Morgunblaðið - 04.06.1996, Blaðsíða 4
4 ÞRIÐJUDAGUR 4. JÚNÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Kjartan Jóhannsson framkvæmdastjóri EFTA um starfsemi samtakanna
Næg verkefni við að fylgja
EES-samningnum eftir
KJARTAN Jóhannsson, fram-
kvæmdastjóri EFTA, segir næg
verkefni, framundan hjá samtökun-
um m.a. við að fylgja samningnum
um Evrópska efnahagssvæðið
(EES) eftir sem og einnig þeim frí-
verslunar- og samstarfssamningum
sem gerðir hafa verið. Hann á von
á að starfsemi samtakanna verði í
svipuðum farvegi næstu misseri,
aðildarlöndum sem nú eru ijögur
muni ekki fjölga, að hans mati.
Ráðherrafundur EFTA verður
haldinn í dag, þriðjudag og stýrir
Halldór Asgrímsson utanríkisráð-
herra íslands fundinum. Auk hans
sækja fundinn Jean Pascal-Delam-
uraz, forseti Sviss, Grete Knudsen,
utanríkisviðskiptaráðherra Noregs,
og Andrea Wilii, utanríkisráðherra
Liehtenstein. Á fundinum verður
m.a. rætt um EFTA, samskipti EFTA-ríkjanna
við ESB, ríkjaráðstefnuna, stækkun ESB og
samskipti EFTA og ESB við svokölluð þriðju ríki.
Ráðherrar EFTA eiga einnig fund með þing-
manna- og ráðgjafarnefnd EFTA og Hans van
den Broek, fulltrúa framkvæmdastjórnar ESB,
en hann fer með utanríkis- og öryggismál auk
Evrópumála í framkvæmdastjóminni.
Fundur tveggja ráðgefandi nefnda, þing-
mannanefndar og ráðgjafarnefndar var haldinn
á Akureyri í gær.
„Báðar nefndimar hafa það á dagskrá að skoða
hvemig gengur að reka EES-samninginn og
skiptast á skoðunum bæði innan sins
eigin hóps og við fulltrúa frá Evrópu-
bandalaginu og EFTA-löndunum.
Þessar nefndir veita þannig aðhald
og benda einnig á það sem betur
má fara og ræða áhugaverða þætti
varðandi samstarfið," sagði Kjartan,
en hann telur tengsl bæði við þingin
og atvinnulífíð mjög mikilvæg til að
samningurinn gagni upp.
Á fundunum í gær vora teknir
fyrir ákveðnir málafiokkar, um-
hverfis- og orkumál, auk atvinnu-
mála og þá var litið til framtíðar
varðandi hvað hugsanlega gæti
komið út úr ríkjaráðstefnunni.
Fríverslunar- eða sam-
starfssamningar við 17 lönd
Á ráðherrafundi EFTA í dag
verður, að sögn Kjartans, lögð
áhersla á tvo efnisþætti, annars vegar samskipt-
in við Evrópubandalagið og hvernig gengið hef-
ur á liðnum misserum að reka EES-samningin
og hvert menn vilja stefna. Þá verða samskipti
landanna fjögurra við svonefnd þriðju lönd ofar-
lega á baugi. Þar er um að ræða lönd sem ekki
era innan Evrópubandalagsins, en fríverslunar-
samningar era á milli EFTA-landanna og 12
annarra ríkja, aðallega í Mið- og Austur-Evr-
ópu, auk þess sem samstarfssamningar era við
5 önnur lönd. Samskipti við þriðju lönd tekur
því til alls 17 landa.
„Það sem er nýjast í þeim efnum er að menn
eru farnir að teygja sig út fyrir Evrópu, nýjustu
samstarfssamningamir era við Túnis, Marokkó,
Egyptaland og Evrópuríkið Makedóníu," sagði
Kjartan.
„Það hefur verið mjög ör þróun á þessum
vettvangi. Við gerðum á síðasta ári fjóra fríversl-
unarsamninga og þrjá samstarfssamninga og
bættum við einum á þessu ári. Þannig að það
hefur ekkert lát verið á starfi af þessu tagi þó
samtökin hafi minnkað."
