Morgunblaðið - 12.05.1996, Blaðsíða 24

24 SUNNUDAGUR 12. MAÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Sverrir
BERGLIND Olafsdóttir og Edda Hrönn Atladóttir í verslun Leðuriðjunnar á Laugavegi 15 í Reykjavík.
LEÐURVÖRUR FYRIR
LANDSMENNÍ 60 ÁR
mssrniKmmiiF
Á SUNNUDEGI
►Berglind Ólafsdóttir fæddist í Reykjavík árið 1965. Hún
lauk stúdentsprófi frá Fjölbrautaskólanum í Breiðholti árið
1986 og prófi sem iðnrekstrarfræðingur áramótin 1991-
1992 frá Tækniskóla íslands. Hún hefur starfað sem fram-
kvæmdastjóri Leðuriðjunnar síðastliðin þrjú ár, en hóf þar
störf sem markaðsstjóri strax að námi loknu.
í VINNUSAL Leðuriðjunnar á Hverfisgötu 52. Við saumavélina
situr Brynhildur Sigtryggsdóttir.
Eftir Guðrún Guðlaugsdóttir
EÐURIÐJAN á sextíu ára
afmæli um þessar mund-
ir. Fyrirtækið var stofn-
að af Atla Ólafssyni ár-
iðl936.„Þá voru þeir tímar á ís-
landi að allt þótti betra sem kom
frá útlöndum. Þess vegna gaf Atli
vörum sínum nafn sem hljómaði
mátulega útlendingslega í eyrum,“
segir Berglind Ólafsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Leðuriðjunnar,
þessa fyrirtækis sem hefur fram-
leitt buddur og seðlaveski fyrir
Islendinga í 60 ár við góðan orðs-
tír.
í raun er vörumerkið dregið af
nafni stofnandans, fyrstu stafirnir
eru úr Atli og svo bætti hann son
við - Atson. „Um tíma kallaði
hann fyrirtækið meira að segja
Atson umboðið," bætir Berglind
við. Áður en Atli Ólafsson stofn-
aði Leðuriðjuna hafði hann verið
um tíma erlendis við nám í leður-
smíði. „Fyrstu árin var hann með
fyrirtækið á heimili sínu og fyrsta
framleiðsluvaran var smápeninga-
pyngja,“ segir Berglind.„Nú er af
sú tíð að íslendingar vilji helst það
sem útlent er. Þvert á móti vilja
menn hér fremur kaupa íslenskar
vörur, séu þær sambærilegar hin-
um útlendu að verði og gæðum,“
heldur Berglind áfram.„íslending-
ar eru mjög kröfuharðir neytend-
ur, við fögnum því og reynum að
standa undir þeim kröfum sem
gerðar eru til okkar, teljum okkur
raunar gera það.“
Atli Olafsson lést árið 1985 en
ekkja hans Margrét Sigrún
Bjamadóttir og dætur þeirra þrjár,
Nanna Mjöll, Gyða og Edda
Hrönn^ eiga og reka fyrirtæk-
iðnú.„Eg er fyrsti utanaðkomandi
framkvæmdastjórinn sem hér hef-
ur starfað," segir Berglind. „Ég
hef starfað hér í þijú ár sem fram-
kvæmdastjóri, í náinni samvinnu
við tvo af eigendunum sem hér
starfa, þær Margréti sem unnið
hefur hjá fyrirtækinu í fimmtíu
ár og Eddu Hrönn sem er hönnuð-
ur fyrirtækisins."
Enn framleiddar fyrstu
framleiðsluvörurnar
Leðuriðjan framleiddi, undir
nafninu Atson, peningabuddur
fyrst, en færði fljótlega út kvíam-
ar og fór að framleiða seðlaveski.
„Enn í dag framleiðum eina af
fyrstu framleiðsluvörum fyrirtæk-
isins, það eru stórar buddar með
seðlahólfí fyrir eldri menn. Það eru
sumir sem kynntust þessum budd-
um fyrir 40 til 50 ámm og vilja
bara þær. Buddumar eru því alltaf
framleiddar öðru hverju fyrir
þennan hóp,“ segir Berglind. Fyrst
vann Atli einn við fyrirtæki sitt
en svo flutti hann fyrirtækið í
stærra húsnæði og fjölgaði starfs-
mönnum. Fyrirtækið hefur starfað
á ýmsum stöðum í áranna rás, svo
sem á Vatnsstíg, á Ægissíðunni,
í Brautarholti en árið 1985 keypti
fyrirtækið sér húsnæði að Hverfis-
götu 52 og hefur framleitt vörur
sínar þar síðan. Verslun var líka
starfrækt þar á götuhæð en hún
var flutt á Laugaveg 15, í hús
Ludvigs Storr sem Háskóli íslands
á. „Við erum mjög ánægð að leigja
hjá Háskólanum," segir Berglind.
Hún gekk með blaðamanni um
verslunina og sýndi bæði hús-
næðið og vömr þær sem þar eru
á boðstólum. „Við fengum innan-
hússhönnuðina Guðrúnu Margréti
og Oddgeir til þess að hanna versl-
unina að innan og erum mjög
ánægð með árangurinn,“ segir
Berglind. Ljóslega hafa hönnuðir
lagt sig fram um að hafa umhverf-
ið í takt við þær vömr sem þar
eru seldar. Gólfið er lagt fállegum
ljósleitum steinflísum sem mynda
munstur og litir veggja og lýsing
eru fallegur bakgrunnur fyrir allar
þær leðurvörur sem liggja frammi
í glerkössum og hillum. Þama eru
innfluttar töskur til sölu, frá ítal-
íu, Hollandi og Danmörku. „Leður-
iðjan framleiddi um tíma kven-
töskur en það er mjög langt síðan
þeirri framleiðslu var hætt, mark-
aðurinn er of lítill til að það geti
gengið upp,“ segir Berglind. í gler-
borði eru hanskar frá Ungveija-
landi. „Ungveijar standa mjög
framarlega í hanskagerð,“ heldur
Berglind áfram. 0g hanskarnir
sjálfir staðfesta orð hennar.
