Morgunblaðið - 07.05.1996, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 7. MAÍ1996 31
MENNTUN
Akvæði í grunnskólalögum um eftirlitsskyldu menntamálaráðuneytis
Ráðuneytið
íhugar
matsaðferðir
INNAN menntamálaráðuneytis er
verið að vinna að því hvernig ráðu-
neytið mun annast eftirlit á sjálfs-
matsaðferðum skóla til að uppfylla
ákvæði, sem nefnd eru í grunn-
skólalögunum. Sömuleiðis er verið
að leita leiða til að meta hvort
skólahald sé í samræmi við ákvæði
laga og aðalnámskrá, að því er
fram kom í máli Hrólfs Kjartans-
sonar deildarstjóra í menntamála-
ráðuneytinu á fundi með mennta-
málahópi Gæðastjórnunarfélagsins
fyrir skömmu.
í máli Hrólfs kom fram að sveit-
arfélög bera ábyrgð á -----------
gæðamálum hvers skóla
fyrir sig eftir 1. ágúst
1996, en menntamála-
ráðuneytið ber hins veg-
ar ábyrgð á eftirliti og
mati á því hvernig
grunnskólar standa sig. „Ríkið
mun eftir sem áður bera ábyrgð á
gæðamálum og eftirliti þess á
framhaldsskólastigi,“ sagði hann.
Ýmsar aðferðir
koma til greina
Á fundinum kom Hrólfur víða
við er hann ræddi um mat og
matsaðferðir og fjallaði bæði um
Mat er viðvar-
andi ástand
en ekki átaks-
verkefni
sjálfsmat og ytra mat. Hann lagði
áherslu á að mat á skólum og
skólastarfi væri vandasamt og yrði
að byggjast á trausti. Einnig væri
nauðsynlegt að utanaðkomandi
kæmi að matinu til þess að það
væri traustvekjandi.
Hann benti einnig á að mat
væri ekki átaksverkefni heldur ætti
það sífellt að vera í gangi. „Mæling-
ar eru góðar svo langt sem þær
ná en gæta verður þess að fara
ekki offari. Tilfinningalegt mat get-
ur einnig skipt máli. Að leiðarljósi
má hafa „að það mikilvæga er
-------- hægt að mæla, en það
sem er mælanlegt er
ekki alltaf mikilvægt“.“
Þá reifaði Hrólfur
nokkrar hugmyndir,
sem gætu verið liðir í
matsaðferðum eins og
skólanámskrá, sem hann telur að
skipta muni sköpum fyrir skóla
hvað varðar áætlanagerð. Hún
muni verða andlit skólans út á við
og tæki til samskipta. Hann sagði
einnig að hafa mætti umsagnir
foreldraráða til hliðsjónar, þar sem
hlutverk þeirra væri meðal annars
að leggja mat á umbætur, sem
lagðar væru til í skólanámskrám.
Morgunblaðið/Úr myndasafni
MENNTAMÁLARÁÐUNEYTI ber að gera úttekt á sjálfsmatsaðferð-
um grunnskóla, sem er í sjálfsvald sett hvaða aðferðum þeir beita.
Að auki nefndi Hrólfur könnun-
arpróf, sérstakar úttektir á skólum
og að hægt væri að bera saman
niðurstöður samræmdra prófa í
nokkur ár. Hann benti einnig á að
niðurstöður samræmdra prófa
væru ekki notaðar sem skyldi en
tók fram að það væri vilji núver-
andi menntamálaráð-
herra að auðvelda að-
gang að niðurstöðum
þeirra. „Allt stefnir
þetta að sama marki,
þ.e. að safna upplýsing-
um um viðkomandi
skóla til þess að mat geti farið
fram,“ sagði hann.
Sjálfsmat skóla
Hrólfur ræddi einnig nokkuð um
möguleika skóla á sjálfsmati og tók
fram að matið yrði að vera al-
tækt. Menn yrðu að velta fyrir sér
stjórnunarháttum skólans sem og
öllum helstu þáttum skólastarfsins.
Einnig yrði matið að vera sam-
vinnuverkefni alls starfsfólks, þar
með talið baðvarða og bílstjóra.
Þá taldi hann æskilegt að sjónar-
mið nemenda og foreldra kæmu
fram. „Gefa þarf nemendum tæki-
færi til að láta í ljós hvað þeim
finnst því það hefur uppeldislegt
gildi.“
Hann lagði einnig
áherslu á að tilgangur
mats væru umbætur og
þeim yrði að fylgja
markvisst eftir til að
þær næðu fram að
ganga. Matið yrði að vera lýsandi
og hafa skírskotun til þeirra sem
vinna eiga með það. Leiða þyrfti
fram bæði veiká punkta og sterkar
hliðar skólastarfsins. Öðru vísi
væri ekki hægt að ná fram umbót-
um. Að lokum benti Hrólfur á að
matið yrði að vera opinbert, þann-
ig að allir hefðu greiðan aðgang
að niðurstöðum.
