Morgunblaðið - 15.05.1996, Blaðsíða 18

18 MIÐVIKUDAGUR 15. MAÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Læknar
fjarlægðu
kúlu
BRESKIR skurðlæknar fjar-
lægðu í gær byssukúlu úr höf-
uðkúpu fimm ára gamallar
afrískar stúlku. Aðgerðin tók
þijár klukkustundir og sögðu
læknar hana hafa tekist vel.
Stúlkan særðist fyrir sextán
mánuðum í borgarastyijöld-
inni í Sierra Leone. Létu for-
eldrar hennar lífið í átökum
þar. Bresk mannúðarsamtök
ijármögnuðu ferð hennar til
Bretlands eftir að læknar í
flóttamannabúðum uppgötv-
uðu kúluna og gáfu læknarnir
á Norfolk-sjúkrahúsinu í aust-
urhluta Englands alla vinnu
sína.
Lítill árangur
TALSMAÐUR Bandaríkjafor-
seta sagði í gær að fátt benti
til að árangur myndi nást í
viðræðum Bandaríkjanna og
Kína um verndun höfundarétt-
ar. Hafa Bandaríkjamenn hót-
að refsiaðgerðum ef sam-
komulag næst ekki.
Vísað úr landi
RÚSSNESKA utanríkisráðu-
neytið greindi frá því í gær
að staðið yrði við fyrri ákvörð-
un um að vísa hópi breskra
stjómarerindreka úr landi, en
þeir hafa verið sakaðir um
njósnir. Ekki var tekið fram
um hversu marga Breta væri
að ræða. Bretar hafa gefið í
skyn að þeir muni svara í sömu
mynt.
Ghana tekur
við flótta-
mönnum
STJÓRNVÖLD í Ghana féllust
í gær á að taka við um 3.000
flóttamönnum frá Líberíu, sem
undanfama daga hafa siglt
um vesturströnd Afríku í
gömlu flutningaskipi. Skipið
lagði úr höfn í Líberíu þann
5. maí og hafði tvisvar siglt
inn í höfnina Takoradi í Ghana
áður en ákvörðunin var tekin.
Töluvert var um átök I
Monróvíu, höfuðborg Líberíu,
í gær.
Helmingur
vill lýðveldi
RÚMUR helmingur þing-
manna breska Verkamanna-
flokksins er hlynntur því að
komið verði á lýðveldi í Bret-
landi, samkvæmt skoðana-
könnun sem mánaðaritið Parl-
iamentary Monitor birti í gær.
Byggði hún á svörum 152
þingmanna. Alls sögðust 51%
þingmanna flokksins hlynntir
fullyrðingunni „Bretland á að
vera lýðveldi". Einungis 56%
þingmanna allra flokka er tóku
þátt í könnuninni töldu Karl
Bretaprins hæfan til að gegna
embætti konungs.
Norðmenn
óttast stór-
flóð
SNJÓMAGN í Finnmörku,
Troms og hluta Norðurlands í
Noregi er allt að 150% meira
en í meðalári á þessum árs-
tíma. Verði veðuraðstæður
óhagstæðar og snjórinn bráðn-
ar hratt eru taldar líkur á tölu-
verðum flóðum á næstu vikum.
ERLENT
Starfsmenn í norskum véla- og málm-
iðnaði leggja niður störf
Hætta sögð á
löngu verkfalli
Ósló. Reuter.
HÆTTA er talin á að verkföll í
norskum véla- og málmiðnaði er
hófst á mánudag gætu orðið lang-
varandi. Yngve Hágensen, formað-
ur norska Alþýðusambandsins, seg-
ist þeirrar skoðunar að verkfallið
verði að halda áfram um hríð eigi
að fá vinnuveitendur að samninga-
borðinu.
Um 37.000 starfsmenn í norsk-
um véla- og málmiðnaði lögðu niður
vinnu á mánudag og er þetta fyrsta
verkfallið í starfsgreininni í 72 ár.
Stöðvaðist vinna í um 500 fyrir-
tækjum, þeirra á meðal skipasmíða-
fyrirtækið Kvæmer og Aker, auk
þess sem verkfallið kann að hafa
áhrif á olíuiðnaðinn í Norðursjó.
