Morgunblaðið - 08.05.1996, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 8. MAI1996
C 7
GREINAR
Morgunblaðið/Hrefna Björg
ELLIÐI GK. hið nýja skip Miðness hf.
Miðnes kaupir nótaskip
ELLIÐI GK 445, nýtt nótaskip
Miðness hf., kom til hafnar í Sand-
gerði á dögunum. Skipið var keypt
frá Peterhead í Skotlandi og hefur
um 950 tonna burðargetu, þar af
840 tonn í sjókælitönkum. Elliði
GK kemur í stað Keflvíkings KE
100 og er skipstjóri Guðlaugur
Jónsson. Hann segir skipið afar vel
tækjum búið og hafa reynst vel á
heimsiglingunni. Unnið hefur verið
að því að undanförnu að gera skip-
ið klárt fyrir Síldarsmuguna, þang-
að sem skipið mun stefna í fyrstu.
Guðlaugur Jónsson.
Karfaflokkun um borð
og skráning í „Lóðsinn“
Eftirlit með aflasamsetningu
gert áreiðanlegra en áður
EINS og
kunnugt er
veiðast eink-
um tvær teg-
undir af
karfa hér við land, þ.e. djúpkarfi og gullkarfi. Tii þessa hefur ekki
verið sett aflahámark á hvora tegund sérstaklega og hefur því úthlutað
aflamark til fiskiskipa tekið til veiða á báðum tegundum. Vegna þessa
hefur ekki verið skylt að halda þessum tegundum aðskildum um borð
í veiðiskipum eða vigta þær sérstaklega og skrá afla eftir tegundum.
Fram til fiskveiðiársins
1994/1995 miðaðist tillaga Haf-
rannsóknastofnunarinnar um há-
markskvóta á karfa við veiðar úr
báðum stofnunum og var ekki
greint milli þessara tegunda í til-
lögum þeirra um hámarksafla.
Vegna lélegs ástands karfastofn-
anna, einkum gullkarfa, lagði Ha-
frannsóknastofnunin til fyrir fisk-
veiðiárið 1994/1995 að veiðar úr
gullkarfastofninum færu ekki yfir
25 þús. lestir. A því fiskveiðiári
var gripið til víðtækra svæðalok-
ana til verndar gullkarfa fyrir Suð-
ur- og Suðvesturlandi og miðuðu
þær aðgerðir einkum að því að
vernda smáan gullkarfa. Hins veg-
ar leiddu þessar ráðstafanir ekki
til þess að veiðar á gullkarfa drægj-
ust saman, eins og að var stefnt.
Fyrir yfirstandandi fiskveiðiár
lagði Hafrannsóknastofnunin til að
veiðar á gullkarfa færu ekki yfir
25 þús. lestir og veiðar á djúp-
karfa ekki yfir 35 þús. lestir. Jafn-
framt kom fram það álit stofnunar-
innar, að ekki væri unnt að tak-
marka veiðar frekar á karfastofn-
unum með svæðalokunum án þess
að slíkar lokanir gerðu veiðar á
öðrum tegundum óarðbærar. Lagði
Hafrannsóknastofnunin mikla
áherslu á, að nauðsynlegt væri,
m.a. í því skyni að afla áreiðan-
legra gagna, að eftirlit með afla-
samsetningu yrði gert áreiðanlegra
en verið hefði. í því sambandi lagði
Hafrannsóknastofnunin til að
skylti yrði að tegundaflokka karfa-
afla um borð í veiðiskipum og að
skipstjórnarmönnum yrði jafn-
framt gert skylt að skrá upplýs-
ingar um karfaveiði í afladagbók
eftir tegundum og magni. Loks
yrði hvor tegund vigtuð sérstak-
lega og afli tegundaskráður í afla-
skráningarkerfið Lóðsinn.
Á síðasta aðalfundi Landssam-
bands íslenskra útvegsmanna, var
skorað á ráðuneytið að setja reglu-
gerð, sem skyldaði öll skip til að
Deilt um verð á rækju
Benedikt Valsson
I MORGUNBLAÐINU
30. apríl sl. er íjallað
um verðlagningu á
rækju upp úr sjó sem
fyrirtæki vestur á
Snæfellsnesi kaupa til
vinnsiu. Um er að ræða
deilur annars vegar
milli fyrirtækjanna
Soffaníasar Cecilsson-
ar hf. í Grundarfirði
og Sigurðar Ágústs-
sonar hf. í Stykkis-
hólmi og hinsvegar
áhafna á fiskiskipum í
útgerð nefndra aðila.
Deilurnar snúast um
verðlagningu á rækju
og þar með um tekjumöguleika sjó-
mannanna.
Fulltrúar fyrirtækjanna fullyrða
að nýlegar niðurstöður um rækju-
verð Úrskurðarnefndar sjómanna
og útvegsmanna stefni rekstri og
afkomu fyrirtækjanna í voða. Þess- .
ar fullyrðingar eru studdar með til-
vísun til lækkandi afurðaverðs á
rækju að undanförnu. Hinsvegar
ber að minnast á upplýsingar Þjóð-
hagsstofnunar fyrir skömmu sem
gáfu til kynna að hagnaður rækju-
vinnslunnar í landinu væri um 25%
af framleiðsluvirði greinarinnar.
Slíkur hagnaður er vandfundinn í
öðrum atvinnugreinum hér á landi
um þessar mundir.
