maður. „Þetta var svo
sem ekki mikil bylting, því lífíð
hélt að mestu áfram sinn vana-
gang. Hér voru kindur, kýr og
hross, eins og gengur. Húsafell
er ágæt jörð, góðir hagar. Smám
saman drógum við þó úr búskap
og síðustu árin höfum við Sigrún
Reynst
best að
hætta við
í hugum margra minnir nafnið Húsafell
annars vegar á ættföður sveipaðan dulúð,
Snorra prest, sem nútímamenn vita varla
hvort var tröll eða maður, og hins vegar á
drukkin ungmenni og útihátíðir á áttunda
áratugnum. Útihátíðimar heyra nú sögunni
til og skógurinn er óðum að jafna sig eftir
álagið. Hins vegar svífur andi Snorra enn
yfír vötnunum og nú stýrir búi í Húsafelli
Kristleifur Þorsteinsson, en hann er sjötti
ættliður frá Snorra presti. Guðmundur
Guðjónsson og Ami Sæberg voru á ferð
um Borgarfjörðinn iyrir skemmstu og tóku
hús á Kristleifí og eiginkonu hans, Sigrúnu
Bergþórsdóttur frá Fljótstungu.
SPRUNGA síðan í jarðskjálftanum 1920.
algerlega helgað okkur ferða-
þjónustunni,“ segir Kristleifur.
Það má segja að ferðaþjónust-
an hafi byijað á sjöunda áratugn-
um, er alls konar hópar fóru að
halda mót. Fyrst voru það skátar
í Sandgili. Síðan komu templarar
og aðventistar. „Þá fóru ung-
mennafélögin að sjá í þessu
gróðamöguleika, færðu dæmið
niður í skóginn og þar með fóru
útihátíðirnar í gang svo um mun-
aði. Fjölmennasta mótið var
hérna árið 1975, en þá er talið
að um 19.000 manns hafi mætt
á svæðið. Upp úr því fór þessu
að linna og mótshald lá niðri um
nokkurra ára skeið. Félögin voru
farin að tapa á þessu, en árið
1979 eða 1980 héldu Stuðmenn
þó mót í hinum hluta skógarins.
Það komu 5-6.000 manns,“ segir
Kristleifur.
Hvernig leist þér á þessar
útihátíðir?
„Mér fannst þetta vera eins
og martröð. Alveg hroðalegt að
horfa upp á þetta unga fólk vafra
um drukkið. Það átti að heita
áfengisbann og miklu af víni var
hellt niður, en það dugði ekki til.
Langt frá því. Þetta gekk svo
langt að það urðu dauðaslys.“
En upp úr þessu fór Kristleifur
að nýta sér að Húsafellsnafnið
var orðið þekkt. Hann reisti
greiða- og bensínsjoppu ásamt
Guðmundi Þorsteinssyni í Efri
Hreppi og hann segir nánar frá:
„Síðan fórum við að byggja hús
og leigja út. Byijuðum á tveimur
og höfðum þau einföld og ódýr.
Þegar fólkið kom í húsin fór auð-
vitað að rigna og kom þá í ljós
að húsin hripláku. Þá var að laga
það, en þá vantaði rafmagnið,
aðeins til einhver þráður sem
ekkert gat. Svarið var að virkja
Kiðá og kostaði það sitt og um
tíma voru miklu meiri vextir en
tekjur, Við tókum þá það til
bragðs að selja húsin og leigja
lóðimar undir þeim. Þannig náð-
um við jafnvægi í reksturinn á
ný. Þá héldum við uppbygging-
unni áfram, byggðum sundlaug
og lögðum golfvöll. Sundlaugar-
húsið nýja hefur reynst okkur
þungt, við viljum alltaf bæta
þjónustuna, en núna erum við
komin í sömu sporin og áður,
með 20 milljón króna skuld á
bakinu. Ég á eftir að finna út
hvernig við leysum það mál.“
Er þá uppbyggingin stopp í
bili?
„Ég er nú orðinn svo helvíti
gamall,“ segir Kristleifur, „samt
hef ég gengið um tíma með
skemmtilega hugmynd sem gam-
an væri að koma í verk. Það er
að reisa hringlaga gistiaðstöðu í
skóginum. Innst í hringnum yrði
sameiginlegt svæði og svo sam-
anstæði hringurinn af sjálfstæð-
um gistieiningum. Svona amer-
ískur mótel-stíll. Ég hef látið
teikna þetta og húsið myndi kosta
16-18 milljónir. Ég hef sótt um
10-12 milljóna króna styrk, en
ekki fengið. Það er fróðlegt að
bera það við hversu greiðlega það
gekk að fá fína styrki fyrir fisk-
eldið sem hér hefur verið rekið.
Hvað ég geri er erfitt að segja í
stöðunni. Það er erfitt að reikna
út þróun í ferðamálum. Það hefur
til dæmis dregið úr eftirspurn
eftir sumarbústaðalóðum og gist-
ingu. Það vantar slitlag hingað
og margir setja það fyrir sig.
Ætli ég hætti ekki við þetta
með hringhúsið. Mér hefur alltaf
reynst best í lífínu að hætta við.
Og hætta svo við að hætta við.
Annars verður einhvers staðar að
hætta, unga fólkið er farið að líta
á mann sem hálfgerðan úrgang.
Maður eigi bara að fara og hvíla
sig! Ég held að þar sé ég vanmet-
inn. Ég er í lægri gír en áður, en
er að sumu leyti hraðari og skarp-
ari en unga fólkið. Heildardags-
verkið er ekki lakara."
Tóm lygi og vitleysa
Kristleifur ber Húsafelli vel
söguna, segir að þar sé yndislegt
að búa, sérstaklega þegar veður
er gott og sannarlega er veður-
sælt á þessum slóðum í skjóli
jökla og hárra fjalla. Arfleifð
gamla prestsins, sem oft hefur
verið kenndur við galdra, sveipar
bæinn, skóginn og fjöllin í kring
ákveðinni dulúð. Skammt frá
íbúðarhúsunum er til dæmis
blettur, Draugarétt, þar sem séra
Snorri er sagður hafa sett niður
eigi færri en 80 drauga sem flest-
ir eða allir voru sendingar frá
galdrakörlum norður á Strönd-
um. Handverk Páls Guðmunds-
sonar myndhöggvara, frænda
Kristleifs, sem þarna á vinnu-
stofu, dregur ekki úr dulúðinni.
Út úr hveijum steini starir andlit
á vegfarendur. Steinbúar, flestir
höggnir til úr gijóti sem Páll
hefur borið úr Bæjargilinu og þar
segja sumir að sitthvað búi í
klettunum. Hvað segir Kristleif-
ur, hefur hann orðið var við
drauga og álfa? Hér er aldeilis
umhverfíð til þess.
„Ég veit að allt er þetta tóm