Allar framleiðsluvörur Leðuriðj-
unnar em þarna til sölu. Athygli
vekur hve vandað handbragð er á
öllum þessum seðlaveskjum, budd-
um, símahulstmm, lyklakippum
og Dagskinnum, sem í em seld
sérstök dagbókarblöð framleidd á
íslandi. „Við vorum snögg að taka
við okkur hér þegar farsímamir
komu og hönnuðum fljótlega og
framleiddum hulstur utan um þá
og GSM símana. Þau em gott
dæmi um framleiðslu sem þörf
markaðarins skapar, og hafa verið
þróuð í náinni samvinnu við við-
skiptavini okkar,“ segir Berglind.
Algert kvennaríki
Leðuriðjan Atson hefur til um-
ráða 270 fermetra húsnæði á ann-
arri hæð að Hverfisgötu 52 og þar
fer framleiðslan fram. Berglind
gengur með blaðamanni um fram-
leiðslusalinn. Þar inni eru flestir
starfsmenn fyrirtækisins, níu kon-
ur, það tekur langan tíma að þjálfa
hvern starfsmann og kenna honum
réttu handtökin, allt upp í eitt til
tvö ár. Alls eru starfsmenn Leður-
iðjunnar 14. „Þetta er algert
kvennaríki, hér starfar bara einn
karl, hann er sölumaður," segir
Berglind og hlær.„Sjáðu, hér er
verið að stansa leðrið,“ segir hún
og bendir blaðamanni á stóra vél
sem dökkhærð kona stendur við.
Með vissu millibili skelfur gólfið
undan höggum þessarar „þung-
hentu“ vélar sem klippir sundur
leðrið undir stjórn stúlkunnar sem
við hana stendur. Verið er að búa
til viðhengi á lyklakippur. Augljós-
lega er leðrið vel nýtt, það sýna
hinir mjóslegnu leðurafgangar
sem eru í ruslafötunni fyrir neðan.
„Fyrst eru hönnuð mót að viðkom-
andi framleiðsluvöru, síðan eru
mótin smíðuð í járn sem er beitt
að neðan og vélin sér svo um með
þunga sínum að láta þau sníða
leðrið eins og vera ber,“ segir
Berglind. Á næstu grösum er svo
vél sem sér um að brenna stafí í
leðrið og gylla þá ef beðið er um
það. „Dagskinnan okkar er mjög
vinsæl gjöf, henni fylgir ókeypis
nafngylling, eins og öllum Atson
seðlaveskjum. Slíkt vekur alltaf
ánægju." Berglind sýnir blaða-
manni hvernig stöfum er raðað,
gyllingarspjald sett undir og nafn-
ið svo brennt á leðrið. Ekki langt
frá sitja tvær konur og klippa
spotta af lyklakippunum og sprot-
um sem ætlaðir eru á hina vin-
sælu Dagskinnu. Fremst í salnum
situr saumakonan. „Margir halda
að hér sé aðallega saumað, en eins
og þú sérð er hér ein saumakona,
alla jafna hefur hún undan að
sauma það sem hinar sníða og
setja saman. Það eru mörg hand-
tök við framleiðslu á einu seðla-
veski t.d.,“ segir Berglind og hand-
leikur eitt slíkt sem er nánast til-
búið. Saumakonan saumar renni-
lása á leðurstykki sem senn mun
leggjast saman við önnur stykki
og mynda til samans seðlaveski
af fyrrnefndu tagi.
Skinnin eru flest frá Ítalíu
Innst í salnum er grind, full af
samanvöfðum, sútuðum kálfskinn-
um. Líklega hefðu forfeður vorir,
hinir ritglaðari, fagnað því að
komast í slíkan fjársjóð. En þessi
skinn eru ekki ætluð til að rita á
ódauðlegar bókmenntir heldur til
þess að framleiða úr margvíslegar
nytjavörur. Hönnuðurinn, Edda
Hrönn Atladóttir, er þegar búin
að finna þessum skinnum hlut-
verk. „Við Berglind sækjum sýn-
ingar erlendis og reynum að fylgj-
ast með því sem verið er að gera
þar og auðvitað líka því sem ger-
ist hér, en við flytjum ekki heim
með okkur hugmyndir í „heilu
lagi“ heldur kannski einn „vasa“
þar og einn „sprota" hér,“ segir
Edda. Hún hefur nánast alist upp
í þessu fyrirtæki. „Ég vissi varla
hvar voru skilin milli heimilis og
fyrirtækis hjá fjölskyldunni,“ segir
hún og hlær. Edda Hrönn er
menntuð í leikhúshönnun frá
Bandaríkjunum. „Þegar ég kom
heim frá námi fór ég að vinna hér
og námið ytra hefur nýst mér
mjög vel í starfi mínu. Það er svo
margt sameiginlegt með ýmiss
konar hönnunarvinnu," segir hún.
„Satt best að segja erum við
Edda fullar af stolti þegar við
komum á erlendar sýningar og
sjáum hve vel okkar framleiðslu-
vörur standast samanburðinn,"
segir Berglind. Skyldi standa til
að selja eitthvað að framleiðslu
Leðuriðjunnar á útlendan markað?