Morgunblaðið - 19.05.1996, Blaðsíða 16

16 SUNNUDAGUR 19. MAÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Þorkell
VIÐURKENNINGIN þýðir ekki að við séum besti skólinn, segir Aðalsteinn Eiríksson, skólameistari Kvennaskólans í Reykjavík, held-
ur einungis að hér sé viðleitni til að gera betur. Það sem við höfum umfram aðra er þjónustusamningur okkar við ríkið.
Skólinn sem
skaraði framúr
AÐALSTEINN Eiríksson
skólameistari er að
vonum ánægður með
viðurkenningu fjár-
málaráðuneytis og
segir hana lyftistöng og uppörvun.
Hann er þó lítillátur þegar við hann
er rætt, þrátt fyrir að afrakstur
vinnu hans, kennara, nemenda og
foreldra liggi í vel á annað þúsund
blaðsíðum í möppum fyrir framan
hann á skrifborðinu og uppi í hill-
um. Hann leggur áherslu á að þrátt
fyrir viðurkenninguna verði að
gæta þess að stilla ekki Kvenna-
skólanum upp sem besta skóla
landsins. Það felist ekki í viðurkenn-
ingunni. „í raun segir hún ekkert
annað en að hér sé viðleitni í gangi
til að gera betur. Mjög ósanngjamt
væri gagnvart öðrum skólum, þar
sem mjög víða er unnið mikilvægt
þróunarstarf, að taka þennan skóla
út úr og segja að við séum betri.
Það sem við höfum umfram aðra
er fólgið í því tækifæri sem við
fáum með þjónustusamningi þeim,
sem menntamálaráðuneytið fyrir
forgöngu fjármálaráðherra, gerði
við skólann fyrir einu og hálfu ári.
Með honum gefst tækifæri til að
taka heildstætt á málefnum skól-
Kvennaskólinn í Reykjavík hlaut fyrir
skömmu viðurkenningu fj ármálaráðuneytis
fyrir að hafa skarað fram úr öðrum ríkis-
stofnunum. Var hann til fyrirmyndar varð-
andi þjónustu, hagræðingu í rekstri og nýj-
ungar í starfsemi. Aðalsteinn Eiríksson
skólameistari segir Hildi Fríðriksdóttur frá
starfseminni, en þau atriði sem dómnefndin
tók tillit til voru stefnumörkun, notendur,
fjármálastjóm, starfsmannastefna, nýjungar
og þróun ásamt gæðastjómun.
ans."
Vissi ekki um
uppgjöfina
Þjónustusamningurinn sem Aðal-
steinn nefnir er til þriggja ára.
Hann giskar á að skólinn hafi orðið
fyrir valinu vegna viðleitni sinnar í
sambandi við fjármálastjómun
undanfarin ár. „Við bjuggum til
forrit til að áætla útgjöld fram-
haldsskóla, sem er mikið basl og
margar atlögur höfðu verið gerðar
að án árangurs. Ég vissi ekki að
menn hefðu gefist upp og þess
vegna hélt ég áfram,“ segir hann.
„Forritið er nú notað víða í fram-
haldsskólum og að hluta í bókhalds-
kerfi ríkisins."
Með þjónustusamningnum hefur
skólinn ákveðið frelsi til að ráðstafa
fjármunum en er bundinn af fjárlög-
um. Var frelsið ein af forsendum
þess að starfsmenn samþykktu
samninginn, því ljóst lá fyrir að
mikil vinna væri framundan og því
yrði að vera hægt að umbuna vegna
góðra verka. Hins vegar segir Aðal-
steinn að ein af forsendum samn-
ingsins hafí brugðist, þ.e. þegar
hætt var við gerð rekstrarmódels
eða reiknilíkans fyrir framhalds-
skóla, sem hafði verið í vinnslu hjá
ráðuneytinu. „Hefði það gengið eft-
ir töldum við okkur geta skapað
umframfjármuni til þess að umbuna
með. Nú erum við með fjárveitingar
til skólans í sama farvegi og verið
hefur og teljum jafnvel að við berum
skarðan hlut frá borði í þeim efn-
um.“
Heildarfjárveiting til skólans er
um 95 m.kr. á ári, en veittar voru
samtals 5,5 m.kr. árin 1995 og
1996 til að vinna að úttektinni og
sjálfsmatsferlinu. Um brautryðj-
endastarf var að ræða og segir
Aðalsteinn að án þessa hvata hefði
verið ógjörningur að fara út í þann
undirbúning og skipulag sem til
þurfti. Forkönnun var gerð meðal
hluta nemenda, meðal annars út-
skriftarhópsins, sl. vor en síðan fór
aðalkönnunin fram í nóvember.
Skólastarfið var skoðað í 900 atrið-
um alls, sem skiptust nokkuð jafnt
á milli viðhorfaspurninga og skrán-
ingaratriða. Aðalsteinn segir að öll-
um blöskri í fyrstu sem heyri fjölda
spurninganna en leggur áherslu á
að nauðsynlegt sé að fara svo djúpt
Hann vekur athygli á því að í
heild sé framhaldsskólakerfið van-
haldið af fé, einkum varðandi að-
stöðu og þó ekki síður til þess að
bregðast við þörfum alls nemenda-
hópsins. „Til þess að þjóna öllum
þarf allt aðra hugsun og fjármuni
en var fyrir 15-20 árum. Reynt
hefur verið að bregðast við þessu
með ýmsum hætti en alltof lítið, sem
endurspeglast í árangri nemenda.
25% af þeim sem byrja hjá okkur
falla á fyrsta ári.“
- Þið brugðust við því með því
að bjóða upp á aukakennslu?