Kjartan telur að starfsemi EFTA verði i svip-
uðum farvegi og verið hefur og á ekki von á
að aðildarlöndum samtakanna fjölgi. „Það hefur
verið rætt að lönd í Mið-Evrópu hafí áhuga á
þátttöku en ég held að svo sé ekki, þau séu frek-
ar að sækjast eftir pólitísku sambandi, pólitískri
vigt, sem ekki er að finna hjá EFTA heldur hjá
Evrópubandalaginu og ég held því að þau muni
einbeita sér að því.“
Næg verkefni framundan
Næg verkefni era framundan hjá EFTA, að
sögn Kjartans einkum við að fylgja fríverslunar-
samningum sem búið er að gera eftir, en hann
telur að þróunin á þeim vettvangi verði svipuð
og verið hefur, þ.e. að gerðir yrðu fleiri fríversl-
unar- og samstarfssamningar. „Þá er heilmikið
verk fyrir höndum að fylgjast með framkvæmd
EES-samningsins og við eram enn að læra bet-
ur hvernig við eigum að vinna það verk,“ sagði
Kjartan, en hann telur að nokkuð vel hafi tekist
að lcoma málum í réttan farveg. Ákveðnar efa-
semdir hafi verið uppi eftir að löndin innan
EFTA urðu aðeins fjögur „en þetta hefur allt
reynst yfírstíganlegt“.
Morgunblaðið/Kristján
Kjartan Jóhanns-
son, framkvæmda-
stjóri EFTA.
Kynnast líf-
inu um borð
SEX strákar úr 10. bekk grunn-
skóla fóru í gær í 16 daga ferð
með varðskipinu Tý. Þar munu
þeir kynnast störfum varðskips-
manna og skiptast á um að ganga
í öll störf sem unnin eru um borð.
Halldór Gunnlaugsson, skip-
herra á Tý, sagði að unglingar
yrðu teknir með í ferðir varð-
skipanna í allt sumar og komast
sex í hveija ferð. Hann sagði að
ferðirnar hefðu góð áhrif á ungl-
ingana og þeir vendust sjó-
mennskunni.
Unglingarnir fá nú í fyrsta
sinn sérstaka einkennisbúninga,
peysu, húfu og hanska, en áður
voru þeir í sömu einkennisbún-
ingum og áhöfnin. Nokkrir hafa
sótt um starf þjá Landhelgis-
gæslunni eftir að hafa kynnst
störfum á varðskipunum.
Morgunblaðið/Sverrir
STRÁKARNIR sex sem fóru í fyrstu námskynnisferð sumarsins með Tý, en þeir eru Heiðar Örn
frá Akureyri, Jón Þór frá Selfossi, Ragnar Imsland frá Seltjarnarnesi, Erlendur G. Valdimarsson
frá Hvammi, Blönduósi, Atli Rúnar Steinþórsson og Sigurþór Ragnarsson, báðir frá Reykjavík.
Með þeim á myndinni er skipherrann, Halldór Gunnlaugsson.
Yfirkjörstjórn
Haraldur
tekur ekki
sæti
HARALDUR Blöndal hrl. hefur
ákveðið að taka ekki sæti í
yfírkjörstjórn vegna skyldleika
við einn frambjóðanda til forse-
takjörs, Guðrúnu Pétursdóttur.
Erla S. Árnadóttir lögmaður
hefur tekið sæti í kjörstjórninni.
Á fundi yfirkjörstórnar í gær
var Hjörleifur Kvaran borgar-
lögmaður, kjörinn formaður
yfirkjörstjórnar. í síðustu viku
sagði Jón Steinar Gunnlaugs-
son af sér formennsku í yfir-
kjörstjórninni.
Flóki hitti
biskup og for-
sætisráðherra
SÉRA Flóki Kristinsson, sókn-
arprestur í Langholtskirkju,
átti fundi með Ólafi Skúlasyn,
biskupi íslands, og Davíð Odds-
syni, forsætisráðherra, fyrir
hádegi í gær.
Séra Flóki vildi ekki tjá sig
um fundina þegar leitað var til
hans. Davíð sagði að Flóki hefði
óskað eftir því að bera undir
sig eitt atriði. Ekki hefði verið
um fréttnæmt atriði að ræða
og sr. Flóki hefði aðeins staldr-
að við stutta stund fyrir hádegi.