Norska alþýðusambandið og sam-
tök vinnuveitenda telja að verkföllin
kunni að breiðast út. I Dagens
Næringsiiv sagði að kostnaður við
hveija verkfallsviku væri áætlaður
um 15 milljarðar ísl. kr. auk þess
sem hætt væri við einhveijum gjald-
þrotum vegna verkfallsins.
Verkfallið gæti brátt farið að
hafa áhrif utan Noregs, ekki síst í
evrópskum bílaiðnaði. Starfsemi í
fyrirtækinu Raufoss, sem framleiðir
hluti í bifreiðar, liggur niðri en fyrir-
tækið framleiðir m.a. fyrir þýsku
fyrirtækin BMW, Audi og Porsche
og sænsku fyrirtækin Volvo og
Saab. Verða sum þeirra uppi-
skroppa með hluti á allra næstu
dögum.
Gæti stöðvað olíuframleiðslu
Boðað var til verkfallsins á föstu-
dag, daginn eftir að starfsmenn á
olíuborpöllum aflýstu verkfalli, sem
hafði lamað olíuframleiðslu á um
40% norsku borpallanna í Norðursjó
í sex daga. Verkfallið nú gæti stöðv-
að framleiðsluna að nýju þar sem
margir verkamenn á borpöllunum
eru í verkalýðsfélögunum sem boð-
uðu til verkfallsins. Að sögn tals-
manna olíufélaganna hefur verk-
fallið enn sem komið er ekki haft
áhrif.
Gunnar Berge, sem fer með sveit-
arstjómarmál í norsku ríkisstjórn-
inni, sagði á mánudag að ekki væri
fýrirhugað að grípa til aðgerða til
að stöðva verkfallið. Norski ríkis-
sáttasemjarinn hafði þá nýverið lýst
því yfir að hann sæi ekki ástæðu
til að biðja deiluaðila til að taka upp
viðræður að svo stöddu.
Til verkfallsins er boðað vegna
óánægju verkamannanna með eftir-
launaþátt nýgerðra kjarasamninga,
auk þess sem þeir eru ósáttir við
að 15 ísl. kr. hækkun á tímakaup
reyndist lægri en sú sem samið var
um hjá hinu opinbera.
Reuter
Beðið eftir
leiðtogum
HÓPUR aldraðra Tyrkja bíð-
ur makindalega eftir því að
bílalest leiðtoga múslimaríkja
í Mið-Asíu aki framhjá. Leið-
togarnir komu saman í As-
hagabat í Tyrklandi í gær til
að halda upp á opnun lestar-
leiðar milli Irans og Túrkm-
enistan.
Átökin í
Tsjetsjníju
Boða við-
ræður án
skilyrða
Moskvu. Reuter.
VIÐRÆÐUR um frið gætu
hafist á næstu dögum milli
fulltrúa stjórnvalda í Kreml og
skæruliða í Tsjetsjníju, að sögn
/níerfax-fréttastofunnar rúss-
nesku í gær. Staðfest var í gær
að Viktor Tsjernomýrdín for-
sætisráðherra hefði beðið Ör-
yggis- og samvinnustofnun
Evrópu, ÖSE, um að reyna að
koma á sambandi við skæru-
Iiða.
Interfax hafði eftir háttsett-
um félaga í nefnd sem fæst
við Tsjetsjníjudeiluna, að milli-
göngumaður hefði þegar hitt
Zelimkhan Jandarbíjev, helsta
leiðtoga aðskilnaðarsinna í
Kákasushéraðinu. Báðir aðilar
væru samþykkir því að hefja
viðræður án fyrirfram skil-
yrða.
Rússar hafa áður sagt að
fulltrúar stjórnar sem þeir
hafa komið á Iaggimar í hér-
aðinu verði að taka þátt í við-
ræðunum, þær verði að vera
þríhliða en ekki er ljóst hvort
þeir falla frá þessu skilyrði.
Indverskir vinstrimenn
Bjóða flokki
hindúa birginn
Nýju Delhí. Reuter.
VINSTRI hreyfingin á Indlandi
bauð í gær flokki hindúa birginn
og gerði tilkall til forsætisráðherra-
embættisins, sem hefur verið í
höndum Congress-flokksins frá því
að Indveijar fengu sjálfstæði frá
Bretum árið 1947 ef frá eru skiiin
Ijögur ár.
