Morgunblaðið - 12.05.1996, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
Samningar um notkun verðbréfa,
hvort sem þau heita debet eða kred-
it, eiga að vera alfarið milli
banka/verðbréfafyrirtækja annars
vegar og korthafa hins vegar. Ef
handhafar korta kjósa að nota þau
ber þeim að greiða allan kostnað.
Bankar og verðbréfafyrirtækin eiga
að semja beint við handhafa
greiðslukorta og hvernig þeir verð-
leggja sína þjónustu kemur söluaðil-
um ekkert við. Þá fyrst sjáum við
raunverulegan kostnað við hveija
færslu. Þá fyrst verður kostnaður-
inn gagnsær. Þá fyrst sjáum við
eðlilega samkeppni milli greiðslu-
miðla. Þá fyrst lækkar sá virðis-
aukaskattur sem ríkið hefur í raun
haft að tilefnislausu þar sem enginn
raunverulegur virðisauki átti sér
stað. Þá fyrst getur orðið raunveru-
leg sátt milli greiðslumiðla.
Orsök og afleiðing
Tilhneigingar bankakerfisins til
að auka hjá sér tekjur í kjölfar
þrenginga í þjóðarbúskap okkar ís-
lendinga hafa komið hart niður á
afkomu einstaklinga, heimiia og
fyrirtækja. í þessum þrengingum
höfum við horft á fjöldagjaldþrot
einstaklinga, heimila og fyrirtækja.
Leið bankakerfisins í þessum vanda
hefur verið:
* Halda vöxtum háum.
* Taka upp þjónustugjöld af tékk-
um, ávísunum og millifærslum.
* Markaðssetja verðbréf (Visa/E-
íng$gnum dótturfyrirtæki.
* Markaðssetja debetkort.
* Gera söluaðilum að vinna fyrir
sig störfin með aðstoð skanna (posa)
og láta þá jafnframt borga með sér.
Um leið og bankakerfið kýs að
veija þessa leið fremur en að sníða
sjálfu sér stakk eftir vexti, spara
og draga saman seglin, er það að
auka enn þá erfiðleika sem fólkið í
landinu, heimilin og fyrirtækin búa
við. Eftir því sem álögumar aukast
því erfiðara verður fyrir þjóðarbúið
að rétta úr kútnum. Gjaldþrotahrin-
unni mun ekki ljúka fyrr en banka-
kerfið losar tökin. Eftir því sem
gjaldþrotum fjölgar því færri verða
bökin sem bera byrðamar. Banka-
kerfið má með öðrum orðum ekki
slátra gæsinni sem verpir gulleggj-
um. Bankakerfið verður að gera sér
grein fyrir hvað er orsök og hvað er
afleiðing.
Lokaorð
Ég skora á fræðimenn s.s. hag-
fræðinga og aðra að gera fræðilega
úttekt á þessum málaflokki. Við-
fangsefnið er margslungið og áhrif
þess á þjóðfélagið, þjóðarbúskap,
hagkerfí, fjármál heimilanna, fyrir-
tæki, þróun verðlags, ríkisfjármál
og margt margt fleira er verðugt
og spennandi.
Ég skora á hagsmunasamtök að
taka þetta mál til skoðunar.
Ég skora á Kaupmannasamtökin
að semja ekki um frekari notkun
verðbréfa að óbreyttum forsendum.
Ég skora á verkalýðshreyfinguna
að kanna áhrif verðbréfakostnaðar
á kaupmátt launa.
Ég skora á verkalýðshreyfínguna
að við næstu kjarasamninga verði
gerð krafa um launahækkanir til
þeirra sem reiðubúnir eru til að
klippa sín verðbréf og hætta notkun
þeirra að óbreyttum forsendum. Ég
skora á vinnuveitendur að taka tillit
til kröfu verkalýðshreyfingarinnar
um launahækkanir til þeirra sem
reiðubúnir eru til að klippa sín verð-
bréf og hætta notkun þeirra að
óbreyttum forsendum.
Ég skora á alla söluaðila að taka
sjálfstæða ákvörðun í samræmi við
eigin réttlætiskennd, um hvort rétt
sé að bjóða verðbréfaþjónustu að
óbreyttum forsendum.
Ég skora á alla einstaklinga að
losa sig við verðbréfin og hætta að
greiða þóknun til bankakerfisins að
óbreyttum forsendum.
Ég skora á neytendasamtökin að
kanna hvaða áhrif verðbréfanotkun
hefur á vöruverð í landinu og skoða
og kynna síðan það óréttlæti sem
viðgengst með núverandi fyrir-
komulagi.
Plastkortin eru lyklar bankakerf-
isins að buddum landsmanna!
ENGLABÖRNIN
SUNNUDAGUR 12. MAÍ 1996 31
...nú eru þær loksins komnar „buxurnar“
sem gera það sama fyrir „bossann" og
Wonderbra gerði fyrir „barminn“...
THF ONE AND OIMLY
nmdeibody
SHAPEWEAR
Frá framleiðendum
Fjórar geröir, sem lyfta, yngja, þétta, grenna og gera hann kynþokkafyllri:
Háskornar, lágskornar, með eöa án magabeltis og mittisformara.
Þrír litir: kremaö, hvítt og svart gljásatín. Stæröir: S-M-L-XL.
• AKRANES: HJÁ ALLÝ • AKUREYRI: ÍSABELLA •EGILSTADIR: OKKARÁMILU • 6ARÐABÆR: SNYRTIHÖLUH •
HAFNARFJÖRÐUR: HB-BÚÐIN • HÚSAVÍK ESAR • HÖFN:TVÍSIŒR • ÍSAFJÓRÐUR: SNYRnHÚS SÓLEYJAR • KEFLAVÍK: SMART •
KÓPAVOGUR: SNYRTISTOFAN SNÓT • REYKJAVÍK: ÁRSÓL, DEKDRHORNi & SPES • STYKKISHÓLMUR: HDMAHORNi
Einkaumboð og heildsöludreyfing: HB-búðin S: 555 0070

Verðdæmi: Boðið er upp á gistingu í hinum glæsilegu íbúðar
hótelum Club Praia D a Rocha og Club Poente De AI d e i
2
37.000
53.200
69.400
85.600
Flug á vegum Virgin Atlantic/CityJet
Dagflug • Brottfarir frá Keflavík kl. 12:00
*Staðgreitt á mann miðað við 4 í íbúð. innifalið er: flug, gisting, ferðir
til og frá flugvelli og fararstjórn. Án flugvallaskatta.
Forfallagjald kr. 1.200 Takmarkað sætaframboð. Gildir3og 10júní.
RATVÍS
HamraborglO 200 Kópavogur S. 5641522 F. 5641707
Afgreiðslutími Mán. - Fös. 08 - 20 Laug. -Sun. 10-16
Höfundur er kaupmaður.