Veikar og
sterkar hliðar
skóiastarfs
komi fram
Nýjar
námsbækur
O Listin að spyrja eftir Ing-
var Sigurgeirsson dósent
við Kennaraháskóla íslands
(KHÍ) er
nýkomin
út. Um er
að ræða
handbók
fyrir kenn-
ara, þar
sem leið-
beint er um
hvernig
beita megi
umræðum í kennslu til að
vekja nemendur til umhugs-
unar, þjálfa þá í að tjá sig,
færa rök fýrir máli sínu,
hlusta á aðra og komast að
sameiginlegri niðurstöðu með
lýðræðislegum hætti. Leið-
beint er um aðferðir til að
ná þessum markmiðum og
gefin eru fjölmörg dæmi til
skýringar. Er ritið ætlað til
leiðbeiningar kennurum og
leiðbeinendum á öllum skóla-
stigum. Inn í efnið er fléttað
verkefnum sem kennarar
geta notað í tengslum við
mat á eigin frammistöðu í
stjórnun umræðna og sem
grundvöll markvissrar við-
leitni til að bæta hana.
Bókirt er 61 bls. að stærð
ogergefin út hjá Rannsókn-
arstofnun Kennaraháskóla
íslands, þar sem hægt er að
kaupa hana. Einnigfæst hún
íBóksölu kennaranema, Bók-
sölu stúdenta ogölium stærri
bókaverslunum.
Skólamálaráð
Reykjavíkur
Hámarks-
fjöldi 22 og
28 nemend-
ur í bekk
SKÓLAMÁLARÁÐ Reykjavíkur
hefur ákveðið að hámarksfjöldi
nemenda í bekkjardeild haustið
1996 verði 22 nemendur í 1. og
2. bekk en 28 nemendur í 3.-10.
bekk. Segir Sigrún Magnúsdóttir
formaður Skólamálaráðs þetta vera
óbreytt frá síðasta ári.
Samkvæmt grunnskólalögum er
ekki getið um hámarksfjölda barna
í bekk en ákvörðunin færð í hendur
sveitarstjórna, sem taka við rekstri
grunnskólans 1. ágúst nk. „Við
ákváðum að hafa tímafjöldann
óbreyttan en leyfum okkur að end-
urskoða stöðuna aftur þegar við
höfum rekið grunnskólann í einn
vetur," sagði Sigrún.
Aðspurð hvernig á því stæði að
nemendur séu allt að 30 í 3.-10.
bekk sagði hún skýringuna vera
þá að hafi nemendur verið skráðir
í skólana eftir að áætlanir voru
gerðar hefði skólastjórum verið
leyfilegt að halda deildum óskipt-
um.
Hún sagði ennfremur að orðalag
í greinargerð Fræðsluskrifstofu
hefði verið óljóst því þar hafi verið
sagt að fjölgi nemendum „eftir að
áætlun var gerð“ hafi fræðslustjóra
verið uppálagt að heimila ekki
skiptingu deilda fyrr en fjöldi nem-
enda yrði 25 og 31. Nú hafi því
verið breytt. „Ef nemendum fjölgar
eftir 1. ágúst er ekki skylt að skipta
deild, en þó verða nemendur aldrei
fleiri en 24 í yngri deildum og 30
í þeim eldri. Til að auðvelda skipu-
lagningu er mikilvægt að fólk láti
skrá börn sín í rétta skóla fyrir
þennan tíma,“ sagði hún.
einstakt sóknarlæri!
Fyrirtæki af öllum stærðum og gerðum í Nova
Scotia leita eftir samstarfi við íslendinga.
Aðstæður til viðskipta í Nova Scotia eru mjög
hagstæðar. Flugleiðir munu hefja áætlunarflug
þangað 14. maf, tvisvar í viku. Þetta er einstakt
tækifæri fyrir framsækin íslensk fyrirtæki sem vilja
sækja á ný mið!
Frekari upplýsingar:
Aðalræðisskrifstofa Kanada.
Suðurlandsbraut 10, 108 Reykjavík.
Merkt: Nova Scotia/lceland Program.
Sími: 568 0820.
Fax: 568 0899.
TWi
]\OVA\SCÖTL\
Láttu sjá þig á Nova Scotia dögununt
sem haldnir verða dagana 22. - 24. maí nk. Hingað fjölmenna
fulltrúar ferða-, atvinnu- og menntamála með ítarlegar upplýsingar
unt land og þjóð f ntáli og myndurn.
V|S / GISQ H VljAH