Leiðtogar vinstri hreyfingarinnar
og Bharatiya Janata-flokksins,
stjórnmálaafls þjóðernissinnaðra
hindúa, gengu í gær á fund Shank-
ars Dayals Sharmas forseta og nú
kemur í hans hlut að tilnefna forsæt-
isráðherra. Á laugardag veitti
Sharma forystumönnum flokkanna
frest til gærdagsins til að leggja
fram skriflegan lista yfir stuðnings-
menn á þingi og sýna þannig fram
á að þeir gætu myndað meirihluta-
stjórn.
Baharatiya Janata-flokkurinn, er
stærsti flokkur Indlands eftir kosn-
ingarnar með 187 þingsæti af 545
sætum á þingi og á vísan stuðning
11 þingmanna til viðbótar eftir að
Alkali Dal-flokkur síkha lýsti yfir
skiiyrðislausum stuðningi við hann.
Congress-flokkurinn er með 136
sæti og Þjóðfylkingin-Vinstri fylk-
ingin er með 117.
Bæði vinstri hreyfingin og hindúa-
flokkurinn hafa lýst yfir því að þeir
geti hvor um sig myndað starfhæfan
meirihluta á þingi með aðstoð ýmissa
smáflokka og óháðra þingmanna,
sem samanlagt hafa 92 þingsæti.
11 þingsætum er enn óráðstafað.
ESB ræðir tillögu um að slaka á útflutningsbanni á breskt nautakjöt
Afstaða Frakka
ræður úrslitum
Brussel. Reuter, The Daily Telegraph.
NEFND evrópskra yfirdýralækna
kemur saman til fundar í Brussel
í dag til að taka ákvörðun um hvort
aflétta eigi að hluta útflutnings-
banni á breskum
nautgripaafurð-
um, líkt og fram-
kvæmdastjómin
hefur lagt til.
Malcolm Rif-
kind, utanríkis-
ráðherra Bret-
lands, átti fund
með starfsbræðrum sínum á mánu-
dag og sagði að honum loknum að
töluverður stuðningur væri við að
aflétta banninu að hluta.
Horst Seehofer, _heilbrigðisráð-
herra Þýskalands, lýsti þvi hins
vegar yfir í gær að Þjóðveijar
myndu leggjast gegn því á fund-
inum. „Við höfum sett okkar skil-
yrði og ég sé
ekki að þau hafi
verið uppfyllt,"
sagði Seehofer.
Hann sagði ekki
nóg að Bretar
legðu til slátrun
á sýktum naut-
gripum. Einnig
yrði að koma þeim áformum í fram-
kvæmd.
Austurríki, Spánn og Holland eru
sömuleiðis andvíg því að slakað
verði á útflutningsbanninu.
Reuter.
Umhverfisverndarsinnar mót-
mæltu áformum Breta um
slátrun á ungkálfum, fyrir
utan breska sendiráðið i
Brussel í gær.
Afstaða Frakklands gæti hins
vegar ráðið úrslitum en Frakkar eru
sú þjóð sem mest flutti inn af bresk-
um nautgripaafurðum. Hervé de
Charette, utanríkisráðherra Frakk-
lands, sagði á mánudag að Frakkar
myndu taka „uppbyggilega" af-
stöðu er kæmi til móts við Breta.
Talsmaður Jacques Chiracs Frakk-
landsforseta, er hóf opinbera
heimsókn til Bretlands í gær,
varaði hins vegar við því að
ákvarðanir yrðu teknar of
snemma.
Reiðir íhaldsmenn
Breskir íjölmiðlar segja að allt
að fimmtíu þingmenn íhaldsflokks-
ins muni snúast gegn ríkisstjórninni
í umræðum um landbúnaðarstefnu
ESB á fimmtudag ef ekki verði
slakað á útflutningsbanninu.
Verkamannaflokkurinn hefur
knúið fram atkvæðagreiðslu i lok
umræðnanna um þingsályktunartil-
lögu og hóta íhaldsþingmennirnir
að snúast á sveif með stjórnarand-
stöðunni.
*★★★*
EVRÓPA^