Einnig ber að geta þess að upp
úr miðju ári 1994 hækkaði afurða-
verð á rækju um 50%. Aftur á
móti var hráefnisverð látið sitja
eftir og hefur þess vegna einungis
náð að hækka sem nemur hluta af
hækkun afurðaverðsins. Löng hefð
er fyrir því að þróun afurða- og
hráefnisverðs haldist í hendur og
þannig hafa sjómenn fengið að
njóta hækkunar afurðaverðs í gegn-
um hærra hráefnisverð, sem liggur
til grundvallar aflahlut þeirra. Þetta
misgengi milli afurða- og hráefnis-
verðs hefur staðið yfir hátt á annað
ár og er helsta skýring-
in fyrir áðurnefndum
ofurhagnaði greinar-
innar.
Ástæðan fyrir þessu
misgengi liggur helst í
einhliða verðákvörðun
fiskkaupenda sem
byijaði almennt fyrir
nokkrum árum í kjölfar
breytinga á lögum- um
Verðlagsráð sjávarút-
vegsins. Segja má að
einhliða verðákvörðun
fiskkaupenda sé ein af
dökkum hliðum kvóta-
brasksins svonefnda
sem hefur tröllriðið
sjávarútveginum. Einhliða verðá-
kvarðanir og nauðungarþátttaka
sjómanna í kvótakaupum hefur
núna leitt til tveggja allsheijarverk-
falla á fiskiskipaflotanum og mikil
óvissa virðist vera um þá megin-
lausn sem síðustu kjarasamningar
sjómanna og útvegsmanna byggð-
ust á. Þar er helst að nefna Ör-
skurðarnefnd sjómanna og útvegs-
manna, sem hefur verið gagnrýnd
af fulltrúum framangreindra fyrir-
Einhliða verðákvörðun
fiskkaupenda er, að
mati Benedikts Vals-
sonar, ein af dökkum
hliðum kvótabrasksins
svonefnda sem tröllriðið
hafi sjávarútveginum.
tækja á Snæfellsnesi vegna þess
að fulltrúar sjómanna ásamt odda-
manni nefndarinnar úrskurðuðu um
rækjuverð, sem ekki er fyrirtækjun-
um þóknanleg. Síðan keyrði um
þverbak þegar annað fyrirtæki
neytti aflsmunar og knúði áhafnir
á skipum sínum til að samþykkja
lægra hráefnisverð áður en gildis-
tími úrskurðarverðsins var liðinn.
Þvíiík er drottnunargirni fyrirtækis-
ins í garð starfsmanna sinna.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Farmanna- og
fiskimannasambands Islands.
RV kynnir gufudælu
framtíðarinnar
25% MEIRI AFKÖST
koma með karfa flokkaðan að
landi, eftir því hvort um gullkarfa
eða djúpkarfa væri að ræða. í
greinargerð með þessari samþykkt
sagði, að nauðsyn bæri til að vitað
yrði, hvernig karfaafli á íslands-
miðum skiptist á tegundirnar tvær,
gullkarfa og djúpkarfa. Ljóst væri
einnig að stjórnun veiða úr þessum
stofnum væri áhrifaríkari ef veið-
um úr hvorum stofni fyrir sig
væri stjórnað sérstaklega en ekki
sameiginlega eins og nú væri gert.
Þyrfti, bæði með tilliti til rann-
sókna og stjórnunar veiða að
byggja á þeim grunni, sem fengist
með flokkun tegundanna.
Með vísan til röksemda í tillögu
Hafrannsóknastofnunarinnar og
samþykktar aðalfundar Landssam-
bands íslenskra útvegsmanna hef-
ur ráðuneytið ákveðið að frá og
með 1. maí 1996 verði skylt að
flokka allan karfaafla í gullkarfa
og djúpkarfa um borð í veiðiskipum
og skulu skipstjórar jafnframt
greina á milli þessara tegunda í
afladagbókum. Þá skal og landa
og vigta hvora tegund sérstaklega
og skulu vigtarmenn skrá á vigtar-
nótu hvora tegundina um er að
ræða. Loks skulu hafnarstarfs-
menn skrá tegundirnar sérstaklega
í aflaskráningarkerfið Lóðsinn. Á
næstunni mun Fiskistofa senda
nánari upplýsingar og leiðbeining-
ar til hlutaðeigandi aðila um hvern-
ig standa skal að þessari fram-
kvæmd.
Tsurumi
SLÓGDÆLUR
Margar stærðir.
Níðsterkur
rafmótor
3 x 380 volt
3 x 220 volt
Tvöföld þétt-
ing með sili-
koni á
snertiflötum
Öflugt og vel
opið dælu-
hjól með
karbíthnífum
Skútuvogi 12a, 104 Rvk. tr 581 2530
KEW gufudælan er best þegar mest
liggur við...
KEW gufudælan leysir öll verkefni sem krefjast heits vatns.
Olía fita og föst óhreinindi hverfa fyrr og betur með heitu
vatni. Með KEW gufudælu aukast afköstin mikið miðað við
ef unnið væri með köldu vatni.
Skiptitilboð
KEW 3840HA
Verð án vsk. kr. 289.888
RV greiðir fyrir gömlu daeluna þína,
í hvaöa ástandi sem hún er án vsk. kr. 30.000
Skiptitilboðsverð án vsk. kf. 259.888 swpwaboðlö 3«dk 18 30.06.1690
REKSTRARVÖRUR
Réttarhálsi 2, 110 Reykjavík
Sími 587 5554, Fax 587 7116
-kjarnimálsins!