Kvikmyndasjóður
11 sækja um
stöðu fram-
kvæmdastjóra
ELLEFU sóttu um stöðu fram-
kvæmdastjóra Kvikmyndasjóðs
íslands, en umsóknarfrestur
rann út 31. maí.
Umsækjendur eru Baldur
Hermannsson, Bessý Jóhanns-
dóttir, Einar Orn Benediktsson,
Eiríkur Thorsteinsson, Eyjólfur
Pétur Hafstein, Haraldur Jó-
hannsson, Kormákur Þráinn
Bragason, Kristín Ólafsdóttir,
Pétur Rasmussen, Þorfinnur
Ómarsson og Þorgeir Gunnars-
son.
Stjórn Kvikmyndasjóðs fjall-
ar um umsóknirnar og gerir
tillögu áður en menntamálaráð-
herra tekur ákvörðun um hver
hljóti stöðuna.
Dagskráin
ídag
Priðjudagur 4. júní:
Heimsókn:
Reykjanesbær
Fundur: Keflavík,
Flug Hótel
kl. 20:30
Upplýsingar um
forsetakosningarnar
erugefnará kosninga-
skrifstofunni í Borgarlúni 20
og í síma 588 6688
Upplýsingar um atkvœða-
greiðslu utan kjörfundar
eru gefnar i
sima 553 3209
Ari Trausti glímir við topp Sisha Pangma
Sá elsti kominn á tindinn
Á NÆSTU dögum kemur í ljós
hvort Ara Trausta Guðmundssyni
fjallgöngumanni tekst að komast á
hæsta tind Sisha Pangma í Tíbet,
sem er í 8.036 metra hæð. Til þessa
hefur einum úr 14 manna leiðangri
tekist að ná tindinum. Sá er sextug-
ur og er elstur leiðangursmanna og
nýkominn af öðru fjalli, sem er um
8.000 metrar að hæð. Rúmlega
helmingur leiðangursmanna reynir
nú við tindinn og reynir hver og
einn að nýta tækifærið þegar veðr-
inu slotar. Aðrir hvílast við rætur
fjallsins en tveir eru famir heim.
Að sögn Ara gekk vel að koma
upp þremur búðum í fjallshlíðinni,
í 6.300 metra hæð, 6.900 metra
hæð og 7.400 metra hæð. Ari var
kominn í 7.000 metra hæð þegar
hann sneri við til að hvíla sig áður
en hann heldur á fjallið á ný á
næstu dögum.
Kalinn á fingrum og eyra
Ari sagði að elsta leiðangurs-
mannsins væri beðið með nokkrum
viðbúnaði, þar sem hann væri kalinn
á fingrum og á öðru eyra. Þijá
daga tekur að komast frá efstu
búðum á tindinn og til baka í ör-
uggt skjól í búðum tvö.
„Monsúnvindar eru farnir að
segja til sín auk þess sem sólin er
komin hærra á loft núna í júní,“
sagði Ari. Að degi fer hiti í allt
að 40 stig en yfir nóttina er 20
stiga frost. Auk þess er hvasst á
fjallinu, sem veldur enn frekari
erfiðleikum.
„Þetta er ótrúlegt. Menn liggja
í nærfötunum inni í tjöldum á dag-
inn og era alveg að drepast úr hita
en svo fer frost í 20-30 stig á nótt-
unni. Ef vind hreyfir þá eru aðstæð-
ur mjög erfiðar," sagði hann.
Síðasta tilraunin
„Veðrið er yfirleitt þokkalegt
fram að hádegi en eftir það hvessir
og gerir vitlaust veður og hefur
jafnvel brostið á með snjóbyl. Það
er ljóst að ég geri ekki nema eina
tilraun enn til að komast á tindinn.
Tíminn líður og yakuxa-lestin kem-
ur að sækja okkur 10. júní.
Þetta hefur verið mjög skemmti-
legt og ævintýrinu líkast, en mun
erfiðara en menn bjuggust við.“
Ari bað að lokum fyrir kveðjur
til ættmenna og vina en erfiðlega
hefur gengið að ná sambandi heim.