„Já, við fórum af
stað með aðstoð við
heimanám en vegna
ónógs undirbúnings er
ég ekki bjartsýnn á
að nógu vel hafi tekist
til. Notkun nemenda
var ekki í samræmi
við vonir okkar og
augljósar þarfir margra
sé hvað ánægjulegastur. „Það
fannst mér mest virði án þess að
ég vanmeti hitt. Þegar allt kemur
til alls eru það nemendur sem skóla-
hald snýst um. Hin starfsemin má
segja að sé umgjörð innra starfs-
ins, en auðvitað verður hún einnig
að vera í lagi.“
Jákvætt viðmót
Aðalsteinn segir að sé litið til
viðurkenningarinnar hafi skólinn
einnig verið að uppskera áratuga
ferli, því gott viðmót við nemendur
og öll umgengni við þá standi á
gömlum merg. „Starfsmenn hafa
meðvitað og ómeðvitað hagað sér
þannig gagnvart nemendum að þeir
og foreldrar þeirra telja það til fyrir-
myndar," segir hann og nær í eina
af möppunum, tínir fram línurit og
kökurit, sem hann sýnir blaðamanni
máli sínu til stuðnings.
Hann dregur einnig fram önnur
línurit, sem sýna meðal annars að
90% aðspurðra í forkönnuninni
töldu viðmót og fyrirgreiðslu á
skrifstofu til fyrirmyndar en ein-
ungis 4% töldu upplýsingastreymi
frá skólameistara jafngott. „Eg
fékk auðvitað nokkurn roða í kinn-
ar, því upplýsingastreymi er eitt af
grundvallaratriðum innan skóla.
Þarna kom bersýnilega í ljós að ég
hafði ekki staðið mig. Það var því
brugðið allhart við og upplýsinga-
kerfið og boðleiðir stokkaðar upp
áður en þessi vetur sem nú er að
líða hófst. í könnun okkar kemur
þannig í ljós urmull upplýsinga sem
gefa tilefni til umhugsunar, athug-
unar og endurbóta," segir hann.
Spurður um hvernig skólinn komi
út í heild segir hann að væri öllum
köflum viðhorfakönnunarinnar gef-
ið sama vægi og skoðað hversu við-
horf til starfs og aðstöðu skiptust
í heild milli ánægju og óánægju
komi í ljós 74% ánægja en 26%
óánægja. „Spumingar snúast hins
vegar ekki einungis um þetta held-
ur einnig t.d. um mikilvægi eða tíðni
einstakra þátta í starfinu," segir
hann.
Yinna framundan
Hann tekur einnig fram að nú
sé eftir að taka niðurstöður þessa
heildstæða mats, forgangsraða og
bregðast við, enda séu niðurstöð-
urnar þær fyrstu sem skólinn hafi
ofan í málefnin. „Getan til að bregð-
ast við einstökum atriðum minnkar
ef aðeins er spurt um yfirborðið,"
segir hann.
25% fall á fyrsta ári
Neikvætt mat upp
að 20% er ekki
áhyggjuefni. Fari
óánægja umfram
það þarf að laga.
þeirra.
Nemendur töldu í of miklum mæli
að um refsingu væri að ræða í stað
þess að líta á aðstoðina sem kær-
komið tækifæri til að ná betra haldi
á náminu. Ég á því ekki von á því
að fallprósenta á fyrsta ári verði
merkjanlega minni en í venjulegu
ári. Næsta vetur stöndum við betur
að þessu, ef fjárlagavinna og rekstr-
aráætlanagerð okkar skapar svig-
rúm til þess.“
Aðspurður hvort hann sé ánægð-
astur með einhvern einn' af sex
þáttum matsins segist hann ekki
geta neitað því, að sá þáttur sem
snúi að notendum, þ.e. nemendum,
í
i
I
I
[
I
I
marktækar í höndunum. Að vísu
hafi forkönnunin leitt í ljós nokkur
atriði, sem strax var hægt að bregð-
ast við. Aðalsteinn segist ennfremur
eiga að gera tillögur að því hvert
skuli teljast eðlilegt viðmið innan
Kvennaskólans, sem aðrir skólar
geti síðan haft til hliðsjónar í sínu
starfi. „Ég mun leggja til að já-
kvætt mat upp á 80% eða meira
teljist viðunandi í bráð fyrir okkur,
en fari óánægja í einstökum atrið-
um yfir 20% sé ástæða til aðgerða
og forgangsröðunar.“
- Geta aðrir skólar þá nýtt sér
þessar sömu spurningar?
„Vafalaust. Til dæmis hefur
Framhaldsskólinn á Húsavík lagt
þær fyrir sitt fólk og við aðstoðum
nú við úrvinnslu. Ég tel þó nauðsyn-
legt að stjórnendur og kennarar
skoði spurningarnar í sameiningu
og felli út og auki inn eftir því sem
þeir meta mikilvægi
þeirra. Okkur þótti
það ekki síst mikil-
vægt gagnvart mati á
kennslu og lögðum að
endingu lista með 57
spurningum fyrir
nemendur varðandi
kennslu hvers ein-
|
I
1
I
staks kennara."
- Hvað er gert ef niðurstaðan
er sú að kennslu er greinilega
ábótavant hjá einstökum kennara?
„Þá reynir á leiðsögn yfirmanna
hans og hvaða aðstoð kennari getur
fengið til þess að styrkja sig í starfi.
Ég hef viðtal við hvern og einn
kennara um leið og hann fær niður-
stöður sínar, sem eru trúnaðarmál
okkar á milli, og þar eru málin ítar-
lega rædd.“
Mat á nemendum
- Hvað með nemendur? Fer
fram annað mat en það sem snýr
að einkunnum?